ΙΛΙΑΔΟΣ - ΡΑΨΩΔΙΑ Α΄ (στίχοι : 457-530) [Μετάφραση : ΙΑΚΩΒΟΥ ΠΟΛΥΛΑ]
Είπε, και ο Φοίβος άκουσε, κι εδέχθη την ευχή του. Τότε αφού κάμαν τες ευχές κι ερίξαν το κριθάρι, των σφακτών στρέψαν τους λαιμούς, τα έσφαξαν, τα γδάραν, τα μεριά κόψαν, με διπλό κνισάρι τα σκεπάσαν κι επάνω τους ωμά βάλαν κομμάτια και στες σχίζες λαμπρό κρασί τα εράντιζε και τα’καιεν ο γέρος και τα πεντόσουβλα σιμά τ’ αγόρια του κρατούσαν.	Ὣς ἔφατ᾿ εὐχόμενος, τοῦ δ᾿ ἔκλυε Φοῖϐος Ἀπόλλων. αὐτὰρ ἐπεί ῥ᾿ εὔξαντο καὶ οὐλοχύτας προϐάλοντο, αὐέρυσαν μὲν πρῶτα καὶ ἔσφαξαν καὶ ἔδειραν, μηρούς τ᾿ ἐξέταμον κατά τε κνίσῃ ἐκάλυψαν 460 δίπτυχα ποιήσαντες, ἐπ᾿ αὐτῶν δ᾿ ὠμοθέτησαν· καῖε δ᾿ ἐπὶ σχίζῃς ὁ γέρων, ἐπὶ δ᾿ αἴθοπα οἶνον λεῖϐε· νέοι δὲ παρ᾿ αὐτὸν ἔχον πεμπώϐολα χερσίν.
Και αφού καήκαν τα μεριά κι εγεύθηκαν τα σπλάχνα, ελιάνισαν τα επίλοιπα τα πέρασαν στες σούβλες, και αφού με τέχνην τα’ψησαν, απ’ την φωτιά τα επήραν και αμ’ απ’ τον κόπον έπαυσαν κι ετοίμασαν το γεύμα, ετρώγαν κι όλ’ ισόμοιρα χαρήκαν το τραπέζι.	αὐτὰρ ἐπεὶ κατὰ μῆρε κάη καὶ σπλάγχνα πάσαντο, μίστυλλόν τ᾿ ἄρα τἆλλα καὶ ἀμφ᾿ ὀϐελοῖσιν ἔπειραν, ὤπτησάν τε περιφραδέως, ἐρύσαντό τε πάντα. αὐτὰρ ἐπεὶ παύσαντο πόνου τετύκοντό τε δαῖτα δαίνυντ᾿, οὐδέ τι θυμὸς ἐδεύετο δαιτὸς ἐΐσης.
Και άμα εφάγαν κι έπιαν όσ’ ήθελε η ψυχή τους, ξέχειλο εβάλαν το κρασί τ’ αγόρια στους κρατήρες κι έδωκαν σ’ όλους απαρχές στα ολόγεμα ποτήρια, κι εξιλεώναν τους θεούς με άσματα ολημέρα καλόν παιάνα ψάλλοντας των Αχαιών τ’ αγόρια και ο μακροβόλος άκουε κι ευφραίνετο η ψυχή του.	αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο, κοῦροι μὲν κρητῆρας ἐπεστέψαντο ποτοῖο, 470 νώμησαν δ᾿ ἄρα πᾶσιν ἐπαρξάμενοι δεπάεσσιν· οἳ δὲ πανημέριοι μολπῇ θεὸν ἱλάσκοντο καλὸν ἀείδοντες παιήονα κοῦροι Ἀχαιῶν μέλποντες ἑκάεργον· ὃ δὲ φρένα τέρπετ᾿ ἀκούων.
Και ο ήλιος άμα εβύθισε και ήλθε το σκοτάδι, στου πλοίου τα πρυμνόσχοινα κοιμήθηκαν πλησίον.	ἦμος δ᾿ ἠέλιος κατέδυ καὶ ἐπὶ κνέφας ἦλθε, 475 δὴ τότε κοιμήσαντο παρὰ πρυμνήσια νηός·
Και άμα ερόδιζ’ η αυγή, αφήκαν το λιμάνι στων Αχαιών το απέραντο στρατόπεδο να γύρουν. Και πρίμον τους απόστειλε ο μακροβόλος Φοίβος.	ἦμος δ᾿ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς, καὶ τότ᾿ ἔπειτ᾿ ἀνάγοντο μετὰ στρατὸν εὐρὺν Ἀχαιῶν· τοῖσιν δ᾿ ἴκμενον οὖρον ἵει ἑκάεργος Ἀπόλλων·
Τότ’ άπλωσαν τα κάτασπρα πανιά τους στο κατάρτι, κι ο άνεμος τα φούσκωνε, κι ως πήγαινε το πλοίον, εις την καρίνα ολόγυρα το μαύρο κύμα ηχούσε κι έκοβε δρόμον γρήγορο στο κύμα το καράβι.	οἳ δ᾿ ἱστὸν στήσαντ᾿ ἀνά θ᾿ ἱστία λευκὰ πέτασσαν, ἐν δ᾿ ἄνεμος πρῆσεν μέσον ἱστίον, ἀμφὶ δὲ κῦμα στείρῃ πορφύρεον μεγάλ᾿ ἴαχε νηὸς ἰούσης· ἣ δ᾿ ἔθεεν κατὰ κῦμα διαπρήσσουσα κέλευθον.
