พระไตรปิฎก
และอรรถกถาแปล ของมหามกุฏราชวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์ เล่มที่ 37 อังคุตตรนิกาย
อัฏฐกนิบาต ตั้งแต่หน้า 475 ทานวัตถุสูตร
----------------------------------------------------------------------------------
ทานวัตถุสูตร
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ทานวัตถุ
๘ ประการนี้ ๘ ประการนี้เป็นไฉน คือ บางคนให้ทานเพราะชอบพอกัน ๑ บางคนให้
ทานเพราะโกรธ ๑ บางคนให้ทานเพราะหลง ๑ บางคนให้ทานเพราะกลัว ๑ บางคนให้ทานเพราะนึกว่าบิดา
มารดา ปู่ ย่า
ตา ยาย เคยให้มา เคยทำมา เราไม่ควรทำให้เสียวงศ์ตระกูลดั้งเดิม ๑ บางคนให้ทานเพราะนึกว่า
เราให้ทานนี้แล้ว เมื่อตาย
ไปจักเข้าสู่สุคติโลกสวรรค์ ๑ บางคนให้ทานเพราะนึกว่า เมื่อเราให้ทานนี้ จิตใจย่อมเลื่อมใส
ความเบิกบานใจ ความดีใจ ย่อม เกิดตามลำดับ ๑ บางคนให้ทานเพื่อประดับปรุงแต่งจิต
๑ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ทานวัตถุ ๘ ประการนี้แล
จบทานวัตถุสูตร
อรรถกถาทานวัตถุสูตร
ทานวัตถุสูตร มีวินิจจฉัยดังต่อไปนี้
บทว่า ทานวตฺถูนิ ได้แก่ เหตุแห่งการให้ทาน บทว่า ฉนฺทา ทานํ
เทติ ความว่า บุคคลให้ทานเพราะความรัก บทว่า โทสา ความว่า เป็นผู้โกรธแล้ว
สิ่งใดมีอยู่รีบหยิบเอาสิ่งนั้นให้ไป เพราะโทสะ บทว่า โมเหน ความว่า เป็นผู้หลงไหลเพราะ
โมหะ บทว่า ภยา ความว่า เพราะกลัวครหา หรือเพราะกลัวภัยอบายภูมิ ก็หรือว่าเพราะกลัวครหาและอบายภูมินั้นนั่นแหละ
จึงให้ไป บทว่า กุลวํสํ ได้แก่เป็นประเพณีของตระกูล
จบอรรถกถาทานวัตถุสูตร