อากาศร้อนอบอ้าวในหน้าแล้ง 
ลมบ้าหมูพาฝุ่นให้คละคลุ้งเป็นวงกรวยลอยสูงไปในอากาศ 
ท่ามกลางเปลวแดด ยามนี้ไม่มีนกโผบินบนท้องฟ้าให้เห็น 
คงจะหลบร้อนหากินอยู่ตามดงไม้ที่โคกกลางทุ่ง ต้นตะแบกยืนทายท้า 
กล้าแกร่งอย่างไม่สะทกสะท้าน ออกดอกงอกผลสะพรั่งเต็มต้น 
แม้ธรรมชาติจะโหดร้ายยิ่งนัก ในฤดูที่แสนจะแห้งแล้งเยี่ยงนี้ 
ดอกและผลของตะแบกก็ผลิผลิตผล ดุจดั่งอัญมณีให้แก่ท้องทุ่ง
ร่วมชดเชยและเป็นกำลังใจ ให้แก่ชาวไร่ชาวนา 
เจ้าแด่นยืนเคี้ยวเอื้องกับนังทุยเมียรักของมัน ใต้ร่มสะเดาใหญ่

	

ไม่บ่อยนักที่จะได้เห็นต้นไผ่ออกดอกเป็นรวงสีทอง 
พลิ้วโบกไปมายามสายลมกระทบ รวงไผ่คือสัญลักษณ์
แห่งความแห้งแล้งอย่างไม่เคยมีมาก่อน 
เมล็ดไผ่ลอยละล่องไปยังที่ห่างไกล 
เพื่อเกิดเป็นต้น เป็นกอ ที่ใหญ่โต 
หน่อไม้ไผ่ป่าคืออาหารที่มีคุณค่า 
บางครั้งชาวบ้านใช้กินแทนข้าวได้ 
เมื่อผลิตผลทางการเกษตรที่มุ่งมั่นเสียหาย 
แต่สำหรับฤดูกาลนี้ หน่อไผ่อ่อนหมดโอกาสที่จะได้ขึ้นมาอีก 
เพราะก่อไผ่กำลังจะแห้งตายในไม่ช้า

	

ต้นหว้าที่นาป้าแถม หลายเดือนก่อนมีลูกดกเต็มต้น 
นกเอี้ยงมักมาจับกลุ่มกินกัน ส่งเสียงโหวกเหวกจนดูวุ่นวาย 
พี่ยอมปีนต้นหว้าด้วยความชำนาญ ซุ่มรอเวลานกนานาชนิดมาเกาะ 
เมื่อสบโอกาส จะได้ยินเสียงลูกกระสุนดินตัดผ่านใบหว้า เปรี๊ยะ…. 
นกเคราะห์ร้ายร่วงลงสู่พื้น ผัดเผ็ดนกกับข้าวที่แสนอร่อย 
ผมเคยลิ้มลอง 

	

ปลาหมอนาตัวเขื่อง ๆ หลายตัว ดีดดิ้นไปมาสุดแรง 
หนองน้ำใกล้แห้งขอดแล้ว คงไม่เกินพรุ่งนี้ น้ำคงแห้งหมด 
ดินเหนียวที่หนองน้ำนี้ปั้นลูกกระสุนดินได้ดีที่สุด หรือจะปั้นเป็นตัว 
วัว ควาย ผลไม้ ยอดมนุษย์ในหนังการ์ตูนญี่ปุ่น 
ที่ต้องเดินไปดูโทรทัศน์ขาวดำถึงร้านครูชัย วัดท่า 
ผมชอบไอ้มดเอ็กซ์ มากกว่ามดแดงตัวอื่น ๆ เพราะเขาของมัน 
เหมือนตัวด้วงกว่าง ที่ผมชอบปีนต้นสะแกมาขวิดกัน 
นอกจากนี้ผมยังชอบปั้นเป็นปืนสั้น 
ซึ่งมีทั้งแบบลูกโม่และแมกกาซีน พ่อผมมีอยู่กระบอกหนึ่ง

	

ลุงเจียน ยึดอาชีพเลี้ยงวัวมานานหลายปี 
แล้งนี้ แกต้องไล่ฝูงวัวไปหากินไกลกว่าที่เคย 
ผมมีโอกาสตามแกไปเลี้ยงอยู่เนือง ๆ 
บ้านของผมเคยมีวัวเป็นฝูงเช่นกัน 
แต่เดี๋ยวนี้หมดไปนานแล้ว 
เพื่อเป็นค่าเล่าเรียนของผมและพี่ชาย

