มาที่นี่ที่เดียว ได้อ่านบทความทางด้านการแพทย์ ภาษาไทย จากเกือบทุกโฮมเพจที่มีใน INTERNET
http://www.oocities.org/Tokyo/Harbor/2093/
จำสั้นๆ i.am/thaidoc



คนไข้สตรีห้อง 401


ประมาณปลายเดือนกุมภาพันธ์ มีอยู่วันหนึ่งซึ่งเป็นวันเสาร์ และข้าพเจ้าอยู่เวรรับผิดชอบโรงพยาบาล ข้าพเจ้าได้รับการเรียกทางวิทยุติดตามตัว ให้รีบโทรศัพท์กลับไปยังฝ่ายการพยาบาล ซึ่งดูแลห้องพักคนไข้พิเศษ เมื่อโทศัพท์กลับไปเพื่อสอบถามปัญหา พยาบาลที่นั่นบอกว่า
"แพทย์ใหญ่ฝากคนไข้สตรีรายหนึ่งมานอนพักห้อง 401 จึงแจ้งมาให้ทราบ"
"คนไข้เป็นอะไรหรือ ?" ข้าพเจ้าถาม
"คนไข้เป็นมะเร็งมดลูกระยะสุดท้าย ย้ายมาจากโรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่ง" พยาบาลตอบ
"ตอนนี้ คนไข้มีอาการเป็นอย่างไรบ้าง ?" ข้าพเจ้าถามต่อ
"คนไข้มีอาการแน่นอึดอัดในท้องบ่อยๆ หายใจลำบาก และปวดไปทั่วทั้งตัวตลอดเวลา" พยาบาลสรุปอาการอย่างย่อ
"น่าสงสารจริงๆ อย่างนั้น ก็ให้ยาแก้ปวดมอร์ฟีนทุก 4 ชั่วโมง อย่าให้คนไข้ทรมานจากอาการปวด นอกนั้นให้รักษาตามอาการ" ข้าพเจ้าตอบไปทางโทรศัพท์

มอร์ฟีน เป็นสารเสพติด มีโทษมากมาย ทำลายชีวิตผู้คนมาแล้วนับไม่ถ้วน แต่ถ้านำมาใช้ประโยชน์ในทางสร้างสรรค์ จะก่อเกิดคุณอนันต์อย่างยิ่ง เพราะมอร์ฟีน ระงับปวดได้ผลอย่างชะงัด ไม่ว่าจะปวดด้วยสาเหตุใดปวดมากน้อยแค่ไหน

ในต่างประเทศ มีการนำกัญชามาใช้ในคนไข้ลักษณะนี้เช่นกัน แต่อยู่ภายใต้การควบคุมโดยคณะกรรมการพิเศษอย่างเคร่งครัด เชื่อกันว่า จะให้ผลดีกว่าเสียอีกในแง่อารมณ์ความรู้สึก เพราะนอกจากจะไม่เจ็บปวดแล้ว ยังทำให้คนไข้เคลิ้มฝันอย่างมีความสุขอีกด้วย

หากใครมีญาติมิตรที่ป่วยเป็นโรคร้ายอยู่ในขั้นกำลังรอความตาย และไม่สามารถไปนอนพักในโรงพยาบาลอย่างคนไข้รายนี้ได้ ข้าพเจ้าขอแนะนำให้ใช้กัญชาเป็นเครื่องบรรเทาทุกข์ นอกจากนี้ยังมียาเสพติดอีกตัวหนึ่งที่ใช้แทนกันในกรณีเช่นนี้ เฮโรอีน แต่การนำเอากัญชาหรือเฮโรอีนมาใช้ในกรณีเช่นนี้ ถ้าให้ดีควรขออนุญาตอย่างเป็นทางการก่อนจะดีกว่า มิฉะนั้น จะมีความผิดทางกฎหมายได้

ข้าพเจ้าเชื่อว่า มนุษย์ทุกคนกลัวการทุกข์ทรมานจากความเจ็บปวด ยิ่งกว่าความตาย อย่างคนไข้รายนี้เธอพยายามฆ่าตัวตายด้วยการกระโดตึกหลายครั้งแล้ว แต่ทำไม่สำเร็จ เพราะมีญาติมิตรเฝ้ากันอย่างเข้มงวด โดยไม่มีการปล่อยให้คนไข้อยู่คนเดียว

เธอเคยสารภาพกับพยาบาลว่า "การกระโดดตึกฆ่าตัวตาย ไม่ใช่สิ่งน่ากลัวหรอก การเจ็บปวดอย่างแสนสาหัสเพียงครั้งเดียวดีกว่า การทรมานไปเรื่อยๆ โดยไม่รู้ว่าจะสิ้นสุดเมื่อไร"

