เริมที่ปาก (H.simple labialis) ลักษณะเป็นตุ่มพองใสเล็กๆ 2-3 ตุ่มรวม กันอยู่เป็นกระจุกที่ริมฝีปากบนหรือล่างมีอาการ เจ็บ แสบคัน เล็กน้อย ถ้าตุ่มน้ำพองใสนี้แตกออก จะมีสะเก็ดคลุมทับแผลใครที่เป็นเริมที่ปากนี้ ค่อนข้างจะทรมานใจเพราะว่ามักจะกลับเป็นซ้ำ ได้อีกและมักขึ้นที่ตำแหน่งเดิมของเริมฝีปากนั้น เริมที่ปากเกิดจากเชื้อไวรัสเริมเป็นโรคติดต่อ กันได้ง่ายโดยทางการสัมผัสโดยตรง (direct contact) เช่น จูบปากกัน กินน้ำแก้วเดียวกัน เป็นต้น โอกาสที่จะกลับมาเป็นเริมซ้ำได้อีก คือ ถ้าท่านเกิดอาการเครียด วิตกกังวล นอนดึก พักผ่อนไม่เพียงพอ งานหนัก เหนื่อยเกินไป การรักษา 1. ยากินต้านเชื้อไวรัส กลุ่ม Acyclovir, Valacyclovir, Gangcyclovir 2. ยาทากลุ่ม acyclovir ผื่นแพ้ที่ริมฝีปาก (Contact dermatitis) จะมีลักษณะริมฝีปากแดง ตุ่มนูนเล็กๆ รอบๆ ริมฝีปาก ปากลอกขุย มีอาการคันมากหรือ คันน้อยแล้วแต่บุคคลสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการผื่น แพ้ที่ริมฝีปากนี้ก็มีได้หลายกรณี เช่น 1. ยาสีฟัน 2. น้ำยาบ้วนปาก 3. ลิปสติก 4. ผลไม้ที่มียาง, เปลือก เช่น ลิ้นจี่ ลางสาด เงาะ ฯลฯ 5. ยาทาสเตียรอยด์บางชนิด เราสามารถหาสาเหตุของผื่นแพ้ที่ริมฝีปาก ได้ โดยการทดสอบ Patch test ซึ่งต้องทำการ ทดสอบโดยแพทย์เฉพาะทางด้านผิวหนัง ริมฝีปากแห้งลอกขุย (Xerosis lip) บางท่านมีริมฝีปากแห้ง ลอกขุยอยู่เสมอ สามารถดึงลอกได้เป็นแผ่นๆ บางครั้งทำให้ริมฝี ปากแตกปากไม่เนียนเรียบ มีเลือดออกซึมๆ ได้จะ รู้สึกเจ็บแสบบางท่านจึงต้องเลียริมฝีปากบ่อยๆ เพราะแห้งมาก ยิ่งเลียริมฝีปากบ่อยๆ ก็จะยิ่งแห้งมากขึ้น สาเหตุ 1. ดื่มน้ำน้อยเกินไป 2. ทานผัก ผลไม้น้อย 3. แพ้ลิปสติก 4. โรคบางชนิดจะทำให้ริมฝีปากแห้ง, นัยน์ตาแห้งได้ ต้องปรึกษาแพทย์ ปากนกกระจอก (Angular cheilitis) ที่มุมปากทั้ง 2 ข้างมีผื่นแดงแผลเป็นร่อง เล็กๆ ตื้นๆ มีอาการแสบๆ คันเจ็บเล็กน้อยเวลาอ้า ปากจะเห็นรอยแยกชัดเจนขึ้นส่วนใหญ่มักจะเป็นๆ หายๆ สาเหตุของปากนกกระจอก คือ 1. ขาดวิตามินบี 2 (Riboflavin) 2. ความเครียด วิตกกังวล 3. ทำงานหนัก ร่างกายนอนหลับพักผ่อนไม่ เพียงพอ นอนดึก ริมฝีปากบวม (Urticaria, Angioedema) บางท่านนอนหลับอยู่ดีๆ ตื่นนอนตอนเช้า ขึ้นมาพบว่าปากบวมเจ่ออย่างกับพญาครุฑ บางครั้งก็บวมทั้งริมฝีปากบนและล่างพร้อมกัน บางครั้งก็บวมเฉพาะริมฝีปากบนหรือล่างอย่าง เดียวมีอาการคัน ปากตึงๆ หนาๆ พูดไม่ค่อย ถนัดนักแค่เรื่องปากบวมนี้ทำให้บางทีอายมาก ไม่กล้าไปทำงานต้องลาหยุดงานหรือถือผ้าเช็ดหน้า ปิดปากไว้ตลอดเวลาสาเหตุของปากบวมนี้ส่วนใหญ่ จัดเป็นลมพิษชนิดหนึ่งส่วนสาเหตุที่แพ้บ่อยๆ ก็คือ 1. อาหารทะเลพวก กุ้ง ปู ปลาหมึก หอย