Στων Αχαιών το απέραντο στρατόπεδο άμα εφθάσαν ετράβηξαν εις την στεριά τ’ ολόμαυρο καράβι ψηλά στην άμμον κι έβαλαν στυλώματα αποκάτω και στες σκηνές εσκόρπισαν εκείθε και στες πρύμνες.	αὐτὰρ ἐπεί ῥ᾿ ἵκοντο κατὰ στρατὸν εὐρὺν Ἀχαιῶν, νῆα μὲν οἵ γε μέλαιναν ἐπ᾿ ἠπείροιο ἔρυσσαν 485 ὑψοῦ ἐπὶ ψαμάθοις, ὑπὸ δ᾿ ἕρματα μακρὰ τάνυσσαν· αὐτοὶ δ᾿ ἐσκίδναντο κατὰ κλισίας τε νέας τε.
Ωστόσο εκείνος θύμωνε σιμά στα γοργά πλοία ο φτεροπόδης διογενής Πηλείδης Αχιλλέας. Δεν πήγαινε στην σύνοδον, όπου δοξάζοντ’ άνδρες, ούτε στον πόλεμον, και αυτού βαρύλυπ’ η καρδιά του ελαχταρούσε την βοή, την φλόγα του πολέμου.	Aὐτὰρ ὃ μήνιε νηυσὶ παρήμενος ὠκυπόροισι διογενὴς Πηλῆος υἱὸς πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς· οὔτέ ποτ᾿ εἰς ἀγορὴν πωλέσκετο κυδιάνειραν 490 οὔτέ ποτ᾿ ἐς πόλεμον, ἀλλὰ φθινύθεσκε φίλον κῆρ αὖθι μένων, ποθέεσκε δ᾿ ἀϋτήν τε πτόλεμόν τε.
Έφεξε η δωδεκάτη αυγή, και οι θεοί γυρίζουν στον Όλυμπον κι εβάδιζεν εμπρός τους ο Κρονίδης και η Θέτις το παράγγελμα δεν ξέχανε του υιού της και της θαλάσσης έσχισε τα κύματα κι εβγήκε και ανέβη τα χαράματα στ’ Ολύμπου τον αιθέρα.	Ἀλλ᾿ ὅτε δή ῥ᾿ ἐκ τοῖο δυωδεκάτη γένετ᾿ ἠώς, καὶ τότε δὴ πρὸς Ὄλυμπον ἴσαν θεοὶ αἰὲν ἐόντες πάντες ἅμα, Ζεὺς δ᾿ ἦρχε· Θέτις δ᾿ οὐ λήθετ᾿ ἐφετμέων παιδὸς ἑοῦ, ἀλλ᾿ ἥ γ᾿ ἀνεδύσετο κῦμα θαλάσσης. ἠερίη δ᾿ ἀνέϐη μέγαν οὐρανὸν Οὔλυμπόν τε.
Εύρηκε τον βροντόφωνον Κρονίδην καθισμένον μόνον στην άκραν κορυφήν του πολυλόφου Ολύμπου, εμπρός του εκάθισε η θεά και με τ’ αριστερό της του έπιασε τα γόνατα, με τ’ άλλο το πηγούνι, κι έλεγεν ικετεύοντας στον ύψιστο Κρονίδην:	εὗρεν δ᾿ εὐρύοπα Κρονίδην ἄτερ ἥμενον ἄλλων ἀκροτάτῃ κορυφῇ πολυδειράδος Οὐλύμποιο· καί ῥα πάροιθ᾿ αὐτοῖο καθέζετο, καὶ λάϐε γούνων 500 σκαιῇ, δεξιτερῇ δ᾿ ἄρ᾿ ὑπ᾿ ἀνθερεῶνος ἑλοῦσα λισσομένη προσέειπε Δία Κρονίωνα ἄνακτα·
«Δία, πατέρ’, αν κάποτε με λόγον ή με έργον σ’ έχω ωφελήσει, ευδόκησε σ’ αυτό να με εισακούσης. Τον ολιγοημερώτατον υιόν, αχ ! τίμησέ μου. Ιδέ πως τον ατίμασεν ο μέγας Αγαμέμνων, οπού του άρπαξεν αυτός το δώρο του και το’χει. Δικαίωσέ τον καν εσύ, πάνσοφε Ολύμπιε Δία, στους Τρώας νίκες δώρησε ωσότου το παιδί μου να δικαιώσουν οι Αχαιοί, να τον υπερδοξάσουν».	«Ζεῦ πάτερ, εἴ ποτε δή σε μετ᾿ ἀθανάτοισιν ὄνησα ἢ ἔπει ἢ ἔργῳ, τόδε μοι κρήηνον ἐέλδωρ· τίμησόν μοι υἱὸν ὃς ὠκυμορώτατος ἄλλων 505 ἔπλετ᾿· ἀτάρ μιν νῦν γε ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων ἠτίμησεν· ἑλὼν γὰρ ἔχει γέρας αὐτὸς ἀπούρας. ἀλλὰ σύ πέρ μιν τῖσον, Ὀλύμπιε μητίετα Ζεῦ· τόφρα δ᾿ ἐπὶ Τρώεσσι τίθει κράτος ὄφρ᾿ ἂν Ἀχαιοὶ υἱὸν ἐμὸν τίσωσιν ὀφέλλωσίν τέ ἑ τιμῇ.» 510
