Niet denken maar Doen, richt de Zuidplaspolder nu in!

Op dit moment is de Zuidplaspolder een open polderlandschap, doorkruist door de A12 en de A20, twee spoorlijnen, enkele provinciale wegen en kassen, ingeklemd tussen de driehoek Rotterdam, Zoetermeer en Gouda. Rotterdam en Gouda kunnen hun woningnood niet meer binnenstedelijk oplossen en Zuidplasgemeente Nieuwerkerk aan den IJssel wil ook groeien evenals de glastuinbouwsector. Volbouwen die Zuidplas, zou je zeggen als je niet weet dat de polder daar qua bodemgesteldheid niet overal geschikt voor is. Het slappe veen bestaat grotendeels uit water. Om grootschalige overstromingen in de toekomst te voorkomen moet bovendien ruimte gecreëerd worden voor permanent water én voor calamiteitenberging.
Een complexe polder dus, die voor de overheid gemakshalve buiten het Groene Hart ligt. Er houden zich nu 23 instanties al jaren bezig met de inrichting van de Zuidplaspolder, maar knopen worden niet doorgehakt. Om verder te komen hebben de drie samenwerkende Zuidplasgemeenten Nieuwerkerk, Zevenhuizen en Moordrecht de gemeenschappelijke 'Gebiedsvisie Zuidplaspolder' opgesteld voor de ontwikkeling van de polder in de komende 30 jaar. De gebiedsvisie geeft de uiterste bebouwingscontouren aan en de te behouden en te versterken groene gebieden voor zover het die gemeenten betreft. Nieuwerkerk, Zevenhuizen en Moordrecht omvatten namelijk 80% van de Zuidplaspolder. In de 5e Nota Ruimtelijke Ordening deel 2 wordt de Zuidplaspolder buiten de grens van het Groene Hart gelegd en wordt het gebied aangeduid als zoekgebied voor woningbouw en glas. De 5e Nota maakt ook een integrale herziening van het Streekplan Zuid-Holland Oost noodzakelijk. De Nota Koersbepaling, verschenen in september 2001, legt de kaders vast voor deze herziening.

Wat wil de rijksoverheid? Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening (Ministerie van VROM, 2001)
In de Nota wordt de Zuidplaspolder aangeduid als balansgebied, met kwaliteitsverbetering van het landschap en verruiming van de mogelijkheden van functiewijziging van vrijkomende gebouwen. Balansgebied vormt de zoekruimte bij uitbreiding van de rode contour (woningbouw etc). Er moet echter ook aandacht besteed te worden aan de ontwikkeling van de groenstructuur en het realiseren van voldoende watercapaciteit.
De Minister van VROM zet wel vraagtekens bij de bouwlocatie Westergouwe gezien de waterhuishoudkundige en financiële aspecten van deze locatie. VROM wil dat de RZG [1]-driehoek de noodzaak van Westergouwe aantoont.
[1] RZG-driehoek: Driehoek Rotterdam-Zoetermeer-Gouda

Wat wil de provincie?
Collegeprogramma Gedeputeerde Staten 1999-2003(CDA, PvdA, GroenLinks, D66, ChristenUnie)
Verkeer en Vervoer: De provincie Zuid-Holland vindt dat er bijna geen ruimte meer is voor nieuwe wegen. Ze worden alleen aangelegd als dit erg noodzakelijk is en goed worden ingepast in de omgeving. Ze wil echter wel knelpunten in de infrastructuur aanpakken zodat de kernen worden ontlast en de leefbaarheid en verkeersveiligheid vergroot wordt.
Ruimtelijke ordening: De provincie Zuid-Holland wil dat de glastuinbouw gemoderniseerd wordt, maar niet dat de hoeveelheid glastuinbouw groeit. Ze vinden dit noodzakelijk, omdat dit bedrijfeconomisch noodzakelijk is, voor betere inpassing van het landschap en omdat het de versnippering van de glastuinbouw tegengaat. Ze wil een beperkt aantal concentratiegebieden.
Over het algemeen wil de provincie het groen behouden en niet veel buitenstedelijk bouwen.

