ΑΡΘΡΑ

[Κεντρική σελίδα] [Η ΛΗΨΗ ΣΤΑ LW-MW-SW] [Ο Η-Υ ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ] [ΨΗΦΙΑΚΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ]

Σε πολλές περιπτώσεις (και όχι μόνο σκόπιμα) η τεχνολογία είναι ένα παιγνίδι δυνατοτήτων σε βάρος της ποιότητας. Δημιουργεί με την πολυπλοκότητά της νέα προβλήματα και χωρίς να προσφέρει ουσιαστική εξέλιξη, γιατί εξυπηρετεί απλώς την πρωτοτυπία, τον πειραματισμό, την παραγωγικότητα, τον ανταγωνισμό, την στιγμιαία ανάγκη και διάφορους άλλους σκοπούς. Με κοινό παρανομαστή το χρηματικό κέρδος. Αυτό το παιγνίδι συμπαρασύρει έναν αριθμό ραδιοερασιτεχνών σε μία μονόπλευρη θεώρηση για τη συνεισφορά της ερασιτεχνικής σχέσης με τα ερτζιανά κύματα.

Πολλοί περιορίζονται σε μία επικοινωνιακή δραστηριότητα, ενώ η άγνοια ή η υπεραπλουστευμένη και απρόσεκτη θεώρηση των ραδιοκυμάτων επιτρέπει τη σύγχυση στην ειδικότητα του ηχολήπτη, του τεχνικού τηλεπικοινωνιακών συστημάτων, του Dxer, του CBer, του ραδιοφωνικού παραγωγού και στην ιδιότητα του κατόχου των τηλεπικοινωνιακών συσκευών. Ο ραδιοερασιτεχνισμός είναι όλα αυτά στο σύνολό τους, ή μάλλον, λίγο από το καθένα και κάτι παραπάνω. Η σημασία του έχει κάποια φιλοσοφική απόχρωση. Για να την αντιληφθούμε, για να καταλάβουμε όλο το νόημά του και ν’ αξιοποιήσουμε ευρύτερα τις δυνατότητές του πρέπει ν΄ ανατρέξουμε στο παρελθόν, στις ιστορικές αρχές της θεωρητικής ανακάλυψης των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, να παρακολουθήσουμε όσο μπορούμε τις παλαιότερες εξελίξεις στο χώρο των τηλεπικοινωνιών, να γίνουμε εμείς οι ίδιοι δημιουργοί ραδιοκυκλωμάτων (εκπομπής και λήψης), να πειραματιστούμε πάνω σε αυτά με σκοπό να γνωρίσουμε τη λειτουργία τους, να τα εξελίξουμε με τις δικές μας προδιαγραφές, να γνωρίσουμε καλά τις ιδιότητες των ραδιοκυμάτων και παράλληλα με όλα αυτά να επικοινωνήσουμε με άλλους.

Ο ραδιοερασιτεχνισμός δεν είναι τυφλός ανταγωνισμός για τη μεγαλύτερη εμβέλεια του ραδιοπομπού και πολύ περισσότερο όταν η εμβέλεια επιτυγχάνεται με οποιοδήποτε τρόπο, παραμερίζοντας άλλα βασικά τεχνικά πλεονεκτήματα. Όπως λ.χ. είναι η χαμηλότερη κατανάλωση ισχύος εισόδου, ο μικρότερος όγκος, οι λιγότερες απώλειες, η αντοχή του κυκλώματος στο χρόνο και στο περιβάλλον, η εύκολη πρόσβαση για αντικατάσταση υλικών και επιδιόρθωση, οι δυνατότητες βελτίωσης.

Μία ακόμα προκατάληψη στο χώρο των ραδιοερασιτεχνών έχει σχέση με το μήκος κύματος και την ποιότητα της τεχνολογίας των ραδιοσυσκευών, η οποία δυστυχώς δεν συμβαδίζει πάντα με τη χρονολογική εξέλιξή τους. Οι ραδιοσυχνότητες δεν μπορούν να χωριστούν σε καλές και κακές, δηλαδή σε αυτές που έχουν  πλεονεκτήματα και  μειονεκτήματα. Όπως συμβαίνει με τα περισσότερα πράγματα, αν όχι με όλα, αυτές επιδέχονται χρήση με πολλούς τρόπους και για  διαφορετικούς σκοπούς.

Όπως είπαμε, δεν γινόμαστε ραδιοεραστέχνες με μία μονομερή σχέση μας, μόνο από τη νόμιμη εγκατάσταση ραδιοσταθμού, από τη χρησιμοποίηση έτοιμων συσκευών ή από την τεχνολογία τους. Αντιθέτως, από ερασιτεχνική σκοπιά θα λέγαμε, είναι πιο βασικό να γνωρίσει κάποιος τις «πρωτόγονες» μπάντες, τα μακρά και τα μεσαία κύματα, όπως και τα αναντικατάστατα βραχέα. Η ιστορική αρχή της ασύρματης επικοινωνίας με τα μεγάλα μήκη κύματος, αυτή από μόνη της μας αποδεικνύει εμπειρικά, πως μπορεί κάποιος να παράγει ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, να κάνει λήψη και να επικοινωνήσει ασύρματα με τα απλούστερα μέσα, χωρίς ν’ απομακρυνθεί από την αρχή λειτουργίας.

