Ixa parabra tan sentita, globalizazión, encara manca de sinnificau ta muitos de nusatros. Puestar que nomás siga una nueba moda, un nesezario intercanbeyo entre as culturas esistens en o mundo. En os payises d'o món desembolicau, cada diya podemos alufrar as consecuenzias d'ista parola: chens foranas arribatas de payises diferens, presonas d'atros colors charrán luengas esconoxitas ta nusatros, manieras de bibir e culturas que no replecamos... Sí, toz as ixas diferienzias a ras que mos cuesta alcostumbrar-nos, pero que, en a myor parti de casos, mos prennemos de uen impláz. Encara que toz nusatros sapemos que mos resta muito a fer... Pero isto sen nomás que as consecuenzias, mos em a cuestionar: que ye reyalmén a globalizazión? A globalizazión ye un nuebo sistema d'orden internazional, o cualo s'escribirá en a istoria mondial. Semos escomenzipián un nuevo inte an o capitalismo apercaza a rebanxa a os triballadors ta furtar-les as milloras aconsegitas en as luitas d'intes anteriors, ye izir, desaparixe o benestar sozial. Os estaus dixan d'estar a tuca d'a cherarquiya ra cuala ditamina o poder e, as empresas, internazionalizatas, prennen a sogeta que botxa o món. A traduzión prenzipal ye que a diferienzia entre payises ricos e pobres crexe. No ye fruito d'a casualidat, una deuda esterna gran ye más efeutiba que o colonialismo lebau en sieglos pasaus. A deuda condiziona tot o control pulitico d'os payises no-desembolicaus e, con isto, o poder sobre ers. Antiparti, os meyos de comunicazión, controlaus por as mesmas empresas, e a mala amostranza, auguamanal de crapazins buedos, zarran o sistema que ye cuasi perfeuto. Soluzions? Inteleutuals paraus resumen os estudeyos feitos ta amerar as consecuenzias negatibas d'o sistema globalizau en: 1.- Cuentra l'indibidualismo escau por a globalizazión: millora en l'amostranza presonal e coleutiba alazetal. 2.- Cuentra ra importanzia d'o triballo en o sistema: unidat de triballadors, estabilidat de poder ta ras chuntas de triballadors e total reforma e autualizazión d'istas. 3.- Cuentra o poder d'as empresas: puliticas interestatals e nazionals que faigan lais d´alcuerdo con o nuebo orden e aduyen a ra figura d'o feiner. 4.- Cuentra a globalizazión total: retxionalismo mondial que aduye a ebitar as luitas internas entre feiners. 5.- Cuentra ra precariedat feinera: creyazión de soziedáz d'o triballo que i-metan os alazéz d'o benestar sozial alazetal a libel mondial. Por tot isto, a soziedat autual camina enta un esbenidero inzierto. As retxiras de canbeyo por as que encara se luita no sirben de cosa. Como ya pasié, a soziedat ye malamostrata e camina por endrezeras ya pasatas. S'á de triballar dende una ambiesta autual: sí a ra globalizazión, a un món más chusto, pero no a ra globalizazión d'o capitalismo.
		FÓRUM 2004: MANIFIESTO D'O TRIBALLO 2004 Em escomenzipiau un nuebo sieglo e, a penar d´os abanzes estraurdinarios que o món á alcanzau, como mái en a historia, sobre tot en a inobazión teunolotxica e zentifica e en os recursos materials disponibles, o diannostico, en lo referiu a o triballo, no poderba estar más preocupán. Zentenars de milions d'omes e mullers beyen negau o suyo azeso a un triballo dinno. A desfeina contina están  una lacra en muitos payises e as nuebas manieras de triballo, masiu a ormino, luen d'amillorar a calidat, aumentan a precariedat d'o triballo. O triballo infantil contina están una reyalidat muito espardita e o triballo femello ye tratau de maniera discriminatoria. De bez os dreitos laborals sofren recurtes de tot tipo baxo a presión e l'empandullo d'una globalizazión de curte noboliberal que s'á conbertiu en o más gran beiclo de no-regulazión sozial en nome d'una competitibidat elebata a criterio unico d'as dezisions economicas. Un canbeyo d'endrezera ye nesezario e urtxén en as puliticas nazionals e internazionals, con a fin d'arribar a un nuebo orden economico e sozial más chusto e solidario, zentrau en o desembolique sostinible e en a feina dezén e con dreitos ta toz. Iste reto á d'estar zarrau por un mobimién sindical, adibín fuerzas, trobán una nueba unidat a libel mondial e, de bez, escar a conbertxenzia con atros seutors que conparten as mesmas creticas d´o presén e sinyalan os mesmos otxetos d´esbenider. Sindembargo, iste canbeyo d'endrezera no s'en-ferá si no se restablexe una nueba txerarquiya de balors que consideren o triballo con a eminenzia que li corresponde como una d'as manifestazions más elebatas de l'autibidat umana, e sin que as culturas d'o triballo tornen a imprennar a bida cultural e toz os atros aspeutos d'as nuestras soziedáz. Por ixo, bi-á que rematar con a bisión que reduze o triballo a una simple bariable economica esconoxién o sinnificau que tene en a bida d'as presonas e a suya importanzia como beutor d'integrazión sozial e ziudadana. En iste sentiu, fem una kllamata a o reconoximén d'o triballo como patrimonio d'a umanidat, como sinyal d'una nueba toma d'esmo d'o balor inestimable d'o triballo e d'a nesezidat de fer-lo azesible ta toz con plenitut de dreitos e de dinnidat.
	Tornar entazaga