17/5
Afstand nemen vergroot de perceptie. Chunga’s revenge komt dan ineens nader tot u. Chunga’s revenge is de transformatie van moederkoek naar vaderbeeld. Familiair voor jong en oud. (Een flink Freudiaanse aanpak, met Jugendstil, smeerpijperij -T-shirts met Pijpco- en droomuitleg, de enige echte vooroorlogse Wiener melange kortom, is beter dan baggeren met een platbodem.) Het snarenspel van FZ kwam uit de donkere kamer naar buiten, het daglicht in. Zijn malle liedjesleest zat eigenlijk reeds gegoten, maar een mateloos iemand heeft niets aan sjablonen en clichés, en zoekt flexibele werkvormen. Gelukkig bleek de koekoek één zang van The Phlorescent Leech & Eddie een vruchtbaar legsel, in plaats van de gevreesde dooier in de pot.

Het sleutelnummer Chunga’s revenge opende terecht hele shows. Met dergelijke, uit het lood geslagen toonladders, voorzag FZ zijn handtekening van een watermerk. Hofnar FZ liet weinig in rook opgaan, getuige Twenty small cigars, het restje rat uit de asla. De stelselmatig ververste muziek van Tell me you love me werd een soort klimop, met teksten als Don’t be a lawyer en Why don’t you like me? Als trendspotter was FZ zo fel als een daas. Van The Clap maakte FZ een prachtig vals platje, waar het jeukende cynisme van afdroop en waar Klepzeiker nog een puntje aan had kunnen zuigen. De overgang Chunga’s revenge - The Clap is de mooiste sinds de aanleg van het aquaduct bij Carthago. Jammer genoeg kreeg het prachtvolle liefdeslied Sharleena later te maken met misplaatste gitaarsolo’s van fout gekaste familieleden.

In de volgende druk (druk druk) van de FZ-Michelingids krijgt Chunga’s revenge het volle pond met een extra ster.
In het kader van de heroriëntatie Zoot allures ook meteen langs de feministische meetlat gelegd. (11,8 cm) Bij goed weer gevoel ik nog steeds de opwinding van de eerste keer Wind up workin’ in a gas station: ‘hè?’ Direct gevolgd door FZ met schaar en scheermes in Osaka. Als gitaarkapper kon FZ zich meten met de Grote Pruikekoppen, al noem ik geen namen, want Maarten ’t Hart heeft al zat genoeg hartkloppingen. FZ was soms trouwens net zo verknipt als zijn eigen solo’s.

Op het driehonderdste gehoor bevat The torture never stops meer gitaren dan een balalaika-orkest. (Door met open mond te luisteren krijgt de buis van Eustachius zijn oorspronkelijke functie van subwoofer voor trillingsgetallen onder de twee weer terug) Find her finer is rhythm & wop uit danssalon De Potloodslijper, en Zoot allures wordt, samen met het rooforkest, veel gehoord in barbershop Adagio te Pasadena.

Na deze plaat het door mekaar gehusselde, beeldige stripverhaal Thing-fish, eigenlijk een zeikstuk. Iets minder cru en verpakt in artistiek Volapük: Thing-fish is het pissoir van Marcel Duchamp theatraal geboetseerd in een muzikaal terrarium vol slang, wandelende takken en wortels. Het wachten is voortdurend op David Attenborough met een krul in zijn haar. Misschien de E.O. een keer lief aankijken.

Thing-fish is tevens min of meer een keerpunt. Voor het eerst gaat FZ voor een dubbeltje graaien in zijn eigen grabbelton en geeft oud repertoire een nieuwe konttekst. De rolverdeling ligt voor de hand. Dale Bozzio blinkt uit als serpent, Terry Bozzio is de lul, en Ike Willis had altijd al schubben. Groen licht voor lulkoek.

Thing-fish is een vocale verse worst, een stemmenbureau met koorbanken en een Iers-Zweeds open boek voor laryngitis. Andere geluiden: de Synclavier is enerzijds zo ijl en esoterisch als een steelguitar in een hogedrukpan, anderzijds doorzichtig massief als een kerkorgel op de zondag. Thing-fish is een bazar met klanktapijten en FZ heeft de rode loper opZtelijk opgeborgen. (Soek Soek)
Thing-fish achter de schermen vereist Spock-oren.

Heb ik weleens geschreven over de plaatjes Waka/Jawaka en The Grand wazoo? Samengevat: een gedeeltelijk gebroken FZ zat met een boekje gitaar-voor-beginners op schoot, terwijl een koppel blazers reutelde achter zijn rolstoel. Gelukkig liep de bandrecorder wel. Die plaatjes zijn trouwens heel aardig geworden. Waarom dat zo is weet niemand. En Man With the woman head -flexibele werkvormen- is niet zo levendig als men wellicht denkt. De Captain leest voor in de studio en speelt sopraansax in Austin, Texas.