ธรรมะ หลวงพ่อชา
รวบรวม การบรรยายธรรม
ของ
หลวงพ่อชา สุภัทโท (พระโพธิญาณเถร)
 
 

สารบัญ
           ทำใจให้เป็นบุญ  CHA01.WRI
           ทางพ้นทุกข์  CHA02.WRI
           มรรคสามัคคี  CHA03.WRI
           ทางสายกลาง  CHA04.WRI
           สัมมาทิฐิที่เยือกเย็น  CHA05.WRI
           ขึ้นตรงต่อพระพุทธเจ้าองค์เดียว  CHA06.WRI
           น้ำไหลนิ่ง  CHA07.WRI
           นอกเหตุเหนือผล  CHA08.WRI
           ดวงตาเห็นธรรม  CHA09.WRI
           เรื่องจิตนี้  CHA10.WRI
           การทำจิตให้สงบ  CHA11.WRI
           ข้อควรระวัง  CHA12.WRI
           การปล่อยวาง  CHA13.WRI
           หลงสังขารเป็นทุกข์  CHA14.WRI
           ที่พึ่งอันสูงสุด  CHA15.WRI
           บ้านที่แท้จริง  CHA16.WRI
           สมาธิภาวนา  CHA17.WRI
           รู้แจ้งโลก  CHA18.WRI
           สมมุติและวิมุตติ  CHA19.WRI
           หลักการฝึกจิต  CHA20.WRI
           เหนือเวทนา  CHA21.WRI
           อยู่เพื่ออะไร  CHA22.WRI
           ตุจโฉโปฏฐิละ  CHA23.WRI
           ปัจฉิมกถา  CHA24.WRI
 
 

คำนำ
          เมื่อก่อนนี้ ผมไม่มีความเชื่อมั่นในพระสงฆ์ส่วนใหญ่ เมื่อ
ผ่านมาจนถึงวันนี้ ผมก็ยังเหมือนเดิม เพราะเมื่อพิจารณาการสอน
การกระทำ ของพระสงฆ์ส่วนใหญ่แล้ว มันขัดกับความคิดของคนที่มี
การศึกษาสูง อย่างเช่น การให้คนมานั่งพนมมือฟังพระสวด ทั้งที่คน
ฟัง ก็ฟังบาลีไม่ออก หรือ การที่พระส่งเสริมให้งมงายอยู่ในวัตถุมงคล
เครื่องลางของขลัง เป็นต้น
          เมื่อหลายปีก่อน ผมมีโอกาสได้อ่านคำสอนของ หลวงพ่อชา
ผมมีความรู้สึกว่า แตกต่างจากพระสงฆ์ทั่วๆไป คือไม่ได้สอนในสิ่งที่
งมงาย แต่พูดถึงความเป็นจริงของจิตใจ เป็นคำสอนที่มีเหตุผล ใช้
สำนวนที่ผมอ่านแล้วเข้าใจ ผมก็เกิดความนับถือในคำสอนของหลวง
พ่อชา ตั้งแต่นั้นมา
          จนกระทั่งเมื่อเร็วๆนี้ เกิดความคิดว่า ปัจจุบันนี้ แผ่นดิสก์
สำหรับใช้เก็บข้อมูลคอมพิวเตอร์ มีราคาถูกมาก ถูกกว่าบัตร ส.ค.ส.
บางใบเสียอีก ดั้งนั้นถ้าผมจะทำการบันทึกคำสอนของหลวงพ่อชา
ใส่แผ่นดิสก์ แล้วส่งเป็นของขวัญปีใหม่แทนบัตร ส.ค.ส. ก็น่าจะมี
ประโยชน์มากกว่า
          ผมจึงเริ่มทำการรวบรวมหนังสือต่างๆ แล้วนำมาพิมพ์เข้า
เครื่องคอมพิวเตอร์ เริ่มทำมาตั้งแต่เดือนกันยายน รวมเวลาประมาณ
สามเดือน โดยทำในช่วงวันหยุด รวมกับหนีงานมาในบางครั้ง
          ขอขอบคุณ สำนักพิมพ์ธรรมสภา ที่ได้มอบต้นฉบับของ
หนังสือ นอกเหตุเหนือผล ซึ่งเป็นข้อมูลคอมพิวเตอร์อยู่แล้วมาให้ ซึ่ง
ช่วยให้ผมประหยัดแรงในการพิมพ์ไปได้เจ็ดเรื่อง
          การจัดทำครั้งนี้ผมได้มีการแก้ไขปรับปรุง โดยการจัด
ตำแหน่งการเว้นวรรคใหม่ เพื่อให้อ่านได้ง่ายขึ้น และมีการแก้ไข
ข้อความเล็กน้อย โดยการแก้ไขข้อความทุกจุดได้ลงหมายเหตุกำกับ
ไว้ พร้อมกับมีรายละเอียดการแก้ไขตอนท้ายเรื่อง บอกว่าข้อความ
เดิมเป็นอะไร แก้เป็นอะไร ทั้งนี้เผื่อไว้สำหรับกรณีที่มีผู้เชี่ยวชาญมา
พบว่าที่ผมแก้ไว้นั้นผิด จะสามารถแก้กลับเป็นอย่างเก่าได้

