|
น.พ.พนิตย์ จิวะนันทประวัติ
|
มีคำถาม ถามว่า
"มีข้อห้ามอะไรบ้างเกี่ยวกับการออกกำลังกายขณะตั้งครรภ์"
โดยปกติแล้วทางการแพทย์จะไม่ห้ามในการออกกำลังกายเพื่อสุขภาพ
ถ้าการตั้งครรภ์นั้นอยู่ในสภาวะปกติในทางตรงกันข้ามจะสนับสนุนให้มีการออกกำลังกายก่อนคลอด
ไปตามความเหมาะสมของสภาพร่างกายในขณะนั้น
อย่างไรก็ตาม คงไม่มีอะไรในโลกนี้ที่จะร้อยเปอร์เซ็นต์จึงพอมีอยู่บ้างที่คุณหมอจะห้ามคุณๆ
ที่กำลังตั้งครรภ์อยู่ว่า ไม่ควรออกกำลังกายหรือกระเทือนต่อการตั้งครรภ์ แต่ควรจะพักผ่อนนอนมากๆ แทน
ทั้งนี้เพื่อผลของการตั้งครรภ์จะได้ไปได้โดยตลอดรอดฝั่ง
ข้อห้ามที่ควรนำมาพิจารณามีดังนี้ครับ
ข้อที่ 1 ครรภ์เป็นพิษ หรือคุณแม่มีความดันโลหิตสูงมากที่ดีที่เหมาะ
คุณแม่ควรจะได้นอนพักผ่อนมากๆ เข้าไว้ โดยเฉพาะกรณีของครรภ์เป็นพิษนั้นทางการแพทย์ถือว่า
เป็นภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์ที่รุนแรงไม่เป็นที่น่าไว้ใจเท่าใดนัก เพราะถ้าหากมันกำเริบรุนแรงเมื่อใด
นั่นหมายถึงเหตุการณ์ที่อาจจะต้องเสียไปทั้งแม่ทั้งลูกเลยทีเดียว
ฉะนั้นการป้องกันมิให้โรคครรภ์เป็นพิษที่เกิดขึ้นมาแล้วนั้นมันกำเริบ เป็นหนักรุนแรงขึ้นมา
จึงเป็นมาตรการที่จำเป็นต้องทำ และการพักผ่อนมากๆ ก็เป็นมาตรการหนึ่งที่จำเป็นต้องกระทำ
ทำนองเดียวกันในกรณีของความดันโลหิตสูงมากๆ ร่างกายก็จำเป็นที่จะต้องได้รับการพักผ่อนที่มากพอ
บางครั้งบางคราว ความดันโลหิตสูงอาจกระตุ้นให้เกิดครรภ์เป็นพิษแทรกซ้อนขึ้นมา
อีกเรื่องหนึ่ง ดังนั้นการป้องกันมิให้สิ่งต่างๆ ที่ไม่พึงประสงค์ มิให้เกิดขึ้นมาจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง
ข้อที่ 2 ในกรณีที่ตั้งครรภ์แล้วพบว่า "รก" เกาะอยู่ในตำแหน่งที่ผิดปกติ
โดยปกติรกจะเกาะอยู่ส่วนบนของมดลูก แต่ถ้ามันเกิดลงมาเกาะตรงส่วนล่างและเกาะอยู่ใกล้กับปากมดลูก
ทางแพทย์เขาเรียกภาวะเช่นนี้ว่า "รกเกาะต่ำ"
อันตรายมากครับถ้าหากเกิดมีการแยกตัวของเนื้อรกออกจากบริเวณที่มันเกาะอยู่นั้น
เพราะมันจะทำให้เลือดออก เลือดออกในจำนวนเล็กน้อยนั้นไม่เป็นไร แต่ถ้าออกมามากบางครั้งบางคราว
ถ้าหากให้การช่วยเหลือไม่ทันก็จะแย่ทั้งแม่และลูกได้เหมือนกัน
ดังนั้นในกรณีที่รกเกาะต่ำนั้นคุณจะต้องระมัดระวังมากที่จะไม่ทำให้เลือดออก
การละเว้นการมีเพศสัมพันธ์
การละเว้นสิ่งที่มากระทบกระเทือน เช่น การกระโดดโลดเต้นจึงเป็นมาตรการ
ที่คุณแม่จำต้องยึดถือเป็นหลักอย่างเคร่งครัด
