ana sayfa : araştırma : internet : ağ aygıtları [ 3 / 6 ]

BÖLÜM 3

AĞ AYGITLARI

3.1 Tekrarlayıcı (Repeater)                                     

Tekrarlayıcılar Şekil3.1.1’de de görüldüğü gibi fiziksel katmanda çalışan aygıtlardır.

       Şekil 3.1.1 Tekrarlayıcının OSI referans modeline göre açıklanışı

Tekrarlayıcının  temel görevi bir fiziksel ortamdaki(kablo,fiber-optik,radyo dalgası gibi) sinyali kuvvetlendirmektir. Ağların fiziksel büyüklük sınırlamalarını zorlamak için kullanılır. Teorik olarak sonsuza kadar kullanılabileceği düşünülse de, gerçekte her tip kablo için belli sınırlarda kullanılabilmektedir.

3.2 Köprü (Bridge)

Modern bir Köprünün OSI modeline göre açıklanışı şekil 3.2.1’de görülmektedir. Bu şekilden de anlaşılacağı gibi köprüler OSI Referans modelinin 2. Katmanında çalışmaktadır.

Şekil 3.2.1 Köprünün OSI Referans modeli ile açıklanışı

Köprü cihazları temelde aynı ağ adresine sahip alt ağların bir birine bağlanması için kullanılır. Bir köprü bağladığı alt ağlar üstündeki tüm trafiği yürütür. Her paketi okur, paketin nereden geldiğini ve nereye gittiğini görmek için MAC (Media Access Control)-katman kaynağını ve yerleşim (destination) adresini inceler. Bu süzme yeteneği mesajları yayınlamak ya da yerel veri trafiğinin diğer ağ üzerine geçmesini engellemek için etkili bir yol sağlar. Bazı köprüler adres süzmenin ve protokol tipine bağlı süzgecin de ötesine gider.

       Şekil 3.2.2 Köprülerin Kullanım şekli

Bir köprü, DECnet, TCP/IP, XNS gibi farklı iletişim protokollerini kullanarak, protokol uyumluluğunu göz önüne almadan ağlar arasında fiziksel bağlantı sağlayabilse de, bu uygulamalar arasında işletilebilirliğini garanti etmemektedir. Bu, OSI referans modelinin yüksek katmanlarında işleyen ve farklı işlem ortamları arasında çevrim yapabilen standalone protokol çeviricilerini gerektirmektedir. Köprülü ağlar, protokol çevrimlerinin olmadığı, güvenlik gereksinimlerinin en az olduğu ve gereken tek şeyin basit yönlendirme olduğu durumlarda başarılıdır.

3.3 Yönlendirici(ROUTER)

Yönlendiriciler ; veriyi taşıyan paketlerin bir uçtan diğer uca , ağdaki uygun düğümler üzerinden geçirilerek alıcısına ulaştırılması işini yapan cihazlardır . Genel olarak protokol kümelerinin ağ katmanı ( Network Layer ) veya yönlendirme katmanı ( Routing Layer ) düzeyinde çalışırlar . TCP / IP ağlarda yönlendiricilerin görevi , IP adrese dayanarak paketleri LAN dışına taşımaktır . Dolayısıyla genişçe bir TCP / IP ağda , yönlendiriciler önemli görevlere sahip cihazlardır .  Yönlendiricilerin OSI  Referans modeli ile açıklanışı Şekil 3.3.1 de gösterilmiştir.

Şekil 3.3.1 Yönlendiricilerin OSI Referans Modeli ile açıklanışı

Router ; bir yönlendirme cihazıdır ; genel olarak LAN – WAN  bağlantısında veya vLAN ‘ arası bağlantılarda kullanılır . Üzerinde LAN ve WAN bağlantıları için ayrı ayrı portlar bulunur . Örneğin . en basitinden bir yönlendirici 1 tane LAN , 1 tane WAN portuna sahiptir. Şaseli  yönlendirici‘ ler da vardır ; şase üzerindeki boş yuvalara , gereksinime göre LAN ve WAN port modülleri takılır . Genelde ISP ( Internet Servis Provider / İnternet Servis Sağlayıcı ) ‘ lerde bu tür yönlendiriciler kullanılır .