Nota Koersbepaling (provincie Zuid-Holland, 2001)
Belangrijke uitspraken m.b.t. de Zuidplaspolder zijn:
- verstedelijking aan de randen van de Zuiddplaspolder wordt niet uitgesloten, maar het ruimtelijk doel moet tot optimaal versterkt worden;
- in het Zuidplaspoldergebied wordt gestreeefd naar 200 ha glas en realisatie van Westergouwe (een nieuwe Goudse woonwijk, ten westen van Gouda)

Waterbeheersplan Hoogheemraadschap Schieland 1999-2003
In dit plan wordt aangegeven dat het noordelijk deel van de Zuidplaspolder wat betreft drooglegging en bodemopbouw geschikt is voor stedelijke ontwikkelingen en glastuinbouw. Het zuidelijk deel van de polder is als gevolg van de slappe bodem en hoge grondwaterstand niet geschikt voor stedelijke ontwikkelingen en glastuinbouw.

ISMH: Integrale Regiovisie Midden-Holland (2001):
- realisering van Westergouwe met behoud vaan Moordrecht als dorp in een vrije groene ruimte
- knooppuntontwikkeling rond halte Goudse PPoort en transferium Westergouwe
- glastuinbouw: verplaatsing naar en concenntratie in noordelijk deel Zuidplaspolder; 200 ha netto nieuw glas
- verstedelijking aan zuidwestzijde Nieuwerrkerk en tussen Moerkapelle en Zevenhuizen
- uitbreiding van het Bentwoud

Ontwerpstreekplan Zuid-Holland Oost (vastgesteld door Gedeputeerde Staten, 18 februari 2003)
Dit ontwerpstreekplan ligt tot 4 april ter inzage op alle gemeentesecretariaten. In mei komen de Nota van Beantwoording en de Nota van Wijziging. In juli/september 2003 wordt het nieuwe Streekplan definitief vastgesteld door Provinciale Staten. In het ontwerpstreekplan komt naar voren m.b.t. de Zuidplaspolder dat Westergouwe en het Bentwoud er moeten komen. Verder komt het in grote lijnen overeen met de Gebiedsvisie Zuidplaspolder.

Wat willen de Zuidplasgemeenten in hun eigen gebied?
Moordrecht wil behoud van het dorp in een grote groene open ruimte en natuurontwikkeling in de Zuidplaspolder; een nieuwe verbinding tussen de A12 en de A20; door in- en uitbreiding 400 woningen realiseren en 7,5 ha bedrijventerrein.
Zevenhuizen-Moerkapelle staat voor de ontwikkeling van 40 woningen per jaar en uitbreiding met 8.000 woningen in combinatie met een nieuwe hoogwaardige openbaar-vervoersverbinding.
Nieuwerkerk aan den IJssel wil een forse verdere groei van Nieuwerkerk onafhankelijk van Rotterdam in de richting van Zevenhuizen en behoud van het open centrale gebied van de Zuidplaspolder en van Hitland.
Gouda wil realisering van 2.000 woningen in Westergouwe. Eind 2003 moet de eerste paal de grond in gaan.
Rotterdam tenslotte wil haar woningnood het hoofd bieden door deels in de Zuidplaspolder 15.000 woningen te bouwen; de nieuwe Rotterdamse woonwijk Nesselande wordt op dit moment reeds gerealiseerd.

Wij kunnen concluderen dat er bij alle overheden een streven is om enerzijds te zoeken naar verdere verstedelijking en anderzijds nadrukkelijk te streven naar behoud en versterking van groengebieden.

Gebiedsvisie Zuidplaspolder op hoofdlijnen
Er is een spanningsveld tussen enerzijds verstedelijkingsdruk en anderzijds het tot versterking van natuur, recreatie, ruimte voor water in de zin van piek- en calamiteitenberging (de afvoer van wateroverschotten).
In wezen bestaat er geen echt programma voor het gebied van de Zuidplaspolder. Wel is er een indicatie van de vraag naar wonen en werken voor de periode tot 2030, namelijk 400-500 ha woongebied (10.000-15.000 woningen) en 200 ha bedrijventerrein en zoals gezegd 200 ha netto glas.

