เป็นที่ยอมรับกันว่าใบหน้านั้นเป็นที่ๆ เราจะดูแลรักษาความสะอาดเป็นพิเศษ
หลายคนไม่ปฏิเสธว่าเมื่อเราอาบน้ำและทำความสะอาดร่างกายนั้น
เราจะฟอกหน้าและทำความสะอาดอย่างพิถีพิถันกว่าส่วนอื่นของร่างกาย
บางคนฟอกหน้าด้วยสบู่ถึงสองครั้งเพื่อให้ความมันของผิวหมดไป
เมื่อเช็ดหน้าให้แห้งแล้วก็ยังทาแป้งเพื่อเพิ่มความสวยงามให้มากยิ่งขึ้นอีกด้วย
เมื่อมีผื่นอันไม่พึงปรารถนาปรากฎบนใบหน้าจึงก่อความกังวลเป็นยิ่งนัก
เพราะมองเห็นชัดและบดบังความสวยงามหมดสิ้น
ผื่นบนใบหน้าของวัยรุ่น ที่พบบ่อยๆ จะได้แก่
1.สิว มักจะเกิดมากในวัยรุ่นที่มีผิวหน้ามัน
โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนที่ชอบเล่นกีฬา หรือเหงื่อออกง่ายๆ อาการที่สังเกตได้ระยะแรกก็คือ
เริ่มมีตุ่มนูนขนาดเล็กๆ เกิดตามชายผมที่หน้าผากและหน้าหู
เมื่อผิวของตุ่มแตกออกจะเห็นหัวดำๆ ฝังอยู่เรียกว่า "สิวเสี้ยน" ถ้าใช้นิ้วกดเบาๆ หัวดำๆ
จะหลุดออกเป็นอันว่า สิวเม็ดนั้นหายโดยไม่เป็นแผลเป็น ส่วนรายที่สิวอักเสบมากๆ
จะเริ่มด้วยตุ่มแดงต่อมาแตกเป็นหนอง ถ้าใช้เข็มชุบแอลกอฮอล์ซักเล็กน้อยสะกิดหัวสิวเอาหนองออก
สิวเม็ดนั้นก็จะหายและมีแผลเป็นปุ่มเล็กน้อย ดังนั้นคนที่เป็นสิวอักเสบเม็ดแดง
และมีหนองจึงมักมีแผลเป็นเล็กๆ กระจายเต็มใบหน้า นอกจากนี้สิงยังอาจลามไปบริเวณผิว
ที่เป็นแหล่งของต่อมไขมันมากๆ ได้แก่ อกและหลังด้วย
วิธีป้องกันการเกิดสิวด้วยตนเอง คือต้องพยายามรักษาสุขภาพให้แข็งแรงเสมอ
นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพออย่างน้อยวันละ 6-8 ชม. ขึ้นไป ดื่มน้ำสะอาดวันละหลายๆ แก้ว
และไม่ควรดื่มน้ำอัดลม หรือน้ำที่มีรสหวานเกินไป ควรรับประทานผักและผลไม้มากๆ
เพื่อช่วยระบบขับถ่ายให้ดีขึ้น หมั่นล้างหน้าทำความสะอาดเสมอ โดยเฉพาะมื้อเที่ยง
ต้องล้างหน้าให้หายมันด้วย ส่วนมื้อเช้าเย็นและก่อนนอนต้องทำความสะอาดใบหน้าเสมอ
ปลอกหมอนต้องซักทำความสะอาดทุกอาทิตย์ เพราะความสกปรกบนปลอกหมอน
อาจมาสัมผัสใบหน้าขณะนอนหลับในท่าตะแคง ส่วนผมต้องหมั่นสระและถ้าสระได้ทุกวันจะดีมาก
เพราะวัยรุ่นจะเป็นวัยที่มีเหงื่อไคลมาก และไขมันบนผิวก็มีมากด้วย ไม่ควรใส่น้ำมันผม
หรือเยลจนผมเหนะหนะเพราะจะเลอะเทอะมาถึงใบหน้าและก่อให้เกิดสิวได้ง่าย
2.เกลื้อนน้ำนม จะเป็นสีขาวๆ บนแก้มข้างใดข้างหนึ่ง
มักพบในวัยรุ่นหญิงรายที่มีผิวหน้าแห้งและจะพบบ่อยขึ้นในรายที่ชอบว่ายน้ำตามสระ
เนื่องจากตากแดดด้วยวัยรุ่นชายมักจะเป็นโรคนี้
