มาที่นี่ที่เดียว ได้อ่านบทความทางด้านการแพทย์ ภาษาไทย จากเกือบทุกโฮมเพจที่มีใน INTERNET
http://www.oocities.org/Tokyo/Harbor/2093/
จำสั้นๆ i.am/thaidoc



โรคอัลไซเมอร์

นพ.นริศ เจนวิริยะ


ท่านเคยเป็นอย่างนี้บ้างไหม ขับรถเข้าที่จอดรถศูนย์การค้าแล้วยื่นเงินให้พนักงานแจกบัตร เพราะหลงไปคิดว่าเข้าทางด่วน เคยซื้อของจ่ายเงินแล้วลืมไปว่าเขาทอนเงินหรือยัง เคยใช้โทรศัพท์มือถือ ชนิดก้อนอิฐที่ต้องถือไปถือมาแล้วลืมไว้ในแท็กซี่ เคยไปอำเภอเพื่อจะทำบัตรประชาชนไปถึงอำเภอแล้วนึกได้ว่า ลืมเอาทะเบียนบ้านมา ท่านที่เคยเป็นอย่างนั้นอาจจะตกใจคิดว่า "กูจะเป็นอัลไซเมอร์ หรือไง"

อาการขี้หลงขี้ลืมอย่างว่านั้นยังไม่ถือว่าเป็นโรคอัลไซเมอร์ครับ แต่เป็นการหลงลืมตามธรรมดา ตามเหตุปัจจัยของธรรมชาติคือ สมองเสื่อมแบบธรรมดา ปกติสมองของคนเรามีเซลล์สมองเริ่มแรก ประมาณ 1 แสนล้านเซลล์ แต่ปกติเซลล์สมองตายวันละ 100 ถึง 1,000 เซลล์ เมื่อเราแก่ตัวลงเซลล์สมองจึงน้อยลง ความสามารถของสมองจึงน้อยลงกว่าเมื่ออายุยังน้อย

แต่ในโรคอัลไซเมอร์นั้นมันเป็นโรคที่มีเซลล์สมองตายมากกว่าปกติ เนื่องจากมีสารที่ผิดปกติ เกิดขึ้นในสมองไปทำลายเซลล์สมอง โรคนี้เมื่อเป็นแล้วไม่ใช่หลงลืมแบบธรรมดา แต่เป็นการหลงลืม สิ่งที่ไม่ควรจะลืม เช่น ลืมวิธีแต่งตัว ลืมวิธีผูกเน็คไท ลืมวิธีเอากุญแจเปิดประตู เป็นการลืมที่ทำให้ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ ทำให้คนเป็นโรคตกใจมาก

โรคอัลไซเมอร์ดังไปทั่วโลกเมื่อนาย เรแกน ประกาศว่าเป็นโรคนี้เมื่อวันที่ 5 กันยายน 2537 แต่สำหรับเมืองไทยโรคนี้โด่งดังขึ้นมามากตอนที่เศรษฐกิจฟองสบู่แตกในปี 2541

นายโรนาลด์ เรแกน อดีตประธานาธิบดีสหรัฐฯ เดิมเคยเป็นดาราภาพยนต์ ปกติดาราที่เคยแสดงหนังเรื่องใด ก็มักจะจดจำเรื่องนั้นได้ไม่ลืม แต่ตอนที่นายเรแกนเริ่มเป็นโรคอัลไซเมอร์ ลูกสาวสังเกตว่าท่านมีอาการลืมว่าเคยแสดงหนังเรื่องนั้นเรื่องนี้ ตอนหลังแม้กระทั่ง จอร์จ ซุลท์ อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศของเขามาเยี่ยมก็นึกไม่ออกว่าเป็นใคร โชคดีที่นายเรแกนมีศรีภรรยา ที่คอยช่วยเหลือดีและมีพยาบาลประจำตัวที่ทำหน้าที่อย่างดี

