Η Σύρος βρίσκεται στο
κέντρο του νησιωτικού συμπλέγματος των
Κυκλάδων. Γύρω της βρίσκονται από
βορειοανατολικά προς νότο : η Άνδρος, η
Τήνος, η Μύκονος, η Νάξος, η Πάρος και από
νοτιοδυτικά προς δυτικά : η Σίφνος, η
Σέριφος, η Κύθνος, η Κέα και βόρεια η Γυάρος.
Το νησί είναι ορεινό στο βόρειο μέρος του
και πιο ομαλό στο νότιο όπου υπάρχουν και οι
πιο πολλοί οικισμοί. Στο νότιο μέρος
υπάρχουν και οι περισσότερες οργανωμένες
παραλίες.
Οι πρώτοι κάτοικοι του νησιού ήταν οι Φοίνικες. Το νησί το αναφέρει ο Όμηρος στην Οδύσσεια σαν "Συρίην" και ότι ήταν "δίπολις" είχε δηλαδή δύο πόλεις, την Ποσειδωνία και την Φοινίκη. Το όνομά της προέρχεται πιθανώς από το Φοινικικό "Ουσύρα" (ευτυχής) ή το "Συρ" (βράχος).
Από ανασκαφές που έγιναν στο νησί βρέθηκαν αντικείμενα και σημάδια ζωής από την εποχή του χαλκού (4.000 - 3.000 π.Χ). Οργανωμένος οικισμός και τάφοι βρέθηκαν στις περιοχές Καστρί και Χαλανδριανή στην Άνω μεριά από την Πρωτοκυκλαδική περίοδο (περίπου 3.000 π.Χ.) όταν αναπτύχθηκε ο πολιτισμού Σύρου - Κέρου που άνθησε ως το 2.000 π.Χ. περίπου. Κατά τους ιστορικούς χρόνους ήταν μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Σημαντικότερος εκπρόσωπος ήταν ο φιλόσοφος Φερεκύδης, δάσκαλος του Πυθαγόρα, που ανακάλυψε το ηλιοτρόπιο. Γνωστή είναι η σπηλιά του Φερεκύδη στην Άνω μεριά όπου ζούσε ο Φιλόσοφος.
Η Σύρος ταλαιπωρήθηκε από τις επιδρομές των πειρατών, όπως όλο το Αιγαίο, για πολλούς αιώνες, πράγμα που φαίνεται από τους οικισμούς που έχτιζαν στις κορυφές των λόφων για προστασία. Από το νησί πέρασαν Φοίνικες, Κρήτες, Ίωνες, Αθηναίοι, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Φράγκοι, Τούρκοι. Οι Ενετοί άφησαν όμως τα πιο σημαντικά σημάδια στο νησί. Χαρακτηριστικό της Ενετικής κυριαρχίας η μεσαιωνική πόλη της Άνω Σύρου με την εκκλησία του Σαν Τζωρτζ στην κορυφή.
Την μεγαλύτερη ακμή γνώρισε το νησί μετά από την ελληνική επανάσταση του 1821. Πολλοί πρόσφυγες από τις επαναστατημένες περιοχές της Ελλάδας ήρθαν εδώ και ανέπτυξαν μέσα σε λίγα χρόνια το θαύμα της Ερμούπολης, η οποία αναπτύσσεται ταχύτατα σε μεγάλο εμπορικό κέντρο και γίνεται το σημαντικότερο λιμάνι της Ανατολικής Μεσογείου. Το 1823 ιδρύεται εδώ το πρώτο νοσοκομείο της Ελλάδας. Το 1833 η Ερμούπολη γίνεται πρωτεύουσα του Νομού και ιδρύεται το πρώτο στην Ελλάδα Γυμνάσιο από το Νεόφυτο Βάμβα, στο οποίο αργότερα θα φοιτήσει και ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Πολλά ναυπηγεία δημιουργούνται, στα οποία δουλεύουν περίπου 2.000 άτομα και κατασκευάζονται σχεδόν 80 πλοία το χρόνο. Στη Σύρο κατασκευάζεται το πρώτο ελληνικό ατμόπλοιο, το 1854.
Ταυτόχρονα αναπτύσσεται η τραπεζική και ασφαλιστική αγορά. Ανάπτυξη γνωρίζει και η βιομηχανία, ιδίως μετά το 1855, και περισσότερο η βυρσοδεψία, σαπωνοποιία, σιδηρουργία, αλευροποιία, κλωστοϋφαντουργία, κλπ. Η μεγάλη ακμή της πόλης συνεχίζεται μέχρι τα τέλη του l9ου αιώνα, όταν έχει περισσότερους από 30.000 κατοίκους. Οι αλλαγές όμως, που έγιναν τότε στο ναυτιλιακό εμπόριο, κλονίζουν την οικονομία του νησιού.
Σήμερα η Σύρος είναι διοικητικό κέντρο των Κυκλάδων, με σημαντική οικονομία, ναυπηγεία, τουρισμό, με μεγάλη εμπορική και πολιτιστική δραστηριότητα στις Κυκλάδες.
