ANG UNANG BIGONG MISYON NG KATIPUNAN
Daniel M. Anciano
Sa mga pahina ng mga pahayagan sa nakaraang ilang mga taon ay sumikat ang Alex Bongcayao Brigade na dating isang pangkat ng Communist Party of the Philippine - New People's Army (CPP-NPA) na siyang naatasan na maglapat ng madaliang kaparusahan na kamatayan para sa mga taong kontra sa masa at mga may "krimen laban sa bayan".
Sa pag-aaral ng kasaysayan ay mabubuking na hindi lang pala sa huling kwarto ng ika-20 daantaon ito nauso, kundi pala bago pa man magsimula ang himagsikan ng 1896 ay mayroon narin palang sariling death squad ang Katipunan at dito ang mismong kabilang ay sina Andres Bonifacio, Emilio Jacinto, at Dr. Pio Velenzuela.
Ayon sa salaysay ni Pio Valenzuela, Noong Hulyo 1896, ang kanilang misyon ay "itumba" ang isang prayleng Agustino na noon ay kura paroko ng Tondo, bilang kaparusahan sa kaniyang brutal na pakikitungo sa mga Pilipinong kaniyang nasasakupan sa parokya. Ang pagligpit sa nasabing prayle ay nakaatang mismo kina Bonifacio at kay Jacinto, kaya lang ay nagkasakit si Jacinto ng biglaan at ang ipinalit sa kaniya ay si Valenzuela.
Upang maisakatuparan ang pagtutumba sa prayle, hinintay nina Bonifacio at Valenzuela nang tatlong gabi ang prayle sa harapan ng simbahan dahil ugali nito na lumabas gabi-gabi sa harapan ng simbahan para magpahangin. Ngunit parang ayaw makipagtulungan ng prayle sa mga taong nakatakdang pumatay sa kaniya, dahil hindi ito lumabas sa tatlong gabing iyon.
Sa ikaapat na araw ay nagpunta si Valenzuela kay Mabini sa Nagtahan at kinunsulta nito si Mabini ukol sa kanilang desisyon na itumba ang prayleng kura paroko ng Tondo. Sinabi ni Mabini kay Valenzuela na Kung handa na ang Katipunan para sa himagsikan, patayin na nila ang brutal na prayle. Pero kung hindi pa handa sa himagsikan ang Katipunan, mabuti pang ipagpaliban ang pagpatay sa prayle dahilan sa magkakagulo lamang_". Entonses, sinunod nila si Mabini at ipinagpaliban ng ABB este ng KKK ang pagliligpit sa prayle.
Mabibigla kayo dahilan sa ang prayle na ipinagpaliban nina Bonifacio at Velenzuela ang kamatayan noong Hulyo 1896 ay walang iba kundi si Fray MARIANO GIL ang kura paroko ng Tondo at naging kasangkapan sa pagakakatuklas ng Katipunan noong Agosto 1896.