Yönlendiricilerde kullanılan ROS ( Router Operating System / Yönlendirici İşletim Sistemi ) önemlidir ; ağda kullanılan protokol kümesini destekliyor olması gerekir . Bu amaçla TCP / IP ağlarda kullanılacak yönlendirici ‘ da IP yazılımı ; NetWare ağlarda kullanılacak olan yönlendirici ‘ da IPX yazılımı yüklü olmalıdır .

3.3.1 Yönlendirici Türleri :

Yönlendiriciler değişik şekillerde sınıflandırılırlar . En çok kabul görenlerden biri , desteklediği 3 . katman protokolüne göre IP Yönlendirici , IPX Yönlendirici , Appletalk Yönlendirici gibi . Bir diğer sınıflandırma şekli de , ağ içerisinde yerleştirildikleri yere göre Merkez ( Core ) Yönlendirici ve Kenar ( Edge ) Yönlendirici olarak sınıflandırılmaktadır .  Bu sınıflamanın neye göre yapıldığı şekil 3.3.2.1 de gösterilmektedir.

Şekil 3.3.2.1  Merkez ve kenar yönlendiriciler

3.3.1.1  Merkez Yönlendiriciler  ( Core Router ) :

Merkez yönlendiriciler belirli bir bölgede var olan kenar yönlendiricilerin oluşturduğu trafiğin bir noktada toplanması ve paketlerin alıcısına ulaşması için en uygun yola sürülmesi işini yaparlar . Veri paketleri ya kendisine doğrudan bağlı diğer kenar yönlendiricilere , ya da komşusu olan diğer merkez yönlendiricilere yönlendirirler .

Merkez yönlendiriciler güçlü donanıma ve daha yüksek işlem gücüne sahip olurlar. Üzerinde çalışan yönlendirme algoritmaları daha karmaşık olur ve en uygun yolun belirlenmesi için metrik değer dışında birçok parametreye bakarlar .

Merkez yönlendiriciler farklı türde WAN portu ve standardını desteklemek , esnek bir çözüm sunmak amacı ile şaseli üretilirler . Şase , pasif yapıdadır ve içerisinde port modülleri takılabilecek boş yuvalara ( slots ) sahiptir . Yuvalara , gereksinimine göre port modülleri takılır ve bunların bir kısmı ileride yapılabilecek genişlemeler için boş bırakılır .

Merkez yönlendiricilerin port yoğunluğu ( bir şase üzerindeki, port sayısı ) ve  paket işleme başarımı yüksek olur . Bu tür yönlendiricilerden beklenen , daha dayanıklı olması ve kendisini değişikliklere karşı daha hızlı uyarlayabilmesidir .

Aktif ağ cihazları sürekli çalışacak şekilde tasarlanırlar ve bozulması en olası birimleri güç kaynaklarıdır . Bu nedenle merkez noktada kullanılabilecek cihazlar , yönlendirici olsun , anahtar ( switch ) olsun yedek güç kaynağına sahip olacak şekilde üretilirler . Genelde ikinci güç kaynağı cihaz üzerinde gelmez , sonradan eklenir .

Şaseli ağ cihazlarında diğer önemli bir nokta , şasenin sahip olduğu arka alan ( backplane ) hızı veya band genişliğidir . Arka alan band genişliği modüller arasındaki trafik gereksinimine cevap verebilecek büyüklükte olmalıdır . Arka alan band genişliğinden dolayı bir sıkışma oluşmamalıdır . Örneğin arka alan hızı 1Mbps olan bir yönlendirici , farklı modüller üzerinde ATM ( 155 Mbps ) veya E3 ( 34 Mbps ) portları varsa ve bu portlar arsında yoğun trafik oluşuyorsa bir sıkışma oluşur .

Üreticiler , şaseli ürünlerde arka alan yolu olarak ortak yol ( shared bus ) veya her modül arsında birer matrissel yol kullanmaktadır . Cihazların arka alan band genişliği değerlendirilirken bu yol mimarisi de göz önüne alınmalıdır .

3.3.1.2 Kenar Yönlendiriciler ( Edge Router ) :

Kenar yönlendiriciler genel olarak 1 veya 2 LAN ‘ ın WAN ‘ a veya uzak ofislerin merkeze bağlanmasında kullanılır . LAN ve WAN bağlantısı için sahip olduğu port sayısı sınırlıdır ve genelde komple bir cihaz olarak üretilir . Örneğin , tipik olarak bir kenar yönlendiricinin 1 adet LAN ( Ethernet , TR – Token Ring  vs . gibi ) 1 veya 2 adet QAN ( senkron veya asenkron seri ) portu bulunur . Bu tür yönlendiricilerde , işlevini yerinme getirmede kusur olmaksızın basitlik en önemli unsurdur .

