เรื่อง การเกิด imposex ในหอยน้ำเค็มเนื่องจากผลกระทบของสารไตรบิวทิลทิน | ภาควิชาชีววิทยา |
Imposex in Sea Snails as Bioindicator of Tributyltin Contamination | คณะวิทยาศาสตร์ |
นายประสาท เนืองเฉลิม | มหาวิทยาลัยขอนแก่น |
บทย่อเรื่อง
( Summary )
การศึกษาและการนำเสนอสัมมนาในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ที่จะแสดงให้เห็นถึงผลกระทบของสารไตรบิวทิลน (Tributyltin)
หรือTBTต่อสิ่งมีชีวิตในแหล่งน้ำทะเล เช่น ปลา ครัสตาเชียน สาหร่าย เป็นต้น ในพวกหอยจะเห็นผลกระทบได้ง่ายและ
ชัดเจนกว่าสิ่งมีชีวิตอื่นๆ จากการตรวจเอกสารพบว่า จะเกิดลักษณะ penis-like appendixes ในหอยฝาเดียว ( Neogastropods )
เนื่องจากสารTBT ทำให้ปริมาณฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนเพิ่มขึ้น การศึกษาส่วนใหญ่พบในหอย Nucella lapillus ในแถบยุโรป
ส่วนในประเทศไทยทำการศึกษาในหอย Thais distinguenda โดย Bech และคณะในปี 1995 บริเวณรอบๆ เกาะภูเก็ตรวม
21สถานีมีการเกิดimposex ถึง 10 สถานี ที่แหลมน้ำบ่อมีการเกิด imposex สูงที่สุดถึง 84 เปอร์เซ็นต์ ในช่วงเดือนพฤษภาคม
2540 ข้าพเจ้าและคณะได้การศึกษา 2 สถานีคือ แหลมพันวาโดยใช้ Thais distinguenda และแหลมน้ำบ่อใน T. distinguenda
และ T. bitubercularis พบว่า T. bitubercularis จะมีเปอร์เซ็นต์การเกิด imposex มากกว่า T. distinguenda และที่แหลมน้ำ
บ่อมีการเกิด imposex มากกว่าที่แหลมพันวา เนื่องจากมีการปนเปื้อนสาร TBT มากกว่า