|
دكتر محمود
حسابي
محمود حسابي
فرزند عباس حسابي ”معزالسلطنه“ در سال 1282 هجري شمسي در تهران چشم به جهان
گشود.
اصليت
پروفسور محمود حسابي به شهر تفرش، از شهرهاي مركزي
ايران، بر مي گردد. ايشان در سال 1286 بهمراه خانواده براي يك
زندگي بهتر به شهر بيروت در لبنان مي روند، اما در
آنجا مشكلات اقتصادي بسيار شديدي بر آنها تحميل مي
شود زيرا پدر جيره ي آنها را قطع مي كند. محمود
حسابي و برادرشان در مدرسه ي مبلغان مذهبي فرانسه
دروس ابتدايي را خواندند. در اين دوران،
مادر (زني مقاوم بنام گوهرشاد كه فلج بودند) قران،
حافظ، گلستان سعدي را به كودكان خود ياد داد.
دوران
دبيرستان ايشان مصادف با جنگ جهاني اول بود. محمود
حسابي به كالج آمريكايي بيروت رفت و در سن 17 سالگي ديپلم علوم و هنر را
دريافت كرد. او مطالعاتش را در رشته ي مهندسي عمران
ادامه داد و سپس از مدرسه ي عالي برق
فرانسه مدرك فوق ليسانس مهندسي برق را اخذ كردند و
مطالعاتشان را در دكتراي فيزيك ادامه دادند.
مطالعاتش در فيزيك روي سلولهاي حساس و فوتوالكتريك
متمركز بود و در سن 25
سالگي به دكتراي فيزيك نائل شدند. در كل
ايشان در مدت هفت سال هشت مدرك كارشناسي، كارشناسي
ارشد و دكترا در زمينه هاي ادبيات، مهندسي عمران،
پزشكي، ستاره شناسي، زيست شناسي، مهندسي برق، مهندسي
عمران و دكتراي فيزيك را با رتبه ي اول دريافت
مي كنند.
دكتر
حسابي مقامات زياد فرهنگي و علمي داشته اند. همچنين
در ايران پايه گذار مراكز علمي و فرهنگي زيادي
بدين شرح بودند:
-
دانشكده ي مهندسي عمران و تربيت معلم در
سال 1307
-
اولين
ايستگاه هواشناسي ايران در سال 1310
-
اولين
بيمارستان تخصصي بنام گوهرشاد، پس از فوت مادر در
سال 1311
-
دانشگاه تهران و دانشكده ي علوم در سال
1312
-
مركز
مخابراتي اسد آباد در همدان در سال 1338
-
مؤسسه
ي ژئوفيزيك دانشگاه تهران
-
انجمن
موسيقيدانان ايران
-
دانشكده ي ادبيات
فارسي
كارهاي
ديگر علمي و فرهنگي او بدين
شرحند:
-
اولين
نقشه كشي از راههاي آبي خليج
فارس
-
تعيين
زمان ايران در سال 1311،
نوشتن منشور دانشگاه تهران
-
رياست
دانشكده ي فني مهندسي دانشگاه تهران در سالهاي
1321 تا 1327 و 1330
تا1336.
-
رياست
نمايندگان ايراني براي سلب فعاليت شركت نفت
انگليس
-
اولين
مديرعامل شركت ملي نفت ايران
-
وزير
علوم از سال 1330 تا 1331
-
نوشتن
منشور سازمان استاندارد ايران در سال 1333
-
نماينده ي ايران در زيرمجموعه ي علمي
استفاده ي صلح آميز از فضا، در سازمان ملل
از سال 1339 تا 1346.
او تدريس
در دانشگاه را به سه نسل از دانشجويان و استادان
ادامه داد.
او تسلط
بسيار بر فرانسه، انگليسي، آلماني و عربي داشت و با
زبانهاي سانسكريت، لاتين، يوناني، پهلوي، اوستا،
تركي و ايتاليايي براي يادگرفتن ريشه
ي واژگان آشنا بود.
25 مقاله و كتاب تحقيقي از وي بجاي
مانده است. بعضي از كارهايش عبارتند از: سلولهاي
فوتوالكتريك و حساس (بزبان فرانسوي)، راه ما
(فرانسوي)، اسامي ايراني (فارسي)، طبيعت چشم
(براي دانشجويان فيزيك) و چندين انشا در
فرانسه، انگليس و مجلات فيزيك آمريكايي در رابطه با
جزئيات ساده ي اتمي. تئوري ”بيكراني ذرات“ بين برخي
از دانشمندان شناخته شده است. ايشان عضو شوراي انرژي
شيكاگو نيز بودند. مدال commandeur de
la legion d/Honneur فرانسه در سال 1344 به ايشان اعطا شد.
دكتر
حسابي شاگرد پروفسور انشتين بود و در مدت كارهاي
تحقيقي اش ملاقاتهايي با دانشمنداني چون
شرودينگر، ديراك، بور و فرمي داشته است. ايشان
در سال 1360 در كنفرانس فيزيك
ايران به عنوان پدر علم فيزيك جديد ايران نائل شدند.
دكتر
حسابي درشهريور سال 1371 در هنگام مراقبتهاي پزشكي در
بيمارستان قلب ژنو فوت كردند. او اينك در تفرش
خوابيده است، جايي كه بسيار دوست
داشت
| 