ðH geocities.com /Colosseum/Loge/5276/sblt.htm geocities.com/Colosseum/Loge/5276/sblt.htm .delayed x )QÔJ ÿÿÿÿ ÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÈ À²å Ô6 OK text/html p0i Ô6 ÿÿÿÿ b‰.H Thu, 06 May 1999 22:11:32 GMT € Mozilla/4.5 (compatible; HTTrack 3.0x; Windows 98) en, * )QÔJ Ô6
Texel
De Stichting
Het Schip
Behoud
Geld
Levendige Vaart
Historie "Texelstroom"
Loodsbotters
Vele Tonnen
Donatie mogelijkheden
De "bemanning" van de Stichting
Comité van aanbeveling
Den Helder - Texel - Wieringen
Exploitatie
Adres
loodsbotter "TEXELSTROOM"
Behoud Loodsvaartuig onder Zeil!
In de haven ligt ze, zwart massief ogend, haar sierlijke lijnen een zeilschip
eigen, onder de waterlijn verbergend. Ze is op leeftijd, de dame, maar
eenmaal op open water zeilt ze als een jonge bruid. Fier doorklieft haar
rondborstige boeg het onstuimig bruisend schuim. Wat een schip, wat een
schoonheid!
Een stichting beijvert zich voor restauratie en het in de vaart houden
van deze monumentale noordzee-botter, die bijna een eeuw dienst heeft gedaan
in de zeegaten van de Nederlandse kust; waarvan een groot deel in het noordwestelijk
kustgebied.
De Stichting
De Stichting Behoud Loodsvaartuig "Texelstroom" wil de klassieke loodsbotter
"Texelstroom" in levendige vaart houden en daarmee traditionele nautische
vaardigheden bewaren als cultureel erfgoed.
Het Schip
De stalen Noordzeebotter "Texelstroom" is gebouwd in 1906, op de Rijkswerf
te Amsterdam.
Afmetingen: 17,20 x 5.20 x 2.10 m.
Vijftig jaren diende zij het Loodswezen, eerst in de afhaal- en peildienst,
later als betonningsvaartuig. In 1918 is de eerste motor geplaatst. Sinds
oktober 1959 is de "Texelstroom" in particuliere handen.
Zes loodsbotters zijn gebouwd. De "Texelstroom" is de nestora van de
drie die bewaard zijn gebleven.
Haar Behoud
Voor behoud van de loodsbotter "Texelstroom" is nodig:
herstel van het vlak; versteviging van het dek; conservering door stralen
en coaten, binnen en buiten; herinrichting inzake machinekamer, electrische
installatie, watertanks; intimmering met behoud van authentieke loodskooien.
Uitgangspunten bij de restauratie zijn: veiligheid, authenticiteit
en het eenvoudig karakter van het schip.
Geld
De Stichting Behoud Loodsvaartuig "Texelstroom" ontkomt niet aan de ijzeren
wetten van de harde zilveren guldens. Voor aankoop van het schip en een
gedegen aanpak van de restauratie is tweehonderdvijftig-duizend gulden
nodig. Dit bedrag moet worden bijeengebracht door het uitgeven van
certificaten en door sponsoring en subsidies.
Levendige Vaart
Het oorspronkelijk zeilschip "Texelstroom" getuigt van 50 jaar loodsenhistorie
en leent zich bijzonder voor educatie betreffende: traditionele nautische
vaardigheden, geschiedenis, maritiem milieu.
Haar zeewaardigheid staat garant voor ontspanning op Waddenzee en Noordzee
voor gezelschappen vanuit instellingen, bedrijven en andere organisaties,
alsmede individueel geïnteresseerden tijdens, dag-, week-, en weekend-zeiltochten
en bij speciale evenementen.
Historie "Texelstroom"
De eerste drie jaar van haar carrière bleef de "Texelstroom" opgelegd.
In 1910 begon de dienst in Delfzijl, daarna doorwandelde ze cyclisch alle
districten. Een overzicht staat in tabel 1.
Tabel 1 Dienstjarenverdeling over de loodsdistricten.
In 1914 stond het schip te boek als "Botter No. 1", in 1925 werd
dit "Motorbotter No. 1". Haar naam "Texelstroom"
kreeg ze officieel in 1946.
Hetzelfde jaar werd een stalen mast gezet, met laadboom om tonnen te
lichten. De ijzeren paal waarop nu de windsnelheids-meter van Vuurtoren
Eierland staat is in 1948 met de "Texelstroom" in Oudeschild gebracht.
