Peribahasa
        dihimpun dari 'ayuhak bapander'
 
 

  • BAKALAHI SAKALAMBU
  • BAHUAL PEPADAAN/KULAAN
  • BACAKUT PEPADAAN/KULAAN

  • Maknanya perkelahian nang terjadi di antara ading biding nang diam sa rumah.
     
     
  • HALILIPAN DALAM SALAWAR

  • Gambaran kepada urang nang diancam bahaya bahaya nang ngalih bangat handak dihindari.
    Halipan binatang nang wisa, amun sawat babuat dalam salawar, umai kaya apa lah handak mangumbah. Contoh: Penyakit barah (kanker) bahaya banar jar, bilang ilah halilipan dalam salawar ai
     
  • CALUNGAP SANDUKAN

  • Pribahasa nang dipakai gasan manggambarkan seorang nang katuju maumpati urang lain bapandir. Pada hal inya sabalumnya kedada umpat dalam pandiran tersebut. Mun kita rajin nyambat KAKI SEBOK.
    Pribahasa lain nang sama artinya ialah SAMBUT SALUANGAN. Ikan saluang rajin apa haja nang jatuh kasungai lakas banar manyambut.
     
  • IKAN BALUM BAKULIH/ BULIHI, BANYU SUDAH KARUH

  • Keadaan sudah menjadi gawat sebalum gawian tuntung atawa sebalum sesuatu gawian mandapat hasilnya.
     
  • KAYA KALAMBUWAI, NAIK KAWA, TURUN KADA KAWA

  • Maibarat akan urang nang bagawi bagus pada parmulaannya tagal kada manuntung.     Kabiasaannya kalambuwai naik ka pohon kayu, tunggul atawa batang bamban pabila handak bahintau. Tuntung bahintalu, ia kada bisa lagi turun, malainkan tajun tarus ka banyu.
     
  • DAPUR KADA BAKUKUS /DAPUR KADA BAHABU.

  • Kiasan bagi seorang nang menghadapi kegawatan ekonomi atawa kapalipitan duit.
    Urang di kampung bamasak di atang iaitu dapur nang diulah matan binaan kayu dilantaii tanah liat. Bamasak     menggunakan kayu api, jadi kukusnya naik ka atas.     Amun rumah dapurnya kada bakukus bermakna tuan rumah kada bamasak, biasanya disebabkan masalah ekonomi seperti kedada makanan nang handak di masak. Lain awan urang di kota nang pangulir bamasak, makanan ditukar haja di kadai. Jadi amun dapur kada bakukus kada bermakna kada baduit.
     
  • BAPINGKUT DI PILUNTANG

  • Maknanya urang nang kada bisa badikari, talalu bagantung awan abah/umanya atawa syarikat kroni nang talalu bagantung awan urang nang bakuasa.
    PILUNTANG - kayu atawa tim gasan malulun/mamingsar tali kalayangan/wau. Amun kedada piluntang kada     kawa kalayangan handak banaik, amun naik gin talinya tapulilit/kusut.
     
  • TAKACAK BIJI WALUH

  • Maknanya lucung, ada jua lah nang kada tahu makna lucung...nang disasah kada dapat, nang diginting tabarubuian.
     
  • AMBUNG BAKUL
  • maknanya mandak bakul di tampat nang labih tinggi dari nang sepatutnya atau perbuatan memuji seseorang secara nang berlebihan.Contoh : Amun kedada untingan kada madayi sidin bahimat maambung bakul mamuji Y.B.


  • ANGKIN BARAJUT ATAU KAKADUT BARAJUT (JARAT MATI)
  • KADA TITIK BANYU DIGANGGAM
  • Bahasa kiasan gasan urang nang talalu pamalar kada mau mambari lawan urang lain


  • ASA BAGANTUNG DIRAMBUT SAHALAI. ASA BAHINAK DI BUMBUNAN. ASA HALUS PAPARUTAN.
  • Mengiaskan keadaan nang kelipitan banar, kabangatan takutan, atawa bilang kedada harapan handak selamat lagi.


