ภูมิประเทศทั่วไป มีลักษณะเป็นแนวยาว และแคบไปทางฝั่งทะเลอ่าวไทย โดยมีความยาวถึง 222 กม.
และความกว้างของจังหวัดโดยเฉลี่ย 36 กม. พื้นที่ประกอบด้วยภูเขาสูงสลับที่ราบ บริเวณฝั่งตะวันตก ของ
จังหวัดเป็นเทือกเขาตะนาวศรี และเทือกเขาภูเก็ต ซึ่งเป็นเขตชายแดนไทย-พม่า เพราะทั้งสอง ด้านของ
จังหวัดขนาบด้วยภูเขาและทะเลนี้ ทำให้ได้รับมรสุมจากชายฝั่งทะเลด้านตะวันออกและตะวันตก จึงมีฝนตก
ชุกตลอดทั้งปี ภูมิอากาศเช่นนี้ มีความเหมาะสมกับอาชีพเกษตรกรรม

ความเป็นมา

     ชุมพรเป็นเมืองเก่าแก่ ในตำนานพระธาตุเมืองนครศรีธรรมราช (พ.ศ.1098) กล่าวว่าเมืองชุมพรเป็น
เมืองหนึ่งในเมืองสิบสองนักษัตรของเมืองนครศรีธรรมราช ถือตราแพะ (มะแม) เป็นตราประจำเมือง

      ชุมพรเมืองหน้าด่านในสมัยกรุงศรีอยุธยาและกรุงรัตนโกสินทร์ เป็นหัวเมืองชั้นตรี เจ้าผู้ครองเมือง
ได้รับบรรดาศักดิ์เป็น"พระยาชุมพร" เมืองที่ขึ้นกับชุมพรในครั้งนั้นคือ เมืองปะทิว เมืองท่าแซะ เมืองตะโก
เมืองตระหรือกระบุรี เมืองหลังสวน เมืองระนอง และเมืองมลิวัน ซึ่งปัจจุบันเมืองมลิวันอยู่ในประเทศ
สาธารณรัฐสังคมนิยมแห่งสหภาพพม่า และเปลี่ยนชื่อใหม่ว่า "วิคตอเรียปอยต์" หรือที่ชาวระนองเรียกว่า
"เกาะสอง "

      ชุมพรเป็นเมืองสำคัญทางยุทธศาสตร์ ในอดีตบริเวณนี้เป็นสมรภูมิและเป็นที่ตั้งทัพ เมื่อครั้งศึกพระเจ้า
ปดุง ใน พ.ศ.2328 พม่ายกทัพเข้ามาตีเมืองระนอง กระบุรี แล้วเลยเข้ามาตีเมืองชุมพรได้เผาเมืองเสียหาย
จากนั้นพม่ายกทัพต่อไปยังเมืองไชยาและมืองนครศรีธรรมราช แต่ฝ่ายไทยก็สามารถขับไล่พม่าแตกพ่ายไป

      ครั้น พ.ศ.2352 ในสมัยรัชกาลที่ 2 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ได้ทรงตั้งมณฑลชุมพรและเมื่อยกเลิกการปก
ครองแบบมณฑลในปี พ.ศ.2476 ก็กลายเป็นจังหวัดชุมพรตั้งแต่นั้นมา

      คำว่า "ชุมพร" นี้มีผู้สันนิษฐานว่า มาจากคำ "ชุมนุมพล" ซึ่งกลายมาเป็น "ชุมพร"แต่บางคนสันนิษฐาน ว่า เดิมเมืองนี้ตั้งอยู่บนฝั่งซ้ายของแม่น้ำที่มีต้นมะเดื่อชุมพรขึ้นอยู่มากและแม่น้ำสายนี้มีชื่อว่า "แม่น้ำชุม
พร" เมื่อมีเมืองจึงเรียกชื่อเมืองว่า เมืองชุมพร และใช้ต้นมะเดื่อชุมพร เป็นสัญลักษณ์ของตราจังหวัดชุมพร

      เดิมสถานที่ตั้งเมืองชุมพรอยู่ห่างจากตัวเมืองปัจจุบันประมาณ 5 กิโลเมตรอยู่ใกล้กับวัดประเดิม และ
บริเวณใกล้ฯ มีวัดอีกหลายวัดเช่น วัดนอก วัดพระขวาง วัดวังไผ่ บริเวณที่ตั้งเมืองมีหินก้อนหนึ่งตั้งอยู่ใต้ต้น
ไทร ชาวบ้านเคารพนับถือว่าเป็นหินศักดิ์สิทธิ์จึงสันนิษฐานว่าหินก้อนนี้น่าจะเป็นหลักเมืองของเมืองชุมพร
ต่อมา ทางราชการได้ย้ายเมืองมาที่ริมคลองท่าตะเภาฝั่งซ้าย ซึ่งเป็นที่ตั้งในปัจจุบัน

อาณาเขต

ทิศเหนือ	จดจังหวัดประจวบคีรีขันธ์
ทิศใต้	จดจังหวัดสุราษฎร์ธานี
ทิศตะวันออก	จดจังหวัดอ่าวไทย
ทิศตะวันตก	จดจังหวัดระนอง

ภูมิอากาศ

     รับมรสุมจากชายฝั่งทะเลทั้งด้านตะวันออกและตะวันตก จึงมีฝนตกชุกตลอดปี

การเดินทาง

ตารางเดินรถภาคใต้

     จากกรุงเทพ ใช้เส้นทางสายพุทธมณฑล-นครปฐม-เพชรบุรี หรือเส้นทางสายธนบุรี-ปากท่อ (หมายเลข
35) และมาแยกที่ อ.ปากท่อ เข้าทางหลวงหมายเลข 4 จนถึงสี่แยกปฐมพร ใช้ทางหลวง หมายเลข 4001
เลี้ยวซ้ายเข้าตัวเมืองชุมพร


ตารางการเดินรถไฟ  ตำรวจรถไฟ

       ใช้เวลาเดินทางประมาณ 8 ชั่วโมง จากสถานีรถไฟกรุงเทพฯ(หัวลำโพง) มีรถเร็วและรถด้วยไป จ.ชุมพร ทุกวัน รายละเอียดเพิ่มเติมติดต่อสอบถามได้ที่ โทร.(02)2237010,2237020 หรือ สถานีชุมพร โทร.(077)511103 จากสถานีรถไฟธนบุรี (บางกอกน้อย) มีขบวนดีเซลรางไป จ.ชุมพรทุกวัน รายละเอียดเพิ่มเติมติดต่อสอบถามได้ที่โทร.(02)4113102


ตรวจสอบเที่ยวบิน การท่าอากาศยาน

      สายการบิน พีบีแอร์ มีบริการเที่ยวบินกรุงเทพฯ-ชุมพร ขอทราบรายละเอียดเพิ่มเติมและสำรองที่นั่ง กรุงเทพฯ โทร.02-2610220-5 และ สนามบินชุมพร โทร.077-591266-9