ข้าพเจ้าได้มีโอกาสพบกับคนไข้สตรีรายนี้หลายครั้ง รู้สึกว่า เธอต้องการกำลังใจและความเห็นใจอย่างมาก คนใกล้จะถึงวาระสุดท้ายของชีวิต จะต้องการอะไรไปมากกว่านี้ บางทีเธออาจจะอยู่ในช่วงหดหู่วังเวงใจ เพราะกำลังจะก้าวจากภพหนึ่งไปอีกภพหนึ่ง ซึ่งไม่รู้ว่ามีจริงหรือไม่ หากมีจริงจะมีสภาพเป็นเช่นไร
คนไข้สตรีรายนี้อายุเพียง 50 ปี นับว่าน้อยมาก เธอรู้ตัวว่ามีเนื้องอกมดลูก เมื่อก่อนหน้านี้ 3 เดือนเท่านั้น โดยการคลำพบก้อนที่ท้องน้อยด้วยตัวเอง

ในเวลาต่อมาไม่นานนัก เธอได้เข้ารับการผ่าตัดเอาเนื้องอกมดลูกออกพร้อมกับรังไข่ทั้งสองข้าง ใครเลยจะรู้ว่า โชคชะตาของเธอถูกกำหนดไว้แล้ว ผลชิ้นเนื้อทางพยาธิวิทยาปรากฏออกมาว่า เป็นมะเร็งของตัวมดลูก (UTERINE SARCOMA) มะเร็งมดลูกชนิดนี้มีการพยากรณ์โรคที่แย่มาก ใครเผลอรับเอามะเร็งชนิดนี้เข้าไปอาศัยอยู่ในร่างกายมีหวังโชคร้าย ต้องเอาชีวิตไปสังเวยเกือบทุกราย

หลังจากนั้น เธอได้เข้ารับการรักษาด้วยยาฆ่าเซลล์มะเร็งที่เรียกว่า เคมีบำบัด (CHEMOTHERAPY) เพื่อทำลายมะเร็งส่วนที่เหลืออยู่ภายในร่างกาย แทนที่จะเป็นผลดีโดยไปทำลายล้างเซลล์มะเร็ง กลับเป็นผลร้ายช่วยเร่งมัจจุราชให้มาเยือนเร็วขึ้น เพราะฤทธิ์ของยาเคมีบำบัดแรงเกินกว่าที่เธอจะทนได้ ร่างกายกลับทรุดหนัก อ่อนเปลี้ยเพลียแรง คลื่นไส้อาเจียนตลอดเวลา สุดท้ายเธอได้ปฏิเสธที่จะรับยาเคมีบำบัดอีกต่อไป และยอมรับในชะตากรรมที่กำลังจะเกิดขึ้น

เธอบอกว่า "หากยังไม่ได้รับยาเคมีบำบัด คิดว่าจะยังมีชีวิตอยู่อีกหลายเดือน และไม่ทุกข์ทรมานเหมือนอย่างนี้" เธอไม่ได้กล่าวโทษหรือโกรธผู้ใด แต่น้อยใจในวาสนาของตัวเอง

ในครั้งแรกที่ข้าพเจ้าไปเยี่ยมคนไข้ สังเกตว่า เธอเป็นสตรีสูงวัยที่ใจดี ใบหน้าอมทุกข์ แต่แฝงไปด้วยความเมตตากรุณา พูดจาช้าๆ สุภาพ ถ่อมตน และขี้เกรงใจ บริเวณศีรษะจะมีผมร่วงเป็นหย่อมๆ เนื่องจากผลของยาเคมีบำบัด บริเวณท้องโป่งพองขึ้นมาเหมือนสตรีตั้งครรภ์ครบกำหนด แต่ภายในเต็มไปด้วยเซลล์มะเร็งร้ายที่กระจายอยู่ทั่ว ขาทั้งสองข้างบวมเป่ง เนื่องจากมีการอุดตันของหลอดน้ำเหลืองบริเวณส่วนบนของร่างกาย เธอนอนทอดกายบนเตียง หายใจตื้นๆ บางครั้งจำเป็นต้องให้ก๊าซออกซิเจนทางรูจมูกช่วย ที่เป็นเช่นนี้เพราะมีน้ำในเยื่อหุ้มปอด (PLEURALEFFUSION) และน้ำในช่องท้อง (ASCITES) ออกทิ้ง เพื่อผ่อนคลายอาการแน่น อึดอัดท้องและอาการหายใจไม่สะดวก แต่ผลที่ได้กลับล้มเหลว เนื่องจากเจาะดูดได้น้ำออกมาทั้ง 2 บริเวณ เพียงเล็กน้อยเท่านั้น เมื่อนำไปตรวจทางเซลล์วิทยา (CYTOLOGY) พบว่า มีเซลล์มะเร็ง (ADENOCARCINOMA) ตรงกับที่คาดการณ์ไว้