	

ฤดูหนาวที่แล้ว เป็นหน้าเก็บเกี่ยวเช่นทุกปี หลังเสร็จเรื่องนา 
พ่อพาผมไปเลี้ยงเป็ด ผมภูมิใจที่มีโอกาสช่วยเหลือครอบครัว 
เป็ดของผมเข็งแรงและอ้วนพี มีสุขภาพดีถ้วนหน้า 
ให้ไข่คราวละมาก ๆ ผมตื่นแต่เช้า 
เพื่อมาช่วยแม่เก็บไข่ขายที่ตลาด 
ไข่ฟองเล็ก ๆ เท่าหัวแม่มือ แม่คัดแยกไว้ให้ผมเล่น 
ไข่ชนิดนี้ไม่มีไข่แดง แม่เรียกมันว่า… ไข่หิน 
ไข่บางฟองมีไข่แดงอยู่ภายในถึงสองอัน 
มันจะมีลักษณะยาวกว่าไข่ธรรมดาทั่วไป 
ด้วยภูมิปัญญาลูกชาวบ้าน ผมตั้งชื่อให้มันว่า… เจ้าไข่แฝด

	

แม่ไก่พันธุ์ไข่ที่เราเลี้ยงไว้กินไข่เอง 
พ่อชอบเก็บใบกระถินมาให้กิน 
พ่อบอกว่ามันมีธาตุเหล็กสูง ผมเลียนแบบพ่อเหมือนกัน 
แต่ผมจะต้องทำให้ดีกว่า มีดอีโต้ฟันฉับ ๆ 
ที่โคนต้นกระถิน ขนาดย่อมในสวนป่าของพ่อ 
ผมวิ่ง ลากมันกลับบ้าน ชาวบ้านต่างพากันตื่นตระหนก 
ฝุ่นฟุ้งตลบอบอวนไปทั่วบริเวณ ไอ้บ็อกเซอร์หมาน้อยของผม 
วิ่งเห่าตามมาติด ๆ แม่ไก่พันธุ์ไข่ของผม ต้องออกไข่ดกแน่ ๆ

ผมสะดุ้งตื่นกลางดึก พ่อปลุกผมให้ไปดูจันทรคราสบนท้องฟ้า 
เสียงปืนดังมาแต่ไกลที่ท้ายหมู่บ้าน 
พ่อบอกว่าชาวบ้านมักจะเอาไม้ไปเคาะ
วัว ควาย ต้นกล้วย ต้นผลไม้ในสวน และอื่น ๆ แล้วพูดว่า ดก ๆๆๆ 
เป็นความเชื่อที่มีมาแต่โบร่ำโบราณ 
ชาวบ้านเชื่อว่าจะทำให้สัตว์เลี้ยงและผลไม้ มีลูกเยอะ 
ความคิดที่ประเสริฐสุดยอด แวบ… เข้ามาในสมองอันปราดเปรื่องของผม 
ใต้ถุนบ้าน เสียงแม่ไก่พันธุ์ไข่ ส่งเสียงร้องกันจ้าระหวั่น จนเล้าเกือบพัง…


	

ไอ้บอด ชื่อเรียกภาษาชาวบ้าน เป็นนามของตัวแมงมุมขนาดใหญ่ 
ที่ชอบขุดรูอยู่ใต้ดิน ชักใยสีขาวไว้ที่ปากรู 
รสชาติความนุ่มและมันวิเศษสุด ใคร ๆ ก็รู้ 
ผมสะแหยะยิ้มจนปากบาน เมื่อชำเลืองเห็นรูของมัน ในพงหญ้าย่อม ๆ 
พ่อสอนให้ผมรู้วิธีเอาเจ้าแมลงชนิดนี้ ขึ้นจากรูมาเป็นอาหารว่าง 

