KESİM
MATERYALLERİ
Kesim
materyalleri içerisinde en yaygın kesim alanı, kağıt, mukavva ve
kartondur. Farklı materyallerin kesilmesi, makineye farklı yüklerin
(baskı ve dirençler) getirilmesi anlamını taşır. Bundan dolayı
kesim kararında şu noktalar göz önünde bulundurulmalıdır :
-
Malzemenin
yapısı
-
Dayanıklılık
-
Yüzey
-
Saydamlık
-
Hacim
-
Kaplama
-
Yapışma
-
Su
Yolu
Genel
olarak malzemelerin sınıflandırılması :
Yumuşak
Kesim Malzemesi : Kopya kağıdı, kurutma kağıdı, mendil kağıdı,
ipek kağıt gibi.
Normal Kesim Malzemesi : Baskı
kağıdı, karton kağıdı, yazı kağıdı, değerli kağıtlar (bono,
tahvil v.s.) mantar, gri karton, dosya kartonları
Sert Kesim Malzemeleri :
Etiket kağıdı, yapışkanlı kağıt, kuşe kağıt, krome kağıt,
sert karton, manila kartonu.
Plastikler
: Plastiklerin çeşitliliği ve
yapısal nitelikleri bakımından kesimlerinde, kesim testleri uygulaması
daima önerilir. Plastik kesimlerinde uyulması gereken birkaç ana
kural :
Termoplast malzemeler suya hassas
malzemelerdir. Temiz ve hatasız bir kesim için ısının 20-30 (1° arasında
olması gerekir. Ön ısıtması yapılmış malzemeler kesim masasının
soğukluğundan korunmak için ısıtılmış kesim malzemesi istifinin en
altına karton koyularak izole edilebilir.
Kesim yüzeyinde meydana gelen ısınmalar
yapışma ve kaynamalar meydana getirebilir.Lamanın (bıçağın) arka yüzeyinin
taşlanması (bilenmesi) bıçağın kesim yüzeyinde ısınma meydana
gelmesini azaltabilir.
İstif yüksekliği kesilecek
malzemenin kalınlığına göre ortalama 30 ile 60 mm arasında değişebilir.
BIÇAKLAR
Bütün
tek bıçak kesim malzemeleri kinematik açık sistem ile çalışır.
Yani kesim bıçağı yay şeklinde eğilimli bir yol çizerek hareket
eder. Bu makas şeklindeki kesimde, açık testere etkisi de eklenince bıçak
keskinliği ve ömrü uzun süreli olur. Özellikle; Yumuşak kesim
malzemelerinde ve üst yüzeyi düzelmeyen ve kayganlık özelliği olan
sert kesim malzemelerinde bıçağın önünde birikmeler oluşur. Bu da bıçağın
kama açısına etki ederek yüksek derecede kesim basınçlamasına sebep
olur. Burada, operatörün kesim materyalini sol pozaya iyice yaslaması
gerekir. Kağıdın veya kesim materyalinin sağ pozaya pozalanmasında kağıt
birikimi oluşacağından, kesim materyalinin bir sonraki çalışma alanına
aktarılması da engellenmiş olur.
Bıçaklar
imalat metoduna ve özelliklerine göre 2'ye ayrılır :
1)
Tam Çelik Bıçaklar : Yüksek alaşımlı kül çelikten üretilirler.
Özel kesim işlemlerinde kullanılmalıdırlar. Çünkü üretim
maliyetleri yüksek, bilenmeleri zordur.
2)
Alaşımlı Çelik Bıçaklar : Alaşımlı çelik bıçak, çelikleştirilmiş
bıçak olarak da isimlendirilir. Taşıyıcı bıçak gövdesi çelik
malzemeden yapılmış olup kesici ağız kısmına yüksek alaşımlı çelik
yerleştirilmiştir. Kullanımı en yaygın bıçak çeşididir.
Alaşımlı çelik bıçaklar kesim ağzının yapılış ve alaşım türlerine
göre şöyle sınıflandırılır :
Standart
veya normal bıçaklar :
Bıçağın
kesim ağzı düşük alaşımlı alet çeliğinden yapılmıştır. Kesim
ucu açısı değişmediği sürece bütün materyallerin kesiminde kullanılır.
