มีผลต่อร่างกายคล้าย Amphetamine
หรือ Ephedrine ( ยาอี, ยาบ้า )
ดังนั้นผลเสีย,
ผลข้างเคียงที่ต้องพบอย่างแน่นอนกับผู้ที่ใช้ยานี้
ได้แก่ นอนไม่หลับ,
ปากคอแห้ง, หงุดหงิด,
ประสาทหลอน, ใจสั่น,
อยู่นิ่งไม่ได้,
ขยันเกินเหตุ, ท้องผูก
เป็นต้น
นอกจากนี้ก็ยังมีผลกับคนข้างเคียงไปด้วยจากอารมณ์หงุดหงิด
อารมณ์ร้ายของผู้ทานยานี้
ผลการรักษาด้วยยานี้
ผู้ใช้ยามักยอมทนผลข้างเคียง
เพราะผลการลดน้ำหนักด้วยยาเหล่านี้ดีจนน่าพอใจ
คือลดได้เร็วมาก
อย่างไรก็ตามจะพบการดื้อยาเมื่อใช้ยาไปแล้วประมาณ
3 เดือน
นอกจากนี้ในแง่ผลการรักษาก็เป็นเพียงชั่วคราว
เพราะไม่ได้แก้ที่นิสัยการรับประทานอาหาร
และวิธีการใช้ชีวิตของผู้ใช้ยา
เมื่อหยุดยาก็จะพบว่าน้ำหนักกลับเพิ่มขึ้นมาอย่างรวดเร็ว
ช่วงหลังๆมีการใช้ยานี้ผิดวัตถุประสงค์
คือ นำไปใช้ทดแทนยาบ้า
เพื่อหวังผลการกระตุ้นประสาท
ทำให้ทำงานได้มากขึ้น
ด้วยเหตุผลทั้งปวงข้างต้นรวมๆกัน
ทางคณะกรรมการอาหารและยาจึงได้จัดให้ยากลุ่มนี้ถูกควบคุมการใช้
ห้ามจำหน่ายตามร้านขายยา
แต่ให้จำหน่ายในสถานพยาบาลเท่านั้น
กระนั้นก็ดี
ยาเหล่านี้ก็ยังถูกใช้อย่างผิดๆ
โดยบุคคลากรทางการแพทย์ที่ไร้จรรยาบรรณ
จ่ายยาเหล่านี้และยังใช้ยาร่วมกับยาอื่นๆที่มีอันตรายร่วมด้วย
เช่น ฮอร์โมนธัยรอยด์,
ยาขับปัสสาวะ, ยาระบาย,
ยานอนหลับ
โดยหวังผลให้ได้ผลอย่างรวดเร็วประทับใจผู้ใช้ยา
ซึ่งจะปรากฏภายหลังจากหยุดยาว่า
ผู้ใช้ยาจะมีน้ำหนักขึ้นอย่างรวดเร็ว
และต้องพึ่งยาระบาย
ยากล่อมประสาทต่อไป
และเลิกยาก
ชื่อทางเคมี |
(S)-2-formylamino-4-methyl-pentanoic acid
(S)-1-[[(2S,3S)-3-hexyl-4-oxo-2-oxetanyl] methyl]-dodecyl ester
C29H53NO5 |
การออกฤทธิ์ |
- โดยไปห้ามการทำงานของเอ็นไซม์
LIPASE
ซึ่งถูกสร้างจากลำไส้เล็ก
มีหน้าที่หลักคือ
การย่อยสลายไขมันที่ทานเข้าไป
จาก Triglyceride ให้เป็น Free Fatty Acid
และ Monoglycerides
ซึ่งอยู่ในสภาพที่ถูกดูดซึมผ่านผนังลำไส้เล็กเข้าสู่กระแสโลหิตได้
จากการศึกษาพบว่ายาสามารถลดการดูดซึมของไขมันได้ประมาณ
30 %
- ดังนั้นเมื่อไขมันไม่ถูกดูดซึม
ก็เท่ากับว่าร่างกายจะได้รับพลังงานน้อยลง
ถ้าเกิดความไม่สมดุลย์ของพลังงานที่ได้รับน้อยกว่าพลังงานที่ถูกเผาผลาญจากการทำงานหรือ
การออกกำลังกาย
น้ำหนักก็จะลดลงได้เอง
|
ข้อดี |
- ยานี้ถูกดูดซึมเข้าสู่ร่างกายน้อยมาก
ออกฤทธิ์เฉพาะในลำไส้
แล้วก็จะถูกขับออกทางอุจจาระ
จึงเท่ากับว่าไม่ไปรบกวนอวัยวะภายใจร่างกายเลย
- นอกจากนี้ยังมีประโยชน์ช่วยให้การควบคุมไขมัน,
คลอเรสเตอรอลในเลือดดีขึ้นด้วย
(
แต่ถ้าผู้ป่วยบางคนที่มีคลอเรสเตอรอลต่ำเกินไป
ข้อดีนี้ก็กลายเป็นข้อเสียเช่นกัน
)
|
ข้อเสีย |
- เนื่องจากยาลดการดูดซึมของไขมัน
ดังนั้นจะมีผลต่อสารอาหารที่ต้องอาศัยไขมันในการดูดซึมเข้าร่างกายด้วย
ได้แก่ วิตามิน A, D, E, K ด้วย
และจากการศึกษาในผู้ใช้ยา
ก็พบว่าเกิดขึ้นจริง
- และผลข้างเคียงที่สำคัญเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร
คือ
การมีหยดน้ำมันออกทางรูทวารหนัก
และความสามารถในการอั้นอุจจาระแย่ลง
บางรายถึงกับต้องใส่ผ้าอ้อม
|