อาการที่แสดงความนับถือ ชื่อว่าการบูชา ได้แก่ การสักการะ การเคารพ การนับถือ และการกราบไหว้ การบูชาด้วยเครื่องสักการะ มีดอกไม้ของหอมธูปเทียน เป็นต้น และการบูชาด้วยปัจจัย 4 มีข้าวน้ำโภชนาหารและเครื่องนุ่งห่ม เป็นต้น ชื่อว่าอามิสบูชา การบูชาด้วยการปฏิบัติตามโอวาทคำแนะนำสั่งสอน โดยความเคารพเอื้อเฟื้อ ไม่ล่วงละเมิด เว้นจากสิ่งที่ห้าม ปฏิบัติตามข้อที่อนุญาติ กล่าวโดยย่อ ได้แก่ การปฏิบัติ ยึดมั่นในส่วนแห่งศีล สมาธิ และปัญญา ชื่อว่าปฏิบัติบูชา การบูชาบุคคลที่ควรบูชา มีพระพุทธเจ้าเป็นต้น หรือการบูชาวัตถุที่ควรบูชามีพระสถูปเจดีย์เป็นต้น ย่อมเป็นปัจจัยให้ได้ประสบอิฏฐวิบูลย์ผล เจริญด้วยอายุ วรรณะ ลาภ ยศ เป็นต้นและเป็นเหตุให้เจริญด้วยกุศลธรรม มีความสามัคคีแห่งหมู่คณะเป็นต้น ในการบูชาทั้งสองนั้น ปฏิบัติบูชา พระบรมศาสดาตรัสว่า มีผลประเสริฐเลิศกว่าอามิสบูชา เพราะเป็นไปเพื่อยังพระศาสนา คือพระธรรมวินัย ให้สถิตสถาพร ดำรงมั่นอยู่ตลอดกาลนาน ดังที่สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสแก่พระอานนท์ใจความว่า อานนท์ ผู้ใดเป็นภิกษุ ภิกษุณี หรืออุบาสก อุบาสิกาก็ตาม เป็นผู้ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นผู้ปฏิบัติชอบยิ่ง ผู้นั้น ชื่อว่า ย่อมสักการะ เคารพ นับถือ บูชา ตถาคตด้วยการบูชาอย่างสูง เพราะเหตุนี้แล อานนท์พวกเธอพึงศึกษาอย่างนี้ว่า เราทั้งหลายจักเป็นผู้ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นผู้ปฏิบัติชอบยิ่ง ดังนี้ และด้วยเหตุนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสไว้ในมงคลสูตรว่า ปูชา จ ปูชนียานํ เอตมฺมงฺคลมุตฺตมํ การบูชาบุคคลหรือวัตถุที่ควรบูชา ชื่อว่าเป็นอุดมมงคลอันสูงสุด ดังนี้