Özellikle yumuşak malzemelerin (kurutma kağıdı, kopya kağıdı ve
ipek kağıt) kesimi için çok uygundur. Orta sertlikte malzemelerin (yazı
kağıtları, yüksek saten kağıtlar, zamklı kağıtlar, sanatsal kağıtlar)
kesiminde bıçağın ömrü daha az olur. Alaşım derecelerinin yüksekliğine
göre standart bıçakların ömrü limitli (sınırlı) olur.
Yüksek
Performans Bıçaklar (HSS) : Söz konusu bıçağın kesim ağzı yüksek
performans gösteren alaşımdan yapılmıştır (HSS). Bu yüzden kesim
performansının en yüksek düzeyde gerçekleşmesinde üstün yeteneğe
sahiptirler. Özellikle orta ve sert kesim materyallerinin (plastik
maddeler, metal folyeler v.b.) kesim işlemlerinde özellikle tavsiye
edilir. Yüksek dirençli kesim materyalleri için kullanılan bu bıçak
türü "all round" olup uzun ömürlüdür.
Sert
Metal Bıçaklar (HM) : Bıçağın
kesim ağzı fırınlanmış sert metalden yapılmış ve toz metalürji
imalatıdır. Sert metal bıçağın kağıt endüstrisinde daha uzun ömürlü
kullanımı ve buna bağlı ekonomik getirisinin yüksekliği piyasadaki
sempatisini gözle görülür şekilde yükseltmiştir. Sert metal bıçakların
yapım masraflarına rağmen uzun ömürlü oluşları piyasadaki işlev gücü
ve ömrü dolayısıyla kendisini ispatlamış ve garanti altına almıştır.
Sert metal bıçaklar standart bıçaklara karşın 10 ile 25 defa daha ömürlüdür.
Bu üstün performanslarına rağmen kırılgan malzemelerin kesiminde bıçağın
ayar ve taşlanmasında büyük özen gösterilmesi gerekir.
Bıçak
kesim ağzı açıları : Küçük
açılı bıçak ağızlarının, büyük açılı bıçak ağızlarına göre
daha az kesme gücüne ihtiyaçları vardır, ince bıçak ağızları,
sert ve esneyebilen kesim malzemelerinde sağlam kalamaz, ince ağızlar eğilir
veya kısılırlar. Daha açık bir ifade ile kesim, kesilecek malzemenin
ağız açısı, geometrisi kesime etki eder. Örneğin; yumuşak ve yüksek
istifli kesimde ince ağızlı bıçak istif kesmekte zorlanmaz, buna karşın
sıkı ve sert istiflerde bıçak zorlanır. Genel olarak denilebilir ki
yumuşak kesim malzemeleri için küçük, sert kesim malzemeleri için
ise büyük bıçak ağız açısına ihtiyaç vardır. Farklı kağıt ve
karton çeşitleri kesme zorunluluğu varsa bu durumda bıçak kesim ağzının
büyük açık olanını tercih etmek avantajlıdır. Kesim açısı ne
kadar körelirse, kesim işleminde harcanan güç o kadar büyük olur.Bu
nedenle ağız faz kenarını 2-5 mm'ye ve 2-5 C°' ye kadar taşlamak
(bilemek) gerekmektedir. Sert metal bıçaklarda kesim ağızları genel
olarak 0.5-1 mm genişliğinde taşlanır. Böylece
hassas olan bıçak ağzı desteklenmiş olur ve bütün istif yüksekliğince
bıçağın sapma olasılığı ortadan kalkmış olur.
Bıçağın
Bilenmesi : Kesim çalışmasında,
bıçağın en ekonomik kullanımı, kesim kalitesini oluşturan en önemli
öğedir. Bıçağın körleşmesi halinde, kesim makinesi daha çok
zorlanır. Kesim yüzeyi temiz ve düzgün olmaz, bıçağın daha fazla
bilenmesi gerektiğinden taşlama masrafı yükselir, iyice taşlanmış
(bilenmiş) keskin bıçak tam ölçüde hassas kesimi gerçekleştirir,
uzun ömürlü olur ve makineyi zorlamalardan koruyarak ömrünü uzatır.
