|
|
|
|
Caâu Chuyeän Moät Moùn Quaø vaø Böôùc Ñaàu Vaøo Macro Nghaønh nhieáp aûnh ngheä thuaät, cuõng nhö raát nhieàu thöù khaùc, vaãn coøn raát laø môùi laï ñoái vôùi toâi. Tính cuûa toâi chaéc cuõng khoâng khaùc gì maáy so vôùi moïi ngöôøi, nghóa laø caùi gì môùi laï thì mình tìm toøi hoïc hoûi, thích thì tieáp tuïc theo ñuoåi ñeå tieán bo ä, chaùn thì queân noù ñi. Sau thôøi gian ñaàu coøn ngôõ ngaøng, daàn daàn toâi caûm thaáy raát thích thuù vôùi nhieáp aûnh, chöa ñeán ñoä thaät laø ñam meâ nhöng neáu coù dòp laø toâi laïi ñem chieác maùy cuõ kyõ ra ñeå taùy maùy, saún saøng baám maùy khi trong ñaàu nghó ñeán ñieàu gì muoán thöïc haønh hay laø khi thôøi cô chôït ñeán. Hoïc ñi ñoâi vôùi haønh, dó nhieân laø trong giôùi haïn cuûa thì giôø, maùy moùc vaø khaû naêng ngaân quyõ cuûa mình maø thoâi.
Khi ñaõ hieåu nhöõng ñieàu caên baûn cuûa nhieáp aûnh, toâi raát thích chuïp hình. Luùc ban ñaàu thaáy gì cuõng chuïp, chaúng haïn nhö luùc ñi Brazos Bend State Park chuïp hình caù saáu, hình nhieàu quaù ñeå bò traùch laø meâ hình coøn hôn thöông vôï con, thaät laø oan uoångï ! Khoâng hieåu caùc baïn coù gaëp tröôøng hôïp töông töï nhö toâi vaäy khoâng? Khi röûa hình ra laém luùc thaät thaát voïng vì aûnh khoâng ñöôïc nhö mình töôûng töôïng trong ñaàu bôûi vì ñeà taøi khoâng coù gì xuaát saéc hoaëc laø nhöõng chi tieát nhö boá cuïc, aùnh saùng, ñoä neùt, vv… khoâng coù gì ñaëc bieät, nhöng toâi duøng nhöõng kinh nghieäm naøy ñeå söûa ñoåi cho laàn sau. Khi naøo may maén coù ñöôïc taám aûnh naøo töông ñoái ngoù ñöôïc moät chuùt thì ñem ñi khoe vaø hoûi baïn beø coi nhöõng khuyeát ñieåm gì neân söûa ñoåi, neáu mình khoâng hoûi thì coù ai chæ ñieåm, maø neáu khoâng ai pheâ phaùn thì mình gioáng nhö chuù eách ngoài ñaùy gieáng coi trôøi baèng vung.
Toâi coù moät ngöôøi anh reå teân Cöông, luùc xöa cuõng raát thích chuïp hình, nhöng baây giôø thì ñaõ giaûi ngheä, gaùc kieám quy aån roài. Luùc nghe toâi noùi raèng baây giôø toâi ñang coù ngheà tay traùi, gaëp gì cuõng baám, anh raát thích. Nhö moät hình thöùc baøn giao ngheà phoù nhoøm, anh ñaõ cho toâi moät chieác maùy Nikkormat maø anh ñaõ coù töø laâu nhöng nay khoâng duøng tôùi nöõa. Cuøng vôùi maùy naøy anh ñaõ taëng vaøi oáng kính, moät trong nhöõng oáng kính naøy laø moät chieác Nikon 55mm f3.5 macro. Ñang luùc mình say meâ nhieáp aûnh vaø nhaát laø muoán chuïp closeup, ñoái vôùi toâi thì ñaây cuõng gioáng nhö maáy ñöùa treû nhoû mong öôùc moùn quaø video game cho Christmas maø luùc môû quaø ra thì ñöôïc Playstation 2, chöa bieát caùch raùp noái söû duïng nhöng cuõng ñaõ möøng rôn roài.
