Complete Lijst van heersers over Marokko vanaf Berber-koning Bocchus van Mauretanië (282 voor Chr.) tot de huidige koning Mohamed VI. In de lijst van de Tamazight-vorsten van het koninkrijk Mauretanië zijn twee heersers onbekend.

Het HUIS van NUMIDIA (KONINKRIJK NUMIDIË)
The Tamazight House of the Kingdom of Numidia

Numidië/Numidia was de naam van het oude land in Noord West Afrika dat grof gezegd het huidige Algerije en een deel van Marokko besloeg.
Tijdens de Tweede Phoenicische Oorlog (218-201 vChr.) koos de Numidische koning Masinissa de kant van Rome. Hij leide zijn cavalrie naar een overwinning tijdens de Slag van Zama/Tunesië (202 vChr), waarbij Hannibal uiteindelijk werd verslagen. Masinissa verwierf daardoor vrijheid van Carthago.
Jugurta vocht een fatale oorlog met Rome, maar Juba II werd door Rome hersteld op de troon. Numidia verdween na de komst van de Arabieren in de 8ste eeuw.

• Masinissa (West Numidië ca 238-206 vChr., gestorven 148)
• Sifax (Oost Numidia, 215-202 vChr.)
• Massinissa (hersteld in heel Numidia 202-148 vChr.)
• Micipsa (148-118 vChr., samen met Gulussa (148-145 vChr) en Mastanabal (148-145 vChr)
• Adherbal (118-112 vChr) met Hiempsal I (118 vChr) en Jugurtha (118-106 vChr)
• Jugurtha (alleenheerser van 112-106 vChr)
• Gauda (106-88 vChr)
• Hiempsal II (88-60 vChr)
• Juba I (60-46 vChr)

Het HUIS van MAURETANIË (KONINKRIJK MAURETANIË)
The Tamazight House of the Kingdom of Mauretania

In 111 vChr. vestigde Bocchus, schoonvader van Jugurtha van Numidia, het koninkrijk van Mauretanië. Mauretanië werd de naam van het gebied in Afrika in de Romeinse Tijd waarmee het huidige Noord Marokko en West Algerije wordt aangeduid.
De eerste Romeinse keizer Augustus (63 vChr-14 nChr) plaatste Juba II op de troon in 25 vChr. Deze grote Berberkoning had in Essaouira (Mogador, de oude Phoenicische havenstad aan de Atlantische kust van Marokko) zijn paleis. Juba II was zo machtig, dat hij Cleopatra Selene, dochter van de Egyptische farao Cleopatra en de Romeinse veldheer Marcus Antonius, tot zijn vrouw nam.
Onder Juba en Cleopatra Selene verlaat een deel van de latere Beni Bouayach het Rifgebergte en trekt naar Zuid Alfaristan.
Keizer Claudius I (41-54 nChr) maakte van het gebied twee Romeinse provincies, hoewel de plaatselijke leiders zich nooit geheel hebben overgegeven aan de Romeinen. Aan het einde van de 5de eeuw na Chr. kwam er een einde aan het Romeins gezag over Mauretanië.

• Bocchus I 111-80 vChr.
• Onbekend
• Bocchus II ca. 50-31 vChr.
• Onbekend
• Juba II, resideerde in Essaouire, samen met zijn vrouw Cleopatra Selene (dochter Egyptische farao Cleopatra en de Romeinse veldheer Marcus Antonius) 25 vChr-23 nChr.
• Ptolemeus 23-40 nChr.

Kolonisatie door Romeinen, Vandalen en Byzantijnen
Colonisation by Romans, Vandals and Byzantines

• Officieel bij het Romeinse Rijk 40-395
• Officieel bij het West Romeinse Rijk 395-428
• Officieel bij het Vandalen Rijk 428-534
• Officieel bij het Byzantijnse Rijk 534-683

Kolonisatie door Arabieren
Colonisation by Arabs (according to the greater part of the orininal Berber-inhabitants)

Abu Bakr (632-634), Omar ibn al-Khattab (634-644), Osman (644-656) en Ali (656-661) waren de opvolgers (kaliefen) van de profeet Mohamed. Ali gold als laatste van de ´vier rechtgeleide kaliefen´.