Bu tür yönlendiricilerin LAN portu , doğrudan RJ45 Ethernet ara yüzü yerine AUI ara yüzlü üretilirler ; bu ara yüze gereksinime göre bitarafı AUI ( Attachment User Interface : 10 Mbps ethernet için AUI , Fast Ethernet [100 Mpbs ] için MII , Gigabit Ethernet [ 1 Gbps ] için GII olarak adlandırılır .) , diğer tarafı RJ45 Ethernet , Fiber Optik Ethernet , RJ45 Token Ring vs . olan bir ortam dönüştürücü ( Transceiver ) takılarak gereksinim duyulan port elde edilir .

3.3.2 Yönlendirici Donanım Ve Yazılımı :

Bir yönlendirici donanım ve yazılım olmak üzere iki ana parçadan oluşur. Donanım kısmı kadar üzerinde çalışan yönlendirici işletim sistemi ( ROS – Router Operating System ) de önemlidir . İşletim sistemi bir yazılımdır ve işlevi , desteklediği 3 . katman protokolleri ve kullandığı yönlendirme algoritması için gerekli fonksiyonları sağlamaktadır. Bunun yanı sıra ağ yöneticisine konfigürasyonunun yapılması için bir ara yüz sunar .

Yönlendiricilere , kullanılacak 3 . katman protokolüne uygun ROS yüklenmelidir . IP kullanılacaksa IP ROS , IPX kullanılacaksa IPX ROS veya her ikisi de kullanılacaksa IP / IPX ROS parçaları yüklenir .

Yönlendiriciler üzerinde çeşitli özellikte bellek ve saklama birimleri bulunur ; özellikle yönlendirme tablosunun tutulduğu bellek birimi kapasitesi merkez  yönlendiriciler için önemlidir. Çünkü yönlendirme tablosu oldukça şişebilir ; aynı zamanda hızlı bir bellek türü olmalıdır. Birim zamanda yönlendirme başarımı ( routing performance , paket / s ) yüksek olmalıdır.

Yönlendiricilere , güvenlik duvarı ( firewall ) gören yazılımlar yüklenebilir. Böylelikle tek bir cihaz ile hem yönlendirici hem de güvenlik duvarı ( freewall ) işlevleri sağlanmış olur.

3.3.3  BROUTER

3.3.4 Bir LAN’ın  Yönlendirici İle  İnternete Bağlanması

Bir LAN ‘ ın İnternet ‘ e bağlanması IP yönlendirici üzerinden gerçekleştirilir . IP yönlendirici LAN içinden gelen ve İnternet ‘ e çıkmak isteyen tüm IP paketleri , İnternet Servis Sağlayıcı ( ISS ) tarafındaki yönlendiriciye aktarır ; tersi olarak da , İnternet Servis Sağlayıcı ( ISS ) ‘ in yönlendiricisine gelen ve LAN ‘ ı adresleyen tüm IP paketler LAN ‘ ın yönlendiricisine iletilir .

Bu durumda LAN tarafındaki kenar yönlendirici (edge router ) , ISS tarafındaki merkez yönlendirici ( core router ) konumundadır. Çünkü ISS ‘ ler tarafında bulunan yönlendiriciye bir çok kurumsal LAN bağlantısı yapılır; bu nedenle çok portlu ve başarımı yüksek bir yönlendirici olmalıdır.

Şekil 3.3.5.1 Örnek LAN Ve İnternet Bağlantısı

3.3.4.1 Gereken Donanım Ve Yazılımlar

Bir kurumsal LAN ‘ ı İnternet ‘ e bağlamak için sağlanması gerekenler aşağıdaki gibi sıralanabilir ;

- Yönlendirici

     - ROS ve IP desteği

     - ISS ‘ e iletim yolu ( genelde TT ‘ den kiralanır )

     - ISS yönlendiricisinde bir port

     - Modem ( iletim yolu analog ise )

     - LAN ‘ da bir port

     - Ara kablolar

     - Koruma Duvarı ( Firewall ) ve NAT desteği ( gerekiyorsa )

Yönlendirici , gereksinim duyulan port yoğunluğunu sağlamalıdır , üzerinde koşacak olan yönlendirici işletim sistemi ( ROS ) IP ‘ yi desteklemelidir .

