Συγχωνεύσεις: Ανοιχτή πληγή για την εργατική τάξη

Νωποί είναι ακόμα οι πανηγυρισμοί και οι τυμπανοκρουσίες από την «συγχώνευση» του αιώνα: Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και η Alpha Bank σε οχτώ μήνες, όσο θα διαρκέσει η λειτουργική συγχώνευση των δύο ομίλων, θα είναι ο μεγαλύτερος τραπεζικός οργανισμός στην Ελλάδα. Οι προφάσεις γνωστές σε όλους μας: Η ελληνική οικονομία ενδυναμώνεται, γινόμαστε ανταγωνιστικοί στην Ευρώπη και άλλες φτηνές δικαιολογίες που προσπαθούν να συγκαλύψουν στον ελληνικό λαό και ειδικά στους εργαζόμενους του τραπεζικού τομέα τις ολέθριες επιπτώσεις που έχουν οι τραπεζικές και επιχειρηματικές γενικότερα, συγχωνεύσεις στην εργατική τάξη.

Καταρχάς, η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης –όργανο του καπιταλισμού, της νέας τάξης και έρμαιο των μεγαλοτραπεζιτών- όχι μόνο επικροτεί αλλά δίνει και κίνητρα δια στόματος Υπουργού Οικονομικών, φορολογικής ελάφρυνσης στις εταιρίες που θα συγχωνευθούν. Συγκεκριμένα, ο φορολογικός συντελεστής θα μειωθεί από 35 ποσοστιαίες μονάδες των προ φόρων κερδών σε 25 για τις εισηγμένες, και από 40% σε 30% για τις μη εισηγμένες, την ίδια στιγμή που με το taxis οι οικονομικές εφορίες κυνηγούν τους συνταξιούχους και τους μισθωτούς για φοροδιαφυγές, δηλαδή για χρήματα που θεωρούνται απαραίτητα για το κράτος, τη δημόσια διοίκηση και τον «πλεονασματικό» κρατικό προϋπολογισμό.

Η εντύπωση που καλλιεργούν οι διοικήσεις των δύο τραπεζών πως μετά την συγχώνευση ο όμιλος της Εθνικής θα κατατροπώσει τον ευρωπαϊκό ανταγωνισμό, μάλλον γραφικός μπορεί να θεωρηθεί αφού το μεγάλο κατόρθωμα της συγχώνευσης αθροίζει τα 6,2 δις ευρώ της Εθνικής με τα 3,5 δις ευρώ της Alpha σε μία αγορά που πρωταγωνιστούν πάνω από μισό αιώνα Ευρωπαϊκοί κολοσσοί. Η κεφαλαιοποίηση της HSBC φτάνει τα 101 δις ευρώ, η ελβετική UBS 63,8 δις, η Βρετανική Barclays 54,3 δις και ανάμεσα σε τέτοια μεγέθη το μερίδιο αγοράς της Εθνικής διαγράφεται μάλλον από μικρό έως ανύπαρκτο.

Ωστόσο, η συγχώνευση της Εθνικής και της Άλφα πρόκειται να αποφέρει το λιγότερο 3.500 ανέργους, αφού το 10% του προσωπικού των δύο τραπεζών περισσεύει. Ο κ. Καρατζάς και ο κ, Κωστόπουλος άλλωστε προσπαθώντας να μην οξύνουν τα πνεύματα υιοθετούν την οδό της «εθελοντικής εξόδου» των εργαζομένων ως μη επώδυνη λύση για την εικόνα της Εθνικής. Προφανώς –όπως και όλος ο ελληνικός λαός- θυμούνται πολύ καλά τι είχε συμβεί στην συγχώνευση της Ιονικής τράπεζας με την Άλφα και επιθυμούν πλέον πιο light λύσεις. Παρ’ όλα αυτά όμως, οι απολύσεις συνεχίζουν να ανεβάζουν τα ήδη υψηλά ποσοστά ανεργίας (12%) στην Ελλάδα και να βουλιάζουν στην φτώχεια (3500 ίσως περισσότερα) νοικοκυριά. Άλλωστε η κυβέρνηση με σκοπό την άνθιση του ελληνικού χρηματιστηρίου “φρόντισε” το νομικό πλαίσιο του εμπορικού δικαίου που αναφέρεται στις πράξεις συγχωνεύσεων, αλλά δεν αντιμετώπισε καν, το θεσμικό έλλειμμα που υπάρχει στο εργασιακό πεδίο των εξαγορών και στην επίλυση των ασφαλιστικών θεμάτων.