Ali had als schoonzoon van de profeet groot gezag. Overeenkomstig wat de profeet zelf had gezegd over diegenen die schoonzoon Ali zouden vervolgen, bevechten of haten: dat was een teken van hypocritie.

En dan was er ook nog de door Abu Huraira opgetekende gebeurtenis. De profeet Mohamed riep zijn dochter Fatima, schoonzoon Ali en zijn kleinkinderen Hassan en Hussein bij zich en toespreekt: ´Ik ben in staat van oorlog met hen die jullie bestrijden, en in staat van vrede met hen die vreedzaam tegen jullie zijn´.

Ondanks al deze woorden van de profeet Mohamed slaagden de oude machthebbers in Arabië de macht te heroveren en werd kalief Ali op laffe wijze vermoord. Muawiyah ibn Sufyan claimde nu kalief (opvolger van de profeet Mohamed) te zijn.

Een gebeurtenis die de islam tot op de huidige dag opsplitst in twee groepen: de sunni (Muawiyah-volgelingen) en shia (van shia Ali, de partij van Ali, ook Alaoui of Alevieten genoemd).

Het kalifaat van Muawiyah ibn Sufyan werd uiteraard niet erkend door shia-moslims. Om elke aanspraak op zijn geestelijk leiderschap definitief de grond in te drukken vermorzelde Muawiyah eerst de oudste kleinzoon van de profeet Mohamed, Hassan ibn Ali.

Hussein, het jongste kleinkind van de profeet, ontsprong in eerste instantie de dans. Uiteindelijk werd hij te Kerbala (in Irak) afgeslacht door Muawiyah´s zoon Yazid. Ook Yazid liet zich als geestelijk vertegenwoordiger van de profeet Mohamed vereren. Tot in 1031 lieten afstammelingen van Muawiyah zich in Spanje als kalief de handen kussen.

islamitische encyclopedie

HET HUIS der UMMAYAD KALIEFS (684-750)
The House of Ummayad Khaliphs

Na de Ummayad-heersers Muawiyah I (661-680), Yazid I (680-683), Muawiyah II (683-684) en Marwan I (684-685) verschenen in 698 islamitische hordes in Marokko.

Officiëel heet het dat men vanaf dat moment horig zou zijn aan Abdelmalik de Ummayaden-kalief van Damascus. Zijn zetbaas in Tunesië, Oukba beni Nafih zond de berber Tarik (naar wie Gibraltar, verbastering van het arabische Djebel Tarik, berg van Tarik) is vernoemd met een leger in wat schepen naar Spanje. Daar moest hij de schepen in brand steken, zodat zijn mannen niet terug konden keren en Tarik Zuid Spanje (al Andalous) veroverde.

Vanaf 711 valt ook Spanje officieel onder het gezag van de de Ummayaden-kalief van Damascus. Overal is verzet tegen de Arabische verovering. Berberhoofdstad Casablanca, destijds Anfa geheten, werd het centrum van de vrijheidsstrijd. Na Muawiyah regeerde in naam achtereenvolgens:

• Abdelmalik 685-705
• Walid I 705-715
• Sulaiman 715-717
• Omar II ibn Abdul Aziz 717-720
• Yazid II 720-724
• Hisham 724-743
• Walid II 743-744
• Yazid III 744
• Ibrahim 744
• Marwan II 744-750

Nadat de ABBASIDEN de macht grijpen wist slecht één lid van de Ummayaden-familie, Abdelrahman, kleinzoon van de Ummayaden-kalief Hisham, de geweldadige machtwisseling te overleven. Onder de Abbasiden, die nu het kalifaat claimen, wordt een nieuwe hoofdstad in centraal Mesopotamië gebouwd: Baghdad.

