MİRASÇILARIN SINIFLARI
    Taksim edilecek miras, aşağıdaki sıraya göre mirasçılara paylaştırılır:
    1)Ashabu'l-Feraiz:
    Bunlar, alacakları miras miktarları Kitap, Sünnet veya İcma' ile belirlenmiş bulunan mirasçılardır. Sayıları 12 olup, 4'ü erkek, 8'i kadındır. Bunlardan on tanesi ölenin nesep bakımından; sağ kalan karı veya koca ise sıhrî yönden hısımıdır.
    Ölen murisin ahsabü'l-feraiz sınıfına giren on iki hısımı şunlardır: 1) Koca, 2) Karı, 3) Baba, 4) Anne, 5) Dede, 6) Kız, 7) Oğul kızı, 8) Ana - baba bir kız kardeş, 9) Baba bir kız kardeş, 10) Sahîh nine, 11) Ana bir erkek kardeş, 12) Ana bir kız kardeş.
    Ashabü'l-feraiz'e takdir edilen hisseler altı olup, şunlardır. 1/2, 1/3,1/4, 2/3, 1/6 ve 1/8 (bk. en-Nisa, 4/11, 12), Bunlara, belirli hisseler anlamında "furüz-ı mukaddere" denir.
    2) Asabe:
    Mûrise, araya kadın girmeksizin nesep bakımından bağlanan erkek hısımlara "asabe" denir. Bir miras terimi olarak asabe ise; ashabü'l-feraiz'den birisiyle birlikte bulundukları zaman, onların hisselerinden artanı almaya hak kazanan ve ashabü'l feraiz bulunmadığı zaman da bütün terikeyi alan mirasçıları ifade eder.
    Asabe; nesep ve sebep yönünden asabe olmak üzere ikiye ayrılır. Bunlardan sebep yönünden asabe, köleyi azat eden efendiden ibarettir. Azatlı kölenin neseben yakını ve asabesi bulunmadığı zaman kendisini azat etmiş bulunan efendisi mirasçı olur.
    Nesepten asabenin çeşitleri:
    Ölen bir kimsenin nesep bakımdan asabesi üçe ayrılır:
    a) Kendi başına asabe olanlar (asabe bi nefsihi):
    Murisle arasına kadın girmeyen erkek hısımları olup, bunlar dört sınıftır:
    1. Murisin araya kadın girmeyen erkek fürüu. Oğlu, oğlunun oğlu...
    2. Murisin araya kadın girmeyen erkek usulü. Babası, babasının baba-sı...
    3. Murisin babasının, araya kadın girmeyen erkek fürüu. Ölenin ana-baba bir veya baba bir erkek kardeşleri ile bunların ilanihaye oğulları.
    4. Murisin sahih dedesinin erkek fürüu. Ana - baba veya baba bir amcalarla, bunların araya kadın girmeyen ilanihaye erkek fürüu.
    b) Başkası ile birlikte asabe olanlar (asabe bi gayrihî):
    Bunlar kadın olmakla birlikte aile içinde asabe fonksiyonunu üstlenen ve bu nedenle de asabe sıfatıyla mirasa giren nesep hısımlarıdır. Bunların belirli hisseleri tek başına olunca 1/2, birden fazla olduklarında ise 2/3 olur. Erkek kardeşleriyle birlikte bulununca asabe olurlar. Buna "müşterek asabelik" denir. Bunlar dört sınıftır:
    1. Murisin kızları: Murisin oğlu ile birlikte bulununca asabe olurlar.
    2. Murisin oğlunun kızları: Bunlar da murisin aynı derecede oğlunun oğlu ile bulununca asabe olurlar.
    3. Mursin, ana - baba bir erkek kardeşiyle bulunan ana - baba bir kız kardeşi asabe olur.
    4. Murisin, baba bir erkek kardeşiyle bulunan, baba bir kız kardeşi yine asabe olur.
    Müşterek asabe, ashabü'l-feraiz'den kalanı, erkek iki kız hissesi almak üzere ikili bir'li paylaşırlar.
    c) Başkasının bulunmaması ile asabe olanlar (asabe maa gayrihi):
    Ashabü'l-feraiz'den olan başka bir kadınla bulunmaları sebebiyle asabe olan kadınlar olup, bunlar da iki sınıftır:
    1. Murisin kızı veya oğlunun kızı ile birlikte bulunan ana - baba bir kız kardeşi asabe olur.
    2. Murisin kızı veya oğlunun kızı ile birlikte bulunan baba bir kız kardeşi de asabe olur.
    Asabe yukarıda da belirttiğimiz gibi, ashabü'l-feraiz'den hiç mirasçı yoksa bütün terikeyi alır. Ashabü'l-feraiz'den başka mirasçı varsa, o hissesini aldıktan sonra kalanı alır.
    3) Hisselerinden başka, kalanı da red yoluyla alan ashabu'l-feraiz:
    Murisin asabe olan bir hısımı yoksa farz sahiplerinden artan miras, yine hakları oranında farz sahiplerine geri çevrilir. Buna "red" veya "reddiye" işlemi denir. Ancak murisin geride kalan karı veya kocası, ashabü'l-feraiz'den oldukları halde, bunlara artan maldan red yapılmaz. Bu ikisi red konusunda müstesnadır.
    4) Zevi'l-erham:
    Murisin ne asabe ve ne de farz sahiplerinden varisleri yoksa malı bu sınıfa gider. Asabe olmayan ve farz sahibi de bulunmayan fakat mürise nesep bakımından bir yakınlığı olan kimselere "zevi'l-erham" denir. Teyze, hala, dayı gibi...
    5) Vela sahibi (mevla'l-muvalat):
    Nesebi bilinmeyen bir kimsenin, bir takım şartlarla başka birini efendi edinmesidir. Bu kimse, gerekli olursa onun adına diyet öder. Buna karşılık da bazı şartlarla ona varis olur.
    6) Kendisi üzerine nesep ikrar olunan kimse:
    Bir kimsenin nesebi baba bakımından sabit değilken, bir erkek; "Bu benim oğlumdur" diyerek ikrarda bulunsa ve bu ikrarı üzere vefat etse, çocuk bu erkeğe altıncı sırada mirasçı olur. Bu çeşit mirasçılık nadir olarak ortaya çıkabilir.
    7) Kendisine üçte birden fazla veya malın tümü vasiyet edilen kimse:
    Muris ölünce, bu yedinci dereceye kadar adı geçen mirasçılardan hiç biri bulunmaz ve sağlığında iken malının üçte birinden fazlasını veya tümünü birine vasiyet etmiş olursa, vasiyet olunan kimse malın üçte birden fazlasını veya tümünü alır. Malın tamamı vasiyet edilince beytü'l-mal'e birşey kalmaz.
    8) Beytü'l-mal (İslam devleti'nin hazinesi):
    Yukarıda sayılanlardan hiç birisi yoksa bütün mal beytü'l-mal'e intikal eder.