Στο κενό μάλιστα, έχουν πέσει όλες οι προσπάθειες δημιουργίας ενός ενιαίου ασφαλιστικού φορέα στον τραπεζικό κλάδο και αυτό γιατί απλούστατα οι 31.000 τραπεζοϋπάλληλοι είναι πολύτιμοι ως ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ το οποίο δεν επιθυμεί να τους χάσει εφόσον οι τράπεζες ανήκουν στην κατηγορία των ελάχιστων επιχειρήσεων που φροντίζουν να εξοφλούν τις κρατήσεις υπέρ ασφαλιστικών ταμείων. Αλλά και οι τραπεζικές διοικήσεις αντιδρούν στα συνδικαλιστικά αιτήματα των σωματίων για την ίδρυση ενιαίου ταμείου που θα καλύπτει και θα εξασφαλίζει τους εργαζόμενους λόγω της προβλεπόμενης καταβολής εφάπαξ εισφοράς (των εργοδοτών) για τη δημιουργία κεφαλαίου.

Ακόμα, βασικά κεκτημένα εργατικά δικαιώματα έρχονται σε δεύτερη μοίρα αφού στην κεφαλαιακή ενδυνάμωση των επιχειρήσεων πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραματίζει το κέρδος και η αύξηση των αποθεματικών και των μερισμάτων. Με τις συγχωνεύσεις προωθείται ακόμα περισσότερο η αντεργατική πολιτική της κατάργησης του οχτάωρου και εκθειάζεται η ελαστικοποίηση του ωραρίου ως μέσο μεγιστοποίησης των επιχειρηματικών κερδών. Με αποδιοργανωμένες εργασιακές σχέσεις, με δωδεκάωρα εργασίας, με μισθούς πείνας για τους πολλούς και μεγάλους μισθούς για μικρό αριθμό στελεχών που θα επιβλέπουν και θα εξουσιάζουν τους πολλούς. Μια ματιά στις τράπεζες Eurobank, Άλφα και Πειραιώς, μια ερώτηση στους εργαζόμενους της Εργασίας, της Ιονικής και της Μακεδονίας-Θράκης, που συγχωνεύτηκαν με τις πιο πάνω τράπεζες αντίστοιχα, θα πείσει και τον πιο κακόπιστο συνομιλητή. Κεκτημένα δικαιώματα καταργήθηκαν σε μια νύχτα, μόχθοι ζωής πετάχτηκαν στα σκουπίδια, εργαζόμενοι εξωθήθηκαν σε παραίτηση (εθελοντική Έξοδος κατά τον κ. Καρατζά). Αυτό είναι το πρόσωπό της ιδιωτικοποίησης που βιώνουν οι υπάλληλοι στις τράπεζες αυτές.

Και βέβαια, το ευρύτερο τραπεζικό σκηνικό στον ελληνικό χώρο συγχωνεύεται, μετοχοποιείται και ιδιωτικοποιείται μεγιστοποιώντας τις σοβαρότατες επιπτώσεις που προαναφέρθηκαν στην ελληνική κοινωνία και την ελληνική εργατική τάξη. Στο όνομα του κέρδους και της συγκέντρωσης κεφαλαίου είδαμε την Xios Bank και την τράπεζα Μακεδονίας – Θράκης να γίνεται ένα με την Πειραιώς, την Εργασίας να ενσωματώνεται στην EFG-Eurobank, την Ιονικής Τράπεζα στην Άλφα και τώρα την Άλφα στην Εθνική που απορρόφησε την ΕΤΒΑ. Παράλληλα, στην αρχή του έτους η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδας μετοχοποιήθηκε, έπαιξε τα παιχνίδια της κυβέρνησης και τον ιδιαίτερο ρόλο της στην προσπάθεια ανόδου του Χρηματιστηρίου, (από την οποία έχασε 10-15 δις δρχ.) και στο μέλλον θα ιδιωτικοποιηθεί.

Εμείς εκφράζουμε τον αποτροπιασμό και την αντίθεσή μας σ’ αυτές τις μεθοδεύσεις των επιχειρηματιών και της κυβέρνησης που μόνο αδικία, ανισότητα και φτώχεια μπορούν να προσφέρουν στην ελληνική κοινωνία. Δεν μας αφορά το όραμα της ευρωπαϊκής ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας στην Ελλάδα και δεν θα συμπράξουμε με τους ευρωπαίους εταίρους μας στην ΟΝΕ, στον υποβιβασμό των εργατικών δικαιωμάτων και την ευρύτερη οικονομική επίθεση που εξαπολύεται από την αστική τάξη. Επιμένουμε στο δικαίωμα της εργασίας και καταγγέλλουμε κάθε προσπάθεια υπονόμευσης του οχταώρου, του ασφαλιστικού και κάθε άλλου κεκτημένου εργατικού δικαιώματος.