Ondertussen zwerft de kleinzoon van Ummayaden-kalief Hisham enkele jaren door Noord Afrika. In Cordoba weet hij het volk ervan te overtuigen dat hij oudere claims op het kalifaatschap heeft dan de Abbasiden-kalief van Bagdad. De Abbasiden lieten hun afstamming teruggaan op een oom van de profeet Mohamed. Vanaf dat moment waren de Andalusische Ummayads rivaal van de Kalief van Bagdad en kende de islam twee kaliefen.

HET SPAANSE HUIS van UMMAYAD
The Spanish House of Ummayad

HET MAROKKAANSE HUIS van IDRISID
The Moroccan House of Idrisid

Niet alleen de kalief van Bagdad was een rivaal van de Spaanse Ummayads. Dichter bij huis roepen de IDRISSIDEN de onafhankelijkheid uit in Noord Afrika. Marokko is al die religieuze haarkloverij tussen de twee rivaliserende kalieven zat en breekt los van het Andalusische kalifaat in 789. De vrijheidstrijders schaarden in de omgeving van Fez. Deze stad werd gesticht door Moulay Idriss I, oprichter van deze Idrissiden-dynastie in de 8ste eeuw. In 808 besloot zoon Idriss II van Fez een militaire basis te maken door de stad van muren te voorzien.

Gedurende de regering van Idriss II werd de stad een opvangcentrum voor (politiek-religieuze) vluchtelingen uit Andalusië (Zuid Spanje) en Kairouan (Tunisië).

Idriss II was wars van elke vorm van fanatisme en verwelkomde iedereen die om welke godsdienstige reden ook achtervolgd werd. Hij stierf in 828, maar zou nog een grootste carriére als sint (Sidi Moulay Idriss) maken. Dit nadat in 1437 zijn graf werd teruggevonden en tot nationaal Marokkaans heiligdom uitgroeide.

• Idris I (789-793)
• Idris II Al-Saghir (793-828)
• Mohamed (828-836)
• Ali I (836-849)
• Yahya I (849- ?)
• Yahya II (?)
• Ali II (?)
• Yahya III (? - 904)
• Yahya IV (904-922)
• el-Hassan (922-926)

Na el-Hassan volgde aansluiting bij de in Egypte zetelende shia-Fatimiden (926-1078)

VERVOLG HUIS van UMMAYAD
Continuing House of Ummayad

Hakam II el-Mustansir (961-976) was de eerste van de Spaanse kaliefs die door de sunni-gelovigen ook buiten zijn eigen gebied als kalief wordt beschouwd.

Overigens hadden er opmerkelijke culturele uitwisselingen plaats. Zo huwde Sidi Mansur, de beroemde vizier van Cordoba (ook bekend als Almanzor of Ibn Abi Amir el-Mansur) zowel met Abda la Vascona de Navarre als met Oneca Garces de Castille. Beide dames stonden aan het hoofs van belangrijke katholieke kloosters. Buiten deze nonnetjes huwde Almanzor in hetzelfde jaar 995 ook nog met de zeer katholieke prinses Teresa van León.

De laatste Ummayad-kalief van Cordoba werd in 1031 afgezet. Het oorspronkelijke gebied van de kalief brak op in kleine koninkrijkjes. Het geestelijk gezag van het kalifaat gaat over in handen van al-Ka´im (1031-1075) uit Bagdad.

HET HUIS van ALMORAVID SULTANS (MORABET)
The House of al-Morabet

De Morabets waren koene strijders. De stichter van deze dynastie maakte Marrakech tot zijn hoofdstad. Als de Spaanse koning probeert de Andalusische gebieden te veroveren steekt Youssef ben Tashufin naar Spanje over om in 1086 koning Alfonso VI te Zallaqa te verslaan.