Coù ñoà chôi môùi dó nhieân laø toâi phaûi lo cho noù, naøo thay pin môùi, thaùo kính ra lau chuøi caån thaän, vaø mua saém theâm nhöõng thöù laët vaët nhö body cap, lens caps, vv… Ban ñaàu toâi chæ bieát raèng hieäu Nikkormat ñöôïc saûn xuaát bôûi Nikon, coøn ngoaøi ra chaúng bieát gì theâm. Sau moät thôøi gian tìm toøi, toâi ñaõ khaùm phaù ra ñöôïc theâm nhieàu chi tieát veà moùn quaø cuûa mình. Nikkormat laø moät loaït maùy hình haïng trung do Nikon saûn xuaát ñeå cho nhöõng ai khoâng dö tieàn mua ñöôïc loaïi maùy nhaø ngheà Nikon F series, tung ra thò tröôøng luùc töø giöõa thaäp nieân 60s ñeán giöõa thaäp nieân 70s, noù coøn coù teân laø Nikomat cho nhöõng maùy ñöôïc baùn ôû thò tröôøng beân Nhaät Baûn. Chieác maùy cuûa toâi laø model FT3, laøm naêm 1977, taát caû caùc boä phaän ñeàu laø cô khí ngoaïi tröø boä phaän ño aùnh saùng laø caàn coù ñieän naêng cuûa moät cuïc pin nhoû maø thoâi. Sau khi loaït maùy Nikon FM ra ñôøi thì nhöõng chieác Nikkormat ñaõ khoâng coøn ñöôïc saûn xuaát nöõa. (Ghi chuù: Trong khi nghieân cöùu trong internet, toâi ñaõ khaùm phaù ra moät choå rao baùn nhöõng operating manuals hieän khoâng coøn in ra cho nhöõng maùy ñaõ cuõ laâu naêm. Chính toâi thì khoâng coù mua thöù gì, nhöng neáu caùc baïn caàn manual cuõ thì haõy vieáng qua craigcamera.com.) Muøa xuaân vöøa qua, laàn hoäi ta ñi saên aûnh gaàn Independence, Texas, cuõng laø luùc toâi söû duïng maùy aûnh naøy laàn ñaàu tieân; toâi ñaõ raát haøo höùng veà chuyeán ñi naøy phaàn laø vì ñaây laø laàn ñaàu toâi tham döï chuyeán ñi saên aûnh hoa daïi do HAVN toå chöùc, nhöng phaàn lôùn laø vì mình coù dòp thöû moùn ñoà chôi môùi naøy (cuõ ngöôøi môùi ta). Khi hình röûa ra thì toaøn moät maøu ñen xaäm, chæ tröø hai taám laø coøn thaáy môø môø. Nghó laïi thì khoâng nhôù laø mình laøm ñieàu gì sai traät, maø coøn coù ñöôïc hai taám aûnh kia thì chaéc laø khoâng phaûi loãi töï phim hö, toâi suy nghó thì coù leû laø vì boä phaän ño aùnh saùng sai traät, chieác kim noùi ñuû maø thaät söï laø coøn thieáu nhieàu. Theá laø toâi beøn thí nghieäm baèng caùch laø duøng moät maùy Canon EOS ñeå ño aùnh saùng cuûa moät caûnh vaät thoâng thöôøng, xong roài laïi laáy chieác maùy Nikkormat cuõ ño aùnh saùng cuøng caûnh vaät ñoù vôùi cuøng khoaûng caùch, toác ñoä vaø tieâu cöï nhö tröôùc. Khi so saùnh thì chieác maùy Nikkormat cuõ bò sai tôùi hai f stops nhanh hôn. Luùc ñaàu thì toâi cöù thaéc maéc khoâng hieåu taïi sao, nhöng sau khi tra cöùu moät thôøi gian thì toâi ñoaùn laø vì nhöõng maùy cuõ ñaõ duøng loaïi pin cheá taïo vôùi chaát mercury, maø nhö mình bieát thì saûn phaåm naøo duøng mercury ñeàu bò chính phuû sa thaûi vaø caám khoâng cho saûn xuaát nöõa. Nhöõng pin môùi cheá taïo sau naøy (loaïi alkaline) ñeå thay theá laïi coù moät ñieän theá (voltage) cao hôn chuùt xíu cho neân môùi taïo ra söï sai traät cho boä phaän ño aùnh saùng; ñaây laø moät ñeà taøi khaùc maø neáu coù dòp toâi seõ keå laïi sau.
Trôû laïi chuyeän chuïp aûnh macro vôùi chieác maùy aûnh cuõ (hay môùi), sau khi tu chænh cho söï sai bieät cuûa f-stop toâi laïi raùp phim môùi vaø thöû laïi laàn nöûa, keát quaû laàn naøy töông ñoái khaù hôn, nhöng vaãn coøn nhieàu ñieàu coù theå tieán boä qua thôøi gian thöïc taäp theâm kinh nghieäm. Chaúng haïn nhö canh chieàu saâu vaø ñoä neùt, hình macro khaùc vôùi loaïi hình thöôøng bôûi vì oáng kính raát gaàn vôùi vaät / ñoái töôïng, chæ leân hay xuoáng moät f stop cuõng laøm choå lu môø hay roõ raøng thay ñoåi raát nhieàu, yù nghóa böùc hình khaùc haún ñi. Nghe noùi raèng laø nhöõng kính macro coù tieâu cöï caøng daøi thì deã xoaù boái caûnh phía sau hôn, laøm noåi baät chính vaät leân. Toâi khaùm phaù ra moät lôïi ñieåm khi chuïp macro laø vì nhöõng ñeà taøi cuûa mình ñeàu laø vaät nhoû cho neân vieäc theâm bôùt (manipulate) aùnh saùng roïi leân chính vaät ( thí duï nhö duøng reflectors hoaëc bìa cöùng maøu traéng ) cuõng deã daøng cho mình hôn, ñoâi khi khoâng phaûi duøng ñeán fill-in flash hay laø ñôïi aùnh saùng maët trôøi chieáu xuoáng ñuùng goùc ñoä. Nhöõng hình keøm ñaây ñeàu töø phim ISO 400, vôùi chaân ba caøng, moät sôïi daây cable release, vaø ñeàu duøng aùnh saùng ban ngaøy caû.