Körlenmiş
Bıçakların Belirgin özellikleri :
- İstife yapışır ve en alttaki kağıdı kıvırır, kesmez.
(Kenarlar yapışır, mantar kesimi)
- Tırtıklı kesim yüzeyi, preslenmiş istif ve en üstteki
tabakasının bıçağın eni yönünde katlanmasına neden olur.
- İstifteki en son tabaka kesimde " küt" sesiyle sıkışır.
- Kesim hassasiyeti, ölçü hassasiyeti kaçıktır.
Bıçağın
ömrü sadece bıçağın kalitesine bağlı değildir. Aynı zaman da
kurallara uygun taşlanmasına (Bilenmesine) ve kesilecek materyalin
cinsine de bağlıdır. Temel olarak bıçak taşlanmadan önce
temizlenmeli ve eğik, bükük olup olmadığı kontrol edilmelidir.
1-
Taşlama (Bileme) Makinesi : Taşlama
makinesi teknik olarak hatasız ve arızasız olmalıdır. Makine sabit ve
boşluksuz olmalıdır, böylelikle vibrasyon (titreşim) dolayısıyla
oluşabilecek taşlama basıncı ortadan kaldırılmalıdır. Taşlama
yolu eşit, gidiş gelişli ve geri tepmesiz olmalıdır. Bıçak (Lama)
gerdirme tertibatında, bıçak ağzı yukarı gelecek şekilde, taşlama
yüzeyine paralel sabitlenmelidir.
2-
Taşlama (Bileme) Taşı : Bileme
taşı ve bilezikleri merkezi dönmeli ve mutlaka balanslı dönmelidir. Böylece
sarsıntılar önlenmiş olur. Standart ve yüksek performanslı bıçaklarda,
bileme taşının dönme yönü, bileme işlemi bıçaktan dışarıya
bileyecek şekilde seçilmelidir. Aksi halde sıçrayan metal parçalan çentiklerin
oluşması tehlikesine yol açar. Sert metal bıçaklarda,bıçağın ağzına
doğru bileme yapılmalıdır. Bileme taşı, bileme işlemi esnasında soğuk
su aracılığıyla serbest dönmeli ve tozdan arınmalıdır.
Bıçaklar
için sadece aşağıda işaretleri belirtilen taşlar kullanılmalıdır.
- Normal Zımpara NK
- Yarı - İnce Zımpara HK
- İnce Zımpara EK
Bileme taşının doğru seçimi, iyi bir bileme işleminin
temel kuruluşudur. Bileme taşının tanecikleri sıkı oturmamalıdır.
Taşın kırılma tehlikesi vardır. Körelmiş taşlama (Biley) maddeleri
cilalayıcı etkileri yüzünden çok ısı meydana getirirler. Bu yerel
ısınmada biley taşını meydana getiren taneciklerin çok büyük önemi
vardır. Biley taşım meydana getiren taneciklerin arası yakınsa, taştaki
delikler çelik veya demir parçacıkları ile dolar.Burada da yüksek sıcaklıkların
meydana gelme tehlikesi ortaya çıkar. Bıçağın alaşımı ne kadar yüksek
ise, ısınmalara karşı o kadar hassastır.
Soğutma
Maddesi : Soğutmanın asıl amacı
bıçağın taşlanan ağzını yüksek ısınmalara karşı korumak ve taşlanan
yüzey ile biley taşının arasındaki pislikleri temizlemektir. Soğutma
suyu sütümsü koyu karışım veya su ile karıştırılmış bor suyu
karışımı ile elde edilir. Bu karışım aynı zamanda taşlama
makinesini ve taşlanan malzemeyi paslanmaktan korur.
Soğutma suyu kapalı bir devre sistemi ile taşlama yüzeyi
ve biley taşının arasına kuvvetlice püskürtülmelidir. Soğutma suyu
deposu yeterli büyüklükte ve soğutma suyu depoya gitmeden önce filtre
edilmelidir. Burada temizlik son derece önemlidir.