เจริญชัย เจริญทั้งเมือง   .
๒๐๐/๑๔๑ หมู่ ๘ ต.คูคต อ.ลำลูกกา จ.ปทุมธานี ๑๒๑๓๐   .
ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๙   .
 
 

คำนำ จากต้นฉบับเดิม
          ผมเห็นว่าคำนำของต้นฉบับเดิมบางเล่ม มีการพูดถึงความ
เป็นมา ซึ่งอาจจะมีประโยชน์ จึงได้นำมาใส่ไว้ด้วย
 
 

คำนำ จากหนังสือหลวงพ่อชา
          การเพ่งพินิจชีวิตและการภาวนา ถือเป็นภารกิจสำคัญของ
มนุษย์ เพื่อก้าวสู่ประตูสัจธรรม สู่ความวิมุตติหลุดพ้น แม้จะต้องใช้
ความเพียรพยายามอย่างยิ่งเพียงใดก็ตาม
          คำสอนของหลวงพ่อชา สุภทฺโท พระสุปฏิปันโนรูปหนึ่งแห่ง
ภาคอีสาน เปรียบประหนึ่งเพชรแท้ในพุทธธรรมที่ส่องสว่างกลางใจผู้
ศึกษาและปฏิบัติธรรมเสมอมา ด้วยคำสอนที่เรียบง่าย สละสลวย ลัด
สั้น แต่ลึกซึ้ง
          การรวบรวมครั้งนี้ เพื่อเป็นอาจาริยบูชาต่อหลวงพ่อชา สุภัทฺ
โท และเป็นธรรมานุสติแก่ผู้สนใจใฝ่ธรรมทุกท่าน ที่ปรารถนาจะ
ปฏิบัติภาวนาเพื่อให้พ้นทุกข์ อย่างไม่ลดละ
          อนึ่ง หนังสือ “หลวงพ่อชา” นี้ มีจำนวน ๔ เล่มชุด ซึ่งจัด
พิมพ์ในคราวเดียวกัน

สำนักพิมพ์ ชมสมัย   .
 
 

คำนำ จากหนังสือน้ำไหลนิ่ง
          ธรรมเทศนาทุกกัณฑ์ในหนังสือเล่มนี้ หลวงพ่อได้แสดงแก่
ฆราวาส ในสถานที่และโอกาสต่างๆ ซึ่งได้ทำให้ผู้ฟังเกิดความ
ประทับใจเป็นอันมาก ในคำสอนที่เรียบง่าย ตรงไปตรงมา แถมด้วย
อารมณ์ขันของท่าน และในความเรียบง่ายนั้น ก็มีความสุขุมลุ่มลึก
แห่งสติปัญญาของหลวงพ่อแฝงอยู่ด้วยอย่างเต็มเปี่ยม ธรรมเทศนา
บางกัณฑ์เคยพิมพ์เผยแพร่แล้ว ในรูปของหนังสือเล่มเล็กเฉพาะแต่
ละกัณฑ์ ผู้อ่านบางท่านที่เห็นคุณค่าของหนังสือแต่ละเล่ม ได้มีจิต
ศรัทธารวบรวมธรรมเทศนาเหล่านั้น รวมทั้งบางกัณฑ์ที่เป็นของใหม่
มาพิมพ์ไว้ด้วยกันในชื่อ “น้ำไหลนิ่ง” เล่มนี้
          หลวงพ่อเริ่มอาพาธประมาณกลางปี พ.ศ. ๒๕๒๒ และ
อาการได้ทรุดลงเรื่อย จนกระทั่งถึงปลายปี พ.ศ. ๒๕๒๖ สังขารของ
หลวงพ่อก็อยู่ในสภาวะที่หยุดนิ่ง กระแสธรรมที่เคยไหลเรื่อย ยังความ
ชุ่มชื่นเบิกบานใจแก่ผู้ได้รับจากหลวงพ่อโดยตรงก็หยุดไหล แต่เมตตา
ธรรมของหลวงพ่อมิได้หยุด ท่านยังคงใช้สังขารที่อาพาธแสดงธรรม
เตือนสติผู้มีโอกาสได้นมัสการอยู่เช่นนั้น นอกจากนี้คำสอนของท่านก็
ยังมีอยู่อีกมากในแถบบันทึกเสียงสำหรับการเผยแพร่ในโอกาสต่อไป
เพื่อน้ำที่ไหลนิ่งนี้จะไม่มีวันขาดสาย
          คณะสงฆ์วัดป่านานาชาติ ขออนุโมทนาแด่ทุกท่านที่มีส่วน
ร่วมในการจัดพิมพ์หนังสือนี้ ซึ่งช่วยให้กระแสธรรมของหลวงพ่อได้
ไหลแผ่ไปสู่พุทธศาสนิกชนในวงกว้างยิ่งขึ้น
วัดป่านานาชาติ   .
อ.วารินชำราบ จ.อุบลราชธานี   .
๒๐ ตุลาคม ๒๕๓๑   .
 