2. ของหมักดอง หน่อไม้ 3. แพ้ยากินบางชนิด ถ้าท่านปากบวมก็ควรรีบไปพบปรึกษา แพทย์ ผื่นแพ้ยาที่ปาก (Drug eruption) การแพ้ยากินสามารถทำให้เกิดผื่นหรือแผล ที่ปากได้หลายรูปแบบ หลายชนิดมีอันตรายมาก น้อยแตกต่างกัน เช่น 1. รอยดำคล้ำที่ริมฝีปาก (Fixed drug) 2. ปากเปื่อยเป็นแผลหลุดลอกออก (E.M หรือ Steven's Johnson) จัดเป็นผื่นแพ้ที่อันตรายรุนแรง แผลที่ปาก เปื่อยหลุดลอกออก อาการเจ็บแสบร้อนมาก กินข้าว น้ำแทบไม่ได้ต้องนอนอยู่โรงพยาบาล ผื่นแพ้ชนิดนี้จะมีผื่นผืวหนังหลุดลอกออก ทั่วร่างกายร่วมด้วย ริมฝีปากดำคล้ำ (Hyperpigmentation) บางท่าน จะเห็นว่ามีจุดสีดำคล้ำหรือปื้น สีดำคล้ำที่ริมปากซึ่งอาจมีได้หลายสาเหตุ เช่น 1. แพ้ลิปสติก ถ้าท่านแพ้ลิปสติกบ่อยๆ จะมีริมฝีปากคล้ำขึ้นได้ 2. สูบบุหรี่ คนที่สูบบุหรี่คราบบุหรี่จะทำให้ ริมฝีปากคล้ำขึ้นได้ไม่แดงสดใสเหมือนแต่ก่อน 3. ปานบางชนิดมีปานจุดสีดำบางชนิด เกิดขึ้นที่ริมฝีปากได้เห็นเป็นจุดสีดำชัดเจน ควรพบปรึกษาแพทย์เพราะปานบางชนิดที่ริมฝี ปากพบร่วมกับโรคบางชนิดในส่วนของระบบทาง เดินอาหารได้ 4. ผื่นแพ้ยา (Fixed drug) 5. เริมที่ปากทำให้ปากดำคล้ำได้ถ้าเป็นเริม บ่อยๆ แผลร้อนในที่ปาก (Apthous ulcer) หลายท่านเคยเป็นแผลร้อนในที่ปากบ่อยๆ เป็นแผลเล็กๆ จุดสีเหลือง ตรงกลางมีรอยแดงๆ ล้อมรอบแผลบางทีเห็นแผลเล็กนิดเดียวแต่จะ มีอาการเจ็บแสบ ทรมานมาก สาเหตุของแผลร้อนในที่ปาก 1. กัดปาก ลิ้นตัวเอง 2. แปรงสีฟันรุนแรงไปกระทบปาก กระพุ้งแก้ม 3. เครียดวิตกกังวล งานหนัก นอนดึก 4. อาหาร ผลไม้ บางชนิด เช่น ทุเรียน มะม่วง ลำไย ฯลฯ 5. อาหารไม่ค่อยย่อย ท้องผูกบ่อยๆ มะเร็งที่ริมฝีปาก (Squamous cell carcinoma) มักจะพบที่ริมฝีปากล่างมากกว่าบน แผลเรื้อรังที่ปากบ่อยๆ ทายาอะไรก็ไม่ค่อยหาย กินหมากประจำ สูบบุหรี่จัด ตากแดดมากๆ แผลลุกลามใหญ่โตขึ้น มีจุดเลือดออกซึม มีอาการเจ็บปวด แสบ วัยกลางคนขึ้นไป ถ้าท่านมีลักษณะดังกล่าวข้างต้นควรพบ ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางด้านผิวหนังเพื่อจะได้ วินิจฉัยได้อย่างถูกต้องรักษาได้ทันท่วงทีนะคะ ตุ่มนูนเล็กๆ ที่ริมฝีปาก (Fordyce' s spot) บางคนจะมีตุ่มนูนเล็กๆ ละเอียดๆ สีเหลืองหรือขาวนวลเล็กๆฝังอยู่ในริมฝีปากเรียงกัน เป็นเม็ดเล็กๆ ตามแนวของริมฝีปากตุ่มนูนเล็กๆ นี้ ถือเป็นภาวะปกติเป็นตุ่มไขมันชนิดหนึ่งไม่ต้องรักษา ถ้าเป็นในผู้หญิงทาลิปสติกทับก็จะมองไม่เห็นอะไร ถ้าเป็นในผู้ชายก็ปล่อยทิ้งไว้ได้