Haar eerste motor, een 44 pk tweecylinder Kromhout, werd geplaatst
in 1918 op de Rijkswerf Willemsoord.
De "Texelstroom" is een MONUMENT! Haar sierlijke lijnen verraden een
kenner dat ze gebouwd is als zeilschip, nog voor de motor haar intrede
deed. Inwendig garanderen zware stringers stoere stevigheid van een kwaliteit
die niet meer wordt gebouwd. Het vlak was destijds 9 streep (millimeter)
dik.
Loodsbotters
Van de zes loodsbotters waren er twee van hout en vier van staal. Een van
de houten botters stond bekend als "het bokje van schipper Pronker". Ze
werd verkocht aan de Dienst der Zuiderzeewerken en verdween vol stenen
in de Afsluitdijk.
Van twee van de botters is van na 1946 niets meer bekend.
De derde stalen loodsbotter (1915) kreeg de naam "Jan van Gent", verliet
in 1952 het loods-wezen en werd verlengd tot 22 m door een bergingsbedrijf
in Zeeland. In 1969 kwam ze in aanva-ring met een dienstdoend, hoe kan
het, loodsvaartuig en zonk. De bergers haalden haar weer boven water. Volgens
de gegevens heet de "Jan van Gent" nu "Doggers-bank" en ligt ze met brandschade
op een werf in Venezuela.
De jongste loodsbotter is van 1923 en was direkt gemotoriseerd. Ze
diende tot 1964, kwam als zeil-charterschip in de Middelandse Zee en ligt
nu bij de Kromhoutwerf in Amsterdam.
Met haar 50 jaren trouwe dienst was de "Texelstroom" het langst bij
het Loodswezen.
Schepen beloodsen deed men al in de zestien-de eeuw. De eerste loodsen
waren lokale vissermannen. De eerste loodsen in dit zeegebied woonden in
de dorpen Oudeschild en Den Hoorn op Texel.
In december 1615 werd de eerste ordonantie op het Loodswezen van kracht,
waarbij onder meer de rechten en lonen van loodsen werden vastgelegd. Aan
het hoofd van het loodswezen stond het College voor de Pilotage. De commissarissen
van de pilotage waren vertegenwoordigers van de 4 grootste zeesteden: Amsterdam,
Hoorn, Enkhuizen en Medemblik. De overlieden vervulden lokaal een kaderrol
bij de loodsdiensten. In 1975 werd de College van Pilotage opgeheven en
resorteerde het loodswezen onder het Departement van Marine.
Aan de dynamische zandige Nederlandse kust is het loodsen nog immer
aktueel.
Vele Tonnen
Tweeëneenhalve ton beton is verwijderd, tweeëneenhalve ton aan
geld moet worden ingebracht om de loodsbotter duurzaam te verbeteren. Zonder
hulp van anderen redden de "Texelstroom" en de behoudstichting het niet.
De Stichting Behoud Loodsvaartuig "Texelstroom" kan op verscheidene
wijzen financieel worden ondersteund.
In de tabel is weergegeven wat de mogelijkheden zijn, met de
bijbehorende bedragen. Ook staan de gunsten vermeld.
Donatiemogelijkheden
|
Aanduiding |
Bijdrage |
Gunsten |
| 1 |
Commissaris van pilotage |
f 10.000,- |
Een dag per jaar gebruik van schip en bemanning,
- bij opheffing terugbetaling naar rato |
| 2 |
Overman |
f 500,- |
Een maal per jaar mee op een dagtocht voor overlieden,
- bij opheffing terugbetaling naar rato |
| 3 |
Donateur |
f 50,- of meer |
Een keer per jaar mee op een korte vaartocht |
| 4 |
Giften en Legaten |
naar believen, |
Faciliteiten belastingdienst |
Belangstellenden worden op de hoogte gehouden van de ontwikke-lingen middels
een nieuws-brief.
Donaties en giften kunnen worden overgemaakt naar:
rekening nr 3625 50 441, Rabobank Texel, t.n.v. Stichting Behoud Loodsvaartuig
"Texelstroom".
Voor deelname als Overman of Commissaris van Pilotage kunt u
bijgaand aanmeldingsformulier invullen en opsturen.
De "bemanning" van de Stichting
Het bestuur van de Stichting Behoud Loodsvaartuig "Texelstroom" bestaat
uit: J.M. Engelvaart (voorzitter), P.W. Lock (secretaris), J. Beijert (penningmeester),
B.A. van Tilburg (historische zaken).