• Youssef ben Tashufin 1073-1106
• Ali ben Youssef 1106-1142
• Tashufin ben Ali 1142-1146
• Ibrahim ben Tashufin 1146
• Ishaq ben Ali 1146-1147

HET SPAANS-MAROKKAANSE HUIS der ALMOHADEN SULTANS
The House of al-Mohad

• Ma'mun 1147-1163
• Youssef I 1163-1184
• Yaqub 1184-1199
• Mohamed el-Nasir 1199-1213
• Youssef II 1213-1223
• Abdelwahid I 1223-1224
• Abdallah el-Adil 1224-1227
• Yahya el-Mutasim 1227-1230 en zijn tegenstander...
• Idris el-Ma'mun 1227-1232
• Abdelwahid II 1232-1242
• Ali el-Sa'id 1242-1248
• Omar el-Murtada 1248-1266
• Idris 1266-1269

Veroveren de macht in 1147. Fez werd met haar Karaouiyine Moskee het centrum van godsdienstige verfijning. Ondanks de onderdrukking onder de Almohaden kwamen in de 12de en 13de eeuw de belangrijkste werken uit de geschiedenis van de filosofie tot stand. Ibn Rushd (Averroës, 1126-1198) en Moses Maimonides (1135-1204) behoren tot de grootste filosofen in de wereldgeschiedenis en van grote invloed op het denken in Europa, het Midden Oosten en Azië.

Beiden werden slachtoffer van het religieuze fanatisme waarme het Almohad regiem bepaalde hoe er gedacht diende te worden. Ibn Rushd was de laatste islamitische filosoof die Neoplatonische en Aristoteliaanse principes durfde te verdedigen.

Die principes waren door de kalief tot niet-islamitisch verklaard. Ibn Rushd had geluk. Zijn vaardigheid als arts van de kalief redde hem van de dood en bewerkte zijn uiteindelijke rehabilitatie door de kalief. Anderen ontvluchtte Marocco, waaronder de grootste aller joodse filosofen Maimonides. Hij vond veiligheid in Egypte. Aan het hof van Saladin werd hij op waarde geschat. In Marokko hadden uitgebreidde verhoren plaats of alles wat er gedacht werd wel in overeenstemming was met wat de officiele islamitische leer voorschrijft. In het verlies van hun gebieden in Spanje zagen veel slachtoffers van de Almohades het bewijs dat de Allerhoogste zich van hen had afgekeerd. Als de Almohades uiteindelijk het Iberisch deel van hun rijk ontvluchten, worden deze fanatieke strijders voor een strikte islam in Noord Afrika opgewacht door de Mariniden. Het is Abu Youssef Yaqub die de laatste nazaat van Almohad, het paradijs in helpt en de macht overneemt.

HET HUIS der MARINIDEN
The House of Marinid

Het volk kon opgelucht adem halen. Abu Youssef Yaqub el-Marinid was een man die, nadat hij de laatste Marinid Idris het paradijs had ingeholpen, zijn volk vrij liet in hun geloof. Sommige van de mensen die onder de Marineden waren gevlucht, keerde terug naar Marokko. Moslims, joden en christenen werden beschermd tegen iedere fanaat die hen vanwege het geloof lastig viel. De daarop volgende 14de eeuw beleefde Marokko haar ´Gouden Eeuw´. Het absolute hoogtepunt in de geschiedenis van dit land, een tijdperk vol luxe, nieuwe ideeën en bloeiende nationale en internationale handel. Bijna twee eeuwen lang heersen de Mariniden. In 1415 bezet Portugal de haven van Bab Sebta (Ceuta). 1471 wordt Chechaouen gesticht door Moulay Ali ben Rachid.