Και απάντησιν δεν έδωκεν ο νεφελοσυνάκτης κι ώραν πολλήν εσώπαινε. Και η Θέτις του κρατούσε ως απ’ αρχής τα γόνατα και πάλιν τον ερώτα:	Ὣς φάτο· τὴν δ᾿ οὔ τι προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς, ἀλλ᾿ ἀκέων δὴν ἧστο· Θέτις δ᾿ ὡς ἥψατο γούνων ὣς ἔχετ᾿ ἐμπεφυυῖα, καὶ εἴρετο δεύτερον αὖτις·
«Άσφαλτην δός μου υπόσχεσιν μ’ εκείνο σου το νεύμα ή αρνήσου. Τι θα φοβηθής; Θέλω να μάθω μόνον, αν είμαι το εξουθένωμα των αθανάτων όλων».	«Νημερτὲς μὲν δή μοι ὑπόσχεο καὶ κατάνευσον ἢ ἀπόειπ᾿, ἐπεὶ οὔ τοι ἔπι δέος, ὄφρ᾿ ἐῢ εἰδέω ὅσσον ἐγὼ μετὰ πᾶσιν ἀτιμοτάτη θεός εἰμι.»
Με βάρος της απάντησεν ο νεφελοσυνάκτης:	Tὴν δὲ μέγ᾿ ὀχθήσας προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς·
«Ω ! τι κακό ! να οργισθώ της Ήρας θα με βάλης, όταν με λόγια υβριστικά πικρά θα με κεντήση. Και χωρίς λόγον πάντοτε μου κλαίεται και λέγει εμπρός εις όλους τους θεούς πως βοηθώ τους Τρώας, αλλά συ φύγε τώρα ευθύς μη σε νοήσ’ η Ήρα και άφες σ’ εμέ την μέριμναν σ’ αυτό να δώσω τέλος. Και ιδού για να βεβαιωθής την κεφαλήν θα σκύψω. Σημάδι τούτο αλάθευτο στους αθανάτους έχω. Τι ό,τι με της κεφαλής το σκύψιμο κηρύξω δεν απατά, δεν παίρνεται οπίσω και θα γίνη».	«Ἦ δὴ λοίγια ἔργ᾿ ὅ τέ μ᾿ ἐχθοδοπῆσαι ἐφήσεις Ἥρῃ ὅτ᾿ ἄν μ᾿ ἐρέθῃσιν ὀνειδείοις ἐπέεσσιν· ἣ δὲ καὶ αὔτως μ᾿ αἰεὶ ἐν ἀθανάτοισι θεοῖσι νεικεῖ, καί τέ μέ φησι μάχῃ Τρώεσσιν ἀρήγειν. ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν αὖτις ἀπόστιχε μή τι νοήσῃ Ἥρη· ἐμοὶ δέ κε ταῦτα μελήσεται ὄφρα τελέσσω· εἰ δ᾿ ἄγε τοι κεφαλῇ κατανεύσομαι ὄφρα πεποίθῃς· τοῦτο γὰρ ἐξ ἐμέθεν γε μετ᾿ ἀθανάτοισι μέγιστον τέκμωρ· οὐ γὰρ ἐμὸν παλινάγρετον οὐδ᾿ ἀπατηλὸν οὐδ᾿ ἀτελεύτητον ὅ τί κεν κεφαλῇ κατανεύσω.»
Είπε, τα μαύρα φρύδια του χαμήλωσε ο Κρονίδης, έκλινε από τ’ αθάνατο κεφάλι του κυρίου η θεία κόμη και ο τρανός ο Όλυμπος εσείσθη.	Ἦ καὶ κυανέῃσιν ἐπ᾿ ὀφρύσι νεῦσε Κρονίων· ἀμϐρόσιαι δ᾿ ἄρα χαῖται ἐπερρώσαντο ἄνακτος κρατὸς ἀπ᾿ ἀθανάτοιο· μέγαν δ᾿ ἐλέλιξεν Ὄλυμπον. 530

ß à

G