Diverse adviseurs in scheepsbouwtechnische zaken hebben hun medewerking
toegezegd.
Voor de werkcommissies pr & fondsenwerving, historisch onderzoek,
restauratie, beheer en exploitatie wordt naar een aanvulling van de bemanning
gezocht
Comité van aanbeveling:
Mevr.V. Bos
directeur V.V.V. Texel;
Dhr. R. Wortel
directeur T.E.S.O., Texel;
Dhr. J.G.A. Baas burgemeester van Wieringen;
Dhr. Hans Beukema maritiem auteur, gespecialiseerd in het loodswezen,
Delfzijl
Den Helder - Texel - Wieringen!
Deze geografisch-maritieme namen zijn voor de historie van de loodsbotter
van grote betekenis geweest. De namen Texel en Texelstroom zijn geografisch
met elkaar verbonden. Een schip met de naam "Texelstroom" hoort op
Texel. Vanaf 1906 sierde een stoomschip "Texelstroom" van C. en D. Mets
de haven van Oudeschild. De nieuwste "Texelstroom", een motorschip, voer
van 1966 tot 1990 voor de veerdienst T.E.S.O., ze was met zusterschip de
"Marsdiep" de laatste van de generatie enkeldeksveerboten.
Het loodsbotter "Texelstroom", gebouwd in eveneens 1906, bevoer vanaf
1914 de Texelse wateren. In 1996 werd Oudeschild haar thuishaven.
Den Helder is met zijn visserij, marine en offshore-aktiviteiten de
belangrijkste maritieme plaats in de kop van Noord-Holland. De aktiviteiten
met de Texelstroom sluiten naadloos aan bij het maritieme en cultuur-historisch
projekt op de oude rijkswerf "Willemsoord", met als thema Nederland Over
Zee! Den Helder was enige tijd standplaats van de "Texelstroom".
Ook het eiland Wieringen mag in dit rijtje niet ontbreken.
In de oorlogsjaren lag de loodsbotter opgelegd in de haven van Den
Oever op Wieringen
Thuishaven Oudeschild is een goede uitvalsbasis voor tochten over Wadden-
en Noordzee.
Vanaf hier zijn ook de vroegere standplaatsen gemakkelijk aan te varen.
Exploitatie
Betreffende de exploitatie worden contacten onderhouden met V.V.V. Texel,
het Maritiem en Jutters Museum in Oudeschild en de projektleider van de
oude rijkswerf "Willemsoord" in Den Helder. Deze instellingen zegden toe
medewerking te verlenen in promotionele sfeer.
De "Texelstroom" ademt geschiedenis. Haar verhaal over het loodswezen
sluit nauw aan bij de juttersverhalen en de maritieme collectie van de
musea in de regio. Traditionele nautische vaardigheden blijven levend op
de "Texelstroom". Loden, loggen, peilen en sterren schieten lees je niet
uit een boek, maar dat DOE je. Alleen dan blijft het verleden spreken.
De zeilen van de Noordzeebotter waarborgen gezonde ontspanning. In
de ruis van een zeilschip klinkt de rust van de natuur. Bij wat meer wind
tarten de elementen de limieten van menselijke spierkracht. Ontspanning
door inspanning!
Team-work verlegt individuele grenzen en schept een band onderling.
De kracht van de "Texelstroom" ligt in de synthese van voldoende bewegingsruimte
en intimiteit. Bewegingsruimte door holte en breedte van het schip, intimiteit
wegens eenvoud en klein-schaligheid. Wat je beleeft, beleef je intens.
Voor dagtochten biedt ze plaats aan twintig personen, voor langere
tochten kunnen 10 passagiers mee.
Voor geïnteresseerden in de cijfers, is een financieel exploitatieplan
beschikbaar.
De "Texelstroom" is het toonbeeld van modern beleid: ze beweegt zich
milieuvriendelijk voort, ze integreert mens en milieu en geeft toeristische
meerwaarde aan de Kop van Noord-Holland.
Stichting Behoud Loodsvaartuig "Texelstroom"
Trompstraat 14a
1792 BK Oudeschild Texel
Telefoon / Fax 0222 - 322328
b.g.g. 0222 - 312599
Rabobank 3625 50441
K.v.K. Alkmaar 37081142
Homepage: http://www.oocities.org/Colosseum/Loge/5276/
E-mail: texelstroom_1907@hotmail.com