มอดเจาะกิ่งลำไย Xylossandrus spp. เป็นมอดเจาะกิ่งขนาดเล็กอยู่ในวงศ์
Scolytidae ซึ่งพบระบาดทำความเสียหายในสวนลำไย อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่
เป็นครั้งแรกในประเทศไทยตัวเต็มวัยเพศเมียมีสีดำ ขนาดตัวยาวประมาณ
2.32 มิลลิเมตร กว้าง 0.98 มิลลิเมตร มีขนละเอียดปกคลุมตลอดส่วนหัวและปีก
มีหนวดตรงปลายป่องเป็นรูปทรงกระบอง ตัวผู้มีขนาดเล็กกว่าตัวเมีย
ความยาวลำตัวประมาณ 2 มิลลิเมตร กว้างประมาณ 0.9 มิลลิเมตร ไข่สีขาวใส
รูปร่างยาวรี ขนาดไข่ยาว 0.7 มิลลิเมตร กว้างประมาณ 0.33 มิลลิเมตร
หนอนมีสีครีม ไม่มีขา หนอนโตเต็มที่ยาวประมาณ 3 มิลลิเมตร ดักแด้มีสีครีม
ระยะใกล้จะออกเป็นตัวเต็มวัย จะเห็นรยางค์ต่าง ๆ ชัดเจน มอดเจาะกิ่งลำไยตัวเต็มวัยเข้าทำลายในกิ่งลำไย
ทำให้กิ่งเสียหาย ทำให้ยอดเหี่ยวแห้งและกิ่งหัก จากการทดสอบการเข้าทำลายของมอดเจาะกิ่งบนลำไยภายใน
24 ชั่วโมง ในห้องปฏิบัติการภาควิชากีฏวิทยา คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
พบว่าความยาวของแผลที่มอดเจาะกิ่งเข้าทำลาย ในช่วงเวลาดังกล่าว เฉลี่ย
0.25 มิลลิเมตร การศึกษาชนิดของพืชอาหารและความชอบในพืชอาหาร ในเวลา
24 ชั่วโมง โดยนำพืชมาทดลองทั้งหมด 4 ชนิด คือ ชาทอง ไผ่ กาแฟและลำไย
พบว่ากาแฟเป็นพืชอาหารที่ถูกมอดเจาะกิ่งลำไยเจาะเข้าทำลายมากที่สุด
รองลงมาเป็นไผ่ ลำไย และชาทองตามลำดับ การหาอัตราการอยู่รอดของมอดเจาะกิ่งลำไยบน
ลำไย และลิ้นจี่ พบว่า เมื่อนำมอดเจาะกิ่งเพศเมีย 5 ตัว ต่อเพศผู้
1 ตัว ลงไปในแต่ละกิ่งทั้งหมด 5 กิ่ง ในลิ้นจี่พบอัตราการอยู่รอดของมอดเจาะกิ่งเพศเมีย
44 เปอร์เซ็นต์ ส่วนในเพศผู้ 80 เปอร์เซ็นต์ ในกิ่งลำไยพบอัตราการอยู่รอดของมอดเจาะกิ่งเพศเมีย
64 เปอร์เซ็นต์ สำหรับเพศผู้ 40 เปอร์เซ็นต์ เมื่อปล่อยให้เจาะทำลายเป็นเวลา
1 สัปดาห์
|