Opvallend is dat men in de planontwikkeling een hoogwaardig woon-, werk en leefmilieu wil bieden d.m.v. ontwikkeling van een 'groenblauw raamwerk'. Binnen dit raamwerk kan verstedelijking worden ingepast. De volgorde is dus eerst groen, water en infrastructuur, dan pas de bebouwing en niet andersom zoals in de afgelopen decennia. Het raamwerk is opgebouwd uit groene (natuur) en blauwe (water) 'bouwstenen'. Het is evident dat het zuidelijk deel van de Zuidplaspolder niet geschikt is voor bebouwing i.v.m. de slappe veenbodem. Het zuidelijk graslandgebied neemt een centrale positie in binnen het raamwerk, groenstroken verbinden dit centrale natuurgebied met de Rotte, het Bentwoud en de Krimpenerwaard. Eveneens blijven er groenstroken van de Rotte naar het Bentwoud; van Hitland naar de Zevenhuizerplas tussen Capelle en Nieuwerkerk en door de in voorbereiding zijnde woonwijk Nesselande. Hitland blijft in zijn geheel gehandhaafd als natuur- en recreatiegebied.
De Tweemanspolder (en in uiterste nood de Eendragtspolder) krijgt een functie als calamiteitenberging. De verspreide glasbedrijven zullen worden verplaatst naar het centrale nieuwe glasgebied ten oosten van Zevenhuizen. Het centraal en laaggelegen graslandgebied wordt als natuurgebied en als gebied met een functie voor piekopvang ontwikkeld.

De intensivering van wonen, werken en glastuinbouw moeten gekoppeld worden aan knooppunten in het bestaande en geplande infrastructuurnetwerk (zie figuur 4). De as Nieuwerkerk-Zevenhuizen-Moerkapelle is qua grond en ligging buiten het groenblauwe raamwerk het meest geschikt voor nieuwe woongebieden. De zone is goed ontsloten via de N219 én de voorgestelde hov[2]-lijn aansluitend op de metroverbinding naar Nesselande tussen Nesselande en een voorgesteld nieuw NS-station nabij de aantakking van de N219 op de A12. Bovendien via de OV[3]-verbinding vanaf het NS-station van Nieuwerkerk. Aan de zuidzijde van zowel Moerkapelle als Zevenhuizen wordt een nieuw woongebied voorgesteld. Beide dorpen blijven gescheiden door de A12 en de spoorlijn. Zevenhuizen wordt gescheiden van Nesselande door een groen- en recreatiezone. Dit vormt ook de scheiding van de voorgestelde nieuwbouwuitbreiding ten noorden van Nieuwerkerk. Deze woonwijk komt in de plaats van verouderde glastuinbouw en is goed ontsloten vanaf de A20. Ook ten zuiden van de A20 en van de spoorlijn bij Nieuwerkerk worden woonlocaties ontwikkeld.
[2] hov-lijn: hoogwaardige openbaar vervoerslijn
[3] OV-verbinding: openbaar vervoersverbinding

Nieuwe bedrijventerreinen worden voorgesteld rond de aansluiting van Nieuwerkerk op de A20 en deze fungeren tevens als geluidswering voor de achterliggende woongebieden. Daarnaast lijkt het knooppunt van snelwegen en spoorlijnen ten westen van Gouda en ten noorden van Westergouwe geschikt voor nieuwe bedrijventerreinen, vanwege de zeer goede ontsluiting en de mogelijkheid hier een transferium te realiseren. Ook bij Zevenhuizen-Moerkapelle langs de A12, ten zuiden van Zevenhuizen en ten oosten van Moordrecht worden bedrijventerreinen gepland.
In het noordelijk deel van het plangebied wordt ten oosten van de Derde Tochtweg een toekomstig aaneengesloten glastuinbouwgebied met een oppervlakte van 700 ha voorgesteld. De grond hiervoor is geschikt en goed ontsloten via de toekomstige randweg van Waddinxveen naar de A12. Voor verstedelijking is dit gebied minder geschikt vanwege de grote afstand tot bestaande stedelijke voorzieningen.

Globaal overzicht gebiedsvisie Zuidplaspolder
- Het gebied van de Rotte wordt versterkt aals groen en recreatief gebied met een functie als calamiteitenberging
- Het centrale middengebied bestaat uit eenn open landschap zonder verspreid glas met een natuurkern die ook als piekberging werkt; groenzones verbinden dit met andere groengebieden
- Hitland blijft gehandhaafd als open recreeatief gebied; Moordrecht als dorp in het Groene Hart
- Nieuwerkerk ontwikkelt zich verder als sttedelijke kern op de overgang van Randstad en Groene Hart
- Zevenhuizen en Moerkapelle ontwikkelen ziich tot twee grote dorpen tussen recreatief aantrekkelijk gebied (de Rotte) en het centrale glastuinbouwgebied.