Mesafenin
Ayarlanması : Bileme taşının,
bilenecek olan malzemeye olan mesafesi, standart ve yüksek performans bıçaklarında,
bileme mesafesini içine alan 0.01 mm ile 0.03 mm arasında ayarlanmalıdır.
Taşın
Yüzeye İndirilmesi : Taşlanacak
taşın taşlanma yüzeyine dikkatlice indirilmesine son derece dikkat
edilmelidir. Taşın geri dönüşü taşlama sahasının dışında olmalıdır.
Taş malzemesinin üzerinde iken durdurulmamalıdır. Taşlama (Bileme) işlemi
aralıksız devam etmelidir ve makinenin sürati 18 ve 26 m/dakika arasında
olmalıdır.
Bileme
: Bileme esnasında hileme taşında,
yüzeye indirildikten sonra daha fazla paso verilmez. Sadece yüzey parlatılır.
Eğer yüzeyde çizikler meydana geliyorsa, taşın yüzey ayarı bozuktur
veya yanlış taş kullanılıyor demektir. Körelmiş bıçağın ağzındaki
aşınma ve yuvarlaklaşmalar ancak büyüteç altında görülebilir.
Bileme işlemi bittikten sonra ve bıçak ağzı gaz taşı ile temizlendiğinde,
bıçak ağzın da hafif bir açı ve metalik bir parlama gözlemlenir.
Taşıyıcılı
Lama Malzemesinin Arkasının Taşlanması : Taşıyıcının taşlanması
işleminde sert metal olan bıçak ağzı taşlanmaz. Bıçak ağzı ile
taşlanan yüzey arasındaki mesafe 0.5 ile 1.0 mm olmalıdır. Sert metal
ağzın 4 defa taşlanması yeterledir.- Sert Metal (karton) ve Ağzının
Taşlanması : İkinci taşlama işlemi karbon ucun (ağzın) yeni kesici
ağzın ön ve arka yüzüne yapılır. Bileyicine için tanecikleri
91'den 126'ya kadar büyüklükte olan sentetik reçine (Ba) ve
konsantrasyonu C75 veya C100 olan elmas taşı kullanılır. Biley taşının
dönme yönü, bıçak ağzına ters yönde olmalıdır. Ayrıca taşın
gidiş geliş hızı 14m/dakika olmalıdır.
Biley taşının yüzeye indirilme
ayarı 0.01 mm'dir. Taşın yüzeye indirilme işlemi taşlama yüzeyinin
dışında yapılmalıdır.- Ön Kesim Yüzey Açısın Taşlanması : Eğer
gerekli ise ön kesim yüzey açısının taşlanma genişliği 0.5 mm. -1
mm maksimum olmalıdır. Bileme için tanecikleri 15 büyüklüğünde
Sentetik reçine (Ba) , C 50 konsantrasyonlu Elmas taşı kullanılmalıdır.
Gidiş - geliş hızı 0.6 - 0.8 m /dakika olmalıdır.
Sert
metal uçların taşlamaya ihtiyaçları olup olmadığı, kesimde kullanılacak
materyale bağlıdır. Taşlama işlemi bıçağın arkasında (sırtına),
tane büyüklüğü 7 ve konsantrasyonu C50 olan Elmas taşı ile yapılır.
Bıçağın
Temizlenmesi ve Bakımı : Bıçağın ağzını korumak ve iş
kazalarına meydan vermemek için bıçaklar hassasiyetle tahta kasa
ambalajlarda saklanmalı ve nakledilmelidir. Bıçak elle alındığında
örneğin bıçak değişimlerinde daima koruyucu cetvel kullanılmalıdır.
Bıçak, altına bir koruyucu destek (karton, şerit, kesim çıtası)
olmadan yere konulmamalıdır. Bıçağı makineye takmadan önce, taşlama
sırasında kırılma ve sıkışmalara maruz kalıp kalmadığını
kontrol ediniz.
Böyle hasarlı bıçaklar bıçak
aynasına tam oturmayacağı için kesim hassas yapılamaz. Problemli
kesimler meydana gelir. Hasarlı yerler onarıldıktan ve bıçağı
aynaya bağlayan cıvatalar hafif yağlandıktan sonra kullanılmalıdır.