• Abu Youssef Yaqub 1269-1286
• Abu Yaqub Youssef el-Nasir 1286-1307
• Abu Thabit 1307-1308
• Suleiman 1308-1310
• Osman Ibn Yaqub 1310-1331
• Abu el-Hassan 1331-1348
• Abu Inan el-Fers 1348-1358
• vacant 1358-1361
• Mohamed Ibn Yaqub 1361-1366
• Abd el-Aziz I 1366-1372
• vacant 1372-1384
• Musa Ibn el-Fers 1384-1387
• Abu el-Abbas 1387-1393
• Abd el-Aziz II 1393-1396
• Abdallah 1396-1398
• Osman III 1398-1421
• Abd el-Haqq 1421-1465
• Burgeroorlog 1465-1472

HET HUIS WATTASID
The House of Wattasid

• Mohamed el-Shaykh 1472-1505
• Mohamed el-Burtughali (de Portugees) 1505-1524
• Burgeroorlog 1524-1550

HET HUIS CHERIFIAN
The House of Cherifian

Het was Mohamed I el-Cheikh die in 1541 de Portugezen uit Agadir wist te verdrijven. In 1578 wordt er een zware strijd tegen de Portugezen begonnen en aan het eind van de 17de eeuw heeft Marokko weer zelfzeggenschap over de meeste kuststeden.

• Mohamed I el-Cheikh (In het zuiden vanaf 1517) 1548-1557
• Abdallah el-Ghalib 1557-1574
• Mohamed el-Mutawakkil 1574-1576
• Abdelmalik I 1576-1578
• Ahmed el-Mansur 1578-1603
• Zaydan 1603-1618
• Abdelmalik II 1618-1636
• Mohamed II el-Cheikh 1636-1654
• Ahmed el-Abbas 1654-1659
• vacant 1659-1666

HET HUIS SA´D (ALAOUI)
The House of Sa´adi (Alawi)

In 1664 greep de uit Zuid Marokko afkomstige Rashid ben Ali Cherif de macht in het vacuüm na de dood van de laatste Cherifian-heerser Ahmad el-Abbas. Twee jaar later laat Rashid, die een afstamming claimt van kalief Ali (656-661), zich uitroepen tot sultan. Rashid ben Ali Cherif werd de stichter van de huidige Marokkaanse Alaoui-dynastie.

In 1670 maakte Rachid de stad Fez tot hoofdstad van zijn rijk. Zijn broer Moulay Ismael, die hem opvolgde, prefereerde de stad Meknes als zijn residencie en hoofdstad. De muren die zijn paleis en de stad omgeven zijn ruim 40km lang!

Voor zijn rebellerende broer bouwde Moulay Ismael in Rissani (de hoofdstad van het Tafilalet-gebied) een kasteel en kasbah nabij het (in 1955 vanwege overstromingen verplaatste) mausoleum van Ali Cherif, de vader van de stichter van de Alaoui-dynaste.

In 1859-60 valt Spanje Marokko aan en verovert Tetouan. Als de Fransen in Algerije landen, wil Marokko de Algerijnen helpen maar wordt verpletterend verslagen bij Ysli. De heersende sultan en stelt een douane-systeem in waarmee hij steenrijk wordt. De druk vanuit Europa neemt toe, het doel is de douaneblokkade doorbreken. Frankrijk, Groot Brittanie en Spanje komen om beurten met voorstellen voor verdragen waar alleen zijzelf wijzer en rijker van worden. In Marokko wordt het protectiesysteem ingevoerd. Buitenlanders krijgen vrijstelling van belastingen en accijnzen, vallen niet onder de Marokkaanse justitie en hoeven zich niet bij hun consul voor misstappen te verantwoorden. De consuls kunnen onder de Marokkanen kiezen voor wie de wetten niet gelden.
Zo bezat de consul van groot-Brittanie in 1890 verscheidene dorpen die onder zijn protectie stonden. Tegelijkertijd beginnen Europese bedrijven zich in het land te vestigen en kopen Europeanen de beste landbouwgrond.

