KUDUZ
Özellikle köpek, kedi, kurt, tilki ve yarasa gibi memeli hayvanlarda
görülen bir hastalıktır. İnsana da bu kuduzlu hayvanların ısırması ile geçer.
Dişlerin açtığı yaraya, kuduz virüsü taşıyan hayvan salyası bulaşır. Virüsler
yaradan içeri girdikten sonra sinirler yoluyla merkez sinir sistemine (beyne) ulaşır;
tahribatını yaparak sonu ölüm olan genel felçlere sebebiyet verirler.
Belirtileri:
* Hayvan ısırdıktan ancak bir ila altı ay sonra hastalık belirtileri ortaya çıkar.
Bu müddet değişikliği, vücudun direnci ve ısırılan yerin beyne olan uzaklığı
ile orantılıdır.
* İlk belirtileri karamsarlık ve huysuzluktur.
* Sonra, boğazda başlayan ağrılı kasılmalardan dolayı, hasta su içemez. Bunu
beceremediğinden huysuzlaşır. Halk arasında bu durum "su korkusu" tabiri ile
açıklanır.
* Yutkunma güçlüğünü ağrılı kas spazmları izler. Hastada şuursuz tepkiler ve
ihtilaçlar (delilik halleri) belirir.
* Nihayet, birkaç gün içinde, adale kasılmaları genel felç haline dönüşür ve
sonuç ölümdür.
Ne Yapmalı?
* Bir hayvan tarafından ısırıldığınız zaman, her halükarda, kuduz olabileceğini
düşünmelisiniz.
NOT: Hayvanda kızgınlık ve azgınlık alametleri varsa;
köpek ise havlarken, kedi ise miyavlarken alışılmışın dışında sesler
çıkarıyorsa; hele ağzında bol salya varsa onu mutlaka yakalayıp belediye tabibine
veya bir hastahaneye götürünüz. Yakalamaya çalışırken -tekrar ısırılmamak
için- dikkatli hareket ediniz.
* Isırılan yeri bol sabunlu su ile yıkayınız.
* Yakaladığınız hayvanı ilgili sağlık kuruluşuna (belediye tabibi veya hastahane)
götürüp "kuduz testi" yaptırınız. Görevliye, ısırıldığınızı
söyleyiniz ve gerektiğinde aranmak üzere adresinizi ve telefon numaranızı veriniz.
Veya neticeyi almak üzere randevu isteyiniz.
* Testler kuduzu doğruladığı takdirde ısırık yeri cerrahi usullerle temizlenir ve
kuduz serumu zerkedilir. Arkasından vücuda aktif bağışıklık kazandırmak için
ölü kuduz virüsü aşılanır. Aşılama usulleri değişik olmakla beraber, hepsinin
de gayesi hastada kuluçka devresi sona ermeden bağışıklık oluşturmaktır.