ทุกวันนี้คนเราอายุยืนขึ้นเมื่ออายุมากขึ้นก็มีความโน้มเอียงที่จะเป็นโรคอัลไซเมอร์นี้มากขึ้น ในประเทศพัฒนาเช่นสหรัฐฯ ที่คนมีอายุขัยเฉลี่ยถึง 77 ปี นับวันจะมีคนเป็นโรคนี้กันมากขึ้น จากการประมาณการณ์พบว่าคนอเมริกันเป็นโรคนี้กันถึง 4 ล้านคน คนที่มีอายุอยู่ในช่วง 75 ถึง 84 ปี เป็นโรคนี้กันถึง 1 ใน 5 คน ส่วนกลุ่มคนที่อายุมากกว่า 85 ปี เป็นโรคนี้เสีย 50% เขาคาดการณ์ว่า พอถึงปี ค.ศ.2050 จะมีคนอเมริกันเป็นโรคนี้กันถึง 14.3 ล้านคน จะกลายเป็นภาระหนักอึ้งสำหรับชนรุ่นหลัง และรัฐบาลที่ต้องดูแลคนพวกนี้ เพราะค่าใช้จ่ายตกปีละ 8 หมื่นล้านเหรียญ มากกว่างบประมาณ ประเทศไทยทั้งประเทศ

การมีอายุยืนหมื่นเท่าเสาศิลาอาจจะไม่มีผลดี ท่านวุฒิสมาชิกที่ได้รับเลือกเข้าสภามา มีอยู่มากหน้าที่อายุมาก ไม่ทราบว่าจะมีใครมีอาการอัลไซเมอร์ หรือน้องๆ ของมันบ้าง เนื่องจากตอนก่อนเลือกตั้งไม่มีการปราศรัยหาเสียง ลีลาการพูดปราศรัยดีไม่ดีอย่างไรเป็นดัชนี บ่งบอกสภาพของสมองได้ดีอย่างหนึ่ง แต่เนื่องจากผู้สมัครวุฒิฯ ไม่ได้ปราศรัยจึงเป็นไปได้ว่า อัลไซเมอร์อาจจะหลงเข้าสภามาบ้างเป็นแน่

สาเหตุของโรคอัลไซเมอร์ยังไม่มีใครทราบแน่ชัด แต่ความรู้เรื่องนี้เพิ่มขึ้นช่วง 15 ปีที่ผ่านมากกว่า ในช่วง 80 ปีก่อนหน้านั้น มีความเข้าในว่ามีอะไรเกิดขึ้นในสมองของคนเป็นโรคนี้ เริ่มมีความรู้ว่า พันธุกรรมมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเกิดความผิดปกติ

คนที่มีพ่อหรือแม่เป็นโรคนี้จะมีโอกาสเป็นโรคนี้มากกว่าคนพ่อแม่ปกติ 3 เท่า ถ้าพ่อและแม่เป็นโรคนี้คนนั้นมีโอกาสเป็นมากกว่าปกติถึง 5 เท่า เคยมีการศึกษาเรื่องนี้ในฝากแฝดพบว่า ฝาแฝดคนหนึ่งเป็นโรคนี้แต่อีกคนไม่เป็นซึ่งทำให้ยากที่จะอธิบายเรื่องนี้ทางพันธุกรรมอย่างเดียว

การบาดเจ็บที่สมองทำให้เป็นโรคนี้ได้มากกว่าปกติ แต่การบาดเจ็บที่สมองเป็นโรคที่พบได้ไม่บ่อย เมื่อเปรียบเทียบกับอัตราการเกิดโรคอัลไซเมอร์ มีการศึกษาพบว่า คนที่เคยถูกน็อคเป็นโรคนี้ มากกว่าคนไม่เคย 3 เท่า ใครที่เป็นนักมวยจึงต้องรู้ไว้ และสิงห์มอเตอร์ไซค์ก็ต้องสำเหนียกไว้ด้วยว่า หมวกกันน็อคสามารถช่วยได้

มีรายงานการศึกษาคนสูงอายุซึ่งมีประมาณครึ่งหนึ่ง ที่ไม่มีโรคนี้หรือมีบ้างแต่ไม่รุนแรง เขาให้เหตุผลว่าการ ที่คนบางคนไม่เป็นอาจจะเป็นเพราะว่าคนนั้นมีสมองดี มีเซลล์สมองและวงจรจุลภาคที่สร้างขึ้นในสมองดีจากการ ศึกษาได้ใช้สมองฝึกปรือมาตั้งแต่เยาว์วัยทำให้มันเสื่อม ยาก ซึ่งตรงกับสถิติที่เขาพบว่า คนมีการศึกษาน้อย เป็นโรคนี้มากกว่า

