Thijm, Wilde (Thymus serpyllum L.) Familie Lipbloemigen Tijm is een overblijvende zodevormende plant. De bladeren zijn ovaal- tot lancetvormig, de rozerode bloempjes zitten in kleine bloeiwijzen aan het einde van de stengels. Bloeitijd juni-september. De gehele plant riekt sterk aromatisch. De wilde tijm groeit op droge en steenachtige plaatsen en op wegbermen. In ons land meestal op zandgrond. In Bastion op het kalkgrasland. Gebruikt orgaan: het gedroogde, bloeiende kruid. De wilde tijm bevat als hoofdbestanddeel etherische olie en looistof. Het werkt oplossend bij bronchiaalkatar, verzachtend en kalmerend bij kinkhoest, verder desinfecterend; werkt bij maag-darmstoornissen. Vooral als thee (1-2 eetlepels fijn gesneden kruid met 1 1iter water tot koken verhitten en laten trekken, niet koken) bij hoest en bij diarree. Uitwendig wordt de thee toegepast voor het baden van slecht genezende en geïnfecteerde wonden.
Salie Salvia officinalis Familie lipbloemigen Een altijdgroene heester, dichtbegroeid en sterk vertakt, tot 60 cm hoog. De lancetvormige bladeren zijn grijs-groen en sterk behaard. De plant bloeit van mei tot augustus, met paarse bloemen aan de top van de takken. De bladeren geuren balsemachtig en smaken bitter. Geen inlandse plant, maar kan gemakkelijk gekweekt worden en stelt geen speciale eisen aan de bodem. Heeft wel een voorkeur voor een warme, zonnige plaats en verdraagt slecht harde winters. In Bastion achter de duin. Salie bevat looistoffen, bitterstoffen en een bestanddeel dat ovulatie veroorzaakt. Salvia werd geruime tijd beschouwd als een echt geneesmiddel dat zowat alle kwalen kon genezen. Wordt nog gebruikt om het spijsverteringsstelsel te prikkelen en tegen zweet en melkafscheiding. Uitwendig wordt het gebruikt om wonden te genezen en als gorgeldrank tegen keelpijn, dit alles wegens de antiseptische en samentrekkende eigenschappen van de looistoffen en de etherische olie. Voor gebruik in de keuken kan men de bladeren koken en als smaakstof aan heel wat gerechten toevoegen, toegevoegd aan koolsoorten voorkomt salie winderigheid. De essence wordt ook gebruikt als geurstof in zeep en parfum. Maak een infusie van 20 tot 30 g fijngesneden bladeren op 1 l water en drink na de maaltijd als prikkelend en zweetremmend middel of als gorgeldrank . Voor uitwendig gebruik 50 g in 1 l water. Kinderen en zwangere vrouwen zijn erg gevoelig voor de toxische ketonen die vooral in de olie aanwezig zijn
Pepermunt (Mentha pipenta L.) Familie Lipbloemigen Pepermunt is een bastaard tussen watermunt en groene munt. Hij vormt massaal onder- en bovengrondse uitlopers. Bladeren, al naar de variëteit iets verschillend, langwerpig elliptisch tot lancetvormig, met grof gezaagde rand, zuiver groen tot roodgroen gekleurd. Bloempjes ongeveer 8 mm lang met rose-rode kroon in dichte aarvormige bloeiwijzen. Bloeitijd juni-herfst. Van pepermunt bestaan talrijke variëteiten. door kleur van blad en stengel en door de reuk te onderscheiden Pepermunt komt niet in het wild voor. Het kweken geschiedt uitsluitend door uitplanting van de uitlopers op 15 x 30 cm afstand in lichte, niet te droge humusgrond. Oogsten meestal twee maal per jaar (juni-juli en herfst), zodra de plant zich gaat vertakken en gaat bloeien. Drogen niet boven 35°C, zo mogelijk in de schaduw. Pepermunt moet in de regel niet langer dan 2 jaren op dezelfde plaats worden gekweekt, omdat hij anders gemakkelijk degenereert. In Bastion aan de steenwoestijn. Gebruikte delen:: Het gedroogde blad voor huishoudelijk gebruik en voor destillatie van olie de gehele plant. Bevat etherische olie met menthol en looistof. Pepermunt werkt desinfecterend, kalmerend, verkoelend en krampopheffend, vooral op het maagdarmkanaal. Verder opwekkend op de afscheiding van spijsverteringssappen, speciaal van gal. Bovendien is pepermunt ontstekingwerend. Vooral als thee bij trage maagdarmwerking, bij krampen van de spijsverteringsorganen en organen van de onderbuik, bij gassen, bij onvoldoende galafscheiding en bij galstenen. Zeer gunstig werkt stomen met pepermuntthee bij neusverkoudheid en katar van keel en luchtwegen. Uitwendig wordt de thee gebruikt als badmiddel bij slecht genezende wonden.
Lavendel, Echte en Grote (Lavandula angustifolia Mill. en Lavandula latifolia (L.) Vill.) Familie Lipbloemigen Beide lavendelsoorten zijn halfheesters die tot 70 cm hoog kunnen worden en waarvan de onderste gedeelten sterk houtachtig zijn. De groene takken zijn vierkant. De bladen zijn smal, lancetvormig, zilvergrijs behaard en omgerold. Bij de grote lavendel zijn de bladen 4-6 maal zo lang als breed, bij de echte lavendel daarentegen meestal ongeveer 8 maal zo lang als breed. De bloempjes staan in schijnkransen die een onderbroken aar vormen, op lange stengels. Bloeitijd juni-september (bij de breedbladige lavendel iets later). De echte lavendel riekt lekkerder dan de grote lavendel. Lavendel komt in het wild voor in het Middellandse-Zeegebied, wordt echter sinds eeuwen in tuinen gekweekt. Drogen van de bloemen in de schaduw, niet boven 35°. In Bastion op het kalkgrasland. Gebruikte delen: De gedroogde bloemen zonder steel; om olie te winnen de hele bloeiwijze, eventueel met bladen. Lavendelbloemen bevatten etherische olie en looistof. Zij werken kalmerend op het centrale zenuwstelsel en op bepaalde zenuwen, b.v. van de luchtpijp. Verder een licht urineafdrijvende werking en regeling van de darmwerking bij gassen en gistingen. Tenslotte veroorzaakt de etherische olie bij inwrijven een sterke bloedtoevoer naar de huid. De thee (meestal in mengsels) als kalmeringsmiddel en licht slaapmiddel, bij hoestprikkels, tegen gassen en diarree, ook als urineafdrijvend middel (hierbij echter beter te vervangen door krachtiger kruiden). Uitwendig wordt lavendel vaak gebruikt in de vorm van de, in de handel te verkrijgen, lavendelalkohol voor het inwrijven bij reuma en in de vorm van thee voor baden van slecht genezende wonden