ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ

Οι φυσιολογικές αλλαγές στη λειτουργία των συστημάτων της εγκύου, που αναφέραμε, κατατάσσουν αυτή σε μία τέτοια κατηγορία ατόμων, που ενώ είναι γερά, έχουν ανάγκη από ιδιαίτερη παρακολούθηση και ξεχωριστές φροντίδες.

Κατοικία. Η ζωή της εγκύου πρέπει να είναι, όσο το δυνατό, πιο άνετη και ευχάριστη στο σπίτι της, όταν μάλιστα ασχολείται με τα οικιακά. Υγιεινό είναι το σπίτι, που μας προστατεύει από τις καιρικές μεταβολές, που έχει επαρκή φωτισμό, αερισμό, θέρμανση, ύδρευση και αποχέτευση.

Η πείρα έδειξε, πως οι περισσότερες αυτόματες διακοπές της εγκυμοσύνης συμβαίνουν τις ημέρες που η έγκυος νοικοκυρά δείχνει περισσότερη δραστηριότητα, όπως παραμονές μεγάλων γιορτών ή ημέρες που αντιστοιχούν στην αλλαγή μιας εποχής του έτους, που την αναγκάζει να προσαρμόζει το σπίτι της σύμφωνα με τις απαιτήσεις της εποχής.

Ενδυμασία. Η έγκυος πρέπει να προτιμά φορέματα ευρύχωρα τόσο πολύ, ώστε να φαίνονται σαν να κρέμονται από τους ώμους της. Ο στηθόδεσμος, που θα πρέπει να προτιμάται, είναι αυτός, που απλά υποβαστάζει το στήθος, χωρίς να το πιέζει. Από το δεύτερο μήνα της εγκυμοσύνης οι μαστοί αρχίζουν να μεγαλώνουν και ο στηθόδεσμος δεν πρέπει να τους πιέζει.

Κατά την εγκυμοσύνη θα πρέπει να αποφεύγονται οι καλτσοδέτες και να χρησιμοποιούνται τα καλσόν. Αν υπάρχουν κιρσοί, πρέπει να χρησιμοποιούνται οι γνωστές κάλτσες ή ο ειδικός επίδεσμος.

Το βάδισμα της εγκύου έχει κάποια αστάθεια και γι’ αυτό το τακούνι της πρέπει να είναι χαμηλό, για να ισορροπείται καλύτερα το βάρος και να μη γέρνει το σώμα της προς τα εμπρός.

Εδώ, κρίνουμε σκόπιμο ν’ αναφερθούμε και στους φακούς επαφής των ματιών γιατί και αυτοί αποτελούν εξαρτήματα της σύγχρονης γυναίκας. Η κατακράτηση νερού από τον οργανισμό της εγκύου προκαλεί ελαφρά αλλαγή στο σχήμα των βολβών των ματιών. Έτσι, όταν η έγκυος φοράει φακούς επαφής η εφαρμογή τους παύει να είναι καλή. Επειδή και η σύνθεση των δακρύων στην εγκυμοσύνη αλλάζει, γι’ αυτό κρίνεται σκόπιμο να συμβουλέψουμε την έγκυο να τους αποφεύγει.

Κοινωνική ζωή. Οι συγκεντρώσεις, και ιδιαίτερα οι νυχτερινές, σε προχωρημένες ώρες, είναι ανάρμοστες για την κατάσταση της εγκύου. Οι επισκέψεις της εγκύου πρέπει να είναι περιορισμένες. Ο χορός αν εκτελείται με ορισμένους όρους, που δεν εξουδετερώνουν την ωφελεία του, είναι δυνατό να θεωρηθεί μία υγιεινή άσκηση, γιατί και ευχαρίστηση προκαλεί και κάποια μυϊκή εργασία τον συνοδεύει.

Τα θεάματα, μάλιστα τους τρεις τελευταίους μήνες, πρέπει ν’ αποφεύγονται, γιατί ο συγχρωτισμός προκαλεί της έλλειψη οξυγόνου. Τα θεάματα, ιδίως το χειμώνα, υποβοηθούν στη μετάδοση νοσημάτων, η ορθοστασία, η αναμονή, ο συνωστισμός κ.λ.π, αποτελούν παράγοντες που δεν ευνοούν την ομαλή εξέλιξη της εγκυμοσύνης.

Βάρος εγκύου. Το φυσιολογικό βάρος του σώματος, που πρέπει να παίρνει κάθε μήνα, κυμαίνεται ανάμεσα στο 1-1,5 κιλό από την 13^η εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Το επιτρεπόμενο βάρος, που θα πάρει σ’ όλη την εγκυμοσύνη, να είναι 10-12 κιλά.

Κάπνισμα. Προκαλεί γέννηση πρόωρων και λιπόβαρων εμβρύων. Διαπιστώθηκε ακόμα   ότι είναι δυνατό να προκαλέσει και πνευματική καθυστέρηση, που εκδηλώνεται στο τέλος της παιδικής ηλικίας. Εφόσον δεν μπορούμε να πετύχουμε την τέλεια αποχή της εγκύου από το κάπνισμα, θα συστήσουμε τη μέτρια χρήση του. Οκτώ ως δέκα τσιγάρα την ημέρα δεν προκαλούν βλάβη στον οργανισμό της. Αλλά και στη μέτρια χρήση δεν θα πρέπει να παραλείπει τα εξής: ν’ αποφεύγει όσο το δυνατό, την εισπνοή του καπνού, να μεταχειρίζεται ειδικό φίλτρο, να προτιμάει το κάπνισμα μετά το φαγητό, να μη καπνίζει ολόκληρο τσιγάρο, γιατί από τη μέση και κάτω είναι γεμάτο τοξικές ουσίες. Να προτιμάει τσιγάρα καλής ποιότητας.