Verkiezingsprogramma's Provinciale Statenverkiezingen Zuid-Holland
Verkeer en Vervoer: De VVD en het CDA willen knelpunten in de A12 en A20 opheffen door wegverbreding, waardoor de capaciteit wordt vergroot. Ook wil de VVD knelpunten opheffen door de aanleg van ontbrekende schakels, zoals de aansluitbocht A20-A12 bij Gouda. De VVD wil een westelijke randweg bij Waddinxveen en een ringweg Zevenhuizen in aansluiting op de A12 aanleggen om de bestaande kernen te ontlasten en de veiligheid te vergroten. D66 wil ook een randweg bij Waddinxveen. D66 geeft meer prioriteit aan verbetering van het bestaande wegennet dan aan aanleg van nieuwe wegen. Groenlinks is tegen alle (geplande) nieuwe snelwegen en ook tegen verbreding hiervan.
Het CDA, PvdA en de VVD willen extra spoorlijnen aanleggen bij Den Haag-Gouda en Rotterdam-Gouda. De PvdA D66 en de Christenunie willen tramlijnen of light-railverbindingen aanleggen van Rotterdam via de Zuidplaspolder naar Gouda en van Gouda naar Zoetermeer die dwars door de bebouwing tot in de centra van de steden lopen.

Ruimtelijke Ordening: De VVD wil dat er 200-400 hectare glastuinbouw, 190-450 hectare bedrijfsterrein en 10.000-15.000 woningen in de Zuidplaspolder bij komen. De PvdA wil grootschalige bouw tussen Den Haag, Gouda en Rotterdam. Ze wil de Zuidplaspolder voor woningbouw en recreatie gebruiken en wil groen behouden. Het CDA wil ook dat er nieuwe glastuinbouw in de Zuidplaspolder gebouwd wordt. De Christenunie wil alle glastuinbouw concentreren in en om de Zuidplaspolder. D66 vind dat de grens aan de groei van glastuinbouw in Zuid-Holland is bereikt en wil geen nieuwe vestigingen in de Zuidplaspolder. Ze vind dat de bestaande glastuinbouw geconcentreerd moet worden. Groenlinks is tegen glastuinbouw in de Zuidplaspolder.
De VVD, CDA, PvdA en D66 zijn voor het bouwen van de Westergouwe, een extra woonwijk bij Gouda die uit ongeveer 2000 woningen zal bestaan. Groenlinks en de SP zijn hier tegen.

De visies van Provinciale Staten, Rotterdam en de Zuidplasgemeenten verschillen in wie er bouwt, hoe er wordt gebouwd en wat er wordt gebouwd. De uitvoering van één van deze visies zal een grote impact hebben op de leefomgeving binnen Zevenhuizen-Moerkapelle, Nieuwerkerk aan den IJssel en Moordrecht. Op 18 februari jl. bezochten wij een thema-avond van de VVD-afdelingen Nieuwerkerk, Zevenhuizen en Moordrecht in het kader van de Provinciale-Statenverkiezingen van 11 maart 2003. De belangstelling was zo groot dat er meer niet-leden dan leden in de zaal zaten, uiteindelijk meer dan 80 aanwezigen. De ruimte in de zaal kon gelden als model voor de Zuidplas - te weinig ruimte dus. De gastsprekers waren Stefan Hulsman (wethouder Rotterdam), Jos Wiegman en Jan Goudriaan (allebei lid/kandidaat Provinciale Staten Zuid-Holland). Goudriaan was discussieleider.