Sultan Abdelaziz die in 1900 de troon had bestegen, zorgde ervoor dat dankzij zijn extravagante uitgaven de schatkist snel leeg is. Franse, Engelse en Spaanse banken zijn maar al te zeer bereid de schatkist weer te vullen tegen woekerrenten. Om alleen de rente te kunnen betalen gaat Abdelazziz nieuwe leningen aan. Al gauw is de schuld zo hoog dat de kredietverleners garanties gaan eisen.

In april 1904, in ruil omdat de Fransen de Britten de vrije hand hadden gegeven bij hun bezetting van Egypte, erkennen ook de Britten dat Marokko binnen de Franse invloedsfeer valt. Later dat jaar verdelen Frankrijk en Spanje het land in invloedszones. Kaiser Wilhelm van Duitsland protesteert tegen deze gang van zaken. Een conferentie van grootmachten, inclusief de Verenigde Staten, komt in Algeciras bijeen om daar een verdrag te sluiten dat iedere natie gelijke economische rechten heeft in Marokko.

Om de schulden van Abdelaziz te kunnen voldoen krijgt Frankrijk het beheer over de douanegelden, waarvan een deel zou worden aangewend om de sultanale schulden af te lossen. Douane-opbrengsten zijn afhankelijk van het handelsverkeer, dus moet de haven van Casablanca verbeterd worden. Buitenlandse ingenieurs laten een spoorweg dwars door een begraafplaats lopen. Als het volk hiertegen in opstand komt beschiet de Franse vloot Casablanca en zet een expeditiekorps aan land om de orde te herstellen. Het gehele land komt in opstand. Sultan Abdelaziz moet aftreden, zijn broer en opvolger tekent een brief waarin hij aan de Fransen vraagt om een einde te maken aan de opstand. In juli 1911 sturen de Duitsers een oorlogsbodem naar de haven van Agadir als teken van steun voor de Marokkaanse bevolking tegen de Franse bezetting. Dit provoceert de Fanse mobilisatie en bracht Europa op de rand van oorlog. In latere onderhandelingen accepteren de Duitsers het Franse protectoraat in ruil voor Franse concessies elders in Afrika. Op 30 maart 1912 aanvaardt sultan Hafid el-Alaoui (1908-12) het Franse protectoraat. Het land wordt letterlijk in stukken gehakt. Het Noorden en Zuiden gaan naar Spanje, de rest naar Frankrijk.

• Rashid ben Ali Cherif 1666-1672
• Ismael ben Ali Cherif 1672-1727
• Burgeroorlog 1727-1729
• Abdallah 1729-1757
• Mohamed III 1757-1790
• Yazid 1790-1792
• Suleiman 1792-1822
• Abdelrahman 1822-1859
• Mohamed IV 1859-1873
• Hassan I 1873-1894
• Aziz 1894-1908
• Hafid 1908-1912

FRANS PROTECTORAAT
(French protectorate)

Van 1912 tot 1956 wordt Marokko bezet door de Fransen, nadat Hafid het Franse protectoraad had aanvaard. Omdat Hafid minder meegaand is dan verwacht, zendt Frankrijk hem heen met een cheque van een miljoen en een vette jaarrente. Zijn broer Youssef, vader van de latere koning Mohamed V, bestijgt de troon. Vijftien jaar lang blijft hij aan de macht. Hij wordt de sultan der Fransen genoemd.

Na hem plaatsen de Fransen sultan Mohamed V op de Marokkaanse troon. Hij maakt een slechte start. Op 16 mei 1930 tekent hij de Dahir Berbhre, waarbij de nationale identiteit opgedeeld werd tussen de Imazighen en Arabieren. De berbers krijgen een eigen juridische status. Burgerlijk recht valt onder het eigen gewoontenrecht. Misdrijven en overtredingen worden door Franse rechtbanken berecht. Aan de enige middelbare school die Marokko rijk is, het college van Azrou, wordt het Arabisch afgeschaft. In de (Rooms Katholieke) kathedraal van Rabat wordt een plechtige mis gehouden om de Berber-wet te vieren.
Overal braken betogingen uit.

