ARNHEM SPOOKSTAD

Zoek in ARNHEM SPOOKSTAD PicoSearch of elders in DUTCH COURAGE

Voorwoord

Het evacuatiemonument aan het begin van de Apeldoornseweg in Arnhem, dat mede dankzij dit boek kon worden opgericht. (Arnhem 1944: Monumenten) >

Slechts weinigen weten dat direct na de mislukte Slag om Arnhem, in de late septemberdagen van 1944, de grootste exodus uit de Nederlandse geschiedenis plaatsvond. Op last van de Duitse bezetter werden zo'n 95.000 mensen de stad uit gejaagd, terwijl in de weken die volgden nog eens ruim 50.000 evacuees uit de Betuwe en elders langs de Rijn hun huizen moesten verlaten. Arnhem werd een spookstad voor maanden. De lege huizen werden geplunderd; grote delen van de stad werden verwoest of in brand gestoken.
De wederopbouw begon pas na april 1945, toen de stad uiteindelijk wel kon worden bevrijd. Stilstaan bij het gedwongen verblijf elders in het land, onder vaak erbarmelijke omstandigheden, had toen geen zin. De ravage was enorm. De stad moest opnieuw worden opgebouwd.
Pas nu (in 1995), vijftig jaar na de dramatische ontwikkelingen, juist nu de aandacht zich in volle omvang richt op de vijftigste herdenking van de bevrijding, komen de herinneringen van de ex-evacuees weer boven. Een oproep van de redactie van Arnhemse Courant/Gelders Dagblad (1), om herinneringen aan de Slag om Arnhem te verwoorden in een brief, leverde veel reacties op. Opmerkelijk vaak handelden de meeslepende, openhartige en bewogen inzendingen over de evacuatie. Samen vertellen de brieven, dagboekfragmenten en foto's vlijmscherp het zo onbekend gebleven dramatische verhaal van de Arnhemse exodus.

Voor drie dagen...

De ondertitel van dit boek, '...en we gingen voor drie dagen...' was de naam van de tentoonstelling over de evacuatie, die rond september 1994, tijdens de herdenkingsmanifestaties voor de Slag, te bezichtigen was in bezoekerscentrum De Watermolen in Arnhem. Met dank aan de organisatie van de expositie adopteren we deze zes veelzeggende woorden, waarmee de evacuatie zo treffend wordt samengevat. De meeste evacuees veronderstelden dat het gedwongen vertrek van zeer korte duur zou zijn, want de geallieerden zouden de stad alsnog snel bevrijden en een einde maken aan de Tweede Wereldoorlog. Het liep allemaal anders. De Slag ging verloren. Een barre winter volgde. En bij terugkeer, voor velen lang na de bevrijding, was Arnhem een ruine.
Redacteur André Horlings schreef dit boek op basis van de herinneringen van de evacuees. Zo ontstond een fascinerend, intiem en veelzeggend beeld van een van de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog, dat nu nog steeds een belangrijke rol speelt in het leven van degenen die de gebeurtenissen van toen hebben meegemaakt.
De redactie van Arnhemse Courant/Gelders Dagblad heeft om die reden het initiatief genomen voor de oprichting van een gedenkteken voor de evacuees van 1944 en 1945, dat tegelijk met de publikatie van dit boek in Arnhem wordt onthuld. Het monument herinnert aan de exodus van september 1944, maar tevens aan het feit dat ook vandaag nog vele plaatsen in de wereld worden geteisterd door gedwongen volksverhuizingen. Het gedenkteken is vervaardigd door de Arnhemse kunstenares Mark Geels, die als kind zelf mee moest vluchten. Zij kreeg van het comité van aanbeveling, waarin onder meer een aantal ex-evacuees zitting heeft, nadrukkelijk de opdracht mee kreeg om het verleden met het heden te koppelen, als waarschuwing voor de toekomst. De opbrengst van dit boek komt geheel ten goede aan de financiering van dit monument.

Gerard Dielessen,
Hoofdredacteur Arnhemse Courant/Gelders Dagblad (2)
.
(1) In combinatie met Apeldoornse Courant, Deventer Dagblad en Overijssels Dagblad; uitgaven van Wegener Uitgeverij Gelderland Overijssel (WUGO). Na een reorganisatie ging de Arnhemse Courant op in De Gelderlander en werden de overige dagbladen, uitgebreid met Zwolse Courant, Nieuw Kamper Dagblad en Veluws Dagblad, samengevoegd en kregen als 'paraplutitel' De Stentor.
(2) Sindsdien hoofdredacteur van de tv-actualiteitenrubriek NoVa, hoofd van Studio Sport en directeur van NOS Radio & Televisie.

Naar hoofdstuk 1: Kleine herinneringen aan een grote vlucht

Terug naar Inhoud

Dutch Courage's Sites:
International: Index | Reference | Curiousities | Press | History | Life | World | Year 2000 | Predictions | Internet
Webcams: World Webcams Live! | Natural Phenomena | Live Events | Webcams Lists
Nederlands: Nederland | Publicaties | Arnhem Spookstad (Boek)
Special: Splashdown of MIR | Eclips '99

visitors (Statistics since June 2000) | horlings@chello.nl |

View My Guestbook Sign My Guestbook
(Please tell from what site you came)
See who's visiting this page. View Page Stats
See who's visiting this page.

DUTCH COURAGE IS A OF

See GeoCities | Build your OWN website