ภญ.รศ.เทวี โพธิผละ

ยา จึงมีทั้งคุณและโทษขึ้นอยู่กับลักษณะและวิธีการใช้ยาดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีบุคลากร ที่มีความรู้เรื่องยาโดยเฉพาะเช่น แพทย์ เภสัชกร แนะนำการใช้ยาอย่างถูกต้องและเหมาะสมสำหรับ การเยียวยารักษาอาการผิดปกติต่างๆประชาชนทั่วไปไม่ควรเลือกซื้อยาใช้เองแม้จะคิดว่า เป็นยาบำรุงร่างกายก็ตามเพราะอาจเกิดโทษได้หลายประการดังนี้

อาการติดยา ก็คือ อาการที่มีความอยากหรือต้องการยาที่ใช้ในทางที่ผิดอย่างต่อเนื่องเป็นประจำ จึงจะดำรงชีวิตประจำวันหรือทำงานตามปกติได้ หากไม่ได้รับยานั้นจะมีอากรขาดสติสัมปชัญญะ ก่ออาชญากรรมรุนแรง ดังเป็นข่าวปรากฏอยู่เนืองๆ เช่น การติดยาบ้า เฮโรอีน ฝิ่น มอร์ฟีน อาการข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ ยาบางอย่างแม้จะมีการใช้อย่างถูกต้องตามคำแนะนำของบุคลากรทางการแพทย์แล้ว ยังอาจแสดงฤทธิ์อย่างอื่นที่ไม่มีประโยชน์ในการบำบัดรักษาโรค หรืออาจเกิดอันตรายแก่ร่างกายได้ เช่น การใช้ยาแก้ปวด ทำให้เกิดแผลในกระเพาะอาหารหรือการใช้ยาปฏิชีวนะบางชนิดนานเกินไป ทำให้เกิดการติดเชื้อแทรกซ้อนหรือการใช้ยานอนหลับหรือยากล่อมประสาทเป็นประจำ ทำให้เกิดอาการหลงลืมหรือการใช้ยาแก้แพ้ ทำให้ง่วงนอน ปากแห้ง คอแห้ง เมื่อมีอาการผิดปกติจากการใช้ยาจึงต้องรีบหยุดยากลับไปพบปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร ที่สั่งจ่ายยาให้ทันที อาการแพ้ยา คือ อาการผิดปกติต่างๆ มากน้อยแตกต่างกันยากที่จะคาดคะเนได้ ตั้งแต่เป็นผื่นแดงคัน ลมพิษ ผิวหนังอักเสบ หอบหืด ปวดท้อง ท้องเดิน ความดันโลหิตต่ำ มึนงง หรืออาจรุนแรงถึงขั้นหมดสติ โคม่าเสียชีวิตได้ โดยทั่วไปแล้วจะเกิดอาการใช้ยาปฏิชีวนะ ยาแก้ปวด ยาต้านอักเสบ ยาต้านมะเร็ง อาจก่อให้เกิดอาการแพ้ ได้มากกว่ายากลุ่มอื่นๆ แม้บางคนไม่เคยมีประวัติแพ้ยาใดมาก่อน ก็อาจเกิดอาการแพ้ยาใดเมื่อใดก็ได้ ขึ้นอยู่กับสุขภาพร่างกายและจิตใจขณะนั้น จะมีความต้านทานเพียงใด