ในครอบครัวที่มีลูกมากยากจนจะมีคนเป็นโรคนี้ มากกว่า ทั้งนี้เขาให้เหตุผลว่าคงจะเป็นเพราะเหตุผล เดียวกับย่อหน้าที่ข้างบน สมองของเขาดีกว่าจึงทนต่อ ความสูญเสียได้มากกว่า

อาการขี้หลงขี้ลืมธรรมดาอาจจะไม่ทำให้ตาย (ยกเว้นลืมวันเกิดเมีย ลืมวันแต่งงาน หรือลืมจ่ายเงินหมอ) แต่โรคอัลไซเมอร์ถ้าเป็นมากๆ เข้าอาจจะทำให้อวัยวะ สำคัญลืมทำงาน เช่น หัวใจ ปอด ทำงานผิดปกติทำให้ ถึงตายได้

ปัจจุบันนี้บริษัทยาพยายามค้นคว้าหายามารักษา โรคนี้ มีการทำวิจัยกันมาก มียาใหม่ๆ ออกมาบ้างแล้ว แต่ส่วนมากยังไม่ได้ผลดี เมื่อไหร่ได้ยาดีออกมาบริษัท ยาก็คงจะรวยมากเพราะนับวันจะมีคนแก่มากขึ้น มีคน เป็นโรคสมองเสื่อมกันมากขึ้น หุ้นบริษัทยาคงจะ พุ่งกระฉูด

ขณะนี้กำลังมีการเลือกตั้งกันถี่ ทำให้นึกขึ้นมาได้ว่า ควรจะมีการเขียนกฎหมายรัฐธรรมนูญเรื่องวุฒิสมาชิก เอาไว้ด้วยว่า ก่อนสมัครรับเลือกตั้งต้องผ่านการตรวจ โรคสำคัญหกอย่างคือ 5 อย่างตามโบราณนิยมคือ โรคเรื้อน วัณโรค โรคเท้าช้าง โรคผิวหนังร้ายแรง โรคมองคร่อบวกกับโรคที่ 6 คืออัลไซเมอร์อีกโรคหนึ่งด้วย

สำหรับท่านที่ไม่แน่ใจว่าจะเป็นโรคนี้ หรือเปล่าอาจจะลองอ่านตรงนี้ดู

สัญญาณบอกเหตุว่าจะเป็น โรคอัลไซเมอร์ มีดังนี้
  • ลืมเหตุการณ์ที่เพิ่งผ่านไปสดๆ จนมีผลเสียต่อการทำงาน
  • ไม่สามารถเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ได้
  • มีความยากลำบากที่จะทำกิจกรรม ประจำวันง่ายๆ ที่เคยทำได้ เช่น หุงข้าว สวมใส่เสื้อผ้า ฯลฯ
  • ไม่สามารถจำคำง่ายๆ ได้
  • ใช้ถ้อยคำที่ผิดๆ เวลาพูดจาสื่อสารกับคนอื่น
  • หลงเวลาและสถานที่
  • การใช้วิจารณญาณเสียไป
  • การใช้จินตนาการเสียไป
  • ทำของหายบ่อยๆ
  • มีการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์และ พฤติกรรมอย่างรวดเร็ว
  • มีอาการหงุดหงิด ซึมเศร้า วิตกกังวล สับสน และกระวนกระวายมากขึ้น
  • ขาดความรู้สึกริเริ่มสร้างสรรค์เป็น เวลานานกว่าเคย

(update 10 ตุลาคม 2000)


[ที่มา..หนังสือ นิตยสารใกล้หมอปีที่ 24 ฉบับที่ 7 กรกฎาคม 2543]

[ BACK TO LIST]
main พบแพทย์ คอมพิวเตอร์ เรื่องบ้าน เรื่องรถ เรื่องกฏหมาย เรื่องของผู้บริโภค เรื่องเบาๆ คลายเครียด

มีปัญหาสุขภาพ ที่นี่มีคำตอบ ห้องสมุดE-LIB[ hey.to/yimyam ][ i.am/thaidoc ]

Best view with [IE3.02][NETSCAPE 4.05][OPERA 3.21] resolution 800x600