In 1947 verklaarde Mohamed de Vijfde tijdens een toespraak in Tanger in het openbaar dat hij het Istiqlal programma volledig steunde.  Er volgden onderhandelingen in Parijs tussen de Sultan en de Fransen maar die mislukten. In 1951 werd de Istiqlalpartij verboden.

Als de Franse Vichy-regering Marokko toestaat de Duitse legers te ondersteunen, bezetten Amerikaanse troepen in november 1942 Marokko. Gedurende de rest van de Tweede Wereldoorlog was Marokko een belangrijke basis voor de geallieerde legers.

In 1943, na een ontmoeting tussen de Amerikaanse president Roosevelt en de sultan, werd de Istiqlal-partij opgericht. De belangrijkste leider was Allal-el-Fassi, een schriftgeleerde uit Fès.

De Istiqlalpartij werd al snel gesteund door de meerderheid van de Arabische bevolking. De berbers waren in meerderheid tegen deze partij. In 1947 verklaarde Mohamed de Vijfde tijdens een openbare toespraak in Tanger dat hij het Istiqlal programma volledig steunde.  Er volgden onderhandelingen in Parijs tussen de Sultan. De Fransen weigerde in 1950 het verzoek van de sultan om een eigen regering te mogen vormen. In 1951 werd de Istiqlalpartij verboden. Mohamed V weigerde nog langer Franse besluiten te tekenen. Daarop werd hij in 1953 met de hulp van Fransgezinde Caids afgezet en verbannen. De Fransen vervingen hem door de bejaarde Ben Arafa, die als Mohamed VI (niet te verwarren met de huidige Marokkaanse koning met hetzelfde nummer) op de troon wordt gezet.

• Youssef 1912-1927
• Mohamed V 1927-1953
• Mohamed VI (Ben Arafa 1953-1955)

RIF-REPUBLIEK
(er-Rif republic)

Mohamed ben Abdelkrim Khattabi (1882-1963)

In het Rif-gebergte van Noord Marokko wordt onder Abdelkrim Khattabi in 1920 de onafhankelijkheid op de Spaanse bezetter bevochten en de republiek er-Rif uitgeroepen. Mohamed Abdelkrim Khatabbi leidde de onafhankelijkheidsstrijd van de Berbers tegen Spaanse en Franse kolonisatie.

Mohamed Abdelkrim werd in 1882 in Ajdir geboren. Hij bezocht een Spaanse school en studeerde aan de islamitische universiteit voor hij verslaggever werd. Als hoofdredacteur van de Arabische afdeling van een Spaanse krant werd Abdelkrim als geen ander de corruptie en uitbuiting van de Rif-bewoners duidelijk en vormde zich rond hem een kleine groep strijders die het gevecht met met de Spaanse bezetter aangingen.

Abdelkrim versloeg in 1921 te Anoual de Spaanse generaal Sylvestre en zijn uit twintigduizend man tellende leger en vervolgens de Spaanse elitetroepen die onder bevel van Franco ter versterking naar het gebied zijn gestuurd.en sticht in het nagenoeg geheel bevrijdde Noord-Marokko de Rif-Republiek. 

In 1923 wordt er een internationale status voor Tanger afgekondigd. Abd-el Krim boekt aanzienlijke successen.

Terwijl de Spanjaarden uit alle macht proberen Titouan en Melilla te redden, valt het Franse leger vanuit het zuiden aan. Het moet buigen onder het tegenoffensief van de Riffijnen. Lyautey die de situatie niet meer aankan houdt het voor gezien.

