มัณฑนา
แรกคลอด
พอหนูพ้นจากท้องมามี๊ ลืมตาดูโลกตั้งแต่นาทีแรกหนูก็ถูกป้าหมอตรวจดูความแข็งแรงของระบบประสาท
และร่างกาย ตั้งแต่การหายใจ สีผิว อัตราการเต้นของหัวใจ การตอบสนองต่อการกระตุ้นและการร้อง
ทั้ง 5 อย่างนี้ไม่ได้ดูเฉยๆ แต่ป้าหมอจะให้คะแนนที่เรียกว่า Apgar Score นี้กับหนูด้วยหลังจากนั้น
ก็ทำซ้ำอีกเมื่อหนูอายุได้ 2 และ 5 นาที ถ้าได้คะแนนเต็ม 10 หรือเกือบๆ เต็มก็แสดงว่า
ลูกของแม่คนนี้คลอดออกมาแข็งแรง แต่ถ้าได้คะแนนน้อยก็แสดงว่า ตัวหนูมีปัญหาเสียแล้ว
ป้าหมอจะได้รีบแก้ไขช่วยเหลือได้ทันที แถมยังมีการเอาเลือดจากสายสะดือของหนูไปตรวจดู
ระดับฮอร์โมนไทยรอยด์ว่ามีปกติดีมั้ยด้วย เห็นป้าหมอบอกว่าเจ้าฮอร์โมนตัวนี้ถ้ามีน้อยต้องให้เพิ่ม
ไม่อย่างนั้นสมองหนูอาจมีปัญหา เป็นโรคเอ๋อได้เชียวล่ะ
|
24-48 ชั่วโมงแรก
พอสอบผ่านได้คะแนน Apgar Score
สูงดีจนป้าหมอวางใจแล้วก็จะ
พาหนูไปนอนพักในตู้ปรับอุณหภูมิที่
แสนจะอุ่นสบาย เหมือนในท้องแม่อยู่
สัก 2-4 ชั่วโมงพอสบายเนื้อสบายตัว
ดีแล้วหนูก็ได้เจอกับป้าหมออีกครั้งตอน
นี้ล่ะที่ป้าหมอจะสำรวจตรวจตราเนื้อ
ตัวของหนูตั้งแต่หัวจรดเท้าเลย
- ชั่งน้ำหนัก วัดตัวยาว
- วัดรอบศีรษะ
นอกจากจะสำรวจดูว่าที่หัวเล็กๆ
ของหนูมีอะไรผิดปกติหรือเปล่า
แล้วป้าหมอยังใช้สายวัดวัด
|
|
|
รอบหัวหนูว่าหัวโตมากน้อยแค่ไหน จะได้รู้ว่าสมองเติบโตเป็นปกติดหรือไม่
- ตา หู จมูก ปาก ดูว่าเครื่องหน้าของหนูปกติดีหรือไม่ ตาไม่มีต้อไม่มีหนองแปลกปลอม
จมูกไม่อุดตัน รูปร่างของหูปกติ อ้าปากแล้วเพดานไม่แหว่ง โหว่หายไป
- หัวใจ หูฟังที่ป้าหมอใช้จะบอกได้ว่าหัวใจของหนูเต้นตึกตักเป็นจังหวะดีหรือเปล่า
- อวัยวะภายใน ป้าหมอจะลูบคลำตามท้องตามตัวและฟังเสียงเพื่อดูว่าอวัยวะภายใน
อย่างปอด ตับ ไต ม้าม ของหนูอยู่ถูกที่ถูกทาง รูปร่างปกติดีหรือไม่
- แขนและมือ เพื่อดูการทำงานของข้อต่อต่างๆ และจำนวนของนิ้วมือว่าครบถ้วนสมบูรณ์
- สะโพก เช็กดูสักหน่อยจะได้มั่นใจว่า กระดูกสะโพกของหนูไม่ได้อยู่ผิดที่ผิดทาง
- กระดูกสันหลัง หนูจะถูกอุ้มจับคว่ำหน้าลง แล้วก็มาลูบหลังเล็กๆ ของหนูดูที่แท้นี่
เป็นวิธีตรวจกระดูกสันหลังของหนูว่าปกติหรือไม่นั่นเอง
- อวัยวะเพศ ถ้าเป็นหนุ่มน้อยป้าหมอก็จะดูว่าเจ้าหนูปกติดีมั้ย อัณฑะมีไข่ครบทั้ง 2 ข้างหรือไม่
ส่วนสาวน้อยก็จะดูว่าน้องหนูหน้าตาสมบูรณ์ดีหรือไม่ ส่วนที่ก้นก็จะดูว่ารูก้นหนูปกติดีรึเปล่า
จะได้ไม่มีปัญหาเวลาขับถ่าย
- ขาและเท้า ป้าหมอจะตรวจความยาวของขาทั้งสองข้างว่าเท่ากันหรือไม่ มีอาการเท้าปุกเท้าแป
ซุกซ่อนให้แก้ไขมั้ย
- ปฏิกิริยาสะท้อนกลับ นอกจากจะตรวจร่างกายทั่วๆ ไปแล้ว ยังมีการทดสอบ Reflex ในการดูด
การกำมือ การก้าวเดิน ฯลฯ ของหนูอีกด้วย ให้ทำอะไรตั้งหลายอย่างแบบนี้เล่นเอาเหนื่อยเชียวแหละ
อายุ 3-5 วัน
ก่อนจะปล่อยหนูกับแม่กลับบ้าน ป้าหมอจะตรวจร่างกายหนูซ้ำอีกครั้ง