Οινόπνευμα. Σε συχνότητα 30% τα παιδιά, που γεννήθηκαν από αλκοολική μητέρα παθαίνουν αλκοολικό σύνδρομο του εμβρύου, που χαρακτηρίζεται από επιβράδυνση της σωματικής ανάπτυξης, διανοητική καθυστέρηση, ανωμαλίες του σκελετού, του προσώπου, της καρδιάς κ.λ.π Βλαπτική επίδραση στο έμβρυο έχει και η πρόσκαιρη μέθη, όταν συμπέσει με την ημέρα της ωοθυλακιορηξίας και την επιτυχία γόνιμης συνουσίας.

Επάγγελμα. Τα περισσότερα από τα επαγγέλματα της γυναίκας δεν απαιτούν δραστηριότητα τέτοια, ώστε να μη συνδυάζονται με την εγκυμοσύνη. Όσο για τις έγκυες, που η εργασία τους περιορίζεται στις δουλειές του σπιτιού, όχι μόνο επιτρέπονται αυτές, αλλά και είναι απαραίτητες, αρκεί να μην την κουράζουν. Τέλος όποια και να είναι η φύση της εργασίας της εγκύου έξι εβδομάδες πριν από το τοκετό και τουλάχιστο άλλες έξι ύστερα από φυσιολογικό τοκετό.

Συζυγικές σχέσεις. Η συνουσία συστήνεται ως το τέλος του όγδοου μήνα, αρκεί αυτή να γίνεται με μέτρο και ηπιότητα. Άλλοι συστήνουν στη γυναίκα ν’ αποφεύγει τη συνουσία τους πρώτους και τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης. Θα λοιπόν την ήπια και με μέτρο συνουσία ως τον όγδοο μήνα της εγκυμοσύνης. Η στάση του ζευγαριού κατά τη διάρκεια της συνουσίας να είναι πλάγια, δηλαδή ο άνδρας να είναι πίσω από την έγκυο γυναίκα, γιατί τότε δεν πιέζεται η κοιλιά της και γιατί οι γλουτοί εμποδίζουν τη βαθιά είσοδο του πέους.

Περιποίηση μαστών και κοιλίας. Αυτή συνιστάται στην εφαρμογή ειδικού στηθόδεσμου, που φέρνει το στήθος στη φυσιολογική του θέση, χωρίς να το πιέζει, στην καθαριότητα, που εξασφαλίζεται με τακτικό πλύσιμο, στην επάλειψη με βαζελίνη ή λανολίνη και στη τοποθέτηση ταλκ στη κάτω επιφάνεια των μαστών που εφάπτεται στο θώρακα. Οι θηλές που εισέχουν έχουν ανάγκη από μασάζ που γίνεται με το δείχτη και τον αντίχειρα σταυρωτά και με τράβηγμα προς τα έξω, μετά τον έκτο μήνα.

Άλλη φροντίδα της εγκύου είναι η επάλειψη των κοιλιακών τοιχωμάτων με βαζελίνη ή λανολίνη, κάθε βράδυ και σ’ όλη την έκσταση της κοιλιάς. Έτσι το δέρμα μαλακώνει και αποκτάει μεγαλύτερη ελαστικότητα.

Ταξίδια. Όταν η διαδρομή περνάει τα 200-300χιλ/τρα, είναι καλύτερο να προτιμάται ο σιδηρόδρομος, γιατί το ταξίδι θα είναι πιο άνετο μ’ αυτόν. Μικρές, όμως, διαδρομές 50-100χιλ/τρων και εκδρομές σε ομαλούς δρόμους μπορούμε να τις επιτρέψουμε, όταν η εξέλιξη της εγκυμοσύνης είναι φυσιολογική. Την οδήγηση θα την επιτρέψουμε στην έγκυο μόνο για ένα σύντομο περίπατο σε δρόμους χωρίς κίνηση, τους τρεις όμως τελευταίους μήνες δεν πρέπει να οδηγεί καθόλου.

Από πολλούς δεν συστήνεται η χρησιμοποίηση αεροπλάνου από την έγκυο. Φαίνεται, όμως, πως εκτός από ορισμένες ειδικές αντενδείξεις, ένα αεροπορικό ταξίδι σε κανονικό ύψος, δηλ. μέχρι 3000 μέτρα και για απόσταση 1000 χιλ/τρα δεν πρέπει να μας φοβίζει.

Ασκήσεις. Μια απλή άσκηση για την έγκυο είναι ο περίπατος, όταν φυσικά ο καιρός το επιτρέπει. Ένας περίπατος, σε ηλιόλουστη ημέρα, θα την ανακουφίσει ψυχικά. Το βάδισμα της θα πρέπει να είναι τεμπέλικο και ν’ αποφεύγει δρόμους με κίνηση. Στην επίδοση σπορ η έγκυος θα πρέπει να είναι επιφυλακτική.