Rotterdam wordt verweten alleen maar op zoek te zijn naar gebiedsuitbreiding om haar woningnood het hoofd te bieden. Hulsman werpt tegen dat Rotterdam wil samenwerken met de Z5[4], luistert naar goede argumenten en niet uit is op annexatie. "Rotterdam heeft geen behoefte aan de Zuidplaspolder. Rotterdam heeft alleen een groot belang in woningbouw.
De Zuidplaspolder biedt met 45000 ha oppervlak soelaas voor verstedelijking, Daarin is volgens de Regiovisie 5e Nota (november 2000) ruimte voor tien- tot vijftienduizend woningen. We moeten streven naar kwaliteitsverbetering: sanering van de oevers van de Hollandsche IJssel, ontsluiting van dichtgeslibde gebieden d.m.v. goede infrastructuur. We moeten vooral geen problemen máken," aldus Hulsman.
Goudriaan meent dat Rotterdam helemaal niet vol is binnen de 'Ruit'. Hulsman vindt dat 15.000 woningen extra echt niet passen. "Dat zorgt alleen maar voor verslechtering van de leefbaarheid. We kijken ook naar uitbreiding binnen de stadsgrenzen en de Waalhaven. Dit is echter niet voldoende voor de behoefte. Rotterdam zoekt ruimte, geen OZB inkomsten. Rotterdam is bereid om de Z5-gemeenten financieel bij te staan bij het realiseren van plannen die leiden tot woonruimte. Tevens stelt zij kennis beschikbaar."
Wiegman geeft aan dat de Zuidplaspolder volgens de 5e Nota in aanmerking komt voor verstedelijking en geldt als overgang naar het Groene Hart. "De VVD wil ook ruimte voor 200 tot 400 ha glastuinbouw, want het Westland zit potdicht. Daar moet 750 ha weg en VROM vindt dat ook. Glastuinbouw is bovendien heel belangrijk voor de Rotterdamse haven.

Daarnaast moet er ruimte zijn voor 190 tot 450 ha bedrijfsterrein en hechten we aan recreatie en natuur: er moeten groene bufferzones komen tussen de woonwijken. Het Bentwoud (of Bentwad) is daar een groot voorbeeld van. Het Bentwad wordt ook heel belangrijk voor de waterhuishouding. Goede waterberging in de polder is heel belangrijk. Nu is er slechte drooglegging.

De VVD vindt dat de ruimte schaars is en dat we efficiënt moeten bouwen: de stad moet méér stad worden, anders is al het open gebied binnen enkele decennia volgebouwd. Binnen de Ruit kan meer dan je op het eerste gezicht denkt, neem bijvoorbeeld de oude haventerreinen." Ook voor Gouda geeft Wiegman duidelijkheid: "Westergouwe gaat door! Gouda heeft hier recht op. De stad kan verder geen kant op. Dit is het standpunt van de VVD, maar de provincie heeft hier ook in meerderheid toe besloten. Dat staat in de 3e partiele herziening van het Streekplan Zuid-Holland Oost."

'Koeien kopen geen kaartjes'

"Het heeft alleen zin om een metro onder het gebied Hitland te bouwen als er ook huizen bovenop staan. Metro's hebben mensen nodig om kaartjes te kopen en koeien kopen geen kaartjes," zo stelde Jos Wiegman. Het is duidelijk, vanuit de provincie zal geen bouwclaim op Hitland worden gelegd. Natuur wordt gezien als noodzakelijk voor een goede leefomgeving."
Een bewoner uit Moordrecht vraagt zich af hoe we omgaan met beschermde diersoorten die in het gebied leven waar Westergouwe is gepland. Wiegman: "We moeten een oplossing voor Gouda kiezen. Gouda zit vast en verdient de uitbreiding bij Westergouwe. We compenseren bij IJsselmonde en ten noorden van Rotterdam. Tevens moet er een verbinding komen tussen Bentwoud of Bentwad en het huidige natuurgebied bij Zevenhuizen en ten noorden hiervan." Hulsman: "Ik ben hier scherper in. 35 jaar wachten voor de uitbreiding van de A13 als gevolg van kevers kan niet. We moeten ook het woonmilieu in de gaten houden."

Een andere vraag was of er wel voldoende infrastructuur in de plannen wordt meegenomen. Goudriaan: "5% van het grondgebied, 45 hectaren voor infrastructuur." Wiegman: "Wegen worden meteen meegenomen. Ook de Zuidwestelijke Randweg rond Gouda moet komen. Hiernaast moet er wat aan de Rijkswegen gebeuren." Hulsman: "Infrastructuur moet meteen in de plannen worden meegenomen. Dit is ook bij Nesselande gebeurd, alleen is niet alles reeds gerealiseerd." Op een vraag over de hoeveelheid glastuinbouw er in de Zuidplaspolder moet komen antwoordt Wiegman: "Door verplaatsing dienen in 2010 200 ha netto in de Zuidplas te komen, zoals vemeld in het Streekplan. Waar die komen is niet bekend. Moerkapelle ligt echter voor de hand. CDA en PvdA zijn net als de VVD voor handhaving van 5800 ha glastuinbouw. De PvdA wil echter dat er niets in de Zuidplaspolder komt. Dan kom je in problemen."
Het Nieuwerkerks gemeenteraadslid Dubbelt denkt dat er gekozen kan worden voor zowel extra water als extra woningen. Een bewoner werpt tegen dat water leidend is. "Er is dus niet veel te kiezen. Water stroomt toch altijd naar het laagste punt."