Hasara uğramış veya pislikle dolmuş
cıvata delikleri temizlenmeli veya yeniden kılavuzlarla set açılmalıdır.
Yeni veya taşlanmış bıçağı devreye sokmadan önce kesim çıtasının
yüzeyi kontrol edilmeli, çevrilmeli veya yenilenmelidir. Yeni bıçak
ayarlanması yapılırken, bıçak çıtaya biraz girecek şekilde ve son
tabaka tam boy kesilecek şekilde ayarlanır. Daha sonra bıçak biraz
daha yukarı ayarlanarak hassas ayarına getirilir.
Çapak
Alma İşlemi : Bıçağın sırtında
meydana gelen çapak, mutlaka temizlenmelidir. Çapak alma işlemi, el
yaralanmalarını önlemek için çok dikkat edilmesi gereken bir işlemdir.
Bu işin ustaları tarafından yapılması önerilir. Bıçak ağzına
uygulanan taş çift katmanlı ve sağ köşeli kesitli olmalıdır. Böylece
ağız eğilmelerinin önüne geçilir. Bir sonra ki işlemde gaz taşı
hafif bastırılarak bıçak ağzı üzerinde iki sefer gidip gelinir. Çapağın
sertliğine göre önce gaz taşının sert veya yumuşak yüzeyi ile çapak
alınır. Gaz taşı bıçak ağzına 1° veya 2°lik açıyla yerleştirilir.
Taşın kendi ağzı ile daireler çizerek bıçağın ağzı boyunca sürtülür.
Aynı hareketler bıçağın sırt tarafına da uygulanır. Burada gaz taşının
bıçak sırtında elden kaymasına ve devrilmemesine dikkat edilmelidir.
Böyle durumlarda bıçak ağzı kırılabilir. Bu şekildeki bıçak ağzı
kesim istifi içinde dolmalara sebebiyet verir.
Çapak alma işleminin son aşamasında
yağlı gaz taşı (Biley Taşı) kullanmanızdır. Çapak alma işleminden
önce bıçak temizlenmelidir. Burada bıçak sağlam ve dik oturtulmalıdır.
Temizleme işlemi bütün ağız boyunca hassas ve temiz yapılabilsin. Çapak
alma işlemi sırasında çizik ve çatlakların oluşmamasına dikkat
edilmelidir. Gaz Taşlarının yüzeyleri eskidikten sonra, tekrar taşlanarak
kullanılabilir hale getirilebilir. Gaz taşları gaz yağı ve yağ karışımı
içinde daima temiz olarak saklanabilir. Çok temiz taşlanmış ve gaz yağı
ile çapağı alınmış bir bıçak, daktilo kağıdını keser.
Kesim
Çıtası : Doğal olarak bıçağın kendisi, kesim çıtasına zıt
bir alettir. Önceki dört köşe tahta çıtalar, yerini uzun zamandır
plastik çıtalara bırakmıştır. İyi bir çıtanın iki önemli özelliği
vardır. Birincisi hatasız bir kesime katkıda bulunmalı, ikincisi ise bıçağın
performansına destek olup bıçak ağzını hasar ve zarardan korumalıdır.
Diğer taraftan çıta sert fakat aynı zamanda elastik olmalı ve
masadaki yuvasına tam oturmalıdır. Genel olarak piyasada satılan çıtaların
kaliteleri yeterlidir. Sert metal (karbon) bıçakları için iyi kalite
plastik çıtaların kullanılması tavsiye edilir. Piyasada yerleşmiş
bir değim vardır. "Kesilecek materyal sert ise bıçak çıtasının
aşınması o kadar çabuk olur". Tek bıçaklı makinelerde düz,
tercihli plastik çıtasını kullanılır. Bu çıta yuvasına kolayca
yerleştirilir ve çıkartılır. Hiçbir problem yaratmaz. Çıtalar ölçüleri
itibariyle mutlaka özenle kesilip paralel taşınmalıdır. Yukarıda
belirtilen kurallara uyumlu olmayan çıtalar nedeniyle kesim istifinde en
son tabaka eşit kesilmez. Çıtalar nedeniyle kesim istifinde en son
tabaka eşit kesilmez. Seviye düşüklüğü olan ve bıçak ağız ölçüsünün
altında olan çıtalar bıçağın zamanından önce aşınmasına yol açar.
