สารละลาย (Solution) คือ สารเนื้อเดียวทีEwbr>มีสารตั้งแตE2 ชนิดขึ้นไปมารวมกัน ประกอบด้วยตัวทำละลายและตัวถูกละลาย ถ้าตัวถูกสารละลายและตัวทำละลายมีสถานะเดียวกันสารละลายทีEwbr>มีปริมาณมากกว่าเป็นตัวทำละลาย แตEwbr>ถ้าสารทั้งสองมีสถานะแตกต่างกันสารทีEwbr>มีสถานะเดียวกันกับสารละลายเป็นตัวทำละลาย หน่วยของสารละลาย เป็นค่าทีEwbr>แสดงถึงปริมาณของตัวละลายทีEwbr>ละลายอยูEwbr>ในตัวทำละลายหรือในสารละลายนั้น วัดในรูปความเข้มข้นปริมาณตัวถูกละลายต่อปริมาณสารละลาย (ยกเว้นหน่วยโมลต่อกิโลกรัม) 1. ร้อยละ 1.1 ร้อยละโดยมวล(มวล/มวล) คือ ปริมาณมวลของตัวถูกละลายในมวลของสารละลาย 100 หน่วยมวล 1.2 ร้อยละโดยปริมาตร(ปริมาตร/ปริมาตร) คือ ปริมาตรของตัวถูกละลายในสารละลายปริมาตร 100 หน่วยปริมาตร นิยมใช้กับสารละลายทีEwbr>เป็นของเหลว เช่น สารละลายแอลกอฮอลEwbr>เข้มข้นร้อยละ 20 โดยปริมาตร หมายความว่าสารละลายนีE100 ลูกบาศกEwbr>เซนติเมตรจะมีแอลกอฮอลEwbr>ละลายอยูE20 ลูกบาศกEwbr>เซนติเมตร 1.3 ร้อยละมวลต่อปริมาตร คือ ปริมาณของตัวถูกละลายในปริมาตรของสารละลาย 100 หน่วยปริมาตร โดยทั่วไปถ้ามวลของตัวถูกละลายมีหน่วยเป็นกรัม ปริมาตรของสารละลายจะมีหน่วยเป็นลูกบาศกEwbr>เซนติเมตร และถ้ามวลของตัวถูกละลายมีหน่วยเป็นกิโลกรัม ปริมาตรของสารละลายจะมีหน่วยเป็นลูกบาศกEwbr>เดซิเมตรหรือลิตร หน่วยมวลและหน่วยปริมาตรต้องใหEwbr>สอดคล้องกันด้วย 2. โมลาริตี หรือโมลต่อลูกบาศกEwbr>เดซิเมตร (mol/dm3 หรือ mol/l) เป็นหน่วยทีEwbr>บอกจำนวนโมลของตัว ถูกละลายในสารละลาย 1 ลูกบาศกEwbr>เดซิเมตร หน่วยความเข้มข้นเป็นโมลต่อลูกบาศกEwbr>เดซิเมตรอาจเรียกย่อไดEwbr>เป็นโมลารE (Molar) ใชEwbr>สัญลักษณE M 3. โมแลลิตี หรือ โมลต่อกิโลกรัม (mol/kg) เป็นหน่วยทีEwbr>บอกจำนวนโมลของตัวถูกละลายทีEwbr>ละลาย ในตัวทำละลาย 1 กิโลกรัม จึงมีหน่วยเป็น mol/kg หรือเรียกว่า โมแลล (Molal) ใชEwbr>สัญลักษณEm 4. เศษส่วนโมล (Mole fractions) คือ สัดส่วนจำนวนโมลของสารองคEwbr>ประกอบหนึ่งต่อจำนวนโมลรวม ของสารทุกชนิดในสารละลาย ใชEwbr>สัญลักษณE X เช่น สารละลายชนิดหนึ่งประกอบด้วยสาร A a mol, B b mol และ C c mol จะไดEwbr>เศษส่วนโมลของสาร A, B และ C ดังนีE เศษส่วนโมลของสาร A (XA) = a / ( a + b + c ) เศษส่วนโมลของสาร B (XB) = b / ( a + b + c ) เศษส่วนโมลของสาร C (XC) = c / ( a + b + c ) ผลรวมของเศษส่วนโมลของสารองคEwbr>ประกอบทั้งหมดคือ XA + XB + XC มีค่าเท่ากับ 1 และเมื่อนำค่าเศษส่วนโมลของแตEwbr>ละสารมาคูณด้วยร้อย จะไดEwbr>ความเข้มข้นในหน่วยร้อยละโดยมวลของสารนั้น ร้อยละโดยมวลของสาร A = เศษส่วนโมลของสาร A * 100 ร้อยละโดยมวลของสาร B = เศษส่วนโมลของสาร B * 100 ร้อยละโดยมวลของสาร C = เศษส่วนโมลของสาร C * 100 5. ส่วนในล้านส่วน (parts per million; ppm) เป็นหน่วยทีEwbr>บอกมวลของตัวถูกละลายทีEwbr>ละลายอยูEwbr>ในสารละลาย 1 ล้านหน่วยมวลเดียวกัน ซึ่งเป็นหน่วยความเข้มข้นของสารละลายทีEwbr>เจือจางมาก EหรืออาจใชEwbr>แสดงปริมาณของสิ่งเจือปนทีEwbr>มีอยูEwbr>ในสารเคมีทีEwbr>บริสุทธิEwbr>ต่าง Eเช่น สารละลายโพแทสเซียมไนเตรตเข้มข้น 2 ppm หมายความว่ามีโพแทสเซียมไนเตรตเป็นตัวละลาย 2 ส่วน (กรัม) ละลายอยูEwbr>ในสารละลาย 1 ล้านส่วน (กรัม) หรือ 106 กรัม
ในกรณีทีEwbr>สารละลายเจือจางมากEมวลของสารละลายมีค่าน้อยมากเมื่อเทียบกับมวลของตัวทำละลาย
ทำใหEwbr>มวลของสารละลายมีค่าใกลEwbr>เคียงกันมากกับมวลของตัวทำละลายจนถือว่าเท่ากันไดE
|