Ze werd voorgesteld als een zeug; haar naam betekent misschien ook zeug. 'Cerridwen' is echter ook wel vertaald als 'ketel van wijsheid' (cerru betekent ketel) of 'kasteel van wijsheid' (caer betekent kasteel of fort). Cerdo is het Spaanse woord voor varken. De cerdaña zijn dansen voor de godin in de Pyreneeën. De barden uit de Wales noemden zichzelf Cerddorion, zonen van Cerridwen.
Het varken, dat vooral werd vereerd in chtonische, met de aarde verbonden godsdiensten, fungeerde als bemiddelaar tussen de onderwereld en de wereld van de mensen. Het had betekenis vanwege de grote vruchtbaarheid en het grote aantal jongen in een worp. Het werd meestal geassocieerd met de moedergodin.
Cerridwen had twee kinderen, een dochter Crearwy, die mooi en licht was, en een zoon met de naam Afagddu, donker en lelijk, of Morfan, omdat hij zwart was als een raaf. Om hem toch een betekenis te geven brouwde ze voor hem in haar ketel een kennisschenkende toverdrank. Het vuur werd brandend gehouden door een oude, blinde man; de jonge Gwion moest opletten terwijl zij sliep. Daarbij verspilde hij per ongeluk drie belangrijke druppels, die hem de magische voorspellingsgave gaf. Uit angst voor wat hem te wachten stond vluchtte hij weg, maar Cerridwen vervolgde hem. Dankzij de drank verstond hij nu de kunst van de gedaanteverwisseling, maar Cerridwen veranderde zichzelf ook. Achtereenvolgens veranderde Gwion in een haas, maar Cerridwen werd een windhond; als vis dook hij in het water, maar Cerridwen werd een otter; Gwion ontsnapte als vogel en koos het luchtruim, maar Cerridwen werd een havik. Ten slotte werd Gwion een graankorrel en verborg zich in een schoof, maar Cerridwen werd een kip en at hem op. Deze dieren spelen een rol in de verschillende seizoenen.
De graankorrel begon echter te groeien in haar buik, en na negen maanden baarde ze een stralend kind. Cerridwen vatte toch liefde voor hem op en liet hem in leven. Twee dagen voor de eerste mei gooide ze hem in een leren zak in de rivier; met Allerheiligen werd hij eruit gevist, en hij bleek de grote dichter Taliesin te zijn, die de geschiedenis aan iedereen bekend maakte. Daarom hebben de dichters hun gave aan Cerridwen en haar drank te danken.
Het verhaal van de metamorfose bestond in een orale traditie; een versie werd aan het begin van de twintigste eeuw opgetekend door de liedverzamelaar Cecil Sharp. Het vertoont in essentie overeenkomst met de geschiedenis van Nemesis en Zeus. Maar ook doet het denken aan de tovenares Circe, die met haar kruidenbrouwsel de manschappen van Odysseus in varkens veranderde. Net als Cerridwen woonde Circe op een eiland, het eiland Aia, waar ze leefde in een stenen kasteel.