แพทย์ใหญ่ติดตามข่าวคราวของคนไข้อย่างใกล้ชิดเป็นระยะๆ วันหนึ่งท่านได้มาเยี่ยมคนไข้ และแวะคุยกับข้าพเจ้า เมื่อรู้ว่าช่วยเหลืออะไรคนไข้ไม่ได้นอกจากให้ยาแก้ปวดมอร์ฟีน ท่านจึงเล่าให้ฟังเป็นแง่คิดติดตลกว่า
"สมัยก่อนตอนวัยรุ่น เรื่องที่คุยกันมักจะเกี่ยวกับแฟน โตขึ้นมาหน่อยวัยหนุ่มสาวอายุ 20-30 ปี จะเปลี่ยนเรื่องคุยเป็นเรื่องการไปงานแต่งงานเพื่อน เมื่ออายุมากขึ้นระหว่าง 30-40 ปี คราวนี้จะคุยกันแต่เรื่องลูก ลูกใครไปเข้าโรงเรียนไหน เรียนได้เกรดเท่าไร พออายุ 40 ปี ขึ้นไปเจอหน้ากันทีไร เป็นเริ่มต้นคุยเรื่องการไปงานศพของเพื่อน เดี๋ยวคนโน้นตายด้วยโรคหัวใจ คนนี้ตายด้วยโรคความดันโลหิตสูง อะไรทำนองนี้" พูดมาถึงตรงนี้ท่านก็หัวเราะอย่างอารมณ์ดีและพูดต่อไปว่า

"แต่ก่อนตอนไปงานศพใหม่ๆ ครั้งแรกๆ เราจะไปนั่งแถวหลังสุด พอเจ้าภาพเผลอ จะเริ่มหนีกลับทันที ต่อมาอายุมากขึ้นไปงานศพบ่อยขึ้น เจ้าภาพจะเชิญไปนั่งเก้าอี้แถวกลางๆ และอยู่ในงานพิธีนานขึ้น พออายุเริ่มต้นด้วยเลขห้า เราจะไปงานศพเป็นว่าเล่น เหมือนออกไปทานข้าวเย็นอย่างนั้น คราวนี้เจ้าภาพจะขอให้เราไปนั่งแถวหน้าๆ กระเถิบใกล้โลงศพเข้าไปทุกทีทุกที เดี๋ยวนี้คนรุนราวคราวเดียวกับผม ล้วนแล้วแต่ไปนั่งแถวหน้าสุดอยู่ชิดกับโลงเลยทีเดียว อีกไม่นาน คง... " ท่านหยุดพูดเพียงแค่นี้ พร้อมกับหัวเราะ หึ...หึ... แต่ข้าพเจ้าและคนที่อยู่รอบข้างใน บริเวณนั้นปล่อยเสียงหัวเราะฮาขึ้นพร้อมกันเพราะรู้ว่า คำพูดต่อไปคืออะไร นี่คือสัจธรรมที่แพทย์ใหญ่ฝากเอาไว้ก่อนจะกลับ

คนไข้สตรีรายนี้ เสียชีวิตในตอนเช้าวันอาทิตย์ถัดมา รวมระยะเวลาที่อยู่พักในโรงพยาบาล 8 วัน ข้าพเจ้ารู้สึกผูกพันกับเธอเป็นอย่างยิ่ง จึงได้เขียนบทกลอน "ปรัชญาแห่งความตาย" ขึ้นมาด้วยความอาลัยโดยมีใจความว่า

ความตาย เป็นปรัชญา
เปรียบธรรม คือ พระสูตร
ให้รู้ ความไม่แน่
สุขใจ ใช่อยู่นาน
เงินทอง ของมีค่า
โกรธเกลียด กันทำไม
ทุกคน เท่ากันหมด
ยากจน หรือมั่งมี
สูงคุณค่า กว่าคำพูด
สั่งสอนสัตว์ ในสงสาร
เปลี่ยนผันแปร ไปตามกาล
ชั่วลมผ่าน ใบไม้ไหว
สะสมมา ไม่ได้ใช้
จองเวรไป ใครได้ดี
โศกสลด ปนสุขขี
ล้วนจบที่ เชิงตะกอน

นพ.เสรี ธีรพงษ์



[ที่มา..หนังสือ นิตยสารใกล้หมอปีที่ 23 ฉบับที่ 7 กรกฎาคม 2542]

[ BACK TO LIST]
main พบแพทย์ คอมพิวเตอร์ เรื่องบ้าน เรื่องรถ เรื่องกฏหมาย เรื่องของผู้บริโภค เรื่องเบาๆ คลายเครียด

มีปัญหาสุขภาพ ที่นี่มีคำตอบ ห้องสมุดE-LIB[ hey.to/yimyam ][ i.am/thaidoc ]

Best view with [IE3.02][NETSCAPE 4.05][OPERA 3.21] resolution 800x600