Ismail KARcomic

Turk Karikaturist & illustrator,Sanat Ogretmeni...

 

Mizah - Humour

 

 

 

 

 

 
 

 

Mizah Sozcugu hakkinda çok degisik gorusler vardir;

  " Mizah " Arapca'dan "Mizah" kelimesinin karsiligidir . " Divan - u Lugat it Turk " isimli dunyanin en eski Turkce sozlugunde Kasgar'li Mahmut " mizah " anlamina gelen " kulut " sozcugunu kullanmistir . Bunun anlami ise " halk arasinda gulunc nesne " dir . Zamanla bu " kulut " ,  " gulut " olarak dilimize gecerek yerlesmistir . " Mizah gercegin guldurucu yanlarini ortaya koyan sanat turudur " ( meydan - Larouse ).  Bence karikatur , insan beyninin muhtac oldugu tebessum ve tefekkuru ( dusunmeyi ) temin eden bir güzel sanat olmalidır " . ( Cemal Nadir ) Almanlarin  Fransa ' yi isgali sirasinda bir Alman subayi Picasso ' nun atolyesine girmis ve duvarda boydan boya asili olarak uzanan Guarnica tablosuyla karsilasmis . Sanatciyi bir süre ovdukten sonra Guarnica ' yi  gostererek " Bunu da mi siz yaptiniz ? " diye sormus  Picasso ise su cevabi vermis ; " Hayir ben degil siz yaptiniz " .  Bazen bir tek sanat eseri ya da bir tek yukaridaki gibi cümlecik , dunyamizin icinde bulundugu en korkunç durumu ya da en mutlu ani yansitmaya yeter . Eski devirlerde mizah ciddi bir is olarak dusunulmemistir ( hos, bu gunumuz içinde soz konusudur ) . Bu onemsemenin sonucu , mizahin bir kisim insanlarca kabul edilmisligi veya edilmeyisi bir tartisma konusu olabilir ! Bizler mizah yapmanin zor islerden oldugunu , mizahin sozlu ve cizgili turlerini biliyoruz . Sozlu olanlarin hepimizin bildigi ,  fıkralar , bilmeceler , tekerlemeler..... çizgili olanlar ise karikaturlerdir .Mizahin sayilamayacak kadar çok yararinin oldugu artik tip dunyasi tarafindan da kabul gormektedir . Hazir yeri gelmisken bir kac tanesinden bahsetmekte yarar var....Insan gulerken ; Akcigerleri bol oksijenle dolmaktadir , kalp kaslari daha iyi calısmakta ve kan dolasim hizi artmaktadir , vucut hormonlari daha fazla  calisarak  cesitli  dokulari  harekete   gecirmektedir , gulme esnasinda vucut agri ve acilara karsi daha dayanikli, olmaktadir,  ...Mizahin gorevi sadece guldurmek degil , guldururken dusundurmek olmalidir  .  Gulmece , ayri bir  tartisma ortami yaratmistir . " Gulmenin kaynaginda karsitlik vardir " ( Kierkgeard ) , " Ani ustunluk duygusu  " ( Thomas Hobbes ) " .  Sinirsel bir gucun dogal yatagindan birdenbire yeni bir yola girmesi  " ( Spencer ) .  Mizah gulme sonucu mu ortaya cikmaktadir ? Aziz
Nesin 'e gore " Insani saglikli olarak , hangi oranda olursa olsun , guldurebilen her sey mizahtir ". Lenardo da vinci 'nin , La Jakond isimli tablosunun da mizah yuklu oldugunu , gozlerinin icinin guldugu ,disaridan hic belli degildir . Insan olmayan bir varligin insana benzemeye calismasi ve insanin insan gorunumu , duygusu , varligi kisaca insan durumundan uzaklasmasi komiktir . Komik sadece gorunumden ibaret degildir . Beethoven ' in dokuzuncu senfonisinin zurna ve darbuka ile calinmis  hali de komiktir (Oguz Aral ).  Komikligin her durumu mizahtır diye de bir genelleme yapabiliriz . Mizah böyle tanimlansa da mizahin sadece gulme unsuru tasimadigi ," gulmece " olmamalidir  . Gulmece ustasi  Aziz Nesin ' e göre  mizah  ta  gulme  vardir .   Bu yuzden " gulmece " sozcugu " mizah " in Turkce cevirisi olarak bizce de uygundur " demektedir. Ancak bu sozlerin bulundugu kitabina da " Cumhuriyet Doneminde Turk Mizahi" ismini vermistir . Bu da gosteriyor ki gulmeyi amaclayan mizah için Turkce ' de " gulmece " sozcugunun gecerli oldugudur . Elbette bu bir tartisma konusu olabilir .Mizah 'i bolumlere  ayirmak da mumkun gibi gorunmektedir ; ornegin ,    Latife  ( yumusak , hos ) , Alay  (isletmek ) , Halt  ( munasebetsiz soz soylemek ) , Nukte , saka , igneleme  ve  taslama  ( ustu kapalı olarak  yermeler ),Hiciv ( en agir mizah cesidi )... Mizah konusunu  anlatirken bir de fikra anlatalim ; cok kalabalik olan otobuse binen bir kadina , biletci " Hanim , kolunun altindaki semsiyeye dikkat et , arkandaki adamin gozunu cikaracaksin " deyince kadin "Sana ne ? cikarirsam cikaririm o benim kocam ! " Bu kadar sozun sonucu olarak kesin olan bir sey vardir , mizahin varligidir . Mizahin merkezi , orijini ,insandir . Nerede insan varsa ,orada mizah vardir .Degisik oranlardaki gulme bize komik olaylarin varligini belirtir . Kisaca " KOMIK " olan her sey gulmek için bir gerçektir . 

  There are  a lot of  different idia about humour.Humour is response of  the Arabic"Mizah" Kasgarli Mahmut used the same means of Mizah-"Kulut"- in the  oldest Turkish Dictionary in world "kulut" means thinks=in language of the people..

   Humour  is the true side  of the real (Meydan Larousse). I think Cartoons  have  to be humours brains needs to think (Cemal Nadir Guler_Turkish CArtoonist).

   When  the Germans accupation forces were in France ; a German Solgier  come to picasso's artroom  and saw The Guarnica an ask;

"- Did you make  this are ? and Picasso said " No , you  made this one ! ".

   sometimes , a sentence  can be  enough of the explain the funny or un happy or  unhappy  day .  We know to do hukours difficults and we know  the humours terms of  the pictures and orals. Orals are pictures, cartoons...pictures are cartoons. The humours aduantages are known by doctors . For example ,when we laugh our lunge  are with oxigen.

   Humours function isn't only laughing . when  we laugh we have  to think humour , make o other talking place , humour is carry apporte mean (Kierkgeard). Humour is a snewy power (Spencer).İs  Mizah real with  laughing ? Aziz Nesin thinks " what can  laugh the people . It 's name is humour ". It can't understant the smiling eyes of the La Jakond names  picture of  Leonardo da Vinci . Comic doesn't consist of appearaance . Beethoven's 9. Senfonisi which is  playing with double and clay drum is also a comic (Oguz Aral).We  can  say that comic  and  the humours is the something.Aziz Nesin said that humour is loughing. 

   There farce is more  useful then humour in Turkish; but his books  name is "Cumhurriyet Doneminde Mizah " whic  is about  farce  and humour . And there is a discussion here .We can separate the humour in same  groups for  example :satirize.joke,mailign,regiment,and the orijion of the humour is people  and we can say that everything at the farce is enough to laugh...