คราวนี้คนโดนตรวจอาจจะต้องเจ็บตัวนิดหน่อย เพราะการตรวจเลือดแบบนี้ต้องเอาเข็มแหลมๆ
เจาะเลือดตรงเท้าหนูเพื่อตรวจหาว่าในตัวหนูมีสารสีเหลืองที่ชื่อว่า BILIRUBIN
ตัวการทำหนูตัวเหลืองอยู่หรือเปล่า ถ้ามีจะได้รักษากันไว้เสียแต่เนิ่นๆ (ส่วนใหญ่จะตรวจเมื่อสงสัยเท่านั้น)
หลังจากแข็งแรง ได้กลับบ้านไปอยู่กับคุณพ่อคุณแม่แล้ว ก็ใช่ว่าหนูจะห่างหายไปไหน
เพราะป้าหมอจะนัดให้คุณพ่อคุณแม่อุ้มหนูไปพบอยู่เป็นระยะตลอดทั้งปีเลยล่ะ
อายุ 1 เดือน
- ตรวจร่างกายพื้นฐานทั่วไป ได้แก่ ชั่งน้ำหนัก วัดตัวยาว (วัดความยาวของตัว) วัดรอบศีรษะ
วัดอุณหภูมิ ฟังการทำงานของหัวใจ และตรวจร่างกายทั่วไป
- ตรวจสะดือและแผลที่ฉีดวัคซีนป้องกันวัณโรค (BCG)
- เช็กการมองเห็นระยะใกล้ๆ ประมาณ 1-1.5 ฟุต
- สอบถามคุณพ่อคุณแม่เกี่ยวกับการตอบสนองในการมองเห็นของลูก การดูดนม ขับถ่าย หลับนอน
อายุ 2 เดือน
- ตรวจร่างกายพื้นฐานทั่วไป ให้วัคซีนคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน และโปลิโอ ครั้งที่ 1
- เช็กการมองตามคนหรือวัตถุ การได้ยินเสียง
- สอบถามคุณพ่อคุณแม่เกี่ยวกับพัฒนาการในการมองเห็น การชันคอ การดูดนม ขับถ่าย
หลับนอน และการยิ้มตอบของหนู
อายุ 4 เดือน
- ตรวจร่างกายพื้นฐานทั่วไปให้วัคซีนคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน และโปลิโอ ครั้งที่ 2
- เช็กการมอง การหันตามเสียง การทำงานของกล้ามเนื้อมือ
- สอบถามคุณพ่อคุณแม่เกี่ยวกับพัฒนาการในการมองเห็น การดูดนมและการกินอาหารเสริม
ขับถ่าย หลับนอน คอแข็งชันคอได้เก่ง เริ่มส่งเสียงอ้อแอ้ คว้าจับของด้วยสองมือได้
อายุ 6 เดือน
- ตรวจร่างกายพื้นฐานทั่วไป ให้วัคซีน คอตีบ บาดทะยัก ไอกรน และโปลิโอ ครั้งที่ 3
- เช็กการทำงานของกล้ามเนื้อมัดใหญ่และเล็ก ภาษา การตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อม
ตรวจฟันและการมองเห็น
- สอบถามคุณพ่อคุณแม่เกี่ยวกับพัฒนาการเกี่ยวกับการฟัง ถ่ายมือสลับข้างได้เมื่อถือของ
หยิบของมือเดียวได้ เริ่มแปลกหน้าคน
อายุ 9 เดือน
- ตรวจร่างกายพื้นฐานทั่วไปให้วัคซีนป้องกันโรคหัด
- เช็กการทำงานของกล้ามเนื้อมัดใหญ่และเล็ก ภาษา และการตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อมที่เพิ่มขึ้น
- สอบถามคุณพ่อคุณแม่เกี่ยวกับพัฒนาการเกี่ยวกับการคลาน การหยิบของที่แน่นอนขึ้น
สามารถหยิบของชิ้นเล็กๆ ได้การทำงานของสายตาและมือสัมพันธ์กัน เริ่มส่งเสียงเป็นค่าๆ
อายุ 12 เดือน
- ตรวจร่างกายพื้นฐานทั่วไป
- เช็กการทำงานของกล้ามเนื้อมัดใหญ่และเล็ก ภาษา และการตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อมซึ่งจะทำงาน
ได้สอดคล้องสัมพันธ์กันมากขึ้น
- สอบถามคุณพ่อคุณแม่เกี่ยวกับพัฒนาการการเดิน ยืน ทรงตัว พูดคำง่ายๆ ได้เริ่มปีนป่ายขึ้นบันได
หยิบของเก่ง การทำงานของตา มือ ประสานสัมพันธ์กันอย่างดี
|
