| Από την Προϊστορία έως τη νεότερη εποχή Τα Κουφονήσια κατοικούνται αδιάλειπτα από την προϊστορική ακόμα εποχή. Ανασκαφές που έγιναν στην περιοχή "Επάνω Μύλοι" έφεραν στο φως σημαντικά ευρήματα, ταφικά και άλλα των πρώιμων φάσεων του κυκλαδικού πολιτισμού. Ίσως το πιο σημαντικό από αυτά, ένα τηγανόσχημο αγγείο με χαραγμένο επάνω του ένα εννεάκτινο αστέρι φυλάσσεται σήμερα στο Μουσείο της Νάξου. Μια δεύτερη ανασκαφή στο νότιο άκρο της ανατολικής ακτής αποκάλυψε ευρήματα Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών χρόνων. Η γειτονική Κέρος επίσης, την οποία αξίζει κανείς να επισκεφθεί, αποτέλεσε απ' ότι οι έρευνες δείχνουν, σημαντικό κέντρο του κυκλαδικού πολιτισμού(3000-2000 π. Χ.). Στη διάρκεια των αιώνων που ακολούθησαν, τα Κουφονήσια υποτάχτηκαν στην κοινή μοίρα όλων σχεδόν των νησιών των Κυκλάδων, μήλο της έριδας για ποικιλώνυμους πειρατές. Πολλές φορές άλλαξαν χέρια ανάμεσα σε Τούρκους και οικογένειες Λατίνων αρχόντων. Οι Κουφονησιώτες άλλοτε από ανάγκη και άλλοτε κατ’ επιλογή, συνέπρατταν συχνά με Μανιάτες ή με άλλους πειρατές, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν τον πορθμό ανάμεσα στο Ανω και το Κάτω Κουφονήσι ως ασφαλές καταφύγιο. Τον 17ο αιώνα, την περίοδο των μεγάλων συγκρούσεων ανάμεσα στις δύο ναυτικές υπερδυνάμεις της εποχής, τη Βενετία και την Τουρκία, οι Κουφονησιώτες βρέθηκαν αποκλεισμένοι και αντιμέτωποι με το φάσμα του λιμού. Αναγκαστικά έφαγαν κάθε λογής βολβό που φύτρωνε στο άγονο νησί τους, πριν καταλήξουν στα ταπεινά λούπινα, τα οποία χρησιμοποιούνταν για ζωοτροφή. Ένα πικρό δίστιχο από αυτήν την εποχή διασώζει ο Μανόλης Γλέζος : "Βάστα καμένε λούπουνα, αν είσαι παλικάρι γιατί ο καμένος ο βολβός ούτ'ήταν, ούτ'εφάνη." Τα Κουφονήσια απελευθερώθηκαν μαζί με τις υπόλοιπες Κυκλάδες με την επανάσταση του 1821. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής (1941-1945) οι κάτοικοι γνώρισαν πολλές δύσκολες στιγμές . Χαρακτηριστικές είναι οι μαρτυρίες Κουφονησιωτών: “Στην Κατοχή ερχόντανε οι Ιταλοί και μας παίρνανε τα ζώα και τα τρώανε. Ο προπάππους είχε πολλά παιδιά, 7, ήτανε πολύ φτωχοί και πήρε 20 κατσίκια κρυφά από τους Ιταλούς τα δύο παιδιά του, ένα αγόρι και τη γιαγιά μου που σήμερον ζει και είναι 66 χρονών και τους πήγε σ' ένα νησί που λέγεται "Λουμπαρδάρης", κάτω από την Κέρο. Εκεί καθίσανε δύο μήνες σ΄ ένα έρημο νησί και κάνανε Πάσχα. Το 1942 τους πήρε και τους πήγε σ' ένα άλλο νησί που λεγότανε "Βούργαρης". Καθίσανε ενάμιση μήνα και ύστερα γυρίσανε σπίτι και γλιτώσανε τα ζώα τους. Και σιγά-σιγά φεύγανε οι Ιταλοί." "Περάσανε από δω πολλοί Ιταλοί και περάσανε ακόμα και από το Κάτω Κουφονήσι χιλιάδες Ιταλοί και τους μετάφερνε ο προπάππους μου . Τους πήγαινε Αμοργό και μας δίνανε χλαίνες και τα κάναμε φουστάνια. Μετά ήρθανε οι Γερμανοί, ήρθε ένα υποβρύχιο γερμανικό στο Κάτω Κουφονήσι και δεν τους προφτάσανε τους Ιταλούς να τους σκοτώσουν. Μόνο όταν πήγαν Αμοργό, τους φορτώσανε σ' ένα καράβι για να πάνε Ιταλία και τους πετύχανε (οι Γερμανοί) στην Νηκουριά και πήγαν γερμανικά αεροπλάνα και τους ρίξανε πυραύλους και τους βουλιάξανε. Και γέμισε η θάλασσα πτώματα από Ιταλούς." "Στην Κατοχή πήγαινε ο προπάππους μου ο Βενετσάνος Γεώργιος στο Πάνερμο μ' ένα βαρκάκι μικρό και παίρνανε τους Ναξιώτες και τους πηγαίνανε Ηρακλειά και ήτανε ένα υποβρύχιο εγγλέζικό και τους πηγαίνανε Μέση Ανατολή να πολεμήσουνε." "Στην Κατοχή έπεσε ένα αεροπλάνο γερμανικό εδώ στο Σώχωρο, είχε έρθει ένα καίκι και είχε τη γερμανική σημαία. Ήρθε το εγγλέζικο αεροπλάνο και το βούλιαξε μέσα στο καρνάγιο αλλά δεν έπαθε κανένας τίποτα!!" |
 |
 |
 |
 |
 |