วิธีป้องกัน ถ้ารู้ตัวว่าผิวหน้าแห้งมากควรทาครีมเพิ่มความชุ่มชื่น
ให้แก่ผิวแก้มในช่วงก่อนนอน แต่ไม่ควรทาจนเกิดอาการมันเยิ้มเพราะครีมต่างๆ
อาจก่อสิวได สบู่ที่ฟอกหน้าควรเลือกผลิตภัณฑ์สำหรับคนผิวแห้ง
ถ้าต้องการว่ายน้ำควรทำตอนเช้าหรือตอนเย็นที่ไม่มีแสงแดดจัด
3.ผื่นแพ้เครื่องสำอาง พบในวัยรุ่นหญิงเป็นส่วนมาก
โดยเฉพาะสาวที่นิยมใช้แป้งตลับ หรือผลิตภัณฑ์ล้างหน้าที่มีกลิ่นหอมเกินไป
ลักษณะของผื่นแพ้เครื่องสำอางจะบอกได้ง่ายคือ มีผื่นขึ้นพร้อมๆ กันทั่วใบหน้า
และมีอาการคันมาก ต่อมาผื่นอาจกลายเป็นตุ่มหนองพร้อมๆ กันหลายๆ แห่ง
และจะมีอาการคันและแสบเพิ่มขึ้น
วิธีป้องกันคือ วัยรุ่นผิวยังอ่อนต่อเครื่องสำอาง
จึงไม่ควรใช้มากชนิดโดยไม่จำเป็น ถ้าต้องใช้ควรเพิ่มความระวัง
โดยไม่ใช้เครื่องสำอางที่มีกลิ่นหอมจัด ก่อนใช้ถ้ากลัวแก้ควรทำการทดสอบเสียก่อน
โดยทาเครื่องสำอางนั้นบนบริเวณแขนด้านใน ทิ้งไว้ 24-48 ชม.
ถ้ามีอาการแพ้จะมีผื่นแดงคันปรากฏให้เห็น ถ้าไม่ปรากฏอาการใดๆ แสดงว่าไม่แพ้
จึงนำมาทาบนใบหน้าได้
เมื่อสงสัยว่ามีผื่นแพ้เครื่องสำอางบนใบหน้า วิธีช่วยเหลือตนเองคือ
หยุดใช้เครื่องสำอางทันที พยายามล้างเครื่องสำอางออกให้มากที่สุดและเร็วที่สุดด้วยน้ำสะอาด
ควรใช้ผ้าเช็ดหน้าและผ้าขนหนูเล็กชุบน้ำสะอาดประคบบนใบหน้า 2-3 ชม.
จะช่วยลดอาการหน้าแดงและลดอาการคันได้ดี
4.กลาก เกิดจากเชื้อรา เป็นในวัยรุ่นที่รักสัตว์เลี้ยง
เช่น สุนัข แมว ไก่ และนก เนื่องจากสัตว์เหล่านี้มีเชื้อราอาศัยอยู่ตามขน
เมื่อขนปลิวมาถูกใบหน้า หรือมือเปื้อนขนสัตว์แล้วมาจับต้องใบหน้า
ทำให้เชื้อราเจริญเติบโตบนผิวหน้าได้เป็นอย่างดี ลักษณะที่เห็นได้ชัดคือ
เป็นวงแดงและคันมาก วงแดงจะขยายกว้างออกเรื่อยๆ อาการคันจะมากขึ้นเรื่อยๆ
วิธีป้องกัน คือไม่ควรนำสัตว์เลี้ยงเข้ามาอาศัยร่วมภายในอาหารเดียวกับเรา
เมื่อจับต้องสัตว์เลี้ยงแล้วควรล้างมือให้สะอาดทันที เสื้อผ้าของเราไม่ควรตากในที่ที่มีสัตว์เลี้ยง
เข้าไปหลับนอน และควรหมั่นตรวจตราสัตว์เลี้ยงด้วยว่า มันขนร่วงหรือตกสะเก็ดตามผิวหนังหรือไม่
ถ้าพบอาการดังกล่าว ควรพาหาสัตวแพทย์เพื่อทำการรักษา
สิว เกลื้อนน้ำนม ผื่นแพ้เครื่องสำอางและกลาก เป็นผื่นผิวหนังที่พบได้บ่อย
บนใบหน้าของวัยรุ่นเรียงลำดับจากมากไปน้อย ถ้าหมั่นสังเกตใบหน้าของตนเองก็สามารถบอกได้ว่า
บัดนี้ใบหน้าของเรามีสิ่งผิดปกติใดเกิดขึ้นจะได้เป็นช่องทางในการช่วยเหลือตนเอง
ในเบื้องต้นก่อนพบแพทย์
พญ.เยาวเรศ นาคแจ้ง
|