 

คำนำ จากหนังสือนอกเหตุเหนือผล
          นอกเหตุเหนือผลเล่มนี้ เป็นหนังสือรวมธรรมะ ของท่านเจ้า
คุณพระโพธิญาณเถร (พระอาจารย์ชา สุภัทโท) เจ้าอาวาส วัดหนอง
ป่าพง อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งคณะสงฆ์แห่งวัด
ป่านานาชาติ อันเป็นสาขาของวัดหนองป่าพง ได้คัดเลือกธรรมะจาก
เทปบันทึกเสียงที่ท่านพระอาจารย์ได้แสดงธรรม ให้แก่พระภิกษุ
สามเณรทั้งไทยและต่างประเทศ ตลอดจนอุบาสกอุบาสิกา ในโอกาส
ต่างๆ ทั้งที่ในประเทศไทย และประเทศอังกฤษ ภายในระยะเวลากว่า
สิบปีนี้ คือประมาณ พ.ศ. ๒๕๑๑ ถึง ๒๕๒๓
          วัดป่านานาชาติ ตั้งอยู่ที่ตำบลบุ่งหวาย อำเภอวารินชำราบ
จังหวัดอุบลราชธานี พระสงฆ์และสามเณรที่อยู่ประจำวัดนี้ ส่วนใหญ่
เป็นพระภิกษุและสามเณรชาวต่างประเทศ ฉะนั้นจึงได้จัดทำหนังสือ
รวมธรรมะของท่านพระอาจารย์ เป็นภาษาอังกฤษ เล่มแรกชื่อ
“Bodhiyana” (โพธิญาณ) เล่มที่สองคือ “A Taste of Freedom” หรือ
“นอกเหตุเหนือผล” เล่มนี้
          ในการจัดทำ “A Taste of Freedom” เป็นภาษาไทยนั้น ได้
พยายามรักษาความมุ่งหมายไว้ ๒ ประการ คือ
          ๑. พยายามที่จะรักษาสำนวนภาษา และลีลาการแสดงธรรม
ของพระอาจารย์ไว้ให้มากที่สุดที่จะมากได้
          ๒. พยายามที่จะให้ใกล้เคียงกับฉบับภาษาอังกฤษ คือ “A
Taste of Freedom” ให้มากที่สุด เท่าที่จะไม่ทำให้เสียความในภาษา
ไทย
          ฉะนั้น ต้นฉบับในการเรียบเรียง “นอกเหตุเหนือผล” เล่มนี้
จึงใช้ทั้งต้นฉบับภาษาไทย ที่ถอดมาจากเทปบันทึกเสียงธรรมะของ
ท่าน และหนังสือ “A Taste of Freedom” ประกอบกัน ถ้าตอนใดที่
สามารถอนุโลมให้ภาษาไทยและภาษาอังกฤษสอดคล้องกันไปได้ ก็
ทำดังนั้น แต่ถ้าตอนใดหากทำเช่นนั้นแล้ว อาจจะทำให้ความหมาย
ในภาษาไทยอ่อนไป ก็จะถือความในภาษาไทยเป็นสำคัญ
          แต่ที่สำคัญกว่าสิ่งอื่นใดก็คือได้พยายามอย่างที่สุด ก็จะสื่อ
สารความหมายแห่งธรรมะของท่านพระอาจารย์สู่ผู้อ่าน โดยหวังที่จะ
ให้ท่านผู้อ่านได้รับรสชาดจากธรรมะของท่านให้มากที่สุดที่จะมากได้
ให้ได้รับทั้งความรู้ความเข้าใจ และความผ่องใสเบิกบานในธรรม แต่
ถ้าหากความตั้งใจในความพยายามนั้นไม่สัมฤทธิ์ผลก็ต้องขอ
ประทานอภัยไว้ ณ ที่นี้ด้วย
          อนึ่ง เนื่องจากธรรมะที่เลือกสรรมาจัดพิมพ์ไว้ใน นอกเหตุ
เหนือผล เล่มนี้ เป็นธรรมะที่ท่านพระอาจารย์ได้บรรยายในโอกาส
ต่างๆกัน และต่อกลุ่มผู้ฟังต่างๆกัน ตามที่ได้บันทึกย่อไว้ในสารบาญ
ของแต่ละตอนแล้ว ฉะนั้น การใช้สรรพนามแทนตัวท่าน เมื่อบรรยาย
ธรรมให้พระภิกษุสามเณร และให้กลุ่มฆราวาสฟัง จึงต่างกัน ตลอด
จนความหนักเบาในการใช้ถ้อยคำก็แตกต่างกันด้วยในบางคราว
          ด้วยอานุภาพแห่งธรรม ขอให้ท่านผู้อ่านทุกท่านจงมีจิตใจ
ผ่องใส เบิกบานอิ่มเอิบในพระธรรม และเจริญในธรรมยิ่งขึ้น ตาม
บารมีแห่งการปฏิบัติ ที่ท่านได้พากเพียรพยายามแล้วนั้น