Op een vraag van ons of de plannen over de Zuidplaspolder al concreet zijn antwoordt Wiegman: "De plannen worden gemaakt door het project driehoek Rotterdam-Zoetermeer-Gouda. Deze groep is groot, 23 organisaties zijn vertegenwoordigd en zij moeten de plannen nog bedenken. In 2005-2006 worden de plannen pas vastgesteld na een eerste visie op het gebied in het Intergemeentelijk Structuurplan begin 2004. De provincie zet kantekeningen bij het huidig plan van de Z5-gemeenten.

Maar de gemeenten mogen ontwikkelen én bouwen. Ik denk dat de gemeente Rotterdam dit hele proces heel goed kan managen." Mevrouw Dubbelt denkt dat de gemeenten het zelf wel kunnen managen. Volgens Wiegman is dat een zware - maar uitvoerbare - opgave, mits je maar aan de randvoorwaarden voldoet die de provincie stelt.

Tijdens het debat bleek dat diverse partijen, o.a. Provincie, Waterschap en Z5-gemeenten nog ver uit elkaar staan met betrekking tot de invulling van de Zuidplaspolder. "Deze onduidelijkheid is niet goed voor de betrokkenen, inwoners van de Zuidplas" aldus Jos Wiegman. "De bewoners moeten er nu bij betrokken gaan worden. Dit betekent overigens niet dat dit de besluitvorming mag vertragen." Als slot van het debat reageerde een bewoner die tegen de bouw van Westergouwe was hierop als volgt. "Dat Westergouwe komt er niet, nog lang niet óf ik moet morgen doodgaan!"

Na afloop van de discussie vroegen wij aan vertegenwoordigers van provincie en gemeenten wat hun eigen visie is op de toekomst.
De Rotterdamse wethouder Stef Hulsman wil op korte termijn concrete doelen stellen en de volumes daarvan realiseren. De invulling wil hij overlaten aan de gemeenten. "Daarin wonen namelijk onze forenzen. Rotterdam wil dat de woningnood in de regio wordt opgelost."
Evert Schaap (afdelingsvoorzitter VVD Moordrecht) vindt dat Moordrecht zijn dorps karakter in tact moet houden. "Er is ook ruimte voor economische ontwikkeling. De contouren daarvoor zijn in de maak."
Het Nieuwerkerks gemeenteraadslid Gallé: "Op dit moment zijn er vanwege de slechte structuur lange percelen glastuinbouw. Glas kan tegenwoordig zomaar overal opduiken. Wij willen dit concentreren en 7.000 extra woningen voor Nieuwerkerk. De bestaande plannen geven ruimte voor deze invulling. En ach, Moordrecht ligt er wat buiten - dat heeft niet zo veel te vertellen."
VVD-fractievoorzitter van Zevenhuizen Aalderink wil per jaar 50 à 60 woningen per jaar realiseren. "Met 10.000 inwoners zijn we nu te klein om als gemeente zelfstandig te blijven. In 2010 moeten we 20.000 inwoners hebben, anders worden we door Rotterdam opgeslokt. We herkennen de behoefte van Rotterdam, maar als het even kan blijven we onafhankelijk."

[4] Z5 -vijf zuidplasgemeenten: Gouda, Moordrecht, Nieuwerkerk aan den IJssel, Waddinxveen en Zevenhuizen-Moerkapelle

De provinciale overheid hoeft volgens ons bij de inrichting van de Zuidplaspolder slechts een coördinerende rol tussen de gemeenten te vervullen: wie neemt welk risico en wie betaalt. In de Gebiedsvisie worden knopen doorgehakt en dat is volgens ons in de afgelopen vier jaar bepaald niet gebeurd:

Naar onze mening geeft de Gebiedsvisie Zuidplaspolder – gesteund door de Zuidplasgemeenten, het Ministerie van VROM en de VVD-Statenfractie Zuid-Holland – een juist antwoord op de ruimtevraag naar wonen, werken, glastuinbouw, infrastructuur, natuur, recreatie en waterbeheer. Als de Z5 de ontwikkeling van de Zuidplaspolder op korte termijn zelf aankunnen moeten ze dat doen, mét steun van de provincie!