Εξάλλου, η γνωστή ιδιότητα αυτών των ραδιοκυμάτων να μεταδίδονται σε μεγάλες αποστάσεις εκμεταλλευόμενα τα ιονοσφαιρικά στρώματα (έστω και ασταθώς}, προσφέρει αυτή τη δυνατότητα με τον απλούστερο τρόπο, χωρίς εξάρτηση από τεχνητούς δορυφόρους και από την πιο περίπλοκη τεχνολογία. Σε πλήθος άλλων περιπτώσεων τα αξιοποιούμε και επιτυγχάνουμε επικοινωνία όταν το υπόλοιπο φάσμα αποτυγχάνει. Πέρα από την επικοινωνία, προσφέρουν εξίσου δυνατότητες τεχνικού πειραματισμού και αναζήτησης, δεν λείπουν οι σχετικές δυσκολίες και οι όμορφες εκπλήξεις.

Η πολυπλοκότητα της τεχνολογίας και οι τεχνικές προδιαγραφές βάσει διεθνών στάνταρντς για την κατασκευή και τη λειτουργία των συσκευών εκπομπής-λήψης δεν αποτελούν στοιχεία της αυθεντικότητας ενός ραδιοερασιτέχνη. Με λίγη τόλμη μπορούμε να διαπιστώσουμε τα δικά της μειονεκτήματα-βεβαίως δεν την απορρίπτουμε-, την αβασιμότητα ορισμένων τεχνικών προδιαγραφών τους και τη σχετικότητα της χρησιμότητας μερικών δυνατοτήτων τους, η οποία εξαρτάται καθοριστικά από τις απαιτήσεις μας. Λ.χ. η ύπαρξη μίας αρμονικής συχνότητας μπορεί να γίνει επιθυμητή και χρήσιμη για διάφορους λόγους, η σταθερότητα της φέρουσας μπορεί να ρυθμιστεί σε διαφορετικά όρια ανοχής, χωρίς να δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα, ενώ επηρεάζει και τον τύπο της διαμόρφωσης που επιδιώκουμε. Η ελάττωση της χωρητικότητας της μπάντας σε κανάλια και η παρενόχληση μπορούν ακόμα και αυτά να χρειαστούν σε κάποιες περιπτώσεις (λ.χ. σε μία πολεμική επιχείρηση) και τότε οι προηγούμενες προδιαγραφές  δεν μας εξυπηρετούν. Η επιλογή της συχνότητας ενός ψηφιακού δέκτη με ένα προκαθορισμένο βήμα ή με κύκλωμα AFC δεν επιτρέπει τη σταθερή λήψη σε πλευρικές συχνότητες, η οποία σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να μας χρειαστεί. Η αυτόματη αναζήτηση σταθμών σε μία μπάντα χωρίς κενή συχνότητα χάνει το νόημά της και για την αντιμετώπιση του νέου προβλήματος αυτή περιορίζεται στα ισχυρότερα σήματα και αυξάνεται ο αριθμός των μνημών. Η αυτόματη διακοπή της ακρόασης κατά την αναζήτηση της συχνότητας ενός ραδιοσταθμού μπορεί να γίνει απελπιστική. Παρόμοια, η επικοινωνία τελείως αδύνατη όταν η φίμωση θορύβου δεν είναι ρυθμισμένη ακριβώς στο σωστό επίπεδο. Ένας δέκτης φτιαγμένος με λίγα «κρυφά» ολοκληρωμένα κυλώματα και με ελάχιστα εξωτερικά εξαρτήματα περιορίζει τις δυνατότητες της πειραματικής αλλαγής στα στοιχεία του κυκλώματός του.

Τελικά, η χρήση που θέλουμε να κάνουμε και ο προορισμός δίνουν αξία στις προδιαγραφές και καθορίζουν ποιες δυνατότητες είναι επιθυμητές και σημαντικές. Εξάλλου, στην αγορά βρίσκονται τα πάντα και όχι μόνο τα τελειότερα επιτεύγματα και συνήθως μετά την απόκτηση ανακαλύπτουμε τις ελλείψεις και τα περιττά. Για να μην πολυλογούμε, ο ραδιοερασιτέχνης δεν είναι απλώς ένας «τυφλός» χρήστης κάποιων  τηλεπικοινωνιακών συσκευών. Διότι, αυτός δεν περιορίζεται σε μερικές σταθερές, έτοιμες και προκαθορισμένες δυνατότητες, του αρέσει να διδάσκεται, να σχεδιάζει, να στηρίζεται όσο γίνεται περισσότερο στις δικές του δυνάμεις και να δημιουργεί με τον τρόπο του τις δυνατότητες, οι οποίες δεν του προσφέρονται πάντοτε, ή τουλάχιστον, χωρίς κάποιο άλλο κόστος.

Κ.Ν. (Ο Στοχαστικός)