- เครื่องปรับอากาศ
- ขับรถตอนกลางคืน 
|
ลักษณะของทารกแรกคลอด
การตรวจทารกเมื่อแรกเกิด
ทารกแรกเกิดทำอะไรได้บ้าง
ทารกที่ต้องดูแลพิเศษ
สาเหตุ
เรียนรู้ทารกที่ต้องดูแลพิเศษ
ลักษณะของทารกแรกคลอด
หลังจากที่คุณแม่คลอดลูกน้อยออกมาแล้ว คุณจะได้มองดูลูกอย่างเต็มตาล่ะที่นี้ ให้สมกับที่รอคอยมาเป็นเวลานาน เฝ้าสังเกตทุกอิริยาบถและทุกส่วนของร่างกายลูก ไม่ว่าจะเป็นลักษณะของเส้นผม, สีผม, ขนาดของมือและเท้า, ลักษณะสีหน้าของลูก ถ้าคุณมีข้อวิตกกังวลเกี่ยวกับลูกของคุณ ไม่ว่าจะเล็กน้อยเพียงใด เป็นโอกาสดีที่จะสอบถามจากพยาบาลหรือคุณหมอทันที และคุณหมอเองก็จะต้องตรวจเช็คร่างกายของลูกด้วยเพื่อให้แน่ใจว่าทุกอย่างเป็นปรกติดี
ทารกแรกคลอดส่วนใหญ่จะมีน้ำหนักระหว่าง 2.5 - 4.5 กก. และมีความยาวตั้งแต่ 48 - 51 ซม.
ลักษณะของทารกแรกคลอดมีดังนี้
- ศีรษะ
ทารกแรกคลอดจะมีศีรษะใหญ่เมื่อเทียบกับลำตัว ดูผิดรูป ทั้งนี้เพราะขณะที่ลูกค่อยๆ เคลื่อนมาตามช่องคลอด หัวจะค่อยๆ ถูกบีบไปตามลักษณะช่องคลอด บางครั้งหัวด้านข้างของลูกอาจดูบวม เพราะถูกกด อาการเหล่านี้ไม่มีอันตรายใดๆ ต่อสมอง และจะยุบหายไปเองในเวลา 2 สัปดาห์
ส่วนบนของศีรษะลูกที่คลำดูนิ่มๆ เรียกว่ากระหม่อมหน้า (Anterior fontanelle) เป็นส่วนที่กะโหลกยังประสานกันไม่หมด จะค่อยๆ ปิดสนิทเมื่อลูกอายุ 18 เดือน บางทีคุณอาจสังเกตเห็นส่วนนี้เต้นตุบๆ เมื่อลูกหายใจ
- ผิวหนัง
ทารกแรกคลอดส่วนใหญ่จะมีไขเคลือบผิว เพื่อช่วยหล่อลื่นเวลาไหลเคลื่อนผ่านช่องคลอด และช่วยป้องกันการติดเชื้อทางผิวหนังได้ ไขนี้จะหลุดลอกออกไปเองตามธรรมชาติในเวลา 1 - 2 วัน
จุดและผื่นต่างๆ จะพบได้ตามปรกติ และจะค่อยๆ
จางหายไปจนกลืนไปกับผิวส่วนอื่น
หนังลอก หนังบริเวณมือและเท้าจะลอกออกไปใน 2 - 3 วัน
ขนอ่อนตามตัว (Lanugo) ซึ่งปกคลุมร่างกายลูกตั้งแต่อยู่ในท้อง
พบมากเป็นพิเศษในทารกคลอดก่อนกำหนด จะค่อยๆ หลุดลอก
ออกไปเองภายในเวลา 2 สัปดาห์ และขนที่แท้จริงจะงอกขึ้นมาแทนที่
ปาน เมื่อคุณแม่พินิจพิจารณาดูลูกอย่างใกล้ชิด คุณจะเห็นปาน
ตามตัวของลูกมีลักษณะต่างๆ ซึ่งส่วนมากเกิดจากกลุ่มเลือด
ฝอยใต้ผิวหนัง ไม่จำเป็นต้องรักษาแต่อย่างใด เพราะปรกติ
แล้วจะหายไปเอง
ปาน, ปานแดง: เป็นรอยปื้นสีชมพูจางๆ หรือแดง พบบ่อยที่บริเวณจมูก,
เปลือกตา และต้นคอด้านหลัง จะจางหายไปในราว 1 ปี
ปานสตรอเบอรี่ (Strawberry marks): จะมีสีแดงคล้ำ บางครั้งปรากฏขึ้น
2 - 3 วันหลังคลอด จะค่อยๆ โตขึ้นเรื่อยๆ จนถึงขวบปีแรก
แล้วจะจางหายไปเมื่ออายุราว 5 ขวบ
ปานพอร์ตไวน์สเตน (Port wine stain): เป็นปานแดงชนิดถาวร
