Ing AMANUNG KAPAMPANGAN atin
yang Koneksyun king MALAY

(The Kapampangan Language is related to the Malay Language)

neng EDWIN N. CAMAYA

(Part 1 of a 2-part article extracted from the July 1994 and October 1995 issues of Ing Susi)





MUMUNANG DAKE (Part 1)
 

Agpang king likas-likas dang istorya ding dai nang Balagtas, ngara, king ating metung a prinsiping ibat Java a menuknangan kambe ring kayang bulud, o grupu, king pampang ning ilug (Pampanga River), ban karin de pagmulan ing karelang imperio. King uli niti, atin yang makasdan a istorya i Padre Francisco Colin, nung nu ketang ika 17-siglo (17th Century), atagpuan ne ing metung a maglakbe Kapampangan a ibat Sumatra, at miparas la king libis ning damuman. At mipabusal la karing taung magsalitang malino Kapampangan. Makapiblas lang matuang usung barung Kapampangan a susulud da ketang minunang panaun. Ketang pamangutang da, anti keni ing sinabi nitang matua: "Ikayu (Pampangos) supling da kayu ding memalen a mebating. Meko la keti kanita, ban manuknangan la king aliwang labuad, at manibat na kanita, e no mibalita."

 
Ing makayagkat mu namang pansin ya ing lenguahe a bilang magpatutu. Tutung dakal ing salita king Mauling-Aslagan ning ASIA a gagamitan ding Indonesia king pamilyang Malayo-Polynesian. Ing Malay ya ing Pambansa rang salita: ning Brunei, Singapore, Malaysia, at Indonesia, ampon ding atlu nang Probinsya ning Thailand. Ing Malay ya ing salita rang gagamitan ding 75% ning kabilugan a ASEAN. Dekayanan dong 40% ding Pilipino king vocabularyo ra. Dakal la ring amanu king Malay a e mayayakit king Tagalug, at karing aliwa pang salitang Pilipino, dapot atilu king salitang Kapampangan. Milista tamung mapilan a amanung amana ring Kapampangan karing Bahasa Malay/Indonesia:

 

 
 
 
 
 
 
 
MALAY
KAPAMPANGAN
MALAY
KAPAMPANGAN
abu (ashes, dust)
ajak (to invite, ask)
ayun (rock, sway)
aku (I)
Alun (wave, swell)
angin (wind, air)
api (fire)
arus (current)
atap (roof)
abu
agkat
ayun
aku, yaku
alun
angin
api
agus
atap
itu (that)
kiri (left)
Laksamana (admiral)
lambat (slow, late)
lantai (floor)
linu (smarting, shooting pain)
lipan (centipede)
lilpas (cockroach)
luar (outer part, outside)
masam (sour, acid)
ita
kayli
Lacsamana (a surname)
lambat
lande
linyu
leypan
ipas
lual
maslam
babi (pig)
balu (widow/er)
balut (badge, wrapping)
bangar (odor of something 
rotten or stinking)
batu (stone, rock)
bau (smell, scent, odor)
bekal (stocks, supplies, provisions) 
beleng (to turn around)
buluh (bamboo)
bungsu (youngest)
burit (posterior, derriere)
babi
balu
balut
bange

batu
bau
bakal

biling
bulu
bungsu
buldit

nasi (cooked rice)
pedas (hot, spicy)
pegal (weary)
perekat (glue)
pusat (navel)
sanggul (knot of hair)
santan (coconut cream)
sepah (chew)
sepit (to pinch, squeeze)
sepulun (ten)
siku (elbow)
suara (voice)
sumpal (cork, stopper)
nasi
paras
pagal
pekat
pusad
sanggul
santan (thus, 'sinantan')
sipa
sipit
apulu
siku
siwala
sumpal
dapur (bonfire)
jala (net)
jauh (far)
jerawat (pimple, blackhead)
jilat (to lick)
dua (two)
ekor (tail)
emak (mother)
gatal (to itch)
garis (scratch, line)
dapug
dala
dayu
dalyawat
dilat
adwa
iki
ima
gatal
gulis
tajam (sharp, keen)
tambun (to be piled up)
tampar (a blow, slap)
tanam (to plant)
tanaman (plant)
titi (wooden, bamboo bridge)
tunggal (single, only, one)
ulas kasur (bedsheet)
ulat (worn, caterpillar)
umpan (bait)
upaya (means, expedient)
taram
tambun
tampa
tanam
tanaman
tete
tunggal
ulas
ulad
apan
upaya


Return to Ing Susi Page
Go to Kapampangan Home Page
Return to Kapampangan Dictionary Page
Return to Learn to Speak Kapampangan Page
Return to Armando's Home Page



 Armando A.B. Regala
email: armando.regala@usa.net

Date Created: June 3, 1997
last Updated: April 5, 2001