พระรอด พิมพ์ใหญ่

พระรอดได้ชื่อว่าเป็นพระที่มีอายุเก่าแก่ที่สุด ในกระบวนพระเครื่องเมืองไทย มีอายุราว 1 พันปี ซึ่งพระนางจามเทวี พระธิดาพระเจ้ากรุงละโว้ ผู้เสด็จขึ้นไปครองเมืองลำพูนเป็นผู้โปรดให้สร้างขึ้นบรรจุในวัดมหาวัน พระรอดเป็นหนึ่งในพระเบญจภาคี พบที่กรุวัดมหาวันเพียงแห่งเดียว เป็นพระพิมพ์ขนาดเล็ก ซึ่งอยู่ในกลุ่มเดียวกันกับพระคง พระบางและพระเปิม คำว่า "รอด" เป็นภาษาเหนือแปลว่า "เล็ก"

ลักษณะของพระรอด

เป็นพระประทับนั่ง ขัดสมาธิเพชร ปางมารวิชัย บนฐานเขียง ใต้ปรกโพธิ์ ผิวพระพบบ่อยๆว่าจะเหี่ยวย่น สืบเนื่องมาจากพระคายน้ำตอนเผาไฟ พระพักตร์ก้มเล็กน้อย รายละเอียดของพระพักตร์คล้ายศิลปะพม่าหรือพุกามเป็นพระศิลปะยุคเดียวกับทวาราวดี ตอนปลาย ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๕-๑๖

ตำหนิเอกลักษณ์

๑. พระศกคล้ายฝาชี พระเกศสั้นจิ่ม

๒. พระพักตร์สอบเสี้ยม พระเนตรโปนโต พระนาสิกสั้นโต พระโอษฐ์วาดโค้ง

๓. มีเส้นนำตาดิ่งจากยอดพระกรรณ ลงมาจรดใบโพธิ์

๔. ปลายพระกรรณซ้ายมือองค์พระหักวกเป็นตัววี

๕. ต้นแขนขวาขงองค์พระจะเล็ก คล้ายพระคงแต่จะน้อยกว่า

๖. พระพิมพ์ใหญ่โดยมากจะมีขอบปีกพระ

๗. ขอบจีวรตรงอกจะนูนหนา

๘. ปลายนิ้วทั้ง ๔ จรดฐาน ส่วนนิ้วหัวแม่มือขวาที่พาดตักจะขาด

๙. เส้นน้ำตกใต้แขนซ้าย มาโผล่ที่ใต้เข่าอีกจุด และในร่องใต้ฐานอาสนะชั้นบนสุด อาจมีเส้นน้ำตกบางๆในแนวเดียวกัน

๑๐. แขนซ้ายองค์พระจะหักมุมเป็น ๒ ส่วน

๑๑. เส้นแซมใต้ฐานอาสนะชั้นที่ ๑

๑๒. ฐานอาสนะมี ๓ ชั้น ชั้น ๒ และ ชั้น ๓ บางทีติดกันโดมีร่องตื้นๆขั้นกลาง

๑๓. รอยกดพับที่ก้นฐาน และมีรอยนิ้วมือติดอยู่ เกิดจากการดันพระออกจากพิมพ์

๑๔. ในพระรอดพิมพ์ใหญ่ จะเห็นปลายพระบาทซ้ายองค์พระคล้ายหัวงู มีร่องปากเล็กๆปรากฎอยู่

 

Copy right 1999-2002, Bestamulet All rights reserved

เบญจภาคี