Bağlantı için , LAN ile ISS arasında bir iletim yolu olmalıdır . Bu hat , genelde Türk Telekom ( TT ) gibi bir firmadan kiralanır ; eğer mesafe sorunu yoksa ve kablo döşenmesi mümkün ise , iki nokta arasına doğrudan kablo da çekilebilir . Aynı zamanda ISS yönlendiricisi üzerinde ,istenen band genişliğini destekleyen bir port kiralanmalıdır .

Eğer LAN ile ISS arasındaki hat , analog ise her iki taraftaki yönlendiricilerin WAN tarafına birer modem koyulmalıdır .

Modem genel olarak , senkron bağlantılarda , 128 Kbps , 256 Kbps , 512 KBps gibi istenen band genişliğini destekleyen bir temel band ( baseband ) modem olur ; asenkron bağlantılarda ise , alışılagelen asenkron modemler kullanılır .

Yönlendiricinin LAN bağlantısını sağlamak için LAN tarafında bir port , yönlendirici LAN portu ayrılmalıdır . Ara kablolar da oldukça önemlidir . Özellikle , yüksek hızlarda yapılan bağlantılarda yönlendirici ve modem ara kablosu önemlidir . LAN bağlantısında kullanılan kablo , çoğunlukla , bilinen RJ45 uçlu UTP kablo olur .

Bazı yönlendirici cihazlar , üzerinde çalışan standart işletim sistemine ek olarak , koruma duvarı ( firewall ) ve NAT desteği veren yazılımları / programları da desteklemektedir ; LAN ‘ a ayrı bir sistem koymaksızın yönlendiricinin bu özellikleri de kullanılabilir .

Koruma duvarı ( firewall ) , LAN ‘ ı dış dünyadan korumak için TCP / IP bazlı erişim kısıtlamaları getirir . Örneğin LAN içerisindeki sistemlere dışarıdan telnet , ftp bağlantısı yapılması engellenebilir .

Şekil 3.5.1.1 Yönlendirici ve NAT Özelliği

NAT (  Network Address Translation ) , adres dönüşüm özelliğidir . Bu özellik sayesinde , LAN içerisinde kayıtlı olmayan IP adresler kullanıp , İnternet ‘ e kayıtlı IP adresleriyle çıkılır . NAT özelliği sayesinde 1 tane kayıtlı IP adresi ile LAN içerisindeki tüm bilgisayarlar İnternet ‘ e çıkabilir .

3.3.4.2 Minimum Konfigürasyon Bilgisi :

Küçük bir LAN , C sınıfı bir adres ve basit bir yönlendirici ; bu üçü bir arada küçük ve orta boy bir kurumsal ağın İnternet ‘ e bağlanmasını sağlamaya yeter . Ancak ağ güvenliğini sağlamak için ya yönlendirici üzerine koruma duvarı ( firewall ) yazılım yüklenir ya da yönlendirici ile LAN arasına en az iki tane portu olan koruma duvarı koyulur .

IP yönlendiricilerin konfigürasyonu için gerekli minimum konfigürasyon parametreleri şunlardır :

- Portlara verilecek IP adresleri

- Ağ maskeleri

- Portların ara yüz türü

-Çalıştırılacak yönlendirme algoritması

Bu dört parametre , daha yönlendirici konfigürasyonu başlamadan bilinmelidir . LAN tarafında kullanılacak olan yönlendiricinin iki tane portu vardır ; biri LAN , diğeri WAN bağlantısı için kullanılan bu portlara birer IP adresi verilmelidir ve portların ara yüz türünün ne olduğu önemlidir .

Doğal olarak LAN tarafı için Ethernet , TR – Token Ring gibi LAN teknolojilerine ait port ara yüzü ; WAN tarafı için ise var olan WAN teknolojilerine ait port ara yüzü olacaktır . WAN tarafındaki port bir seri porttur ; asenkron veya senkron olabilir .