ผู้เรียบเรียง   .
 
 

คำนำ จากหนังสือบ้านที่แท้จริง
          บ้านที่แท้จริง เป็นหนังสือเอกเล่มหนึ่งในหลายเล่มของท่าน
เจ้าคุณพระโพธิญาณเถร (หลวงพ่อชา สุภัทโท) ท่านเจ้าอาวาสแห่ง
วัดหนองป่าพง จังหวัดอุบลราชธานี ที่ได้จัดพิมพ์เผยแพร่โดยศิษยานุ
ศิษย์ หลายครั้งหลายหน แต่ก็ยังไม่เพียงพอกับความสนใจของท่าน
สาธุชน ที่ต้องการนำพระธรรมคำสั่งสอนอันทรงคุณค่าทางพระพุทธ
ศาสนาของหลวงพ่อมาศึกษา และปฏิบัติให้บังเกิดประโยชน์แก่ผู้อื่น
ทั้งในสังคมและประเทศชาติ
          ถึงแม้ว่าสังขารของท่านเจ้าคุณพระโพธิญาณเถร (หลวงพ่อ
ชา สุภัทโท) จักแตกดับขันธ์ไปตามกฎของธรรมชาติแล้วก็ตาม แต่
พระธรรมคำสั่งสอนของท่านเจ้าคุณพระโพธิญาณเถร (หลวงพ่อชา
สุภัทโท) ยังคงทรงคุณค่าให้โลกได้พบกับความสงบสุข ถ้าท่านสาธุ
ชนได้ร่วมใจกันปฏิบัติตามคำแนะนำพร่ำสอนของหลวงพ่อ ท่านจัก
ได้รับประโยชน์สุข ทั้งในวันนี้และในวันหน้า ไม่ว่าเขาผู้นั้นจักเป็นใคร
ถ้าลองได้ศึกษาและปฏิบัติตามคำสอนของท่านแล้ว ย่อมได้พบกับ
ความสงบทางใจ ไม่เพียงแต่ผู้นั้นเท่านั้น ยังจักทำให้บุคคลรอบข้าง
ได้รับความสุขทางใจไปด้วยอย่างแน่นอน
          คณะผู้จัดพิมพ์ ขอกราบขอบพระคุณ คุณอำพัน และ คุณสุ
มารัตน์ วิประกษิต เป็นอย่างสูง ที่ได้มีศรัทธาบริจาคทรัพย์ จัดพิมพ์
หนังสือเล่มนี้ขึ้น เพื่อเป็นธรรมทานเผยแพร่ไปยังสำนักสงฆ์ และสาธุ
ชนพุทธบริษัททั้งหลาย อานิสงส์แห่งกุศลผลบุญนี้จงเป็นปัจจัยเพิ่ม
พูนให้ท่านทั้งสอง มีจิตใจที่บริบูรณ์ด้วยสติ สมาธิ ปัญญา เจริญงอก
งามในธรรมยิ่งๆขึ้นไปเทอญ

ด้วยความสุจริตและหวังดี   .
ธรรมสภาปรารถนาให้โลกได้พบกับความสงบสุข   .