'Ask Jeeves' zoekmachine met verrassende uitslagen
Door ANDRE HORLINGS
AltaVista, HotBot, Ilse, Zoek, en vele andere. Het zijn zoekprogramma's voor Internet, met allemaal hun eigen karakteristieken en voor- en nadelen. Om het gemak te vergroten bestaan er verzamelprogramma's als Extreme Search , waar een keus kan worden gemaakt uit een groot aantal verschillende mogelijkheden. Maar meestal volstaat het invoeren van een enkel woord allang niet meer. Het aantal pagina's met mogelijke informatie is zo groot dat steeds nauwere verfijningen moeten worden gezocht. Bij de ene zoekmachine is dat nauwelijks een probleem; de andere maakt zichzelf meer en meer onbruikbaar.
Aan het brede scala van mogelijkheden kan nu een nieuwe variant toegevoegd: Ask Jeeves. Jeeves is de trouwe butler van Bertie Wooster in de uiterst geestige boeken waarin P.G. Wodehouse de Britse adel op de korrel nam: hij leefde van 1881 tot 1975. De butler blijkt in de verhalen steeds verreweg de meest verstandige te zijn. En Wodehouse zelf blijkt nog lang niet vergeten. De site 'In Appreciation of P.G. Wodehouse' kent vele verwijzingen naar achtergronden. Zo blijkt in Nederland een 'P.G. Wodehouse Society' te bestaan met rond 250 leden.
Vragen
Aan Jeeves kunnen concrete vragen worden gesteld. Dat kan door het invoeren van een complete zin, maar de butler kan ook met een enkel woord uit de voeten. De site geeft zelf een aantal mogelijkheden aan, in het Engels, zoals 'Where can I find information about the CIA?', 'What has Bill Clinton done lately?' en 'Where can I download computer games?', maar in de praktijk kan de butler ook met andere talen uit de voeten en heeft hij genoeg aan ÀeÀen of enkele woorden.
Ask Jeeves gebruikt 'metasearch', wat betekent dat hij niet uitsluitend naar concreet gedefinieerde termen zoekt, maar ook met alternatieven komt die daar verwant aan zijn of er alleen maar op lijken. Zodra een land genoemd wordt draagt hij mogelijkheden om daar bijvoorbeeld een kaart van te zoeken. Herkent hij een plaatsnaam in de Verenigde Staten, dan kan daarbij het actuele weer worden aangeklikt. Verder schakelt Jeeves verschillende zoekmachines in en geeft daarvan de eerste antwoorden.
De butler komt niet met hét antwoord, maar geeft een reeks verschillende mogelijkheden. Soms dragen die bij tot een betere vraagstelling, wat leidt tot nauwkeuriger reacties.
Verrassend
Het resultaat is zeer verrassend. Een fan van de Canadese zanger Bryan Adams kreeg na het invoeren van alleen die naam onder meer links naar de weersomstandigheden in twee plaatsen Bryan en een Adams in de VS, maar ook vrijwel complete informatie over allerlei aspecten van de zanger zelf, varierend van songteksten tot de diverse fanclubs.
Het hoeft niet eens in het Engels. De eerste verwijzing bij de vraag 'Wie weet waar Willem Wever woont?' kwam uit op het gastenboek van het Korps Mariniers, waarin veelvuldig wordt geinformeerd wie weet waar die-en-die oud-collega gebleven is; wat Willem zelf betreft kwamen we overigens niet verder dan Willem Wilmink. Maar bij een zoektocht naar de vele gokspelen die in het kader van de Tour de France op Internet verschijnen leverde 'tour de france spel' meteen al zeven Nederlandse verschillende sites en een in Zweden op, met daarbij ook pagina's die verwezen naar meer. Het invoeren van 'stroomstoring', op zoek naar nieuws over de puinhoop van afgelopen maandag, leidde woensdag echter niet tot concrete resultaten. Uit de vermeldingen die wel werden verstrekt blijkt echter dat een plaatselijk uitvallen van elektriciteit in Nederland bepaald geen zeldzaamheid is. En dat een vam de verhalen van de stripfiguur Guust Flater handelt over een stroomstoring in een zaklantaarn.
Wie zelf even niets kan bedenken kan geholpen zijn met vragen die door Jeeves alvast zelf in de computer zijn gestopt. Na een keus uit categorieen als entertainment, geography & politics, health & medicin, miscellaneous, something silly en sex komen ze in willekeurige volgorde aan de orde, inclusief de antwoorden. Die kunnen heel amusant, verrassend en interessant zijn, maar het nut van deze mogelijkheid is te verwaarlozen.