  • AWAK TUHA LIUR ANUM
  • Pribahasa ini sering digunakan gasan manggambarakan urang tuha nang bekalakuan manyimpang. Biasanya mun ada nang babulik tagak urang anum, basapang atawa bermain cinta. (miang keladi jar urang Melayu).
    Contoh : Kada mada bajalan gin tajumpipir, mun maniring babinian nang tabungas mulai pang sidin manggatal, awak banar ai tuha tu ah, liur mangalahakan urang anum.


  • BABUANGAN LIUR BASI
  • Membuat pekerjaan nang sia-sia


  • BADADAI MUHA
  • Pribahasa ini gasan mahapak bibinian nang rajin katuju badiri lama di tampat urang banyak dangan kedada gawian cuma gasan menarik perhatian urang nang lalu lalang.
    Contoh : Uh Yang! lawasnya pang badadai muha,berapa ikung pang sudah ikam bulihi laki.


  • BATAPIH DADAAN
  • maknanya berkemban
    Wayah ini bebinian kada bisa batapih dadaan, tagal rami memuruk baju yang kada menutupi dada.


  • BA-UPANG DI BATANG TINGGALAM
  • hampir sama arti awan pribahasa Melayu 'Berpaut pada dahan rapuh' iaitu umpat bataduh atawa minta tulung lawan urang nang kada baupaya atawa urang tu sandiri gin bilang kada hingkat bahinak.


  • DALAS BALANGSAR DADA/ BAPANGSAR DADA
  • nahap (sikap nekad) handak mancapai sasuatu tujuan nang diparjuangakan.


  • DAPUR KADA BAKUKUS /DAPUR KADA BAHABU.
  • Kiasan bagi seorang nang menghadapi kegawatan ekonomi atawa kapalipitan duit.
    Urang di kampung bamasak di atang iaitu dapur nang diulah matan binaan kayu dilantaii tanah liat. Bamasak menggunakan kayu api, jadi kukusnya naik ka atas. Amun rumah dapurnya kada bakukus bermakna tuan rumah kada bamasak, biasanya disebabkan masalah ekonomi seperti kedada makanan nang handak di masak. Lain awan urang di kota nang pangulir bamasak, makanan ditukar haja di kadai. Jadi amun dapur kada bakukus kada bermakna kada baduit.


  • DIANDAK KA BAHU HANDAK KA KEPALA
  • Maksudnya urang nang sudah dibari kedudukan nang bagus oleh seseorang, handak nang labih bagus bagus sampai maalah akan kadudukan urang nang mambari inya.
    Ini nang kaya Firaun, dipanjang akan Allah umornya malabihi urang lain (dalam setengah rawi sampai beribu tahun), inya pulang mangaku jadi tuhan.


  • GALUGUR-GALUGUR GUNTUR, HUJANNYA KADA
  • Pribahasa ini sama ertinya awan 'tim puang' ataw tin kosong.
    Promosi bilang ba-aci tagal hasilnya kedada.


  • HANYAR TASUSUR SISI TAPIH
  • Maksudnya bila sudah takana sesuatu musibah, hanyar sasaurang tu handak baingat. Kita rajin kada pati manggaduhi perkara nang pada kita kada penting. Tagal ada kala perkara nang kita anggap halui menjadi punca kepada sesuatu musibah.
    Amun kita bajalan batapih, kita kada suwah handak memeriksa sisi tapih. Tagal bila kita tajarungkup disabab akan tapih takait tunggul, hanyar kia memeriksa sisi tapih. Jadi sama jua awan Pribahasa Melayu 'BILA TERANTUK BARU TERNADAH'. Bila kapala tahangkup, hanyar kita mangadah, maniring ka atas.


  • KALADI MAUCAP BIRAH
  • Urang nang randah kedudukan/martabat menyambati urang nang labih tinggi kadudukan/ martabatnya.
    Contoh : Kada mada Si Pilur tu tahi minyak, umpat jua inya mahapak Tuan Guru, bilang ilah kaladi maucap birah


  • MANCARI HANDAYANG TADAPAT SULUH
  • Urang nang mancari sesuatu sekadar gasan keparluan, tetapi memperolehi sesuatu nang labih bagus/baik dari apa yang diperlukan.