Namaz
Kılınacak Yerin Uygunluğu
- Netice Fetvalarından: "Tabaklanmış bulunan yırtıcı hayvana mahsus bir
post üzerinde namaz kılmak caizdir" (H.Ec. I/8/
Açıklama: Necis olan şeylerin dini bakımdan temizlenme usul ve yolları vardır. Bu
usullerden biri de derilerin tabaklanmak suretiyle temizliğidir. Domuz derisinden başka
her hayvanın derisi, usulü dairesinde tabaklanmakla temizlenir ve onun üzerinde namaz
kılmak caiz olur.
- Ali Efendi Fetvalarından: "Kabristana karşı pencereleri bulunan bir
mescidde namaz kılmakta kerahet yoktur" (H.Ec. 1/8)
Açıklama: Kabri, karşısına alarak namaz kılmak, mekruhtur. Fakat mescidin
penceresinden kabristanın görülmesi, kabre karşı namaz kılmak sayılmaz ve böyle
bir namazda kerahet yoktur.
- Ali Efendi Fetvalarından: "Gasp olunmuş bir evde, sahibinin rızası
olmaksızın, namaz kılmak mekruhtur" (H.Ec. 1/8)
Açıklama: İbadet ile kabahat, birbirinin zıddı olan faaliyetlerdir. Gasp kabahati ile
elde edilen evde, sahibinden izin almadıkça kılınacak namaz mekruh olur.
- Abdürrahim Fetvalarından: "Yaz günü, zaruret olunca mescidin dış
tarafında namaz kılmak caiz olur" (H.Ec. 1/8)
Açıklama: Sıcak ülkelerin yaz günlerinde, cami içinin çok sıcak olması, cemaatin
fazla terlemesine ve bunalmasına yol açar. Bu sebeple, huzur içinde namaz kılabilmek
için, caminin dışında cemaatle namaz kılmaya fetva verilmiş bulunmaktadır.
- Abdürrahim Fetvalarından: "Zımmi" (gayrimüslim bir şahıs)
Müslümanlar için cami inşa ettirip vakfetse ve namaz kılmak için izin verse, sahih
ve caiz olur" (H.Ec. 1/8)
Açıklama: Gayrimüslim bir şahıs, cami yapmaktan dolayı sevap elde edemez. Ancak,
sahih olan husus, onun yaptığı camii vakıf hale getirmesidir.
- İbni Nüceym Fetvalarından: "Hamam içinde temiz bir yerde namaz kılmak
kerahetsiz caiz olur" (H.Ec. 1/9)
- Behce Fetvalarından: "Kesilmiş bulunan bir kedinin derisi tabaklanmadan
önce üzerinde namaz kılmak caiz olur" (H.Ec. 1/10)
Açıklama: Kesme işi, kedinin derisinin temiz duruma gelmesi için yeterlidir.
Tabaklanma işi, ölmüş hayvanın derisini temizlemek için gereklidir. Fetva, bu
müsadeyi ve aradaki farkı ortaya koymaktadır.
- Abdürrahim Fetvalarından: "(İçinde) hiç kafir kalmamış, uzun bir
zamandan beri halkı Müslüman olan köydeki kiliseyi, hazine vazifelisi (defterdarlık)
başkasına satsa, o şahıs da camiye çevirse caiz olur" (H.Ec. 1/14)
- Feyziye Fetvalarından: "Üzerinde resimler olup fakat secde yerinde (resim)
bulunmayan sergi (seccade) üzerinde namaz kılmakta kerahet yoktur" (H.Ec. 1/12)
Açıklama: Bu fetva, canlı bir varlığın resminde mahzur olmadığını değil, secde
yerinde resim bulunmadıkça namazda kerahet olmayacağını ifade etmektedir.
1 - Soru: Üzerinde Kabe resmi bulunan seccade üstünde namaz kılmak mahzurlu mudur?
Cevap: Değildir. O şekil, Kabe'nin aslı değil ancak resmidir. Yine de kaçınmak
lazımdır. En azından ayak altına gelmemesine dikkat etmelidir.
