Trôû veà Muïc Luïc [back] THÖ TOAØ SOAÏN

Soá baùo naøy goàm hai phaàn chính: tieåu luaän vaø saùng taùc.

Phaàn tieåu luaän treân Vieät soá naøy taäp trung vaøo ba ñeà taøi lôùn:

Tröôùc heát laø Chuû nghóa haäu hieän ñaïi. Coù theå noùi Vieät laø taïp chí vaên hoïc Vieät ngöõ ñaàu tieân thöïc hieän chuû ñeà naøy. Vöôït qua bao nhieâu khoù khaên, trong ñoù coù nhöõng khoù khaên thaät cô baûn thuoäc phaïm vi thuaät ngöõ, Vieät ñaõ taäp hôïp ñöôïc moät löôïng baøi vieát veà chuû nghóa haäu hieän ñaïi khaù phong phuù cuûa caùc taùc giaû vaø dòch giaû: Nguyeãn Thò Ngoïc Nhung, Nguyeãn Minh Quaân, Phan Vieät Thuyû, Hoaøng Ngoïc-Tuaán vaø Nguyeãn Höng Quoác. Hy voïng vôùi soá baùo naøy, chuùng ta ñaõ coù ñöôïc moät neàn taûng böôùc ñaàu khaù vöõng chaéc ñeå ñaåy maïnh vieäc nghieân cöùu cuõng nhö öùng duïng chuû nghóa haäu hieän ñaïi vaøo sinh hoaït lyù luaän, pheâ bình cuõng nhö saùng taùc vaên hoïc baèng tieáng Vieät.

Ngoaøi chuû ñeà chính veà chuû nghóa haäu hieän ñaïi, Vieät soá naøy coøn moät loaït baøi khaùc taäp trung vaøo thô vaø vaên hoïc noùi chung. Baøn veà thô, ñoù laø baøi "Gaø gaùy trong thô" vöøa thaâm thuyù vöøa duyeân daùng cuûa Voõ Phieán (naêm nay böôùc vaøo tuoåi 76), vaø nhöõng nhaän ñònh veà thô trích töø soå tay cuûa nhaø thô Traàn Daàn, laàn ñaàu tieân ñöôïc coâng boá. Laâu nay, nhaéc ñeán Traàn Daàn ôû thôøi ñieåm giöõa thaäp nieân 50, chuùng ta thöôøng bò aùm aûnh veà nhöõng suy nghó mang maøu saéc chính trò. Nhöõng ghi cheùp veà thô naøy seõ cho chuùng ta thaáy moät Traàn Daàn khaùc, moät Traàn Daàn khoâng ngôùt traên trôû vôùi chöõ nghóa vaø laø keû ñi raát xa vaø raát saâu trong nhöõng tö duy veà chöõ nghóa. Ngoaøi ra, coøn baøi vieát nheï nhaøng veà thô töø goùc ñoä phaân taâm hoïc cuûa Nguyeãn Ñöùc Tuøng, vaø baøi "Thöïc traïng thô Vieät Nam" cuûa Nguyeãn Hoaøng Ñöùc. Baøi cuûa Nguyeãn Hoaøng Ñöùc, ñöôïc vieát ngay taïi Haø Noäi, coù moät soá ñieåm coù theå bò tranh caõi, song ñaõ theå hieän ñöôïc moät söï thaúng thaén ñaùng quyù vaø moät nhieät tình höøng höïc tröôùc nhu caàu ñoåi môùi thô Vieät Nam.

Cuõng thuoäc phaàn tieåu luaän, nhoùm ñeà taøi thöù ba lieân quan ñeán vaên hoïc noùi chung. Ñoù laø baøi vieát "Veà moät neàn vaên hoïc quaù ñoä" cuûa Nguyeãn Hoaøng Vaên vaø baøi "Thaäp thaønh: chuyeän beân leà" cuûa Voõ Ñình. Baøi treân môû ra moät taàm nhìn roäng gaén lieàn vôùi caû neàn vaên hoaù cuûa daân toäc; baøi döôùi, baèng gioïng vaên tuyø buùt nhieàu yù vò, taäp trung vaøo moät söï thaät deã ngôõ nhö hieån nhieân nhöng thöôøng xuyeân bò queân laõng: trung taâm cuûa vaên hoïc ngheä thuaät laø taùc phaåm. Chæ laø taùc phaåm.

Veà truyeän ngaén, kyø naøy, do soá trang coù giôùi haïn, chuùng toâi chæ coù theå giôùi thieäu ñöôïc moät soá, raát ít, taùc phaåm cuûa Nguyeãn Thò Hoaøng Baéc, Ñinh Linh, Coå Ngö, Nguyeãn Nhö Nuùi, Nguyeãn Ñaêng Thöôøng vaø ñaëc bieät, Donald Barthelme, moät trong nhöõng nhaø vaên haøng ñaàu cuûa traøo löu haäu hieän ñaïi treân theá giôùi.

Veà thô, vaãn nhöõng taùc giaû coù nhieàu khaùt voïng ñoåi môùi vaø coù phong caùch rieâng: Chim Haûi, Leâ Thò Thaám Vaân, YÙ Lieân, Phan Nhieân Haïo, Thaän Nhieân, Nguyeãn Quoác Chaùnh, Traàn Tieán Duõng, Phaïm Mieân Töôûng, Ñinh Tröôøng Chinh, Uyeân Nguyeân, Traàn Loäc Bình, Vi Hoaø, Nguyeãn Hoaøng Tranh, v.v...

Cuoái cuøng, chuùng toâi thaønh thöïc xin loãi caùc taùc giaû coù baøi phaûi gaùc laïi cho soá sau ñoàng thôøi cuõng xin loãi quyù ñoäc giaû veà vieäc soá baùo naøy ra hôi muoän (cuoái thaùng Gieâng thay vì ñaàu thaùng nhö thöôøng leä) vì moät soá anh em trong Ban Bieân Taäp, do coâng chuyeän, phaûi ñi xa trong suoát thaùng 12 vaø ñaàu thaùng Gieâng vöøa qua.

Chuû ñeà Vieät soá 8, ra vaøo thaùng 7 naêm 2001, seõ taäp trung vaøo chuû ñeà: Lyù thuyeát, Pheâ bình vaø Saùng taùc vaên hoïc. Vôùi chuû ñeà aáy, caùc taùc giaû coù theå seõ phaân tích hay ñaùnh giaù töøng khía caïnh vaø cuõng coù theå baøn ñeán quan heä giöõa ba khía caïnh aáy. Baøi vôû, xin göûi veà toaø soaïn tröôùc ngaøy 30.5.2001.

PHAN VIEÄT THUÛY
Chuû nhieäm