3.3.4.3 Yönlendirici Konsolu :

Fiziksel bağlantılar sağlanmışsa yapılması gereken , yönlendirici konsoluna girmektir ; konsol , cihazın konfigürasyonu için gerekli ortamı sağlar ; diğer bir deyişle ROS komut satırına veya mönülü konfigürasyon programına erişilmesini sağlar . Konsol erişimi için yönlendiriciler üzerinde özel bir port bulunur ; çoğunlukla da RS-232-C standardındadır .

Yönlendirici konsoluna telnet bağlantısı da yapılabilir; ancak yönlendiricinin minimum IP bilgisi yerleştirilmiş olmalıdır . IP bilgisi yerleştirilmemiş ise , doğrudan bir terminal veya terminal emülasyon yazılımı ile bir PC ‘ den bağlanılabilir .

Yönlendirici konsoluna eriştikten sonra , ki bu durumda ya bir mönüyle karşılaşılır ya da komut satırına düşülür . ( WAN için IP adresi 199.6.20.1 , ağ maskesi 255.255.255.252 ve LAN için IP adresi 196.6.15.99 , ağ maskesi 255.255.255.0 olarak verilen bir yönlendirici için yazılması gereken komutlar şöyledir )

interface serial 0

  ip address 199.6.20.1 255.255.255.252

  interface ethernet 0

  ip address 199.6.15.99 255.255.255.0

  router rip

  defult metric 10

  network 199.6.15.0

İlk iki satırda WAN bağlantısı için kullanılan seri porta IP adresi ve ağ maskesi atanmıştır . Üç ve dördüncü satırlarda LAN portu olan Ethernet için IP adresi ve ağ maskesi atanmıştır . Beşinci satırdaki router rip komutu yönlendirme algoritması olarak RIP kullanılacağını belirtmektedir . Altıncı satırda atlama sayısının 10 olacağı belirtiliyor . Bu işlemlerden sonra sistem yeniden başlatılırsa artık yönlendirici ( router ) TCP / IP ağ üzerinde çalışmaya başlayacaktır .

3.3.5  CISCO Router IOS Komut Satırı

Cisco yönlendiriciler üzerinde Cisco IOS yazılımı çalışır ; gereksinime göre değişik uyarlamaları olan Cisco IOS yazılımı , hem yönlendirici işlevini yerine getirmek için gerekli programlara hem de konfigürasyon için gerekli komutlara sahiptir . Bir Cisco yönlendirici , bu komutlar aracılığı ile konfigüre edilebilir .

IOS yazılımı , konfigürasyon komutlarının çözümlenmesi ve yürütülmesi için bir komut yorumlayıcıya sahiptir . Komut yorumlayıcı , diğer işletim sistemlerinde olduğu gibi komut satırından girilen komutu yorumlar ve yürütülmesini başlatır . Cisco komut satırı , ayın anda var olan bir çok moddan birinde olabilir .

·         Kullanıcı modu ( user / EXEC mode )

·         Ayrıcalıklı kullanıcı modu ( Privileged EXEC mode )

·         Global Konfigürasyon modu

·         Ara yüz Konfigürasyon modu

·         Vb ..

Her modda yürütülebilecek komutlar ve yapılabilecek işlemler farklıdır . Dolayısıyla , konfigürasyon yapılırken hangi modda olduğu bilinmeli ve komutun yürütülmesi için uygun moda geçilmelidir .

3.3.5.1 Kullanıcı Modu ( user / EXEC Mode ) 

Yönlendirici konsoluna giriş yapar yapmaz , kendiliğinden kullanıcı moduna girilir ; komut işareti Router > şeklindedir . Bu modda bir şeyler yapacak komut fazla yoktur . Terminal ayarları , sistem bilgilerinin listelenmesi gibi işlemler yapılabilir . Bu modda kullanılan komutları görmek için komut satırında “?” karakteri girilirse tüm komutlar listelenir . Router > ?

3.3.5.2 Ayrıcalıklı Kullanıcı Modu ( Privilaged EXEC Mode )

Bu moda girmek için “enable” komutu kullanılır ; girilirken şifre sorgulaması yapılır. Kullanıcı moduna geri dönmek için “disable” komutu kullanılır.

3.3.5.3 Global Konfigürasyon Modu

Bu moda girmek için ayrıcalıklı kullanıcı modunda “configure terminal” komutu yazılır . Tekrar ayrıcalıklı kullanıcı moduna dönmek için “exit” , “end” komutları kullanılır veya Ctrl +Z tuşlarına basılır . Bu moddan diğer tüm modlara geçiş yapılabilir .

