Mexicaans avontuur

Haast was ik het vergeten. Maar vanmiddag haalde ik de ansichtkaart uit de brievenbus. Een vrouw, manden vlechtend, omringd door rotsen, Achter haar mensen zonder hoofden en de onderkant van een trein. Een perron, zo te zien, maar toch rotsachtig.

Aan de adreszijde postzegels met runderen, door stippellijnen verkaveld in elf percelen vlees; en de tekst Mexico Exporta. Eroverheen het poststempel Ciudad Juarez 21 jul 79. Toen heb ik de kaart dus verstuurd. Naar huis. Per luchtpost.

Bijna was ik vergeten dat ik ook nog in Mexico ben geweest. Heel even maar, om even weg te zijn uit de Verenigde Staten. Om even uit mijn Amerikaanse droom weg te glippen, als een dief in de nacht. Als een veedief uit een Western. Cross the Mexican border, een, twee, drie buut vrij.

Amerika doen in drie weken, Mexico in drie uren, In het kader van het project `De wijde wereld'.

Het gaat zo. In El Paso, Texas, parkeert men de auto dicht bij de brug. Als het tenminste een gehuurde auto betreft: verzekeringen uit de VS gelden natuurlijk niet in Mexico. Hoe dichter bij de brug, des te duurder parkeren. Steeds onbetrouwbaarder aandoende wachters eisen steeds grotere sommen geld naarmate men dichterbij de Rio Grande komt, die Mexico streng gescheiden houdt van de Staten. Op de brug wordt niet naar een paspoort gevraagd, wel moet men 2 dollarcents tol betalen aan een Mexicaanse grenswachter die op deze wijze naar ik schat een dollar of tien vergaart - zijn eigen karige loon?

Daarna begint het feest. Heel Mexico. zover het oog reikt is een souvenirwinkel die het vermoeden bevestigt dat hier poncho's te koop zouden zijn, en grote hoeden, en aardewerk, en handweeflappen, en pluchen kleedjes met blote meiden in heel uitdagende houdingen, en zilveren sieraden waar een naam in kan worden gegraveerd. `In 10 US minutes.' Mexicaanse minuten duren langer, beweert men aan gene zijde van de brug; hier wordt dat vooroordeel nadrukkelijk bevestigd, niet in één souvenirwinkel, nee, wel in tien, Folklore, het conserveren van vooroordelen, ten bate van het toerisme; omwllle van de dollar.

Bij elk winkeltje bestoken mij mannen die me aan een arm naar binnen willen sleuren. Zwaaiend met mijn handen baan ik me een weg tussen hen door, want ik ben uit op een heel ander bewijs van mijn bliksembezoek aan dit land. Ook de taxichauffeurs die op elke straathoek vanuit lange rijen gele auto's wenken of die me opgewekt tegemoettreden met de woorden `Taxi to see the girls?' zijn aan mij niet besteed. Wel begrijp ik het opeens beter van die louche parkeerwachters. Ciudad Juarez is een bordeel.

Nee, ik weet wat ik wil. Ik wil naar de kapper.

Al weken rijd ik rond met veel te lang haar. Dat komt vaker voor. Al sedert mijn prille jeugd heb ik meer moeite met kappers dan met tandartsen. In de VS durfde ik helemaal niet, zeker niet in het Zuiden. Uit angst voor wat ze in Nederland Kort Amerikaans noemen, denk ik. Maar omdat de Mexicanen die ik in Amerika, ontmoette aan weerszijde van hun scheiding flinke bossen haar hadden, als een clivia, besloot ik voor het noodzakelijke bijknippen naar Mexlco uit te wijken.

Algauw had ik er een gevonden. Haarsnijden 1 dollar. Het is te doen. Binnen ben ik plotseling in een Heel Vreemd Land. De kapper accepteert wel U.S. dollars, hij spreekt niettemin geen woord Engels. En mijn Spaans is niet berekend op de precieze instructies die kappers verlangen. Dat het korter moet zal hij wel begrijpen. Corto. Hij lacht Mas corto. Hij begint voorzichtig.

Zonder bril zie ik niet zo goed wat hij uitricht Maar het begint al snel op te frissen, dat voel ik wel.

Verder geen geklets; Een ogenblik van inkeer zo zonder bril tegenover een vaag evenbeeld in een spiegel, en daarachter een nog vager, vreemd iemand.

Wat weet ik van Mexicanen? `Bevolking traaf, weinig ontwikkeld,' herinner ik me uit de Nederlandse Algemene Encyclopedie waaruit ik voor mijn vertrek een paar gegevens heb geput. Speedy Gonsalez dus, de oermexicaan van de tekenfilms.

Maar de kapper is buitengewoon snel klaar, en dan blijkt hij plotseling wel Engels te spreken. Hij houdt een ovale spiegel achter me en roept triomfantelijk: `No more gippy!'

Zie ik er nu uit als Mexicaan? Of misschien zelfs als een echte Amerikaan? .Eerst maar eens mijn bril opzetten.

Nee, dit is nog veel erger dan de gevreesde crew cut. Ik heb nog het meeste weg van een pas ontgroende Hare Krishna-adept.

Na het eten van een groot stuk vlees en het drinken van nogal veel wijn, om mezelf te vergeten, terug naar de VS. Anders draait die ongure parkeerwachter me nog twee poten uit. En trouwens, ik hou het hier wel voor gezien, Japan moet ook nog, en Indonesië, en Brazilië, en China. Ik mag wel voortmaken. Toegegeven, ik heb een en ander gemist. Ik heb Mexico niet helemaal gezien, maar wie wel?

Op de brug weer een obool geofferd en erg opgehouden door een treuzelende familie vóór me. Mexicanen natuurijk. Ik kon er niet langs, hekken aan weerszijden van het voetpad naar de VS beletten dat. Van achter me aangesproken: `Amerikaan, meneer?' Ik kijk om. Een man met zeer kort haar, op twee passen afstand gevolgd door een Mexicaanse vrouw.

`Nee, Europeaan.'

`Like it here?'

`Waar bedoelt u, achter ons of voor ons?'

`In de Verenigde Staten,`

`O, geen klachten.'

`Had your American girl, sir?'

Moet ik daar antwoord op geven? Ik denk na. Misschien staat er wel straf op, zoiets heb ik wel eens gehoord van een zeeman, die als lijfspreuk declameerde: `Aan mijn lijf geen Amerikaander wijf'. De kortgeknipte man wenkte de Mexicaanse die hem eerbiedig was blijven volgen, en hij schoof haar naar mij toe. `Nice American girl, sir.' Ze lachte al haar tanden bloot, maar zei geen woord. Ze had een lief gezicht Zonder die vent erbij...

Ik weet niet meer wat ik heb gezegd. Het was iets onhandigs, iets van `al mijn geld opgemaakt'. Beiden zijn gekwetst de VS binnengegaan, rechtsaf, oostwaarts; ik moest naar links, naar het parkeerterrein, en daarna naar het noordoosten. Dallas. Amsterdam.

Mexico Exporta. De Mexicaanse posterijen op de bres voor de export. En niet alleen door met behulp van postzegels rundvlees aan de man te brengen. Ook door de voiksaard te propageren. Speedy Gonzalez. Per luchtpost.

Wat is een land zonder folklore?

Die ansicht had ik nog net op tijd gepost voor de lichting van 19 uur.