แพทย์ชี้ความจำเสื่อมไม่ใช่เกิดจากอัลไซเมอร์อย่างเดียว ยังมีเรื่องอื่นอีกเพียบ โดยเฉพาะปัจจุบัน
ความเครียดกลายเป็นเรื่องใหญ่ที่ทำให้คนเกิดภาวะจำอะไรไม่ได้และหลงๆ ลืมๆ ที่แย่ที่สุดคือ
อาจถึงขั้นเป็นคน 2 บุคลิก บทดีๆ เหมือนคนปกติ แต่พอถึงบทร้าย อาจถึงขั้นแสดงอาการเถื่อนแบบไม่รู้ตัว
ศาสตราจารย์นายแพทย์กวี สุวรรณกิจ ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตเวชเด็กและวัยรุ่นกล่าวว่า
ปัญหาเรื่องอาการโรคอัลไซเมอร์นั้น ปัจจุบันมีมากขึ้น แต่อย่างไรก็ตามอาการที่เกี่ยวกับเรื่องความจำเสื่อม
มิได้เกิดจากเรื่องจากอัลไซเมอร์เพียงอย่างเดียว
หากยังมีเรื่องของภาวะความเสื่อมของสมองอันเนื่องมาจากได้รับสารพิษหรือการดื่มสุรา
อุบัติเหตุที่มีผลต่อสมอง การออกกำลังกายที่กระทบกระเทือนสมอง สำหรับแนวทางในการป้องกันนั้น
ศาสตราจารย์นายแพทย์กวีกล่าวว่า ต้องยอมรับว่าหากผู้ป่วยมีความจำเสื่อมจากอัลไซเมอร์ ถือว่า
เป็นเรื่องที่ป้องกันไม่ได้เพราะเป็นความผิดปกติทางร่างกาย แต่หากเป็นความจำเสื่อมนั้น
อันเกิดจากความเครียดนั้นสามารถบำบัดได้
" อธิบายง่ายๆ คือ อัลไซเมอร์ เป็นโรคชนิดหนึ่ง แต่ไม่ใช่สมองเสื่อมทุกประเภทมีสาเหตุจากอัลไซเมอร์
เพราะแม้แต่เอดส์ก็ยังขึ้นสมองได้ "
สำหรับสาเหตุของสมองเสื่อมที่พบนั้น แม้แต่ในเด็กก็ยังมีโอกาสเป็นได้กรณีที่ในช่วงที่คลอด
หากขาดออกซิเจนไปเลี้ยงสมอง จะทำให้เซลล์สมองตาย นอกจากนี้ในช่วงขวบปีแรก
หากเด็กอยู่ในภาวะทุพโภชนาการหรือการขาดอาหารอย่างรุนแรง โอกาสที่จะทำให้สมองเสื่อมก็มีสูง
ศ.น.พ.กวีกล่าวว่า สำหรับเด็กที่อยู่ในบริเวณเมืองใหญ่ หรือเมืองอุตสาหกรรม
ก็มีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคสมองเสื่อม โดยเฉพาะหากอยู่ในบริเวณที่มีมลพิษทางอากาศ เช่น
การปนเปื้อนของสารตะกั่ว หรือคาร์บอนมอนอกไซด์ในอัตราที่สูง
ไม่เพียงแค่สาเหตุดังกล่าวข้างต้นที่ทำให้เกิดภาวะความจำเสื่อมหรือสมองเสื่อม หากแต่ในปัจจุบัน
ยังมีเรื่องความเครียดและความกดดันทางจิตใจที่ทำให้ประชาชนมีอาการเป็นโรคความจำเสื่อมมากขึ้น
ในเรื่องดังกล่าว ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตเวชเด็กและวัยรุ่น กล่าวว่า ความจำเสื่อมในลักษณะดังกล่าว
จัดว่าเป็นอาการที่ไม่ถาวรและสามารถทำให้ความทรงจำมีสภาพกลับคืนได้ ซึ่งนั่นหมายความว่า
ความเครียดทำให้คนสูญเสียความทรงจำ และบางรายถึงขนาดมีอาการความจำเสื่อม
" ผมเคยเจอคนไข้รายหนึ่งเป็นนักศึกษาที่อยู่ในเหตุการณ์ 6 ต.ค. 2519 และเจอสภาพความรุนแรง