3.3.5.4 Ara yüz Konfigürasyon Modu

Port ara yüz konfigürasyonunun yapılması için bu moda geçilir . Global konfigürasyon modunda iken “interface serial 0” bu moda geçiş yapılmış olur . Tekrar global konfigürasyon moduna geçmek için ise “exit” , ayrıcalıklı kullanıcı moduna geçmek için ise “end” komutu kullanılır .

3.3.5.5 Default Geçit yolu

Bir yönlendiriciye gelen paketler , yönlendirme tablosuna bakılarak nereye aktarılacağı belirlenir . Ancak İnternet ‘ teki tüm ağ adreslerini yönlendirici tablosuna girmek mümkün olamayacağı için , yönlendiriciler üzerine “default geçit yolu” diye adlandırılan bir yönlendirme bilgisi girilir . Yönlendirme tablosunda ilgili yönlendirme bilgisi olmayan tüm IP paketleri default geçit yoluna verilir .

3.3.5.6 Statik Yönlendirme

Yönlendirme tablosu içerisinde sürekli kalan statik yönlendirme bilgisi var ise bu tür yönlendirmeye statik yönlendirme diyoruz . Bir statik yönlendirme tanımlamak için “ip route” komutu kullanılır . Var olan bir yönlendirmeyi kaldırmak için ise “no ip route“ komutu kullanılır.

Sonuç olarak ; IP yönlendiriciler ( router ‘ ler ) İnternet ‘ in omurgasını oluşturan ara cihazlardır . LAN içerisinde kalmadığı sürece , tüm IP paketler bir yönlendirici üzerinden alıcısına giderler . Yönlendiriciler , IP paketlerin alıcı adres kısmına ve yönlendirme tablosuna bakarak paketlerin en uygun yoldan gönderilmesini sağlarlar . Yönlendirici cihazlar bulundukları yere göre , farklı özelliklere sahip olurlar.

Merkezi bir noktada bulunan yönlendirici hem güçlü bir donanıma hem de güçlü ve etkin yönlendirme algoritmalarına sahip olmalıdır ; hem de yönlendirme kapasitesi büyük olmalıdır . Sadece bir LAN bağlantısı için kullanılan yönlendiricilerin fazla bir başarıma sahip olması beklenmez ; ilgili LAN ‘ ın gereksinimlerini sağlaması yeterli olur .

3.4 Geçit Yoları(Gateway)

Geçit yolları köprü ve yönlendiricilerin yeteneklerinin de ötesine geçerler. Aşağıdaki şekilden de görülebileceği gibi OSI referans modelinin üst katmanlarında işlerler.

Şekil 3.4.1 Geçit Yolunun OSI Referans Modeli ile açıklanışı.

3.5 Modem

Eğer iki bilgisayarı birbirine bağlamak istersek çok basit bir şekilde ikisi arasında kablo çekeriz. Ama eğer iki bilgisayar arasındaki mesafe kablo ile bağlanamayacak kadar fazla ise bu sefer telefon hatları kullanılır. Ancak telefon hatları bilgisayarlar gibi digital olarak çalışmazlar. Bilgisayarlar kendi içlerinde  yada bir networkte bir noktadan başka bir noktaya bilgi iletimi yaparken 1-0 şeklinde kesin değerler göndeririler. Ancak telefon hatları analogdur. Bu durumda uzak iki bilgisayarı birbirine bağlarken yardımcı bir alete ihtiyacımız vardır. Bu alet öyle bir şey olmalıdır ki bilgisayardaki dijital sinyali analoga çevirip telefon hattına yollasın yada karşıdaki bilgisayardan  telefon hattı ile gelen analog sinyali digitale çevirip bilgisayara aktarsın. İşte bu iş için kullanılan alet modemdir.

Modemler sıradan PC’lere haricen yada dahili olarak takılabilirler. Ancak İnternet sevis sağlayıcılarında kullanılan modemler sıradan PC’lerde kullanılan modemlerden biraz farklıdır.

Bir İnternet Servis Sağlayıcı aynı anda pek çok kullanıcıya aynı telefon numarası vasıtası ile erişebilir. Bir internet servis sağlayıcıya yüzlerce insan aynı telefon numarasını çevirerek bağlanır. Peki bu nasıl olmaktadır?