Khi chuïp macro, thí duï nhö taám “Wild among grass” nôi ñaây, ñeà taøi laø vaät nhoû vaø nheï cho neân bò aûnh höôûng cuûa gioù nhieàu hôn, vì vaät chæ xeâ xích chuùt xíu thoâi cuõng ñöôïc phoùng ñaïi qua oáng kính. Bôûi vaäy caàn coù söï kieân nhaãn chôø heát côn gioù môùi neân baám maùy ( chính ra toâi laïi thích chaäm raõi khi chuïp hình, khoâng haáp taáp voäi vaû, duøng thì giôø ñeå suy tính goùc caïnh vaø aùnh saùng, chaúng thaø ít hình nhöng ñöôïc thoaû maõn hôn laø nhieàu hình nhöng khoâng coù aûnh naøo ñaëc bieät ). Chuùng ta neân coù loaïi tripod ñaëc bieät chuïp low angle, thöù naøy thì toâi chöa saém neân khi bí quaù thì tuyø cô öùng bieán duøng moät con beanie baby hay vaät naøo deã uoán naén loùt phía döôùi naâng ñôõ oáng kính taïm vaäy. Chuïp hình macro cuõng coù ñieàu khoå nöõa laø nhöõng luùc muoán laáy goùc caïnh thaáp chuïp töø döôùi leân treân hay laø chuïp saùt caønh hoa gaàn ñaát ( trong tröôøng hôïp nhö toâi laø vì oáng kính chæ coù 55mm thoâi, neáu nhö laø oáng kính daøi hôn thì coù theå ñaët maùy töø ngoaøi xa maø vaãn coù theå phoùng ñaïi ñöôïc chính vaät töông töï nhö chuïp baèng zoom lens vaäy ), thì laïi phaûi boø laên keành döôùi coû ñeå chænh ñoä neùt, bò maáy chuù kieán löûa sôi taùi ñaày chaân tay, luùc ñöùa con uùt ngaây thô cuûa toâi troâng thaáy noù hoûi raèng boá chôi troø gì naèm ñaát ngoä vaäy !
Nhöõng hình keøm theo baøi vieát naøy ñeàu ñöôïc chuïp chung quanh nhaø cuûa toâi, chæ tröø caây hoa oleander ( nghe noùi caây naøy coù chöùa moät ñoäc chaát khoâng hieåu coù ñuùng khoâng ) cuûa nhaø haøng xoùm leo qua raøo mình chuïp keù thì khoâng keå. Töø hoa periwrinkle maøu tím röïc rôû döôùi aùnh saùng ban mai trong buïi caây tröôùc nhaø, ñeán caønh water lily maøu traéng quanh nuï vaøng troàng döôùi ao nöôùc nhoû sau vöôøn, hay laø nhöõng gioït nöôùc tinh khieát coøn ñoïng treân caønh hoàng xinh xaén, toâi chaúng phaûi ñi ñaâu xa caû maø vaãn tìm thaáy ñeà taøi. Ñoù laø moät lôïi ñieåm cuûa macro, theá giôùi chung quanh ta chôït thu nhoû laïi, nhöõng thöù xem taàm thöôøng trong con maét thöôøng ngaøy nay boãng döng trôû thaønh nhöõng nguoàn caûm höùng vaø taïo ra cô hoäi chuïp aûnh. Ñoái vôùi rieâng toâi thì töø ngaøy duøng maùy Nikkormat naøy vaø oáng kính macro cuõng töông töï nhö mình ñaõ khaùm phaù ra moät theá giôùi môùi laï cuûa nhieáp aûnh maø tröôùc ñaây mình chöa ñöôïc dòp böôùc chaân ñeán. Chaúng qua laø nhôø moùn quaø öu aùi cuûa oâng anh, ngöôøi em uùt naøy xin caùm ôn anh Cöông laém laém. (P.S. Xin hoûi thöû anh caâu naøy: Coøn moùn gì trong kho maø anh khoâng saøi nöõa khoâng?)
Phoù Minh Ñöùc Houston, Texas Muøa Heø Naêm 2001.
|
|
Copyright 2001 Photo
Club of VietNam - Houston.
|