มีลักษณะเป็นปื้นขนาดใหญ่ มักพบบริเวณหน้าและลำคอของทารก
หากมีข้อสงสัย, กังวลเกี่ยวกับปานชนิดนี้ ควรปรึกษาแพทย์
ปานมองโกเลีย (Mongolian spot): มักจะพบในทารกที่มีสีผิวคล้ำ
เช่นททารกผิวดำ, ทารกเอเชีย มักเป็นบริเวณก้น หรือบริเวณหลัง
ส่วนล่างของทารก อาจดูเหมือนรอยเขียวช้ำ ไม่มีอันตรายใดๆ
และจะจางหายไปในที่สุด
- เต้านม
บ่อยทีเดียวที่พบทารกมีเต้านมไม่ว่าหญิงหรือชายดูโตกว่าปรกติ
และอาจมีน้ำนมไหลออกมาด้วย เนื่องจากฮอร์โมนจากแม่ผ่าน
ไปสู่ลูกตั้งแต่อยู่ในครรภ์ และยังมีผลต่อลูกอยู่ในช่วงหลังคลอดนี้
อย่าบีบน้ำนมจากเต้านมของลูกเด็ดขาด เพราะจะทำให้เกิดอาการ
อักเสบจนเป็นฝีได้ เต้านมจะยุบไปเองในไม่ช้า
- สายสะดือ
สายสะดือจะเหี่ยว, แห้งและหลุดออกไปเอง ประมาณ 10 วัน
หลังคลอด ควรเปิดสะดือให้แห้ง จะสะอาดและหลุดง่าย
- อวัยวะเพศ
ทารกชาย หากคลอดครบกำหนด ลูกอัณฑะมักจะลงมา
ในถุงอัณฑะตั้งแต่แรกคลอดอยู่แล้ว ถ้าสงสัยควรปรึกษาแพทย์
ทารกหญิง อาจมีสีคล้ำ บวมเล็กน้อย บางคนมีมูกคล้ายตกขาว
บางคนมีเลือดออกทางช่องคลอดคล้ายๆ ประจำเดือนเมื่ออายุ 2 - 3 วัน
เป็นเพราะฮอร์โมนจากคุณแม่ที่ผ่านสายรก
(พร้อมฮอร์โมนที่ทำให้เต้านมโต) และจะหายไปเองในเวลา 1 - 2 สัปดาห์
- มือและเท้า
ปลายมือปลายเท้าของทารกแรกเกิดอาจมีสีเขียวคล้ำ
เนื่องจากเลือดยังไหลเวียนไม่ดี และมักมีเล็บยาว
ทำให้ขีดข่วนหน้า ควรเล็มออกเล็กน้อย ยามลูกนอนหลับ
หากจะสวมถุงมือถุงเท้าให้ลูก ต้องสำรวจดูด้านในของถุงมือ
ถุงเท้าเสียก่อนว่า ไม่มีเส้นด้ายรุ่งริ่ง
เพราะอาจไปรัดนิ้วของลูกได้ ผิวบางส่วนอาจดูแห้งและหลุดลอก
ซึ่งจะหายไปเองในเวลาไม่กี่วัน
- การหายใจ
ทารกแรกเกิดมักจะหายใจไม่สม่ำเสมอเหมือนผู้ใหญ่
คือจะหายใจเป็นพักๆ และหยุดเป็นพักๆ ได้
อัตราการหายใจของเด็กแรกเกิด
จะเท่ากับ 20 - 60 ครั้งต่อนาที ซึ่งเร็วกว่าผู้ใหญ่ปรกติ
- อุจจาระ
ทารกแรกเกิดส่วนมากจะถ่ายภายใน 24 ชั่วโมง
เรียกว่า "ขี้เทา" (Meconium) มีลักษณะเหนียวๆ สีเขียวดำ
วันต่อมาจะมีสีจางลง วันที่ 3 - 4 จะมีสีเหลือง ดูเหลว
เด็กที่กินนมแม่จะมีอุจจาระสีเหลืองทอง
ถ้าทานนมขวดจะเป็นก้อน อาจถ่ายยากสักนิดเมื่อเทียบ
กับเด็กที่กินนมแม่ ปรกติทารกแรกเกิดจะถ่ายบ่อย
วันละ 3 - 5 ครั้ง ซึ่งไม่ถือว่าท้องเสีย หรือท้องเดิน
- ตัวเหลือง (Jaundice)
อาการตัวเหลืองจะปรากฏขึ้นในวันที่ 3 หลังคลอด
ที่นัยน์ตาขาวก็อาจมีสีเหลืองด้วย แต่เหลืองไม่มาก
และจะค่อยๆ จางหายไปในเวลา 6 - 7 วัน จนหายไป
เมื่อเด็กอายุได้ 1 - 3 สัปดาห์ ถ้าเหลืองจัดหรือมีอาการ
ตัวเหลืองนาน ควรรีบปรึกษาแพทย์
|
|
|
