Araştırmacılar her ne kadar duygusal zekanın kalıtımsal olduğunu
bulsalar da düzenli ve sistemli bir çalışma ile duygusal zeka öğrenilip,
geliştirilebiliyor. Sizlere günlük hayata ve mesleki alanda duygusal
zekanızı geliştirebileceğiniz 7 önerimiz var.
Öneri 1 : Kendinizi tanıyın.
Kim olduğunuzu öğrenin. Duygusal zeka kendinizi tanımanızı şart koşar. Bu
o kadar kolay değildir. Bu nedenle biz size bazı sorular hazırladık. Bunları
sakin bir şekilde tekrarlanarak kendinize sorun ve kendiniz hakkında daha
fazla bilgiye sahip olun:
· Gerçekte ben kimim? Beni ne tanımlar? Kimi veya ne beni şekillendiren?
· Hayatımda hangi rolleri üstleniyorum ve bunlardan hangileri gerçek?
· İhtiyaçlarım nelerdir? Ne istiyorum, ne bekliyorum hayattan? Hedeflerim
ne ? benim için önemli olan ne?
· Güçlü ve zayıf yönlerim ne? Neyi iyi yaparım? Bana ne zevk verir.
· Neye inanıyorum ben (ikili ilişkiler, yaşam, başarı, kendim)?
· Benim davranışlarımı, düşüncelerimi, duygularımı belirleyen ne?
Bu sorular sadece örnektir. Kişiliğimizin araştırılıp öğrenilecek çok
yönleri vardır. Ancak bu çok kolay bir araştırma değildir. Fakat yine de
çabaya değer ve heyecan vericidir.
Öneri 2 : Duygularınızı ve onları kontrol etmeyi öğrenin.
Duygusal doğal ve insancıldır. Kendi duygularımızdan veya diğer
insanların duygularından ne kadar az korkarsak, duygusal durumlarda ve
duygularımızla o kadar rahat başa çıkabiliriz. Duygusal zeka da işte bunu
sağlıyor. Başkalarının duygularını anlamada ne kadar hakimseniz, onların
duygularından korkmanıza da o kadar gerek kalmaz.
Bu nedenle duygu dünyanızı iyi öğrenip tanıyın çünkü bunlar sizin
hayatınızın ayrılmaz parçasıdır. İyi bir imkan da profesyoneller tarafından
verilen “kendini tanıma seminerleridir”. Ancak günlük hayatımızda da
kendimizi yeni algılara açık tutum ve onların değerlendirilmesini yapmadan
sadece içinize kaydedin.
Kendinize sık sık şu soruları sorun:”Kendimi nasıl hissediyorum ve bu
duyguyu vücudumun en çok neresinde hissediyorum? Böyle hissetmemi sağlayan
nedir? Bununla nasıl başa çıkabilirim?
Öneri 3 : Kendinizi, kişisel özelliklerinizi başkalarına açık tutunuz.
Bizler hepimiz farklıyız. Farklı olmak, diğerlerinden daha iyi yada
daha kötü olmak demek değildir. Onların dünyaya bakış açılarının sizinkinden
farklı olduğunu ne kadar çabuk anlarsanız, onları da o kadar çabuk
tanırsınız. Bu da sizin duygusal zekanızın gelişmesi demektir. Duygusal
zekalı insanlar başkaların duygu ve düşüncelerini kendileri için tehlike
olarak görmezler, tam tersine ilgi çekici ve yeni bir şeyler öğrenme şansı
olarak değerlendirirler.
Öneri 4 : İletişim kurma becerinizi geliştiriniz
İnsanlar arası iletişimi anlayın - her türlü insanlar arası ilişkilerde ,
iletişim , bütünlük sağlayıcı, çok yönlü ve çok anlamlı bir konudur. Bu konu
ile sıkça ilgilenin iletişim teorilerinden Eric Berne’nin transaksiyonel
analizi veya Ruth van Cohn’un konu hakkındaki ortak etkileşimi kendi
iletişim kurma becerinizi oldukça geliştirir.
İletişim kurma kabiliyetinin öğrenilmesi ve geliştirilmesi - Eğer
kendinizde iletişim kurma becerisi konusunda eksiklik hissediyorsanız, bunu
düzeltmek için çok şey yapabilirsiniz: Çok çeşitli seminerler vasıtasıyla
daha etkili iletişim kurmayı öğrenebilirsiniz. Ancak böyle bir seminere
katıldığınızda aktif olarak uygulamaların yapılmasına dikkat ediniz ve sizde
bu konuda sık sık pratik yapmaya bakınız.
Kendinizi ifade etme yöntemlerinizi geliştirin - Bazen kendimizi
ifade edebilme sıkıntısı çekeriz. Hatta bazen de ne söyleyeceğimizi, uygun
kelimeleri unutup, olay geçtikten sonra nasıl hareket etmemiz, ne söylememiz
gerektiği aklımıza gelir. Bu nedenle kelime haznenizi zenginleştirin. Her an
yeni kelimeler öğrenin, özellikle de duygu ve düşünce ifade eden kelimeleri.
Kendinizi çok yönlü olarak ifade edebilme cesaretimiz olsun. Bazen hal ve
hareketleriniz, kelimelerinizden çok daha fazla anlam içerebilir. Örneğin
tatlı bir tebessüm bile karşımızdakine iyi bir teselli verebilir.
Öneri 5 : Problem çözücü olun
Problemleri giderebilme, her zaman bir çıkış yolu bulabilme becerisi
duygusal zekanın önemli getirilerinden biridir.bu becerilerinizi sistemli
bir çalışma ile geliştirebilirsiniz. Mümkün olduğu kadar çok çeşitli olaylar
ve problemler üzerinde düşünün ve bunlara çözümler getirmeye çalışın. Eğer
problemlerden korkup kaçmaz ve onlar birer şans, kendini ispatlama fırsatı
olarak görürseniz, onları çözmemeniz için hiçbir sebebiniz kalmaz.
Öneri 6 : Eleştiriye açık olun
Duygusal zekada eleştiri yapabilmek ve eleştiriye açık olmak da çok
önemlidir. Konu bir taraftan sizi,diğer taraftan da başkalarını etkiler.
Eleştiriye açık olun, bırakın sizi eleştirsinler. Bundan rahatsızlık
duymayın. Bu sayede kendinizdeki olumlu ve olumsuz yönleri öğrenme fırsatını
elde edersiniz. Siz de eleştiri yapabilin. Ancak bu başkaların onurunu
kıracak, kişiliklerine zarar verecek şekilde olmamalı
Öneri 7 : İnsanlar ile İlgilenin
Duygusal zeka insanın kendisi ile başkaları ile olduğundan son önerimiz
de: insanlar ile ilgilenin. Yeni insanlar ile tanışın onların kültürlerini
öğrenin. Değişik insan psikolojileri hakkında bilgi edinin. İnsanları
harekete geçiren akımları, onların hayat hikayelerini okuyun. Kendinizi ve
diğer insanları keşfedin.