Çıtaların masa seviyesinin altında ve üstünde olması, istifin alınmasında
son tabakanın asılı veya yapışık kalmasına neden olur. Çıtanın
çevrilmesi veya değiştirilmesi sırasında çıta yuvasının
temizlenmesi önemlidir. Her bıçak değişiminde veya taşlanmış bıçak
takılışında çıtanın çevrilmesi veya değiştirilmesi, bıçak ağzının
kullanılmamış çıta yüzeyine temasını sağlama açısından önemlidir.
Burada bir husus da kesim sonunda istifteki son tabaka yırtılıyorsa, bıçak
ayarını düşürmek yerine çıtayı çevirmek veya değiştirmek ilk
akla gelen çözüm olmalıdır. Bıçağın çıtaya gereğinden fazla
girmesi bıçak ağzının çabuk körlenmesine, istifteki son tabakanın
çıtaya yapışıp kalmasına sebebiyet verir. Çıtalar geniş yüzlerinin
üstünde yatırılarak saklanmalıdır. Böylelikle elastikiyetleri ve
dalgalı formları kaybolmamış olur.
Presleme
(Tonaj) : Kesim hassasiyeti sadece bıçak ağzının geometrisine bağlı
değildir. Aynı zamanda "presleme bıçak ağzının istif içindeki
yolunu kontrol eder". Presleme ayarı, kesim materyaline göre,
tercih edilip ayarlanır. Ancak mutlaka uyulması gereken şu kurallara
dikkat etmek gerekir.
Yumuşak
Kesim Materyali: Yüksek pres basıncı
Sert kesim materyali: Alçak pres basıncı
Çok kesim materyali: Çok pres basıncı
Az kesim materyali: Az pres basıncı
Aynı
zamanda kesilecek materyalin üst yüzeyinin yapışımda dikkate almak
gereklidir.
Kaygan
Yüzey: Yüksek pres basıncı
Pütürlü Yüzey: Alçak pres basıncı Çok az pres basıncı yanlış
kesime sebep olur. Çünkü, bıçak istif içerisinde kesim yönünde
hareket ederken kaçıklık yapar. Dik inmesi gerekirken ayarı kaçar.
Aynı şekilde çok fazla pres basıncı da bıçak ağzının istif içindeki
yolundan kaçıklık yapmasına neden olur. Temiz bir kesim yüzeyi için,
kesime başlamadan önce, presleme yapılması gerekir. Böylece istif,
kesim yapan bıçağa zıt yönde direnç gösterecek duruma gelir. Pres
basıncı kesim çizgisine en yakın yerden etki etmelidir. Bu kural ile
presin ön kenarı ile bıçak sırtının arasındaki mesafe en aza
indirilmiş olur. Presin baskı uygulayan yüzeyi, kesim tezgahının yüzeyine
tam paralel veya çok küçük bir açıda basmalıdır. Hava geçiren
hafif pelür kağıtların kesimlerinde istifin havasının tam olarak alınabilmesi
için makinede bulunan "Presleme zamanını uzatma"
fonksiyonundan yararlanmak gerekir.
Pres basıncının çeşitli
materyallere uyumunu sağlayan geniş ayarlama olanakları vardır. Bazı
kesim makineleri bu anlamda kademesiz ayarlanabilen, çift pistonlu
hidrolik sistem ile donatılmıştır. Bu sistem sert ve yumuşak kesim
materyallerinde uygulamayı kolaylaştıran ve CE kurallarında tanımlanan
güvenli basınç şartlarına da uygundur. Pres Sacı : Eğer Yumuşak
veya üst yüzeyi hassas bir kesim materyali ile çalışıyorsanız örneğin
pelür kağıdı vb. yüksek pres basıncı ile pres aynası kesim
materyalini deforme eder veya materyal üzerinde izler bırakır. Presin
altına pimlerinden geçirilerek takılan saç ile bu iz bırakma ve
istifi deforme etme olayı ortadan kalkmış olur. Bu saç; pres
kuvvetinin yüzeye eşit olarak dağılmasını sağlar. Böylece kesim
materyali üzerindeki basınç kuvveti azalır. Esas önemli olan, sacın
pres basıncı, kesim çizgisine etki etmiş olur. Dikkat edilecek diğer
bir noktada pres sacı kullanılarak yapılan çalışmalarda son tıraş
daha büyük olur. Sac takıldıktan sonra makine kumandası kendini
otomatikman büyük tıraş payına ayarlar.