In 1924, heeft hij de Spanjaarden geheel uit het Rifgebied weten te verdrijven en richt hij zich op de Fransen, die vluchten naar Fes en Tanger. Spanje en Frankrijk besluiten gezamelijk hun legers in te zetten tegen Abdelkrim. Meer dan 200.000 Spaanse en Franse soldaten onder bevel van maarschalk Henri Philippe Pétain landen in 1925 in de Baai van Alhuceima.

Uiteindelijk staat Pétain aan het hoofd van een leger van 725.000 man, bijgestaan door vierenveertig escadrilles. Hij voert persoonlijk het bevel over zestig Franse generaals.  Tegenover hen een Riffijns leger met een vaste kern van slecht 30.000 strijders, versterkt door ongeregelde troepen.
Meer dan een jaar houden ze stand.
Pétain verbiedt internationale humanitaire hulp naar de Rif te zenden als complete dorpen worden weggebombardeert door de Franse luchtmacht. Het kleine maar dappere Rifleger kan met hun geweren weinig uitrichten tegen de zware bombardementen, het artillerievuur en de tankaanvallen. Om een einde aan deze slachtin te maken, geeft Abdelkrim zich op 27 mei 1926 over. Hij wordt naar het Franse Reunion Eiland gedeporteert. Met moeite slaagt het leger er in plaatsen als Ajdir en Tarquist te bezetten, maar de verovering van Marokko werd pas in 1934 voltooid met de onderwerping van de verzetsgroepen in het zuiden. Frankrijk betreurde zevenendertigduizend doden.

In 1947 lukt het Abdelkrim van zijn banningseiland te ontsnappen. Hij vestigd zich in Cairo en vandaaruit steunt hij het Marokkaanse verzet, tot hij op 5 februari 1963 sterft. Abdelkrim ligt hij tot op heden in Cairo begraven.

Zie ook De Rif-Republiek

HET KONINKLIJK HUIS ALAOUI (VOORHEEN SA´D)
The Royal House of Alawi (former Sa´di)

• Mohamed V (hersteld) 1955-1961
• Hassan II 1961-1999
• Mohamed VI 1999-

Het ballingschap van Mohamed V ontketende een nationale opstand. Het begon met demonstraties in de steden, gevolgd door een moordaanslag op Mohamed VI Ben Arafa. Ondergrondse groepen werden gevormd en in 1954 brak de guerilla-oorlog uit op het platteland. In het noorden was de strijd het hevigst. Na een aantal moordaanslagen verliet een deel van de Fransen het land.
Parijs zag zich genoodzaakt de onderhandelingen met de verdreven Mohamed V te heropenen. Nadat de Fransen de onafhankelijkheid hadden aanvaard, keerde hij in 1955 terug naar Marokko als koning Mohamed V.
Op 2 maart 1956 werd Frans-Marokko onafhankelijk, een maand later gevolgd door het Spaanse deel in het noorden met uitzondering van Ceuta en Melilla en enkele kleine eilandes aan de kust. Ook Tanger werd weer Marokkaans.
In 1958 droeg Spanje ook de provincie Tan-Tan in het zuiden over.

Na een mislukte neusoperatie sterft Mohamed V onverwacht op 26 februari 1961. Hij wordt opgevolgd door Hassan II. De huidige heerser is Mohamed VI, geboren op 21 augustus 1963. Volgens officiele lijsten de 22ste heerser van zijn dynastie. Zijn precies één jaar oudere zus prinses Lalla Meryem werd op 21 augustus 1962 in Rome geboren. De overige broers en zusters van de huidige koning zijn prinses Lalla Asma (Rabat, 30 september 1965), prinses Lalla Hasana (Rabat 21 november 1967) en prins Moulay Rashid (Rabat 22 juni 1970). Moulay Rashid is officieel troonopvolger als koning Mohamed VI iets zou overkomen of kinderloos zou blijven.

© 2000 by Mohamed el-Fers.

Home Naffer-sites

Uitgebreide lijst van heersers North Africa