ใบไอ้สู้ พืชที่มีผลชะงักในการห้ามเลือด ลุงเจียนเอาใส่แผลสดให้ผม 
ความแสบร้อนของมัน ผมไม่มีวันจะลืมเลือน ต้นไอ้สู้ หรือ ไอ้ซู่ 
เพราะเวลาใส่แผลแล้ว เจ็บจนซู่ซ่า ผมไม่แน่ใจว่า จะใช้คำไหนดี 
คำหลังผมตั้งให้มันก็แล้วกัน ผมชอบ...
ต้นไอ้ซู่ ถูกผมรูดใบจนเหลือแต่ยอดอ่อน ๆ 

	

ผมค่อยบรรจงแยงมันลงไป จนเกือบสุด อื้อฮือ… ลึกน่าดู 
ผมบิดไปมาเล็กน้อย เทคนิคกลยุทธอันแยบยลที่พ่อเคยกระซิบ 
แล้วค่อยสาวขึ้นมา ทำเช่นนี้สักสามสี่ครั้ง ไอ้บอด…เสร็จผม 
ที่ปลายยอดไอ้ซู่ แมงมุมตัวสีดำมีขนขึ้นปกคลุมทั้งตัว 
มันใช้เขี้ยวแหลมงุ้มใหญ่ กัดที่ปลายยอดตามขึ้นมา ไม่รอช้า 
ผมใช้มือตะปบกดที่ส่วนหัวอย่างรวดเร็ว 

หลังจากหักเขี้ยวทิ้งแล้ว มันก็คือของเล่นที่ไม่น่ากลัวอีกต่อไป 
ควันไฟฟุ้งไปทั่ว ไอ้บอดถูกย่างจนหอมกรุ่น 
ในกองไฟยังมีฝักมะขามเทศฝาดเผาด้วย 
ผมเก็บใส่ย่ามไว้ ก่อนมาพบรูของไอ้บอด 
เป็นอาหารเสริมอีกอย่างหนึ่ง ด้านพืชผัก…

	

บนยอดมะขามใหญ่ ภายในย่าม ผมเก็บฝักมะขามอ่อนได้มากโข 
กะปิกุ้งสีชมพู ส่งกลิ่นยั่วน้ำลายอยู่ในถุง พร้อมบรรเลงภาษากิน 
เมื่อคราแกะหนังยางออก ผมต้องหันซ้ายหันขวา 
กวาดสายตาไปรอบ ๆ วันนี้โชคดีไม่มีใคร มาร่วมวงไพบูลย์แย่งผม 
ผมเตรียมการณ์มาดีเสมอสำหรับเรื่องกิน 
ฝักมะขามอ่อนจิ้มกะปิบนยอดไม้ สวรรค์ชั้นใด จะมีมาเหมือน…

	

มะเฟืองในสวนของป้าเรียบ มีเพียงต้นเดียว แต่ดกมาก 
ที่สำคัญยามนี้ ไม่มีใครเฝ้าไว้ ผมทำท่าตะโกน 
ด้วยเสียงกระซิบที่สุดแสนจะแผ่วเบาที่สุด 
เท่าที่จะทำได้ ป้า… ๆ ขอกินสักสองสามลูกนะ… 
วันนี้ไม่มีกะปิ มันหมดตั้งแต่คราก่อน 
แม่มักจะบ่นเสมอเวลาจะตำน้ำพริกให้พ่อกิน 
พึ่งซื้อมาตั้งกิโล มันหายไปไหนหมดว่ะ… แม่กระแทกครก 
พร้อมน้ำเสียงแบบไม่ค่อยสบอารมณ์ 
ผมนั่งเงียบทำตาปริบ ๆ ปอกกระเทียมไปพราง ๆ …

ผลมะเฟืองจิ้มกับเกลือเม็ดที่ทุบไม่ค่อยละเอียดนัก 
ผมมีเวลาเลือกลูกสวย ๆ สีออกส้ม ๆ จัด รสชาติหวานชุ่มคอชื่นใจ 
กว่าลูกสีเขียวปี๋ ผมสบายใจไม่น้อย แม่คงไม่บ่นว่าเกลือหมดอีก 
เพราะที่นอกชานบ้าน แม่ซื้อมาทิ้งไว้เป็นกระสอบ เพื่อทำน้ำปลา 
ปลาร้า และหน่อไม้ดอง แก้งส้มปลาช่อนใส่หน่อไม้ดอง 
ของโปรดที่ผมชอบ ผมบอกให้แม่ช่วยตักข้าวเพิ่ม อีกสักหนึ่งทัพพี 
ประมาณ 2-3 รอบ ค่ำนั้น…