ทั้งนี้เพื่อให้การตั้งครรภ์ดำเนินต่อไป จนกระทั่งเด็กทารกมีความแข็งแรงมากที่สุด
เพียงพอที่จะออกมาอยู่ภายนอกท้องแม่ได้อย่างแข็งแรง ไม่มีผลแทรกซ้อนอื่นใด
อย่างน้อยก็ขอให้ตั้งครรภ์มากกกว่า 36 สัปดาห์ขึ้นไปคุณหมอก็สบายใจแล้วล่ะครับ
ข้อที่ 3 กรณีที่เกิดอาการเกร็งตัวของมดลูกทำท่าว่าจะคลอดก่อนกำหนดเสียแล้ว
คุณก็ต้องพักผ่อนมากๆ ไม่กระทบกระเทือนต่อมดลูก แต่ถ้าคุณอยากจะยืดเส้นยืดสาย เล่นโยคะหรือเดินเร็วๆเพื่อออกกำลังกายบ้างก็พอ
จะทำได้ครับแต่ทั้งนี้ขอให้ประเมินผลเอาเองว่าจะทำให้การเกร็งตัวของมดลูกมีเพิ่มมากขึ้นหรือไม่
ข้อที่ 4 ในกรณีที่เด็กทารกในครรภ์มีการเจริญเติบโตไม่ดีตัวเล็กเกินไปโดยที่ไม่ทราบสาเหตุ
ทั้งนี้อาจเป็นเพราะได้รับอ๊อกซิเจนไม่เพียงพอ ฉะนั้นการออกกำลังกายของคุณอาจจะไปทำให้ร่างกายขาดอ๊อกซิเจน
อันเป็นผลส่งไปถึงลูกในครรภ์ยิ่งทำให้เกิดภาวะขาดอ๊อกซิเจนมากขึ้นไปอีกจึงไม่ควรออกกำลังกายด้วยเหตุผลดังกล่าว
ข้อที่ 5 ในกรณีตั้งครรภ์แฝด ซึ่งคุณจำเป็นต้องมีการพักผ่อนให้มากเข้าไว้
ทั้งนี้เพื่อป้องกันการคลอดก่อนกำหนด ซึ่งจะมีโอกาสเกิดขึ้นได้สูงในครรภ์แฝด
การออกกำลังกายกระทบกระเทือนต่อมดลูกและทารกในครรภ์โดยตรงอาจกระตุ้นทำให้ปวดท้องคลอดได้
ฉะนั้นจำเป็นต้องหลีกเลี่ยงไว้ก่อนนะครับ
ข้อที่ 6 ในกรณีที่คุณแม่เป็นโรคหัวใจ ครับ คุณๆที่เป็นโรคหัวใจนั้นย่อมมีขีดจำกัด
ในการออกกำลังกายอยู่แล้วและยิ่งกับคุณๆ ที่ตั้งครรภ์ด้วยแล้วยิ่งจะมีขอบเขตจำกัดมากยิ่งขึ้นทั้งนี้เพราะว่า
ในกรณีของการตั้งครรภ์นั้นหัวใจจะทำงานหนักมากยิ่งขึ้นทั้งๆ ที่อยู่ในช่วงของการพักผ่อนขึ้นไปอีกเป็นทวีคูณ
นั่นไม่ใช่ของดีอะไรเลยทั้งกับตัวคุณเองและลูกน้อยในครรภ์
จึงขอแนะนำว่าอยู่เฉยๆ ดีกว่า
ทั้งหกหัวข้อที่ยกมาแล้วแต่เป็นเหตุผลว่า ทำไมคุณไม่ควรออกกำลังกายเลยขณะที่ตั้งครรภ์อยู่นั้น
แต่ทั้งนี้และทั้งนั้น คุณๆ ควรจะได้ปรึกษาแพทย์เสียก่อนเพื่อความแน่ใจนะครับว่า
คุณอยู่ในสถานการณ์อย่างนั้นและไม่ควรออกกำลังกาย คุณๆ อย่าได้ไปเหมาเอาเอง
หรือกลัวไปว่าเป็นอย่างโน้นอย่างนี้แล้วหลีกเลี่ยงการออกกำลังกายเพื่อเป็นการตัดปัญหา
เรียกว่ากลัวจึงไม่กล้าและทำให้เสียโอกาส โอกาสที่จะได้ออกกำลังกายเพื่อสุขภาพที่ดีกว่าของร่างกาย
และจิตใจของคุณ นอกเสียจากว่าคุณไม่สามารถออกกำลังกายได้จริงๆ เพราะมีข้อห้ามดังที่ผมสาธยายมา
ให้อ่านนั่นแหละครับ
|