2 - Soru: Almanya'da dokunan halılara yüzde bir domuz tüyü karıştırılıyor. Bu
halı kullanılabilir mi ve üzerinde namaz kılınır mı?
Cevap: Eğer dediğiniz gibi ise, onun üzerinde namaz kılınmaz. Zira domuzun her
şeyi necistir ve namaz kılınan yerin de her türlü pislikten temiz olması gerekir.
Böyle bir halıyı kullanmaktan ise başka bir döşeme kullanmak daha münasip olur.
3 - Soru: Gömlekle namaz kılarken, kimlik kartımız cebimizden secde edeceğimiz
yere düşüyor. Resimli olduğu için üzerine secde etmemiz caiz olur mu?
Cevap: Secde mahalline düşmüş olan resimli kartın (kimlik cüzdanının) resmi
üzerine secde etmemeli, onu bir eliyle itip sonra secdeye varmalıdır.
4 - Soru: Namaz yol üstünde mi yoksa sahipli bir tarla içinde mi kılınmalıdır?
Cevap: Sahibinden izin almadıkça bir adamın tarlasında namaz kılmak, kerahatten
hali görülmemektedir. Bilhassa tarla sürülmüş ve ekilmiş ise. Bu gibi halde yolun
münasip bir yerinde kılmak daha uygun olur.
5 - Soru: Bazı levhaların üzeri camla kapatılmış ve fakat canlı resmi
bulunduğunda bir mahzur olup olmadığını ve namaza zarar verip vermediğini
açıklayınız.
Cevap: Kıble istikametinde olursa namaza zarar verir. Ancak üzeri bir bezle tamamen
kapatıldığında namaza bir zararı olmaz. Fakat meleklerin girmesine engel olur.
6 - Soru: Suret olan yerde namaz olmaz. Bazı saatlerin üzerinde çok küçük resim
var. Dikkatli bakınca belli olmaktadır. Namaz olur mu?
Cevap: Üzerinde resim bulunan şeylerin, namaza mani teşkil etmesi için, namaz
kılanın karşısında olması gerekir.
7 - Soru: Kadınların kırda namaz kılmalarında bir mahzur var mıdır? Bazı
hocalar kılamaz diyorlar, siz ne dersiniz?
Cevap: Namaz vakti geldiğinde, kırda çalışan bir kadının namazım kılmasında
hiçbir engel yoktur. Hem de bu namazı ayakta kılması gerekir.
8 - Soru: Kabristanda namaz kılmanın mekruh olduğunu biliyoruz. Peygamberlerin
kabirleri de bu hükme dahil midir?
Cevap: Peygamberlerin kabirleri bu hükmün müstesnası bulunmaktadır. Onların
cesed-i mübareklerini diğer cenazelere teşbih mümkün değildir. Çakıl taşı ile
mücevherin hükmü nasıl farklı ise peygamberin diğer insanlardan bir farkı mutlaka
vardır. Kabe-i Muazzama'nın, Hacer-i Esved ve Zemzem kuyusu kısmı arasında yetmiş
tane peygamber mefdun bulunduğu güvenilir kaynaklarda ifade edilmektedir. Altın oluğun
alt kısmında Hz. İsmail'in annesi Hacer'in kabri bulunduğu bilinen gerçeklerdendir.
Bahsi geçen yerlerde namaz kılmaktaki efdaliyyet izahtan vareste bulunmaktadır.
9 - Soru: Hamamda namaz kılmakta bir mahzur var mıdır?
Cevap: Önce bu hamam tabirinin üzerinde biraz durup sonra sorunuzla ilgili hükmü
açıklamak yerinde olur. Namaz kılmanın mekruh olduğu yer hamamın yıkanılan
kısmıdır. Orası pisliği giderme ve yıkıntıların döküldüğü mahal
bulunmaktadır. Soyunma mahalli olan cam bölmelerde ve hamamcının ücret aldığı masa
taraflarında namaz kılmakta hiçbir kerahet yoktur.