Öğrenci başarılı olup istediği okullardan birine yerleşmek istiyorsa öncelikle kendisine bir hedef belirlemelidir. İlköğretim sekizinci sınıfta okuyan bir öğrencinin lisede devam edebileceği çok çeşitli okullar bulunmaktadır. Öğrenci öncelikle kendisine bir hedef belirlemelidir.

Hangi Sınavlar Hedeflenecek?

İlköğretim 8. sınıf sonunda girilebilecek sınavlar;
 

- Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme Sınavı (LGS),
- Özel Okullar Sınavı,
- Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı
- Askeri Okullar Sınavları
- Polis Koleji Sınavı

olmak üzere temelde altı türdür... Bu sınıfta okuyan öğrencilerin lisede devam etmek isteyebilecekleri okul türlerinden biri de okul notlarındaki başarıya göre öğrenci alan Süper Liselerdir. Demek ki ilköğretim sekizinci sınıfta okuyan bir öğrencinin lisede devam edebileceği çok çeşitli okullar bulunmaktadır.

Öğrencinin lisede bu okul türlerinden birine devam etmek istemesi, bir sınav sonucuna ya da okul başarısına bağlıdır. Öğrenci başarılı olup bu okullardan birine yerleşmek istiyorsa öncelikle kendisine bir hedef belirlemelidir.

Hedef Nasıl Belirlenir?

Öncelikle hedef belirlenirken göz önünde bulundurulması, dikkate alınması gereken noktalar bilinmelidir.

Hedef belirleme niyetindeki kişi bu işi yaparken gerçekçi olmalı, ulaşabileceği hedefler belirlenmelidir. Hedefin gerçekçi olmasında dikkat edilecek kriterler kişinin kapasitesi, ulaşabileceği en yüksek performans, kişinin içinde bulunduğu ortam, maddi ve manevi imkanlar ve kişinin o andaki seviyesidir. Yani kişi kendini tanımalıdır. İlgilerini belirlemeli, becerilerini göz önüne almalı, gücünün yetebileceğini istemelidir. Zira kişi kendini tanır, ilgilerini bilirse hedefe ulaşma adına göstereceği çabalarda başarıya ulaştıkça kendine olan güveni artacak; kendisine saygı duyacak; mutluğa ulaşacak ve böylece de başarıyı yakalayacaktır.

Hedef belirlenirken hedefin ulaşılabilir olmasının yanında motive edici olmasına da dikkat edilmelidir. Hedef öyle olmalıdır ki; belirlenip yazılı şekilde çalışma masasının üzerine konulan hedef, kişide bir çalışma azmi , bir çalışma isteği oluşturacak ve bu hedefe ulaşmak için kişinin gerekenleri memnuniyetle yapmasını sağlayacak nitelikte olmalıdır.

Dikkat edilecek bu noktalar göz önünde tutularak hedef belirleme işine geçildiğinde, kişi kendisine bazı sorular soracak ve bu soruların cevabını uzun uzun düşünerek verecektir. Bu cevaplar kişiyi bir hedefe yönlendirir. Bu sorular şunlar olmalıdır?

- Ben liseyi bitirip bir iş sahibi mi olmak istiyorum, yoksa üniversiteye mi gitmek istiyorum?

- Eğer kısa yoldan meslek sahibi olmak istiyorsam hangi mesleğe uygun bir yapıdayım?

- Eğer üniversiteye gitmek istiyorsam , üniversiteden sonra nasıl bir hayat düşünüyorum?

Bunlar, temel sorulardır. Çünkü bu sorulara cevap veren öğrenci meslek liselerini mi, askeri liseleri mi, Anadolu liselerini mi yoksa fen liselerini mi istediğini belirleyecektir. Örneğin, kısa yoldan meslek sahibi olmak isteyenin fen ve Anadolu liselerini hedeflemesi yanlış olur. Ya da kişiliği, yapısı, isteği askeri okul formatında olan kişinin diğer okulları hedeflemesi gereksiz olur.

Ancak bu soruların cevapları verilirken şunları da düşünmelisiniz:

- 10 yıl sonra nerede olmak istersiniz?
- Hayata dair hayalleriniz neler?
- Bir yıl sonra nerede olmak istersiniz?

Bu soruları rahatlıkla cevaplayabiliyorsanız hedefiniz yavaş yavaş önünüzde şekillenecektir.

Bir okul türü belirlendikten sonra bölüm belirlemek de gerekebilir. O zaman kişi kendine şu soruları sormalıdır:

- Bu okul bana ne kazandıracak?
- Okulun bana kazandırdıkları ne işe yarayacak?
- Kazandırdıklarını kullanmakla nereye varacağım?
- Vardığım yer istediğim yer mi olacak?

Bütün bu soruları cevaplarını verdikten sonra kişinin hedefi ortaya çıkacaktır. Diyelim ki kişi üniversiteye gidip inşaat mühendisi olmak istiyor. Bu hedefe de fen liselerine giderek ulaşabileceğini düşünüyor. Önce bu hedefini bir yere yazmalıdır. Sonra bu hedefi gerçekleştirmesi için yakından uzağa, büyükten küçüğe doğru yeni hedefler belirlemelidir. Örneğin,

- Her gün belili sayıda test çözmek
- Her hafta bir deneme sınavı çözmek
- Okuldaki yazılılardan iyi notlar almak
- Sınavlara hazırlık kitaplarını bitirmek
- Dershaneye gitmek
- “X” fen lisesini kazanmak
- Yabancı dil öğrenmek
- Bilgisayar bilgisi geliştirmek
- Üniversite sınavını kazanmak
- Mühendis olmak

Bu hedefler belirlendikten sonra hedefleri gerçekleştirmeye yönelik günlük, haftalık, aylık ve yıllık planlar yapılır. Bu planlar uygulanmaya konur. Sürekli değerlendirmeler yapılır:

- Ortaya çıkan ne?
- Ne kadarını başarmalıydım, ne kadarını başarabilirdim?

Aradaki fark nereden kaynaklandı? sorularının cevapları aranır. Eksiklikler sürekli olarak gözden geçirilir. Görülecektir ki hiç can sıkıntısı çekilmeden , mutlu olarak, hatta zevk alarak hedefe adım adım ulaşılıyor.