ปรากฏว่า หลังจากนั้นคนไข้จะเดินเหม่อเหมือนไม่รู้ตัว ซึ่งเป็นตัวอย่างที่เห็นชัดว่า เป็นปัญหาความจำ
ที่เกิดจากความเครียดจากจิตใจ
" จิตใจของคนเราเป็นเรื่องละเอียดอ่อน บางเหตุการณ์ถ้าไม่อยากจำ ก็จะจำไม่ได้ แต่บางราย
อาจมีอาการหนักกว่านั้นคือ เป็นผู้ที่เจอเหตุการณ์สะเทือนใจและพยายามจะกดหรือทำให้ลืม
ซึ่งทำให้ลืมได้ชั่วระยะหนึ่ง แต่ถ้ามีอะไรมากระตุ้น จิตไร้สำนึกที่ถูกกดอยู่ภายใน
ก็จะแสดงออกมาโดยอาจจะไม่รู้ตัว "
ศ.น.พ.กวีกล่าวอีกว่า สำหรับบุคคลประเภทดังกล่าว เรียกว่ามี 2 บุคลิกในตนเอง ซึ่งสภาพที่น่ากลัว
สำหรับคนรอบข้างคือ ภาวะที่ไม่สามารถควบคุมตนเองได้
" คนพวกนี้ ถ้าเคยเห็นภาพสยดสยอง และมีการกระตุ้นโดยสิ่งเร้าก็อาจจะแสดงพฤติกรรม
เหล่านั้นออกมา อย่างเช่นในรายของการฆาตกรรม ซึ่งเป็นเรื่องของจิตใต้สำนึก มีอาการเหมือนความจำไม่ดี
แต่ที่จริงคือ เขาจำเหตุการณ์เหล่านั้นไม่ได้เลย "
ศ.น.พ.กวี ระบุว่า สำหรับตัวอย่างในกรณีดังกล่าวคือ เคยมีคดีหนึ่งที่ภรรยายิงสามีเสียชีวิตขณะยังนอนหลับ
ซึ่งภายหลังเมื่อคดีถูกนำขึ้นสู่กระบวนการยุติธรรม ก็มีการนำไปอ้างในชั้นศาลได้ว่า ภรรยาทำไปโดยไม่รู้ตัว
เพื่อบรรเทาโทษ
ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตเวชเด็กและวัยรุ่นกล่าวอีกว่า ปัจจุบัน จำนวนคนไทยที่เป็นโรคความจำเสื่อม
จากกรณีดังกล่าวยังไม่มาก แต่ก็ถือว่าเป็นเรื่องที่ต้องเฝ้าระวังเช่นกัน
ทั้งนี้ เนื่องจากปัญหาความจำเสื่อมหรือจำไม่ได้ที่เกิดจากสภาวะทางจิตนั้นจะต่างจากความจำเสื่อม
ที่เกิดจากอาการทางสมอง ซึ่งการรักษาอาการความจำเสื่อมที่เกิดจากอาการทางจิตหรือความเครียด
นั้นอาจใช้หลายวิธีในการบำบัดรักษา อาทิ
1. การสะกดจิต
2. การใช้สาร sodium amytal ซึ่งจะออกฤทธิ์ทำให้เกิดอาการเหมือนครึ่งหลับครึ่งตื่น หรือเบลอๆ
ซึ่งในภาวะดังกล่าว แพทย์สามารถสอบถามหรือหาสาเหตุของความเครียดของผู้ป่วย
โดยที่ผู้ป่วยจะบอกสมมติฐานบางอย่างของอาการสมองเสื่อมในช่วงที่ยังเบลอๆ เพื่อช่วยในการวินิจฉัย
และบำบัดโรคได้
ส่วนกรณีที่มีผู้ป่วยบางรายมีอาการสมองเสื่อมหลังจากดื่มแอลกอฮอล์นั้น ศ.น.พ.กวีกล่าวว่า
เป็นอาการที่เรียกว่าสมองเสื่อมชั่วคราว โดยมีสาเหตุจากเซลล์สมองบางส่วนถูกทำลายเนื่องแอลกอฮอล์
ผลก็คือทำให้ไม่มีการบันทึกความจำ ซึ่งหากผู้ป่วยหยุดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อาการก็จะหายไป
" จะเห็นว่า บางคนกินเหล้าหนักมากจนจำไม่ได้ว่าคืนนั้นกลับบ้านได้ยังไง แต่พอหยุดเหล้าหรือ
ให้ร่างกายคืนสภาพความจำก็จะกลับมาเหมือนเดิมในวันรุ่งขึ้น"
|