İnternet servis sağlayıcılarda çok kanallı bağlantılar kullanılır. Yani aynı telefon numarası hatta aynı hat kullanılarak aynı anda yüzlerce kişi ile haberleşilebilir. Örneğin 20 kanallı bir bağlantıya sahip bir modemin numarası çevrildiğinde o modem o anda 16 kişiyi hali hazırda bağlı tutarken bizi de kabul eder ve bizden sonrada daha üç kişiyi daha kabul edebilir. İnternet servis sağlayıcılar üzerinde kullanılan modem yönlendirici ikilisine erişim sunucu (access server) denir. Erişim sunucu LAN’lara uzak bağlantıların gerçekleştirilmesi için kullanılır; iki nokta arasında bir iletişim kanalı oluşturulur. Uygulamada erişim sunucular tek bir şasede bulunmaktadır.

Şekil 4.1.1 Asenkron iletim

İnternet servis sağlayıcılar asenkron seri iletim yapan modemler kullanır. Bu iletişimde gönderici ve alıcı ayrı saatleri kullanır. Gönderilecek karakterin başına başla(start) biti; sonuna da hata sezmede kullanılan eşlik(parity) ve dur(stop) bitleri eklenir. Başla biri  “0” dur biri ise “1”  dir. Eşlik biti ise gönderilecek karakterin bitlerinden hesaplanır. Çift eşlikte eşlik biti karakterdeki bitlerin “1”’lerinin sayısı tekse “1” çiftse “0” seçilir. (Tek eşlikte ise bunun tam tersi geçerlidir.)

3.6 Hub

Hub cihazı çok portlu tekrarlayıcıya benzer. Ancak çalışma ilkesi benzer olsa da işlevsel farklılık gösterir. Hub çeşitli yerlere dağılmış uç bilgisayarların bir noktada birleştirilmesine imlan sağlar. Hub yıldız topolojideki bir ağın kurulmasında kullanılabilecek en ucuz sistemdir.

       Şekil 3.6.1 Hub kullanılan bir bilgisayar ağı

Hub sistemi paylaşılan yol esasına dayanır. Hub sistemlerinde aynı anda ancak iki bilgisayar birbirleriyle haberleşebilir. Bu iki bilgisayar haberleşirken diğer bilgisayarlar beklemededir. Bu neden Hub çok fazla bilgisayar içeren bilgisayarlarda ağ üzerinde müthiş yavaşlamalara neden olur. Hub’ lar 4,8,12,24 portlu olabilirler. Daha fazlasına gereksinim duyulduğunda hublar birbirine bağlanabilir. Bu amaçla Hub üzerinde “UPLINK” portu vardır. Bu port diğer portlardan farklı olarak 10Mbit değil 100Mbittir. Hublar birbirine bağlanırken  istenirse sıradan portlarda kullanılabilir.  Ancak böyle bir bağlama şekli oldukça yavaş bir ağa sahip olmamıza neden olur. çünkü aynı anda sadece iki portun birbiriyle haberleştiğini göz önünde tuttuğumuzda bu durumda bir hub  üzerindeki ağı

bilgisayar ile diğer hub üzerindeki bilgisayar haberleşmek istediğinde hattaki tüm bilgisayarlar bekleme konumuna geçer. Örneğin 40 bilgisayar bağlı ise 2 bilgisayar birbiri ile bağlıyken 38 bilgisayar beklemededir.

3.7 Anahtar Cihazı (Switch)

Anahtar cihazı Hub cihazı gibi yıldız ağ topolojisinde kullanılır.  Anahtar cihazının kullanıldığı bir ağ şeması şekil 3.7.1 ‘de gösterilmiştir.

       Şekil 3.7.1 Anahtar Cihazı Kullanılan bir Ağ

Kendisine bağlı olan aygıtlara anahtarlarlamalı bir yol sunar. Hub cihazından faklı olarak iki cihaz birbiri ile iletişimde bulunurken başka iki cihaz da kendi aralarında iletişim kurabilir.  Ancak şu da var ki eğer birden fazla cihaz tek bir cihaz ile haberleşmek isterse bu durumda yine anahtar cihazı paylaşımlı bir yol sunmak durumunda kalacaktır.

Böylece yüksek bir hıza sahip olunur. Anahtar cihazları üretildikleri teknolojiye göre adlandırılır. Ethernet Switch, ATM Switch  vb.