Çok
Yönlü Pres Sacı : Kesim çizgisi boyunca ölçü farklılıkları gösteren
kesim materyalleri genelde sert materyallerdir. (Örneğin; plastik
folyeler v.b.) Yüksek presleme altında sıkışmazlar direnç gösterirler.
Çok yönlü pres sac özel aksesuar
olarak farklı yükseklikteki veya dalgalı olan kesim materyallerinde
dengeyi sağlar. Bütün kesim çizgisi boyunca pres basıncını eşit şekilde
dağıtır.
Kesim çizgisi boyunca farklı pres
basıncı dağılımı kesimde farklılıklar meydana getirir. Ayarlamalar
: Eğer çok yönlü Pres sacı yoksa, pres sacı yerine presin altına
lastik, altına mukavva yapıştırılmış keçe veya köpüklü kauçuk
yerleştirilerek yükseklik farklılıkları dengelenebilir.
Özellikle kesim materyalinin üzerinde
hassas gofre veya yaldız baskılar varsa özel aksesuarlar vazgeçilmezdir.
Örneğin: lastik ile gofreli yerlerin çalışmaları. Eğer katlanmış
materyallerle çalışıyorsanız örneğin: Mecmua, broşür vb. mukavva
ve ince tahta size yardımcı olabilir. Gönyenin itme yönünde boyalı
ve dalgalı bir istif kesmek zorunda kalınırsa ve kesim ekstra iş
olarak geliyorsa kama şeklindeki pres sacı kullanılır.
Bütün bu özel aksesuarlarda ve çalışmalarda
pres basıncının kesim çizgisine tam ve eşit olarak etki etmiş olmasına
dikkat edilmelidir. Bütün bu açıklamalar, modern bir kesim
giyotinlerinin uzun yıllar süren çalışmalarında elde edilen tecrübe
ve pratiklerine dayalı bilgi birikimleridir. Buna rağmen kesim makinesi
tam ve hassas olarak ayarlansa da kesim farklılıklarına
rastlayabilirsiniz. Bu farklılıkların temelinde, çalışan kesim
materyalinin özellikleri, bıçak ağzının geometrisi, pres basıncının
doğru tercihi ve basıncın kesim materyali üzerine düzgün ve eşit dağılımı
ve aynı zamanda makinelerin yapısının büyük rolü vardır. Bu kesim
farklılıklarını ortadan kaldırmada ve sebeplerinin tanınmasında
kesim ustasına çok önemli görevler düşmektedir. Kesim istifinin en
üst tabakası ile en alt tabakasını karşılaştırmak, kesim ayar kaçıklıklarını
tespit etmede her zaman için yeterli değildir. Bu metot operatörleri
kararlarında yanılgıya düşürebilir. Örneğin dalgalı ve göbek
vermiş kağıtlarda istifin üstünde kalmış kağıtlar dalgalı kalır.
Buna karşılık istifin alt katmanlarındaki kağıt basınç ve ağırlık
nedeniyle daha düz preslenebilir. Kesim materyali ve istif arasındaki kağıt
çapakları kesim hatası olmadığı halde tabakalar arasında ölçü
farklılıkları yapabilir. Büyük ve yüksek göbek vermiş istiflerde
presleme sonucu istif pozadan kaçabilir.
Pres kalktıktan sonra istif tam
geriye gitmeyebilir. Bu olay kesim materyalinin özelliğine ve
istiflenmesine bağlıdır. Önceleri dikkate alınmayan bu hata
sonradan kendisini rahatsız edecek şekilde gösterir, istifi her kesimden
sonra el veya tahta takoz ile vurarak düzeltmek gerekir.