In de Verenigde Staten liggen 28 plaatsen met de naam 'Holland'. Twee journalisten,
Anne Wesseling en Bram Donkers, hebben in oktober en november 1996 een reis van 20.000
kilometer gemaakt om ze allemaal te bezoeken. Een portret van alle 28 Hollands, hun
inwoners en achtergronden over de Nederlandse migratie naar de VS werd in boekvorm
uitgegeven door uitgeverij De Geus in Breda (f. 39,90).
Summiere informatie op Net over reportage in boekvorm
Reis langs 28 x Holland in de Verenigde Staten
Door ANDRE HORLINGS
Op Internet is een voorproefje van ’Welkom in Holland, USA’ 'Welkom bij Holland, USA' te vinden. Veel achtergronden
over de reis worden op de site niet vermeld. Het blijft bij een kaart met de route, een reeks
foto's, een aantal links naar de bezochte plaatsen met statistieken over de
bevolkingssamenstelling van het gebied of toeristische informatie en kaartjes waar de ligging
van het betreffende Holland te vinden is. Wat dat laatste betreft is gebruik gemaakt van de
enorme hoeveelheid kaartenmateriaal die over de VS beschikbaar is. De ligging van het
kleinste dorp is er in beeld gebracht.
De reis begon in Holland, Texas. In de buurt ligt Georgetown, een toeristische trekker. In
Arkansas liggen er twee, een dorpje dat bijna een ghosttown is en een ander dat haast onder
water stond. Het Holland in Missouri werd ervaren als een van de gezelligste dorpjes. Via
Holland in Illinois ging de reis naar de gelijknamige plaats in Dubois County in Indiana, waar
de bewoners van voornamelijk Duitse afkomst bleken. Via Kentucky (Allen County) en
Georgia (Chattooga) werd Florida bereikt, waar een Holland te vinden is dichtbij de
hoofdstad Tallahassee. Vervolgens reisden de twee journalisten weer naar het noorden, langs
Holland in North Carolina, Virginia en Pennsylvania naar New Jersey, dat drie plaatsen met
die naam telt. Daarna naar New York, waar een deel van het stadsdeel Queens Holland blijkt
te heten. Dan naar Massachussetts en Vermont, aan de Canadese grens, waar het Holland in
Orleans County meestal onder een sneeuwlaag ligt. Terug naar New York State, waar in de
buurt van Buffalo aan het Eriemeer ook een Holland ligt. Vervolgens, in Ohio, is de plaats
vastgegroeid aan de stad Toledo.
Dominee Van Raalte
Daarna werd de staat Michigan bereikt, waar een van de grootste concentraties
afstammelingen van Nederlandse immigranten te vinden is; nazaten van de kolonie van
dominee Van Raalte die hier in 1846 met zijn Afgescheidenen het Beloofde Land zocht. Het
Holland daar is de grootste in de VS. Volgens de schrijvers is de Veldheer Tulip Garden er
een van de 'vreselijkste attracties'. Aan de andere kant van Lake Michigan, in Wisconsin, ligt,
in een 'zeer Nederlands georienteerd gebied', ook een Holland, met een kaasfabriek. Via Iowa,
Kansas en Nebraska werd Holland in Minnesota bereikt, vlakbij het plaatsje Pipestone, waar
het traditionele pijpsteen voor Indiaanse vredespijpen wordt gedolven. Na een bezoek aan
Holland in Montana eindigde de reis in zuidelijk Oregon, waar Josephine County veel te
bieden had.
De site geeft ook enige historische achtergronden, met links naar New Netherland, de
bakermat van de Hollandse invloed in de Verenigde Staten en over onder meer
'transatlantische' genealogie. Ook wordt verwezen naar sites van emigranten in onder meer
Nieuw-Zeeland en Australie. Verder is algemene informatie over reizen in de VS te
vinden.
Holland, New Jersey
De site 'Welkom bij Holland, USA' bevat een (samengevat) portret van de 28 die in het boek
zijn afgedrukt: over het bezoek aan Holland in Hunterdon in de staat New Jersey. Toen de
Delaware nog Zuid Rivier heette, begin 17e eeuw, vestigden zich ook hier Nederlanders. Het
stadje zelf, 'home of the Dutch Windmill', werd gesticht in 1874. Een stadscentrum bleek te
ontbreken, wel waren er veel kerken. Op het kerkhof waren Vanderbilt, Nijkamp en Snijders,
geboren tussen 1825 en 1869, de meest voorkomende namen.
,,De Hollandse windmolen, met het naastgelegen Vollendam Windmill Museum (inderdaad,
de tand des tijds heeft een 'l' toegevoegd), is de attractie van Holland, Hunterdon. De molen is
niet moeilijk te vinden, want alle wegen in Holland leiden naar de windmolen en overal staan
richtingwijzers. Alleen is de windmolen dicht als wij er arriveren. En het veelbelovende
museum ook. We drukken onze neuzen tegen de ramen van het museum: rijen klompen en
vitrines vol Delfts blauwe borden met Hollandse landschappen vol rivieren. De windmolen is
gebouwd in 1965. Door de inmiddels overleden Deen Poul Jorgensen, na een carriere als
scheepsingenieur. Hoe komt een Deen er in hemelsnaam bij om een Dutch Windmill te
bouwen, vragen wij ons af. We krijgen geen antwoord, want nageslacht van de Deen is er
niet. We proberen de voordeur, de achterdeur, de zijdeur. Geen sjoeche. En dat geldt eigenlijk
voor heel Holland, Hunterdon County'. Wesseling en Donkers kwamen de bijzonderheden
later overigens alsnog op het spoor.